Η αποκάλυψη του ψηφιδωτού με την αρπαγή της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα έδωσε ελπίδες στους αρχαιολόγους πως ίσως να βρίσκονται κοντά στην αποκάλυψη του μεγάλου μυστικού της Αμφίπολη: ποιος είναι τελικά θαμμένος στον τάφο του λόφου Καστά;

Η Κατερίνα Περιστέρη, επικεφαλής των ανασκαφών, μίλησε για πρόσωπο μεγάλης σημασίας που δεν αποκλείεται να ανήκει στην οικογένεια του Φιλίππου και του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αν όμως ο τάφος είναι ρωμαϊκός;

Τότε θα μιλάμε για μια μεγάλη απογοήτευση των Ελλήνων, όπως αναφέρει σε άρθρο του ο καθηγητής κλασσικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο Μπαρντ, Τζέιμς Ρομ.

Click4more: Διαβάστε εδώ στα αγγλικά το πρωτότυπο κείμενο του Τζέιμς Ρομ Σε άρθρο του με τίτλο: «Ο τύμβος της Αμφίπολης φέρνει εκπληκτικά ευρήματα, αλλά το μυστήριο παραμένει», ο Ρομ τονίζει πως «τα αρχαιολογικά ευρήματα στον τύμβο της Αμφίπολης μπορεί να χρονολογούνται στην εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αυτά τα νέα απολαμβάνουν οι νεοέλληνες. Αλλά αν ο τύμβος είναι ρωμαϊκός;».

«Με την οικονομία κατακερματισμένη και την κυβέρνηση επισφαλή, οι Έλληνες εύχονται ο Μέγας Αλέξανδρος -ή έστω η μητέρα του, ο γιος του ή ένας από τους στρατηγούς του- να έρθει να τους σώσει. Η Ελλάδα τρέφει μεγάλες ελπίδες ότι ο τεράστιος τύμβος που ανασκάπτεται στην Αμφίπολη φιλοξενεί έναν από αυτούς τους αρχαίους Μακεδόνες. Αλλά όταν αποκαλυφθούν οι εσωτερικοί θάλαμοι, κάτι που θα γίνει τις επόμενες εβδομάδες, μπορεί να υπάρξουν απογοητεύσεις.

Μέχρι στιγμής από τον τύμβο της Αμφίπολης έχουν έρθει στο φως καλλιτεχνικά θαύματα, καθώς και η εικασία ότι ο ένοικος ή οι ένοικοί του είναι υψηλές προσωπικότητες. Την περασμένη εβδομάδα ένα εντυπωσιακό ψηφιδωτό που αποτυπώνει μία μυθολογική σκηνή αρπαγής: ο Άδης, οδηγώντας ένα άρμα, τραβά τη θεά Περσεφόνη στο βασίλειο του Κάτω Κόσμου, ενώ ο θεός Ερμής καθοδηγεί τα άλογα του άρματος. Με έναν ακόμη κυκλικό σημείο να λείπει (αλλά πιθανώς αποκαλύψιμο), αυτό το μωσαϊκό είναι ξεκάθαρα ένα αριστούργημα, όπως και οι γλυπτές Καρυάτιδες που φρουρούν την είσοδο του θαλάμου.

Αν και αυτά τα ευρήματα έχουν εντυπωσιάσει όλον τον κόσμο και το ελληνικό έθνος, λίγα έχουν πει για το τι μπορεί να κρύβεται πίσω από τον μη αποκαλυφθέντα ακόμη τοίχο πίσω από την τέταρτη θύρα. Και το μωσαϊκό και οι Καρυάτιδες έχουν εγείρει τα ερωτήματα όπως αν το κτίσμα χρονολογείται την εποχή των διαδόχων του Μ. Αλεξάνδρου -το τελευταίο τέταρτο του 4ου πΧ αιώνα- ή ακόμη ότι μπορεί να είναι ρωμαϊκός παρά ελληνικός.

Η χρονολόγηση ενός αρχαίου μνημείου δεν είναι συχνά εύκολη, ειδικά αν δεν υπάρχουν επιγραφές ή εύκολα χρονολογήσιμα αντικείμενα, όπως νομίσματα ή αγγεία».

Ο Ρομ αναφέρεται και στην άποψη της καθηγήτρια Όλγας Παλαγγιά πως ο τάφος είναι Ρωμαϊκός: «Αν η χρονολόγηση της Παλαγγιά αποδειχθεί σωστή, το εύρημα της Αμφίπολης θα παραμείνει αναμφισβήτητα εξέχουσας σημασίας, ωστόσο το ελληνικό εθνικό συναίσθημα που θα έχει προκαλέσει η ανασκαφή θα είναι βαθιά απογοητευτικό. Η ιδέα ότι ο τύμβος συνδέεται με τον Μέγα Αλέξανδρο, τον ηρωικό ηγέτη που συνεχίζει να εμπνέει υπερηφάνεια ακόμη και σήμερα τους Έλληνες, έχει περίοπτη θέση στις ανακοινώσεις και τις συνεντεύξεις Τύπου των ανασκαφέων. Κορυφαίοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι, συμπεριλαμβανομένου και του Έλληνα πρωθυπουργού, Αντώνη Σαμαρά, έχουν επισκεφθεί την Αμφίπολη και έχουν ισχυριστεί ότι είναι ένα μνημείο προς τιμήν του ελληνικού και όχι του ρωμαϊκού πολιτισμού.

Αλλά τώρα υπάρχει ένα μεγάλο ΣΤΟΊΧΗΜΑ για το τι θα αποκαλυφθεί στους κύριους θαλάμους του τάφου, πιθανώς ακριβώς πίσω από τον προσφάτως εκκαθαρισμένο τρίτο προθάλαμο. Ένα έθνος βασανισμένο από τα οικονομικά δεινά και την πολιτική αβεβαιότητα μπορεί να λάβει μία ανύψωση της αυτοπεποίθησής του, μία υπενθύμιση ενός ενδόξου παρελθόντος, όταν οι βασιλιάδες του κυβερνούσαν σχεδόν όλον τον κόσμο. Ή μπορεί να δουν μία απόδειξη της παρακμής που ακολούθησε, τους αιώνες μετά τον Μέγα Αλέξανδρο, όταν οι Έλληνες αποτέλεσαν στόχο εισβολής των "βάρβαρων" Ρωμαίων. Η ιστορική έρευνα ήταν πάντα πολιτικοποιημένη στην περιοχή του Αιγαίου, αλλά τα ερωτήματα γύρω από την Αμφίπολη, που ελπίζουμε να απαντηθούν τις επόμενες λίγες εβδομάδες, έχουν φέρει την πολιτική της αρχαιολογίας σε άλλο επίπεδο».
Πως θα γίνει η αποχρωμάτωση του τρίτου θαλάμου της Αμφίπολης

Το Σάββατο ξεκίνησαν οι εργασίες για την αποχωμάτωση του τρίτου θαλάμου. Πάνω από το ψηφιδωτό που αποκαλύφθηκε την περασμένη Πέμπτη και δείχνει την αρπαγή της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα έχει τοποθετηθεί φελιζόλ και από πάνω ξύλινη επένδυση.

Πάνω από αυτή και σε ύψος περίπου 40 εκατοστών έχει τοποθετηθεί για να μπορούν οι αρχαιολόγοι να φτάσουν στον τέταρτο χώρο.

Όλα γίνονται με προσοχή και σιγά σιγά. Το χώμα στον τρίτο θάλαμο, όπου βρίσκεται το ψηφιδωτό, φτάνει τα 3,5 μέτρα και είναι άγνωστο τι κρύβει.

Η αποχωμάτωση γίνεται με το... φτυάρι για να μην γίνει κάποια ζημιά στον τάφο.

newsit.gr

Μόνο κάποιος από το περιβάλλον του Μεγάλου Αλεξάνδρου θα είχε τα χρήματα να κατασκευάσει το μνημείο

Με αρχαιολογικό «κρεσέντο» παρομοίασε η κυρία Μενδώνη τις διαδοχικές αποκαλύψεις από τον Τύμβο Καστά. Φυσικά, η μέχρι στιγμής κορύφωση αυτής της δραματικής έντασης των ευρημάτων είναι το ψηφιδωτό αριστούργημα του δεύτερου θαλάμου, το οποίο αποκαλύφθηκε πλήρως εχθές Πέμπτη, 16/10.
 
Η κυρία Λίνα Μενδώνη, γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού, κατά την ενημερωτική συνεδρία με εκπροσώπους των ΜΜΕ στο Μουσείο της Αμφίπολης, τόνισε ότι «η σημαντικότητα του μνημείου ανεβαίνει με την αποκάλυψη του ψηφιδωτού». Πολύ επιγραμματικά, αυτό σημαίνει ότι, ανεξαρτήτως του τι θα ακολουθήσει κατά την ανασκαφή του επόμενου και πιθανώς τελευταίου ταφικού θαλάμου, αρκούν και μόνο τα έως τώρα ευρήματα για να αναδείξουν τον Τάφο Καστά σε ένα μνημείο χάρη στο οποίο γράφεται από την αρχή η ιστορία της ελληνικής αρχαιότητας. Ή, αν μη τι άλλο, προστίθενται νέα κεφάλαια στην αρχαιολογική και καλλιτεχνική γνώση για τον 4ο π.Χ αιώνα.
 
Η αποτίμηση του ψηφιδωτού μπορεί να γίνει προς δύο κατευθύνσεις: Πρώτον, το συμβολισμό του που το συνδέει, σχεδόν απευθείας, με τη δυναστεία των Τημενιδών, δηλαδή με τον Φίλιππο Β' και τον Μέγα Αλέξανδρο. Δεύτερον, με την ασύλληπτη πρωτοπορία του καλλιτέχνη που το σχεδίασε, καθώς η προσπάθεια απόδοσης της τρίτης διάστασης, δηλαδή του βάθους και μιας, υποτυπώδους έστω, προοπτικής με φωτοσκιάσεις κ.λπ. προηγείται της εποχής της. Και μάλιστα όχι κατά μερικά χρόνια ή δεκαετίες, αλλά κατά αρκετούς αιώνες.
 
Οι τάφοι «της Περσεφόνης» και «της Ευρυδίκης» στη Βεργίνα αποδεικνύουν ότι το μοτίβο της Αρπαγής ήταν προσφιλές στην διακόσμηση βασιλικών μακεδονικών τάφων και προφανώς συνδέεται με τις μυστηριακές λατρείες του Κάτω Κόσμου, τον ορφισμό κ.ο.κ. Ο εκάστοτε βασιλιάς των Μακεδόνων ήταν, εξ ορισμού, και αρχιερέας, επομένως τόσο ο Φίλιππος όσο και ο Αλέξανδρος είχαν ιδιαίτερη σχέση με τα σύμβολα αυτού του αρχαίου αποκρυφισμού.
 
Η δαπάνη της κατασκευής του Τύμβου στο Λόφο Καστά θα μπορούσε να καλυφθεί μόνο με χρήματα που προήλθαν από τα λάφυρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Και μόνο ένα πρόσωπο άμεσα συνδεόμενο με τον Μακεδόνα ηγέτη θα μπορούσε να φιλοδοξεί την ταύτιση με τη δυναστεία των Τημενιδών μέσω του μεγαλοπρεπούς ταφικού μνημείου. Όπως δηλώνεται έμμεσα από το ίδιο το ψηφιδωτό, αυτός που παράγγειλε την ανέγερση του Τύμβου επιθυμούσε να υπογραμμίσει εις τους αιώνες των αιώνων την συγγένειά του με τον Μέγα Αλέξανδρο -συγγένεια όχι απαραίτητα εξ αίματος. Η πολιτική ταύτιση ήταν αρκετή.
 
Επίσης, μόνο κάποιος που είχε την αξίωση να θεωρείται περίπου ισότιμος του Μεγάλου Αλεξάνδρου θα προσελάμβανε τον κορυφαίο καλλιτέχνη της εποχής για να επιμεληθεί τη διακόσμηση του Τύμβου. Διότι είναι σαφές ότι το χέρι που σχεδίασε την παράσταση στο ψηφιδωτό της Περσεφόνης ανήκε σε μια μεγαλοφυΐα Η απόδοση των λεπτομερειών της σύνθεσης μαρτυρούν το πόσο ανήσυχο και τολμηρό πνεύμα ήταν αυτός που συνέλαβε την εικόνα της Αρπαγής -αλλά και πόσο άξιος ήταν, βέβαια, ο ψηφοθέτης που εξετέλεσε το σχέδιο στο δάπεδο του Τύμβου, χρησιμοποιώντας φυσικά και όχι επεξεργασμένα βότσαλα.
 
Το ότι η σύνθεση είναι ελαφρώς άνιση, με το πάνω και δεξιό άκρο να σφύζουν από περιεχόμενο σε σύγκριση με την αριστερή πλευρά που έχει περισσότερο «αέρα» δεν καταλογίζεται ως ατέλεια. Ούτε βέβαια το ότι το άρμα είναι στραμμένο λοξά προς τον θεατή ενώ ο ψυχοπομπός Ερμής φαίνεται να τρέχει προς τα αριστερά. Εκείνο που έχει σημασία είναι τα επιμέρους στοιχεία, όπως η απελπισμένη έκφραση της Περσεφόνης, η τραγική ένταση με το υψωμένο αριστερό της χέρι που φτάνει ως το απώτατο άκρο του πλαισίου -και οριακά καλύπτεται από αυτό.
 
Η συμμετρία ανάμεσα στην Περσεφόνη και τον Ερμή έγκειται στην τρισδιάστατη απόδοση της μορφής τους. Και αυτό είναι αξιοθαύμαστο, καθώς οι καλλιτέχνες είχαν μεν αρχίσει να διερευνούν το πώς θα αποτυπώσουν το βάθος ήδη από την αρχαιότητα -ακόμη και ο Αριστοτέλης γράφει για «σκηνογραφία». Όμως, η προοπτική είναι ένα θέμα που απασχολεί την Αναγέννηση, καθώς τότε, περίπου δέκα αιώνες μετά από το ψηφιδωτό του Τύμβου Καστά, οι εικαστικοί καλλιτέχνες θέλησαν να ξεφύγουν από την ισοπέδωση του βάθους την οποία είχε καθιερώσει η βυζαντινή τέχνη.
 
Εάν το συμπαγές χρυσό φόντο της βυζαντινής εικονογραφίας με τις δισδιάστατες και αφαιρετικές μορφές υποβάθμιζε τα γήινα και έδινε έμφαση στα υπερβατικά, θεϊκά κ.λπ. στοιχεία, η φροντίδα για ακριβή αποτύπωση του τρισδιάστατου χώρου έδειχνε το αντίθετο: Την ομορφιά και την περιπλοκότητα του πραγματικού κόσμου. Πιθανότατα από εδώ και πέρα οι ιστορικοί της τέχνης θα αναφέρονται στο ψηφιδωτό της Αμφίπολης σαν προπομπό της Αναγέννησης.
protothema.gr
Σε όλο του το μεγαλείο αποκαλύφθηκε το ψηφιδωτό της Αμφίπολης όπως ανακοινώνεται αυτή την ώρα.
 
Το πρόσωπο που έλειπε πλάι στο γενειοφόρο άντρα ήταν η Περσεφόνη και πλέον είναι βέβαιο ότι αναπαριστά την αρπαγή της θεάς από τον Πλούτωνα.
 
Η Περσεφόνη φορά λευκό χιτώνα που συγκρατείται στο ύψος του στήθους με μία λευκή ταινία και έχει μία τραγική μορφή.
Εχει υψωμένο το αριστερό της χέρι προς τα πάνω.
 
Ο Πλούτωνας φοράει κόκκινο χιτώνα και ο Ερμής κίτρινο.
 
Πρόκειται για την πρώτη φορά που βρίσκεται τέτοια αναπαράσταση σε ψηφιδωτό σε τάφο.
 
Οι διαστάσεις του ψηφιδωτού είναι 4,5 (όπως και οι άλλοι θάλαμοι) επί 3 (πλάτος) μέτρα.
 
Το ψηφιδωτό μετά την αποκάλυψη πλύθηκε με ειδικό τρόπο και έγινε αμέσως επικάλυψη με φύλλα φελιζόλ. Από πάνω μπαίνει ειδικό δάπεδο ώστε να μπορούν οι αρχαιολόγοι να προχωρούν στα ενδότερα του τάφου.
 
Ταυτόχρονα συνεχίζονται οι εργασίες στο ταφικό μνημείο και αφαιρούνται τα χώματα από την ανασκαφή Λαζαρίδη.
Πληροφορίες ότι η Περσεφόνη αποκαλύφθηκε στην Αμφίπολη φτάνουν στην καθηγήτρια Ντόροθι Κινγκ που παρακολουθεί καθημερινά τις εξελίξεις και την πορεία των ανασκαφών στον τάφο της Αμφίπολης.
 
Το Discovery Channel και άλλα αμερικανικά Μέσα Ενημέρωσης έχουν συμβουλευτεί τη γνώμη της ουκ ολίγες φορές.
 
Η άποψή της που κυκλοφόρησε ευρέως τις τελευταίες ώρες έχει να κάνει με την εκτίμηση ότι ο γενειοφόρος άνδρας που εμφανίζεται στο εντυπωσιακό ψηφιδωτό δάπεδο είναι ο Φίλιππος και άρα, ο τύμβος έχει στενή σχέση με το Μέγα Αλέξανδρο.
 
Η αποκάλυψη ότι πάνω στο ψηφιδωτό φέρεται να απεικονίζεται η Περσεφόνη δεν την άφησε ασυγκίνητη και μάλιστα, προχώρησε σε ξεχωριστή ανάρτηση στο προσωπικό της μπλογκ, με τίτλο "Persephone at Amphipolis?".
 
Σύμφωνα με τη Ντόροθι Κινγκ, δεν είναι πολύ μεγάλη έκπληξη που απεικονίζεται η Περσεφόνη, μιας και συνήθως βρίσκεται στα δεξιά του Άδη.
Για το πρόσωπο όμως που λείπει αριστερά του Ερμή, η Κινγκ εκτιμά ότι πιθανώς είναι η θεά Δήμητρα, η μητέρα δηλαδή της Περσεφόνης. Σε διαφορετική περίπτωση, όμως, πιθανώς και να βρίσκονται εκεί οι Φρουροί της Περσεφόνης.
 
Μέσα στη σύντομη ανάρτησή της, πάντως, η Ντόροθι Κινγκ δεν παραλείπει να κάνει και το έμμεσο σχόλιό της για τον τρόπο με τον οποίο κυκλοφορούν οι πληροφορίες σε ό,τι έχει να κάνει με την Αμφίπολη. "Όλοι διαρρέουν πληροφορίες για την Αμφίπολη, εκτός από την επικεφαλής αρχαιολόγο της ανασκαφής", είπε συβιλλικά.
Όπως λέει την τελευταία ώρα διαρρέονται πληροφορίες ότι οι ανασκαφείς βρήκαν την Περσεφόνη στο ψηφιδωτό.
news.gr
Τον Μέγα Αλέξανδρο επαναφέρουν στο προσκήνιο πάλι τα σενάρια του τάφου στην Αμφίπολη. Η αποκάλυψη του ψηφιδωτού έφερε θεωρίες και σενάρια στην επιφάνεια, καθώς δεν έχει εμφανιστεί πλήρως, γεγονός που εξάπτει τη φαντασία.
 
Τα νέα σενάρια θέλουν τον Μέγα Αλέξανδρο είτε να είναι ο ένοικος της Αμφίπολης, είτε να  συνοδεύει τον Φίλιππο το Β' στον τάφο.
 
Μάλιστα ορισμένοι υποστηρίζουν ότι ο Απελλής ξακουστός ζωγράφος της αρχαιότητας που ήκμασε κατά την περίοδο της 112ης Ολυμπιάδος δηλαδή μεταξύ του 332 και του 329 και ανήκε στο στενό βασιλικό περιβάλλον δεν αποκλείεται να σχεδίασε το ψηφιδωτό στον τάφο της Αμφίπολης.
Σύμφωνα με τα νέα σενάρια στο ψηφιδωτό δεν εμφανίζεται η Αρπαγή της Περσεφόνης (κάτι που ωστόσο είναι το πιο πιθανό), αλλά το πρόσωπο που λείπει είναι ο Μέγας Αλέξανδρος που οδηγεί τον Φίλιππο στον Άδη.
 
Επίσης αρκετοί είναι οι αρχαιολόγοι που πιστεύουν ότι ο γενειοφόρος άνδρας είναι ο Φίλιππος.
 
Από την πλευρά του ο ακαδημαϊκός και καθηγητής κλασσικής αρχαιολογίας στο ΑΠΘ, Μιχάλης Τιβέριος υποστηρίζει ότι η μορφή που δεν φαίνεται, πιθανότατα να είναι η Περσεφόνη την οποία οδηγεί ο Πλούτωνας στον Κάτω Κόσμο, ενώ αν είναι άλλη μορφή, ανδρική, τότε μπορεί να είναι και ο ίδιος ο νεκρός.
Sε δηλώσεις της τη Δευτέρα, η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη έκανε λόγο για ένα μοναδικό έργο, το οποίο μας συνδέει με τη δυναστεία του Φιλίππου.
 
H κυρία Μενδώνη είπε ότι πρόκειται για ένα εξαιρετικό έργο τέχνης, «ένα εξαιρετικό μοναδικό πίνακα», ενώ μίλησε για κοινά χαρακτηριστικά που υπάρχουν με την περίπτωση της απεικόνισης της αρπαγής της Περσεφόνης στον τάφο του Φιλίππου και στην τοιχογραφία από το λεγόμενο τάφο της Περσεφόνης.
 
«Έχουμε τον Ερμή ψυχοπομπό, έχουμε το άρμα, έχουμε τα άλογα, έχουμε μια γενειοφόρο μορφή. Ας περιμένουμε την αποκάλυψη. Υπάρχουν -εάν θεωρήσουμε ότι εδώ έχουμε μια σκηνή μιας αρπαγή Περσεφόνης, όπως αυτό αναφέρεται από τον τάφο του Φιλίππου, βεβαίως μετά θα πρέπει να προχωρήσουμε σε μια σειρά συλλογισμών, ιστορικών», είπε και πρόσθεσε ότι η συγκεκριμένη παράσταση συνδέεται με την δυναστεία των Τημενιδών.
 
Σημειώνεται ότι τα διεθνή μέσα ενημέρωσης θεωρούν ότι ο τάφος είναι βασιλικός.
 
Το ψηφιδωτό αποκαλύφθηκε κατά την αφαίρεση μέρους της επίχωσης και βρέθηκε πίσω από τις δύο Καρυάτιδες. Είναι κατασκευασμένο από μικρά βότσαλα, λευκού, μαύρου, γκριζωπού, μπλε, κόκκινου και κίτρινου χρώματος. Η κεντρική παράσταση απεικονίζει άρμα σε κίνηση, που σύρεται από δύο λευκά άλογα, το οποίο οδηγεί γενειοφόρος άνδρας, με στεφάνι δάφνης στο κεφάλι. Μπροστά από το άρμα απεικονίζεται ο θεός Ερμής ως ψυχοπομπός, ο οποίος φορά πέτασο, μανδύα, φτερωτά σανδάλια και κρατά κηρύκειο. Η σύνθεση έχει κατεύθυνση από ανατολικά προς τα δυτικά.
news.gr

kalimnos

eshopkos-foot kalymnosinfo-foot kalymnosinfo-foot nisyrosinfo-footer lerosinfo-footer mykonos-footer santorini-footer kosinfo-foot expo-foot