Η λιβυκή ακτοφυλακή κατάφερε να διασώσει σαράντα έναν ανθρώπους. Σύμφωνα με τις πρώτες μαρτυρίες των διασωθέντων, οι αγνοούμενοι έχασαν την ζωή τους από πνιγμό. Το ναυάγιο σημειώθηκε στα ανοικτά της πόλης Ζουάρα, δυο ημέρες μετά τον πνιγμό τουλάχιστον εκατό ανθρώπων στην θαλάσσια περιοχή δυτικά της Τρίπολης.

Από το 2011 που έχει συσταθεί η Ελληνική Υπηρεσία Διερεύνησης Ναυτικών Ατυχημάτων και Συμβάντων (ΕΛΥΔΝΑ) έχει ερευνήσει σε κάθε άκρο της γης περισσότερα από 2.000 ναυτικά περιστατικά, με στόχο μετά από κάθε πόρισμα για το τι πήγε λάθος να υπάρξουν και οι απαιτούμενες αλλαγές είτε στο νομοθετικό πλαίσιο είτε οι συστάσεις της να προσμετρηθούν στις πολιτικές των εταιριών.

Οπως προκύπτει από την ετήσια έκθεσή της, το 2017, καταγράφηκαν τα περισσότερα περιστατικά σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές. Συγκεκριμένα το 2013 είχαν σημειωθεί 218 περιστατικά
(συμπεριλαμβανομένων και των μηχανικών βλαβών), το 2014 αυξήθηκαν σε 315, το 2015 σε 386. Την επόμενη χρονιά τα ναυτικά ατυχήματα και περιστατικά ήταν 400, ενώ την περσινή χρονιά, το 2017, έφτασαν τα 457.

Και στα ποιοτικά τους χαρακτηριστικά διακρίνεται μεγάλη αύξηση το 2017 στην επικινδυνότητα των ατυχημάτων στο πέρασμα των χρόνων. Οι δύο βασικές κατηγορίες των πολύ σοβαρών ατυχημάτων, εκεί δηλαδή που σημειώθηκε θάνατος ή βύθιση του σκάφους ή των σοβαρών ατυχημάτων, όσα δηλαδή καταλήγουν να κάνουν τα πλοία αναξιόπιστα είναι βασικοί δείκτες ανάλυσης των περιστατικών. Το 2013 η Υπηρεσία χειρίστηκε 77 πολύ σοβαρά και σοβαρά ναυτικά ατυχήματα, ενώ το 2014 σημειώνεται μικρή πτώση, καθώς καταγράφονται 57. Ωστόσο το 2015 σημειώνονται 91 πολύ σοβαρά ατυχήματα, το 2016 μειώνονται πάλι στα 68 ενώ πέρσι σημειώθηκαν 109!

Είναι ενδεικτικό ότι την περσινή χρονιά από τα 16 πολύ σοβαρά ατυχήματα, στα 13 έχασαν τη ζωή τους ναυτικοί ενώ σημειώθηκαν και 2 βυθίσεις. Από την κατηγορία των σοβαρών ατυχημάτων, περίπου 50 πλοία χρειάστηκε να ρυμουλκηθούν ώστε να μπορέσουν να γλιτώσουν τη βύθιση, ενώ σε 11 περιπτώσεις σημειώθηκε ρύπανση.

Η διερεύνηση του Cabrera
Μία από τις πιο δύσκολες διερευνήσεις ατυχημάτων ήταν αυτό του Cabrera, στην Ανδρο. Η προσωρινή έκθεση της ΕΛΥΝΔΑ περιγράφει με τον πιο φειδωλό τρόπο όσα έχουν διαρρεύσει ότι συνέβαιναν την κρίσιμη στιγμή μέσα στη γέφυρα του πλοίου ενώ έξω τα εννιά μποφόρ μετέτρεπαν το πλοίο σε καρυδότσουφλο,: μεθυσμένοι ναυτικοί, και γυναίκες επί του πλοίου, μία μέρα μετά τα Χριστούγεννα του 2016.

Το φορτηγό πλοίο είχε αποπλεύσει από τη Λάρυμνα με προορισμό το Τόρνιο Φινλανδίας, έμφορτο με 3.500 τόνους σιδηρονικέλιο. Χρειάστηκε να συντονιστεί μία τεράστια επιχείρηση για να διασωθούν οι 9 ναυτικοί. Ελικόπτερο του Πολεμικού Ναυτικού τους μετέφερε στο Σισμανόγλειο και στο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών Ευαγγελισμός ενώ σε τουλάχιστον 500 τ.μ. θάλασσας παρατηρήθηκε ρύπανση με οσμή πετρελαίου. Καύσιμα του πλοίου βγήκαν και σε ακτή της Ανδρου.

Και όλα αυτά για μία γυναίκα όπως λένε οι κακές ναυτιλιακές… γλώσσες, την οποία παρανόμως επιβίβασαν επί του πλοίου οι τρεις αξιωματικοί που ήταν στη γέφυρα όσο το πλοίο είχε αγκυροβολήσει για να περάσει η τρικυμία για να γιορτάσουν τα Χριστούγεννα.

«Κατά την εν λόγω ιατρική αξιολόγηση, τα δείγματα αίματος του πληρώματος αναλύθηκαν και βρέθηκε υψηλή συγκέντρωση αλκοόλης σε 3%: στον κυβερνήτη, στον υπεύθυνο μηχανοστασίου και στον 3ο αξιωματικό, ο οποίος ήταν και υπεύθυνος ασφαλείας», αναφέρει η προσωρινή έκθεση.

Μία από τις πιο οργανωμένες επιχειρήσεις στήθηκαν από την ΕΛΥΔΝΑ ώστε το «μαύρο κουτί» -και για την ακρίβεια πορτοκαλί- να μπορέσει να βγει από το ναυάγιο και να σταλεί για ανάλυση. Και η δυσκολία ήταν η καταδυτική ομάδα να μπορέσει να το βγάλει σωστά και να παραμείνει σε θαλασσινό νερό ώστε να μην αλλοιωθούν όσα κατέγραψε. Το «μαύρο κουτί» στάλθηκε στην αντίστοιχη υπηρεσία στο Southampton του Ηνωμένου Βασιλείου με μία τιτάνια προσπάθεια να στέφεται με επιτυχία καθώς χρειάστηκαν δεκάδες εγκρίσεις για να μπορέσει το κουτί να μεταφερθεί μέσα σε θαλασσινό νερό και ουσιαστικά να «ναυλωθεί» αεροσκάφος για να μετακινηθεί με ασφάλεια.

Τα στοιχεία από το «μαύρο κουτί» έδειξαν την πλήρη παραβίαση των σχετικών εντολών και οδηγιών του Συστήματος Διαχείρισης Ασφάλειας της εταιρίας, ενώ το στίγμα του πλοίου βρισκόταν σε διαφορετικά σημεία από εκεί που έπρεπε να είναι με βάση τους χάρτες ταξιδιού. Επιπλέον, αποκαλύφθηκε ότι ήταν απενεργοποιήμένα βασικά όργανα. «Εκτός από τον υπεύθυνο ασφαλείας, ο γενικός διευθυντής είχε εισέλθει στη γέφυρα περίπου 10 λεπτά πριν από τη βύθιση. Και παρά το γεγονός αυτό αν και το Caberra έκανε πολύ καιρό πριν περάσει το βορειοδυτικό άκρο της Ανδρου, χωρίς να αλλάξει την πορεία, απέτυχε να προβεί σε σωστή εκτίμηση της διαδρομής του πλοίου και να λάβει τα κατάλληλα μέτρα για να φέρει το σκάφος πίσω στο πρόγραμμα και να αποφύγει το ατύχημα.

Η πολιτική της εταιρίας για το αλκοόλ παραβλέφθηκε και από 3 αξιωματούχους του Caberra, συμπεριλαμβανομένου του πλοιάρχου», ανέφερε το πόρισμα.

eleftherostypos.gr

Παράλληλα, ερευνάται η πιθανότητα ο χάλκινος δίσκος που αλιεύθηκε φέτος από το αρχαίο ναυάγιο να αποτελεί χαμένο εξάρτημα του περίφημου Μηχανισμού. Από τους επιβάτες του πλοίου τουλάχιστον μία ήταν γυναίκα.
Εξειδικευμένο εργαστήριο της Κοπεγχάγης απεφάνθη πως το κρανίο που εντοπίστηκε κατά την περσινή ανασκαφική περίοδο στο Ναυάγιο των Αντικυθήρων ανήκει πιθανότατα σε γυναίκα η οποία ίσως καταγόταν από την Ανατολή.

Στο τόπο του Ναυαγίου εντοπίστηκαν στο παρελθόν σκελετικά κατάλοιπα άλλων πέντε ανθρώπων που δεν ανήκαν μόνο σε άνδρες, όπως υποδηλώνουν τα χρυσά κοσμήματα που έχουν κατά καιρούς «αλιευτεί», σύμφωνα με την επικεφαλής στην Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων. Συναντήσαμε την κ. Αγγελική Σίμωσι στο Ιδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη, στον Πειραιά, με αφορμή τη έκθεση με τα νέα ευρήματα από το Ναυάγιο των Αντικυθήρων.

Το εξάρτημα
Ενας μικρός χάλκινος δίσκος που φέρει τέσσερις διάτρητες απολήξεις συγκεντρώνει τα βλέμματα των επισκεπτών. Στην επιφάνειά του κρύβει μορφή ταύρου, όπως έδειξε ο αξονικός τομογράφος του Αττικού Νοσοκομείου. Η πιθανότητα ο δίσκος να αποτελεί χαμένο εξάρτημα του μηχανισμού των Αντικυθήρων -ένα καπάκι που προφύλασσε τα ευαίσθητα γρανάζια του- διεγείρει τη φαντασία. Η διευθύντρια της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων δίνει πολλές πιθανότητες σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Πρόσφατα βρέθηκε στη Γενεύη, στην έδρα της ελβετικής Hublot. Η εταιρία δημιουργεί ένα καινούργιο τηλεκατευθυνόμενο drone που θα χρησιμοποιηθεί στην ανασκαφή του Ναυαγίου. «Οι Ελβετοί», είπε η κ. Σίμωσι, «έχουν δημιουργήσει πλαστικό αντίγραφο του μηχανισμού των Αντικυθήρων και αντίγραφο του χάλκινου δίσκου.

Τα δύο κομμάτια ταιριάζουν μεταξύ τους». Εφόσον η συμβατότητα αποδειχτεί επιστημονικά «το κέρδος θα είναι παγκόσμιο», επισημαίνει η γνωστή αρχαιολόγος. Για να «σφραγιστεί» αυτή η σχέση θα εξεταστεί προηγουμένως αν τα δύο αντικείμενα έχουν δημιουργηθεί από το ίδιο κράμα μετάλλου. Η συγκεκριμένη εξέταση θα δρομολογηθεί όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία αφαλάτωσης του χάλκινου δίσκου ο οποίος εκτίθεται σε προθήκη γεμάτη με νερό.
«Το 2017 η ανασκαφή έκανε το μεγάλο μπαμ!», υπογράμμισε η κ. Σίμωσι. Δεν είναι μόνο τα σπουδαία ευρήματα που ήλθαν στο φως, όπως τμήματα χάλκινων αγαλμάτων που ίσως «κολλάνε» με άλλα που βρίσκονται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.

Το 2017 οι αρχαιολόγοι βρέθηκαν μπροστά σε ένα αδιατάραχτο ανασκαφικό στρώμα που φαίνεται να κρύβει θησαυρούς. Κομμάτια από επτά χάλκινα και μαρμάρινα αγάλματα βρίσκονται καταπλακωμένα κάτω από τεράστιο βράχο. Σε αυτό το σημείο θα επικεντρωθεί η νέα ανασκαφική περίοδος που θα υλοποιηθεί σε δύο φάσεις: τον Μάιο και τον Σεπτέμβριο του 2018. «Ο βράχος είτε θα ανελκυστεί είτε θα μετατοπιστεί σε άλλη θέση», είπε η κ. Σίμωσι. Παράλληλα, θα υπογραφεί πενταετές μνημόνιο συνεργασίας με το Σουηδικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο. «Ευχής έργον είναι να συμμετέχει στο μνημόνιο και το Ιδρυμα Λασκαρίδη που μας έχει βοηθήσει πολύ στην ανασκαφή, έχει δημιουργήσει τα νέα μας εργαστήρια και θα μας βοηθήσει και με την αγορά νέων μηχανημάτων», σημείωσε η διευθύντρια της Εφορείας. Η ανασκαφή θα συνεχιστεί μέχρι το 2023. «Το ναυάγιο των Αντικυθήρων έχει να δώσει πάρα πολλά ευρήματα ακόμη», υπογράμμισε η ίδια. Στη συνέχεια, οι έρευνες θα επεκταθούν στο δεύτερο ναυάγιο που βρίσκεται σε απόσταση 250 μέτρων από το γνωστό, καθώς εδραιώνεται η εκδοχή των δύο διαφορετικών πλοίων.

Με τίτλο «Το Ναυάγιο των Αντικυθήρων – Η περιπέτεια συνεχίζεται» η έκθεση περιλαμβάνει 37 αρχαιότητες που βρέθηκαν στο διάστημα 2014-2017. Το εποπτικό υλικό που την πλαισιώνει μυεί τον επισκέπτη στις έρευνες του 1901, όταν σφουγγαράδες από τη Σύμη ανέσυραν ένα τεράστιο σύνολο σπουδαίων ευρημάτων από το ναυάγιο του 1ου αιώνα π.Χ. ενώ παρατίθεται το ημερολόγιο του αρχαιολόγου Λάζαρου Κολώνα από τις ανασκαφές του Ζακ Ιβ Κουστό στην ίδια θέση, το 1976. Διάρκεια: 12 Δεκεμβρίου 2017-18 Μαρτίου 2018. Διεύθυνση: 2ας Μεραρχίας 36 &Ακτής Μουτσοπούλου, Πειραιάς. Πληροφορίες στο τηλ.: 210-4523937.

Άμεση ήταν από την πρώτη στιγμή η αντίδραση του Λιμενικού Ταμείου στην αντιμετώπιση των συνεπειών που θα μπορούσαν να προκληθούν από το ναυάγιο του ημερόπλοιου.
Ο Αντιπρόεδρος του Λ.Τ Γιώργος Κοκκαλάκης και ο υπεύθυνος ασφαλείας κ. Πεταλάς έσπευσαν αμέσως στον τόπο του ναυαγίου.
Ταυτόχρονα μεταφέρθηκε και τοποθετήθηκε το πλωτό φράγμα αντιρύπανσης που διαθέτει το Λιμενικό Ταμείο.
Διασκορπίστηκαν αντιρρυπαντικά υλικά απορρόφησης με σκοπό την απομάκρυνση των καυσίμων και των λιπαντικών τα οποία έχουν διαχυθεί λόγω και των ισχυρών ανέμων που πνέουν στη περιοχή.
Σημαντική και καθοριστική ήταν η βοήθεια του Λιμενικού Σώματος και των εθελοντών.
Αύριο το πρωί, στελέχη της εταιρείας αντιρρύπανσης με τη οποία το Λιμενικό Ταμείο έχει ενεργή σύμβαση, θα αναλάβουν δράση στο σημείο ώστε να διευθετηθούν όλες οι λεπτομερείς σχετικά με το ναυάγιο και τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθηθούν για την πλήρη συλλογή των καυσίμων και τη διασφάλιση της προστασίας του θαλασσίου περιβάλλοντος.
Την ίδια στιγμή θα κινηθούν και οι διαδικασίες για την ανέλκυση του ναυαγίου.

Γραφείο Τύπου Δήμου Κω