Με τα πλέον μελανά χρώματα περιγράφει σε έκθεσή της η Κομισιόν το δημογραφικό πρόβλημα στην Ελλάδα και κατ΄ επέκταση τις συνέπειες, που θα έχει κάτι τέτοιο στο ασφαλιστικό.

Όπως αναφέρεται στα συμπεράσματα της έρευνας, το 2070 για κάθε ηλικιωμένο άνω των 65 ετών θα αντιστοιχούν κάτι λιγότεροι από δύο εργαζόμενοι. Μία από τις διαπιστώσεις που υπάρχουν είναι ότι οι γεννήσεις περιορίζονται δραστικά, οι νέοι μειώνονται και η Ελλάδα γερνά επικίνδυνα, με αποτέλεσμα και το ασφαλιστικό σύστημα να βρίσκεται ξανά στον αέρα.

Στην έκθεση της Κομισιόν περιγράφονται οι δημογραφικές αλλαγές που συντελούνται τα τελευταία χρόνια στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Ελλάδα έχει πληθυσμό που δεν ξεπερνά το 2,4% της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κάτι που σημαίνει 10,7 εκατομμύρια άτομα, με το ποσοστό γονιμότητας να παραμένει κάτω από το 1,5. Κοινό συμπέρασμα είναι ότι οι θάνατοι στο άμεσο μέλλον θα είναι υπερδιπλάσιοι των γεννήσεων.

Το διαθέσιμο εισόδημα, μάλιστα, των Ελλήνων βρίσκεται στο 68% του μέσου όρου της Ε.Ε., η δε κατά κεφαλήν κατανάλωση στο 78% και η πυκνότητα εντοπίζεται στα 83 άτομα ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο.

Η έκθεση παρουσιάζει αναλυτικώς τις μακροπρόθεσμες δημογραφικές τάσεις στις περιφέρειες της Ευρώπης, από το μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής έως τα χαμηλότερα ποσοστά γεννήσεων, τις γηράσκουσες κοινωνίες, τα μικρότερα νοικοκυριά και την αυξανόμενη αστικοποίηση. Καταδεικνύει, επιπροσθέτως, τη μείωση του μεριδίου της Ευρώπης στον παγκόσμιο πληθυσμό -το οποίο αναμένεται να αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 4% του παγκόσμιου πληθυσμού έως το 2070. Επιπλέον, αποτυπώνει τις σημαντικές διαφορές μεταξύ των περιφερειών όσον αφορά τη δημογραφική αλλαγή, αλλά και την ανάγκη να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις της στην ανάπτυξη και τη βιωσιμότητα, την απασχόληση, την υγεία και τη μακροχρόνια φροντίδα σε διάφορα μέρη της Ευρώπης.

Μειώνεται ο πληθυσμός

Συγκεκριμένα για την Ελλάδα, η έκθεση δείχνει ότι ο πληθυσμός της χώρας μειώνεται αλλά και γερνά επικίνδυνα. Από 10,7 εκατομμύρια άτομα ο πληθυσμός της Ελλάδας το 2019, εκτιμάται ότι θα συρρικνωθεί το 2070 στα 8,5 εκατ. άτομα.

Σε σχέση με την πληθυσμιακή σύνθεση, εκτιμάται ότι οι ηλικιακές ομάδες από 10 ως 69 θα συρρικνωθούν κατά 10% με 15% ως το 2070. Στον αντίποδα, οι ομάδες ατόμων ηλικίας από τα 70 ως τα 80+ θα διπλασιαστούν. Την ίδια στιγμή οι θάνατοι το 2070 θα είναι υπερδιπλάσιοι από τις γεννήσεις (130.000 με 65.000) και το ποσοστό γονιμότητας θα παραμείνει κοντά και κάτω από το 1,5.

Το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση στην Ελλάδα το 2070 θα είναι τα 86 έτη για τους άνδρες και 91 για τις γυναίκες. Τα έτη ζωής σε σύγκριση με το προσδόκιμο υγιούς ζωής το 2018 είναι 81,9 και 65,4 αντίστοιχα στο σύνολο (84,4 και 65,9 για τις γυναίκες και 79,3 και 65 για τους άνδρες). Η διάμεση ηλικία αυξάνεται από 45 έτη που είναι σήμερα σε 52 έτη το 2070.

Δραματική αύξηση του δείκτη εξάρτησης ηλικιωμένων

Ακόμη πιο δραματική είναι η αύξηση του δείκτη εξάρτησης ηλικιωμένων, που δείχνει πόσοι ενεργά οικονομικοί πολίτες, σε παραγωγική ηλικία, αντιστοιχούν σε άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών.

Έτσι, ενώ σήμερα, περίπου 4 ηλικιωμένοι αντιστοιχούν σε 10 εργαζόμενους ή για την ακρίβεια σε 10 άτομα που βρίσκονται σε ηλικία εργασίας (μεταξύ 20-64 ετών), ο δείκτης αυτός θα αντιστραφεί το 2070 και πλέον, σχεδόν 7 ηλικιωμένοι θα αντιστοιχούν σε 10 νεότερους.Ουσιαστικά αυτό σημαίνει, ότι στο ασφαλιστικό σύστημα της Ελλάδας, αν παραμείνει αναδιανεμητικό, για την πληρωμή των συντάξεων ενός ηλικιωμένου θα υπάρχουν λιγότεροι από 2 σε ηλικία εργασίας, για να συνεισφέρουν. Αξίζει όμως να επισημανθεί ότι με βάση τα διαθέσιμα αναλογιστικά μοντέλα της κοινωνικής ασφάλισης, για να είναι ένα σύστημα βιώσιμο, απαιτούνται 4 εργαζόμενοι για κάθε συνταξιούχο και τα στοιχεία της Κομισιόν δείχνουν ότι η σχέση τείνει στο ένα προς ένα.

Αντίστοιχη εικόνα στην Ε.Ε

Αντίστοιχη βέβαια είναι και η γενική εικόνα στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27. Ο πληθυσμός της Ευρώπης γερνάει. Η μέση ηλικία του πληθυσμού της Ε.Ε. αυξάνεται εδώ και χρόνια και προβλέπεται να αυξηθεί με παρόμοιο ρυθμό για άλλες δύο δεκαετίες. Η μέση ηλικία μπορεί να φτάσει τα 49 το 2070 -σχεδόν πέντε χρόνια περισσότερα από σήμερα.

Μέχρι το 2070, το 30% των ανθρώπων στην Ευρώπη εκτιμάται ότι θα είναι ηλικίας 65 ετών και άνω, από περίπου 20% σήμερα. Μάλιστα, από το 2019 έως το 2070, το ποσοστό των ατόμων ηλικίας 80 ετών και άνω αναμένεται να αυξηθεί σε 13%.

Ταυτόχρονα, ο πληθυσμός σε ηλικία εργασίας (20-64 ετών) προβλέπεται να μειωθεί από το 59% του συνολικού πληθυσμού που ήταν το 2019, στο 51% το 2070. Το ίδιο διάστημα ο αριθμός των παιδιών και των νέων (ηλικίας 0-19) προβλέπεται να μειωθεί κατά 12,6 εκατομμύρια.https://www.newsit.gr/oikonomia/zoferi-i-katastasi-gia-to-asfalistiko-stin-ellada-oute-dyo-ergazomenoi-ana-syntaksiouxo-se-liga-xronia-pinakes/3052801/

Απλοποιείται και γίνεται ταχύτερο το καθεστώς απονοµής σύνταξης σε όσους έχουν περισσότερους από έναν φορέα κύριας ασφάλισης (διαδοχική ασφάλιση). Ευνοημένοι είναι περίπου 15.000 διαδοχικά ασφαλισµένοι, οι οποίοι θα µπορέσουν να ανοίξουν ταχύτερα την πόρτα της εξόδου την επόµενη πενταετία, κερδίζοντας µέχρι και επτά έτη ασφάλισης.

Ειδικότερα με τις διατάξεις του νέου ασφαλιστικού νόμου το σύστημα της διαδοχικής απλοποιείται σύμφωνα με «Τα ΝΕΑ», καθώς μειώνεται ο αριθμός των ενσήμων που απαιτούνται από το πρώτο κιόλας στάδιο της διαδικασίας, ώστε να κριθεί το δικαίωμα από τον τελευταίο φορέα ασφάλισης.

Ταυτόχρονα δίνεται η δυνατότητα σε ασφαλισμένους άνω των 67 ετών με αθροιστικά 15ετία να λάβουν σύνταξη ακόμα κι αν δεν πληρούν τις ειδικές προϋποθέσεις της διαδοχικής.

1.500 ένσημα

Μέχρι σήμερα ο ασφαλισμένος έπρεπε να συμπληρώνει συνολικά 1.500 ένσημα στον τελευταίο φορέα, εκ των οποίων 500 την τελευταία πενταετία, ώστε το αίτημα να κριθεί από το τελευταίο Ταμείο.

Διαφορετικά το αίτημά του μεταφερόταν στο Ταμείο στο οποίο είχε τις περισσότερες ημέρες ασφάλισης και αν δεν θεμελίωνε ούτε εκεί, σε όλα τα υπόλοιπα Ταμεία με φθίνουσα σειρά. Αφού απορριπτόταν σε όλα αυτά τα βήματα, μπορούσε να πάρει σύνταξη από το τελευταίο Ταμείο εφόσον είχε 1.000 ένσημα (300 την τελευταία πενταετία). Με τη νέα διάταξη, η ευνοϊκή μεταχείριση των μειωμένων προϋποθέσεων – 1.000 ένσημα συνολικά και 300 την τελευταία πενταετία – έρχεται από το πρώτο βήμα για όλους.

Με το νέο καθεστώς ανοίγει ο δρόμος για «πρόωρη» συνταξιοδότηση με τις ευνοϊκές διατάξεις του ΙΚΑ πριν από τα 62 και τα 67 έτη για ασφαλισμένους σε Ταμεία όπως ο πρώην ΟΑΕΕ, το ΤΣΜΕΔΕ ή το ΤΣΑΥ (κυρίως για φαρμακοποιούς). Αυτό απαιτεί επανασύνδεση με το ΙΚΑ ώστε να συμπληρώνονται συνολικά 1.000 ένσημα εκ των οποίων 300 την τελευταία πενταετία.

Οι κατηγορίες που μπορούν να συνταξιοδοτηθούν νωρίτερα είναι οι παρακάτω:

Ασφαλισμένοι αρχικά στο ΙΚΑ και κατόπιν στον ΟΑΕΕ που μπορούν να συμπληρώσουν 35ετία έως 31/12/2012 και εφόσον είναι σήμερα 60 ετών μπορούν να αξιοποιήσουν το δικαίωμα του ΙΚΑ για συνταξιοδότηση από τα 58.
Ασφαλισμένες σε ΟΑΕΕ, ΤΣΜΕΔΕ, ΤΣΑΥ με 5.500 ένσημα ΙΚΑ τη στιγμή ενηλικίωσης του παιδιού. Το εν λόγω δικαίωμα αφορά τις παλαιές ασφαλισμένες πριν από 31/12/1992. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι κατά την ημερομηνία ενηλικίωσης του παιδιού (που πρέπει να είναι έως 31/12/2012) να είχαν συμπληρώσει 5.500 ημέρες ασφάλισης (18,4 έτη). Με επικόλληση 300 ενσήμων και εφόσον συμπληρώνουν συνολικά 1.000 ένσημα ΙΚΑ, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν αρκετά έτη νωρίτερα.
Ασφαλισμένοι σε ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ που θέλουν να φύγουν με μειωμένη στα 62. Το εν λόγω δικαίωμα αφορά παλαιούς ασφαλισμένους (πριν από 31/12/1992) που είναι κοντά στα 62 και θέλουν να συνταξιοδοτηθούν με μειωμένη. Πρώην ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑ δεν δίνουν μειωμένη στα 62. Οι ασφαλισμένοι μπορούν να εκμεταλλευθούν τη νέα διάταξη και να συνταξιοδοτηθούν από το ΙΚΑ με επικόλληση 1.000 ενσήμων, εκ των οποίων 300 την τελευταία πενταετία.

“Τη Δευτέρα, κατατίθεται στη Βουλή η νέα ασφαλιστική μεταρρύθμιση της κυβέρνησης Μητσοτάκη, που, για πρώτη φορά, θα συνοδεύεται από δύο επιστημονικές και απόλυτα τεκμηριωμένες μελέτες” δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Γιάννης Βρούτσης, τονίζοντας ότι η πρώτη αφορά την αναλογιστική μελέτη, η οποία θα αποδεικνύει τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος, μέχρι το 2070 και τη διασφάλιση όλων των συντάξεων, μέχρι τότε.

Επιπλέον, όπως σημειώνει, η ασφαλιστική δαπάνη ως ποσοστό του ΑΕΠ φτάνει στο μέσο όρο των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ταυτόχρονα, ο κ. Βρούτσης επισημαίνει ότι το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών έχει εκπονήσει ειδική επιστημονική μελέτη επάρκειας των συντάξεων, που συνοδεύει την ασφαλιστική μεταρρύθμιση.

Σύμφωνα με τον αρμόδιο υπουργό, ο ασφαλιστικός νόμος στηρίζεται στην απλότητα, την ευελιξία και την ελευθερία. “Αφήνει στο παρελθόν το νόμο Κατρούγκαλου και δημιουργεί ένα ελκυστικό, ανταποδοτικό ασφαλιστικό σύστημα, που καλλιεργεί την ασφαλιστική συνείδηση σε όλους και παρέχει ειδική μέριμνα για τους πολύτεκνους, τους νέους, τις εργαζόμενες μητέρες, τους αγρότες, τις συντάξεις χηρείας, καθώς και για ειδικές αναπηρίες” αναφέρει χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι καμία σύνταξη δεν μειώνεται. Αντίθετα, όπως διευκρινίζει, μέρος των σημερινών συνταξιούχων θα δουν μόνο αυξήσεις.

“Οι πιο ευνοημένοι, όμως, είναι οι σημερινοί και οι μελλοντικοί εργαζόμενοι, καθώς όλοι θα δουν αύξηση των συντάξεών τους, εφόσον συμπληρώσουν πάνω από 30 χρόνια εργασιακού βίου” αποσαφηνίζει ο υπουργός Εργασίας.

Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο κ. Βρούτσης επικεντρώνεται σε 19 διατάξεις της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης, τις οποίες χαρακτηρίζει θετικές με έντονο κοινωνικό και αναπτυξιακό πρόσημο.

Πρόκειται για τις εξής:

“1. Το ασφαλιστικό νομοσχέδιο είναι το πρώτο νομοσχέδιο στην ιστορία της χώρας που θα συνοδεύεται από πλήρη ειδική αναλογιστική μελέτη για τις κύριες και τις επικουρικές συντάξεις και θα επιβεβαιώνει τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος, μέχρι το 2070. Ταυτόχρονα, το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών έχει εκπονήσει για πρώτη φορά επίσης ολοκληρωμένη μελέτη επάρκειας συντάξεων, που θα συνοδεύει το νομοσχέδιο.

2. Είναι το πρώτο ασφαλιστικό νομοσχέδιο, μετά από 12 χρόνια, που δεν θα έχει καμία μείωση στις συντάξεις. Αντίθετα, θα έχει αυξήσεις. Ιδιαίτερα ωφελημένοι, όμως, θα είναι όλοι οι σημερινοί και αυριανοί εργαζόμενοι της χώρας που θα έχουν 30 χρόνια ασφάλισης και πάνω, οι οποίοι, με το νέο νόμο, θα δουν υψηλότερες παροχές, όταν συνταξιοδοτηθούν.

3. Στα θέματα της παράλληλης ασφάλισης, έχουμε διευκρινίσει ότι οποιοσδήποτε μισθωτός -που παράλληλα έχει επιχειρηματική δραστηριότητα – με μεικτό μισθό 934 ευρώ, καλύπτει τα 252 ευρώ, που αντιστοιχούν στη 2η ασφαλιστική κατηγορία των αυτοαπασχολουμένων και εκπληρώνει πλήρως τις ασφαλιστικές του υποχρεώσεις.

4. Ο συντάξιμος μισθός όλων των ασφαλισμένων υπολογίζεται με τις αποδοχές 14 μηνών και όχι των 12 μηνών, όπως ψευδώς και ανυπόστατα ισχυρίστηκαν κάποιοι, προκαλώντας σύγχυση.

5. Λύνουμε το πρόβλημα του υπολογισμού του χρόνου ασφάλισης για τις αμοιβές των μελών των Διοικητικών Συμβουλίων των επιχειρήσεων, εξαλείφοντας τις αδικίες του παρελθόντος, κυρίως, όμως, την ταλαιπωρία και τη γραφειοκρατία, που υφίστανται.

6. Οι υπηρετούντες στις επίλεκτες δυνάμεις των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφάλειας (βατραχάνθρωποι, καταδρομείς, πυροτεχνουργοί, κ.ά.), αλλά και οι πιλότοι μας, δεν θα θιγούν από το νέο ασφαλιστικό σύστημα. Αντίθετα, προστατεύονται.

7. Οι εισφορές Ιανουαρίου των ελεύθερων επαγγελματιών, των αυτοαπασχολουμένων και των αγροτών, θα υπολογιστούν και θα πληρωθούν με το νέο σύστημα εισφορών. Η καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών θα γίνει για μία και μοναδική φορά, μέχρι τις 12 Μαρτίου. Ήδη, ο e-ΕΦΚΑ ετοιμάζει τα σχετικά ειδοποιητήρια, που θα σταλούν, μετά την ψήφιση του νόμου. Στη νέα πλατφόρμα θα διακρίνονται δύο τίτλοι: “ΕΠΙΛΕΓΩ ΕΛΕΥΘΕΡΑ, ΣΥΜΦΕΡΕΙ ΥΨΗΛΟΤΕΡΑ”, καθώς όλη η δομή της νέας ασφαλιστικής αλλαγής για τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους αυτοαπασχολούμενους και τους αγρότες, έχει διαμορφωθεί, έτσι ώστε να συμφέρει όλους να επιλέγουν υψηλότερη κατηγορία για πολύ υψηλότερη σύνταξη.

8. Για πρώτη φορά, ανοίγει ο δρόμος επιτάχυνσης απονομής συντάξεων στις περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης. Για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, μειώνουμε τις απαιτούμενες ημέρες ασφάλισης από 1.500 σε 1.000, οι οποίες πραγματοποιούνται στο φορέα της τελευταίας δραστηριότητας ή απασχόλησης, έτσι ώστε να αντιμετωπιστούν οι δυσκολίες εύρεσης του ασφαλιστικού χρόνου, που οφείλονται στη διαφοροποίηση των εντασσόμενων στον e-EΦΚΑ φορέων κοινωνικής ασφάλισης.

9. Λύνουμε μία αδικία πολλών ετών, καθώς δίνουμε τη δυνατότητα να λάβει σύνταξη, εφόσον πληροί τις εξ ιδίου δικαιώματος προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, ο γονέας ή σύζυγος ή αδελφός του ανάπηρου μέλους της οικογένειας, του οποίου η καταβολή της σύνταξης έχει ανασταλεί, λόγω της εργασίας του ανάπηρου μέλους.

10. Για πρώτη φορά, δημιουργείται ενιαίος κανόνας απονομής εφάπαξ για όλους. Καταργείται ο ελάχιστος χρόνος ασφάλισης για θεμελίωση αυτοτελούς δικαιώματος εφάπαξ παροχής και προκρίνεται η ενιαία αντιμετώπιση όλων των ασφαλισμένων, ενώ απλοποιείται και η διαδικασία απονομής της εν λόγω παροχής.

11. Με την ασφαλιστική μεταρρύθμιση, μειώνουμε τον απαιτούμενο χρόνο εργασίας από 75 ημέρες για το μισθωτό σε 50 και για τον μη μισθωτό από 3 μήνες σε 2, για την απόκτηση ασφαλιστικής ικανότητας και παροχών υγειονομικής περίθαλψης.

12. Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση ενθαρρύνει τους νέους και την ένταξή τους στην παραγωγική διαδικασία. Παρέχουμε ειδική μέριμνα για τους νέους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους και, μάλιστα, με το νέο ασφαλιστικό νόμο, διευρύνεται όχι μόνο στους νέους επιστήμονες, (όπως ίσχυε μέχρι σήμερα), αλλά και σε κάθε έναν νέο που αποφασίζει να δημιουργήσει την επιχείρησή του. Η ειδική μέριμνα έχει να κάνει με μειωμένες εισφορές που θα έχει ο νέος για τα πέντε πρώτα έτη. Μάλιστα, ο νέος νόμος δεν θα υποχρεώνει κανέναν ελεύθερο επαγγελματία, μετά την πενταετία, να δίνει πίσω τη διαφορά των μειωμένων εισφορών και της πρώτης ασφαλιστικής κατηγορίας, όπως τον υποχρέωνε ο νόμος Κατρούγκαλου.

13. Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση αντιμετωπίζει με μεγάλη ευαισθησία τους συνταξιούχους που λαμβάνουν εξωιδρυματικό επίδομα ή επίδομα απολύτου αναπηρίας ή επίδομα τυφλότητας, οι οποίοι πλέον θα εξαιρούνται από την επιβολή της εισφοράς 6% υπέρ ΕΟΠΥΥ επί των επιδομάτων τους.

14. Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση καταργεί ακόμη μία αδικία στο χώρο των συντάξεων χηρείας. Καταργούμε το ηλιακό όριο των 52 ετών για τους χήρους ή χήρες κατά το χρόνο του θανάτου των πρώην μερισματούχων του Μετοχικού Ταμείου Πολιτικών Υπαλλήλων (ΜΤΠΥ), προκειμένου για την επιχορήγησή του κατά τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας τους.

15. Με τη νέα ασφαλιστική μεταρρύθμιση, διευρύνουμε για πρώτη φορά το πεδίο εφαρμογής – σε προαιρετική βάση – της υπαγωγής στην επικουρική σύνταξη και της εφάπαξ παροχής σε εκατοντάδες χιλιάδες ασφαλισμένους οι οποίοι δεν είχαν τη δυνατότητα πριν να υπαχθούν στο σύστημα επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ παροχών. Το δικαίωμα της προαιρετικής τους υπαγωγής θα συνδυάζεται με την πλήρη εναρμόνιση, όσων είχαν υποχρέωση να υπαχθούν.

16. Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση αντιμετωπίζει με ευαισθησία και σεβασμό τα άτομα με αναπηρία. Συστήνεται στον e-ΕΦΚΑ, η Διεύθυνση Διευθέτησης Αναφορών για θέματα Α.Μ.Ε.Α., με στόχο την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της Διοίκησης, την εμπέδωση μίας νέας ανθρωποκεντρικής λειτουργίας αυτής, αλλά και την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των ατόμων με αναπηρία.

17. Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση στηρίζει τις εργαζόμενες μητέρες. Με διάταξη νόμου – και όχι με εγκύκλιο – λύνεται οριστικά το κενό νόμου που δημιούργησε ο νόμος Κατρούγκαλου στις εργαζόμενες μητέρες που αποκτούν παιδί και τις μειωμένες εισφορές τους. Η διάταξη αφορά εργαζόμενες μητέρες με έμμισθη σχέση εργασίας είτε αυτοαπασχολούμενες είτε ελεύθεροι επαγγελματίες είτε απασχολούμενες στον αγροτικό τομέα.

18. Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση στηρίζει τους συνταξιούχους που θέλουν να συνεχίσουν νόμιμα τον εργασιακό τους βίο! Ειδικά, οι πολύτεκνοι και γεωργοί συνταξιούχοι προστατεύονται απόλυτα, καθώς θα απολαμβάνουν το 100% της σύνταξής τους. Όλοι οι υπόλοιποι συνταξιούχοι, εφόσον εργάζονται, θα λαμβάνουν το 70% της σύνταξής τους. Ο τιμωρητικός και προσβλητικός νόμος του ΣΥΡΙΖΑ για τους εργαζόμενους συνταξιούχους καταργείται.

19. Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση δημιουργεί μεγάλες οικονομίες κλίμακος, με εξοικονόμηση πόρων και αποτελεσματικότερη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού του νέου e-ΕΦΚΑ προς όφελος των ασφαλισμένων. Η διοικητική και οργανωτική ενοποίηση κάτω από την “ομπρέλα” του νέου e-ΕΦΚΑ θα οδηγήσει σε ταχύτερο χρόνο απονομής των συντάξεων, καθώς, μέχρι σήμερα, για την απονομή της κύριας, της επικουρικής και του εφάπαξ ενός ασφαλισμένου, χρειάζονταν τρεις διαφορετικοί υπάλληλοι από τρεις διαφορετικούς φορείς. Μετά τη δημιουργία του e-ΕΦΚΑ, δημιουργούνται ενιαίοι ασφαλιστικοί φάκελοι. Ένας μόνο υπάλληλος θα απονέμει και τις τρεις συντάξεις”.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Οι αυξήσεις στις κύριες και επικουρικές συντάξεις που προβλέπει το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων «Ασφαλιστική Μεταρρύθμιση και Ψηφιακός Μετασχηματισμός Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.)», το οποίο θα κατατεθεί για διαβούλευση σήμερα το απόγευμα δεν αφορούν όλους τους συνταξιούχους της χώρας. Το Dikaiologitika News σας παρουσιάζει τα ψιλά γράμματα και τι πρέπει να προσέξουν οι παλαιοί και οι νέοι συνταξιούχοι.

Από το νέο καθεστώς επηρεάζονται και όχι απαραίτητα ωφελούνται περίπου 1,5 εκατομμύριο μισθωτοί µε πλήρη απασχόληση, 1,44 εκατομμύριο µη μισθωτοί, δηλαδή ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες

Αναλυτικότερα:

1. Δεν θα πάρουν όλοι αυξήσεις στις συντάξεις. Όπως όλα δείχνουν μικρότερος θα είναι ο αριθμός αυτών που ια δουν αύξηση σε σχέση με αυτούς που δενβθα δουν αύξηση στην τσέπη τους. Χιλιάδες παλαιοί συνταξιούχοι που έχουν θετική προσωπική διαφορά στα εκκαθαριστικά τους σημειώματα δεν θα δουν στην τσέπη τους αύξηση της σύνταξης τους πάρα μόνο λογιστικά. Ακόμη και αν περιλαμβάνονται στο 1 εκατ. των συνταξιούχων που θα ωφεληθούν ενδέχεται να δουν την όποια αύξηση στην σύνταξη μόνο στα χαρτιά.

Όσοι έχουν θετική προσωπική διαφορά σημαίνει ότι ο επανυπολογισμός και η αναπροσαρμογή της σύνταξης είχαν αρνητικό πρόσημο, δηλαδή το νέο επανυπολογισμένο ποσό με βάση το νόμο Κατρούγκαλου προέκυψε μικρότερο από το καταβλητέο ποσό του Μαΐου του 2016. Στην περίπτωση αυτή προβλέπεται διατήρηση της προσωπικής διαφοράς και «πάγωμα» της σύνταξης.

Αυτό σημαίνει ότι η διαμόρφωση των νέων ποσοστών αναπλήρωσης από τα 30 έτη ασφάλισης και πάνω δεν είναι ικανά να τους προσφέρουν άμεση αύξηση στην κύρια σύνταξη τους.

Η συγκεκριμένη κατηγορία των συνταξιούχων που αποτελεί την πλειοψηφία των 2 εκ. παλαιών συνταξιούχων δεν θα δουν «πραγματικές» αυξήσεις στο μηνιαίο τους εισόδημα άμεσα, καθώς θα μειωθεί μόνο η προσωπική διαφορά που έχει καταγραφεί. Αυξάνοντας ωστόσο τις πιθανότητες μετά το 2023 όταν θα δοθούν αυξήσεις συνολικά στις συντάξεις να λάβουν και αυτοί κάποιο επιπλέον ποσό.

2. Επανυπολογισμός συντάξεων: Για μία ακόμη χρονιά θα γίνει επανυπολογισμός όλων των συντάξεων όπου θα προκύπτει ποιοι συνταξιούχοι θα πάρουν αυξήσεις και ποιοι όχι και ποιοι θα μειώσουν την προσωπική τους διαφορά. Δεν θα πάρει κανείς συνταξιούχος αύξηση χωρίς να επανυπολογιστεί η σύνταξη του.

3. Δεν θα δοθούν τώρα αναδρομικά στους συνταξιούχους: Μετά το Πάσχα θα δουν στους λογαριασμούς τους οι συνταξιούχοι τις αυξήσεις στις συντάξεις και τα αναδρομικά από 1η Οκτωβρίου 2019 από τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης και την αύξηση των επικουρικών συντάξεων, λόγω του νέου επανυπολογισμού σύμφωνα με το νέο Ασφαλιστικό σχέδιο νόμου και αε καμία περίπτωση από την σύνταξη Μαρτίου.

4. Η επιλογή χαμηλής ασφαλιστικής εισφοράς δεν θα δώσει ικανοποιητική σύνταξη. Ότι πληρώσει ο ελεύθερος επαγγελματίας τόση σύνταξη θα πάρει. Όποιος λοιπόν επιλέξει να πληρώνει μόνο την ελάχιστη εισφορά, θα έχει και μικρότερη σύνταξη ενώ όποιος θελήσει να πληρώσει κάτι παραπάνω τότε επιβραβεύεται με μία καλύτερη σύνταξη, ιδιαίτερα τώρα που τα ποσοστά αναπλήρωσης αυξήθηκαν.

Ο νέος τρόπος υπολογισμού των εισφορών που θα ισχύσει αναδρομικά από 1/1/2020 για περίπου 1.500.000 μη μισθωτούς προβλέπει πως θα λάβουν συντάξεις από 775 ως 2.501 ευρώ.

Όσοι νέοι ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι επιθυμούν να εξασφαλίσουν σύνταξη άνω των 1.000 ευρώ με παραμονή στην αγορά εργασίας από 35 έως 40 έτη θα πρέπει να επιλέξουν την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών από την 4η κατηγορία και πάνω, δηλαδή 297 ευρώ μηνιαίως.

Όσοι επιλέξουν να καταβάλλουν την ελάχιστη εισφορά της πρώτης κατηγορίας, ύψους 155 ευρώ, θα λάβουν 779 ευρώ μετά από 40 χρόνια ασφάλισης για το άθροισμα εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης, ενώ όσοι επιλέξουν την ανώτατη ασφαλιστική κατηγορία για 40 χρόνια καταβάλλοντας 500 ευρώ τον μήνα θα λάβουν σύνταξη 1.659 ευρώ.

5. Επικουρικές συντάξεις

Αύξηση στην επικουρική τους θα δουν όσοι είχαν περικοπές το καλοκαίρι του 2016 λόγω του «κόφτη» των 1.300 ευρώ κανένας άλλος συνταξιούχος και όχι όλοι οι συνταξιούχοι. Ουσιαστικά σίναι στο σύνολό τους παλαιοί συνταξιούχοι, που είχαν συνταξιοδοτηθεί, δηλαδή, πριν από τις 12 Μαΐου του 2016 και προέρχονται κατά κύριο λόγο από 21 Ταμεία.

Έτσι αυξήσεις θα δουν μισθωτοί του πρ. ΙΚΑ, δηµόσιοι υπάλληλοι, εμποροϋπάλληλοι, ναυτιλιακοί και τουριστικοί πράκτορες, εργαζόμενοι σε εταιρείες οινοποιίας, δημοτικοί υπάλληλοι, δικηγόροι-συμβολαιογράφοι, ναυτικοί, τραπεζοϋπάλληλοι ΕΤΒΑ και Εμπορικής, μηχανικοί κ.ά. Όλοι οι ωφελούμενοι θα δουν απευθείας αυξήσεις στην τσέπη τους από 5 ευρώ έως 196 ευρώ, ενώ μεσοσταθμικά η αύξηση θα είναι 99,57 ευρώ.

6. Προσοχή στα μπλοκάκια: Η πλήρης απαλλαγή για τους παραλλήλως απασχολούμενους θα ισχύει για όσους καλύπτουν από τον μισθό τους την ελάχιστη εισφορά για σύνταξη και υγεία των 252 ευρώ και όχι της κατώτατη εισφοράς των 210 ευρώ. Αυτό σημαίνει πως ο πήχης της ελάχιστης συνολικής ασφαλιστικής υποχρέωσης για τους παραλλήλως απασχολούμενους από μισθό και μπλοκάκι μπαίνει στα 252 ευρώ εισφορά κλάδου σύνταξης και υγείας εφόσον ασκείται ελεύθερο επάγγελμα και στα 143 ευρώ εφόσον ασκείται αγροτικό επάγγελμα.

Όσοι καλύπτουν από τον μισθό τους πλήρως την εισφορά αυτή, απαλλάσσονται πλήρως από τις εισφορές στο μπλοκάκι. Διαφορετικά πρέπει να πληρώσουν το υπόλοιπο!

7. Ψηφιακή σύνταξη: Δεν ισχύει για όσους έχουν υποβάλλει αίτηση συνταξιοδότησης και εκκρεμεί η απόφαση συνταξιοδότησης.

Το «Άτλας» θα παίξει καθοριστικό ρόλο για την ολοκλήρωση του εγχειρήματος της «ψηφιακής σύνταξης», ώστε τον Ιούνιο του 2021 το 90% των νέων και μόνο, συντάξεων να εκδίδεται ψηφιακά. Οι σημερινές εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης μετά το τέλος του 2021 θα μπουν σε τάξη!

8. Η δημιουργία ενός υπερταμείου που θα έχει μαζί κύριες, επικουρικές συντάξεις και εφάπαξ από την 1η Μαρτίου δεν θα μπορέσει άμεσα να λειτουργήσει ηλεκτρονικά.

Εξάλλου η εμπειρία από άλλες συγχωνεύσεις ταμείων και πρόσφατα η δημιουργία του ΕΦΚΑ ανέδειξε εικόνες ντροπής που εκτυλίσσονταν στα υποκαταστήματα καθώς πέραν των οργανωτικών προβλημάτων – τα οποία θα διαρκέσουν – το νέο Ταμείο θα είναι αντιμέτωπο και με τα νέα δεδομένα που θα δημιουργήσει το νέο σχέδιο νόμου. Και αυτό το υπερταμείο θα έχει να διαχειριστεί απονομές συντάξεων κύριων, επικουρικών, εφάπαξ και οργανωτικά θέματα που θα αφορούν τους υπαλλήλους του ΕΦΚΑ και του ΕΤΕΑΕΠ.

9. Μόνιμο ποσό στήριξης: Προβλέπεται σχετική διάταξη μόνιμη ετήσια αύξηση της συνταξιοδοτικής δαπάνης κατά 0,5% του ΑΕΠ προκειμένου να εξασφαλιστούν επιπλέον πόροι για την στήριξη των χαμηλοσυνταξιούχων. Δεν προβλέπεται σε καμία περίπτωση το ποσό που θα δοθεί σε κάθε συνταξιούχο! Αυτό θα το ορίζει ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και θα δίνεται μόνο μία φορά το χρόνο σε όλους τους χαμηλοσυνταξιούχους κύριας σύνταξης, προσυνταξιοδοτικής παροχής, αναπήρους και ανασφάλιστους υπερήλικες.