Οι 10 βασικές αλλαγές του νομοσχεδίου του υπουργείου Παιδείας «από τα κάτω προς τα πάνω»
Με ενδιαφέρον αναμένεται η σημερινή συζήτηση του νομοσχεδίου για την Αναβάθμιση του Σχολείου, στην οποία θα παρέμβει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και οι αρχηγοί των κομμάτων.

Μετά τη χθεσινή συζήτηση «επί της αρχής» του νομοσχεδίου, που επιφέρει αλλαγές σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, το μεσημέρι θα διεξαχθεί συζήτηση «επί των άρθρων» και - αργότερα σήμερα - η ψήφιση του νομοσχεδίου. Ονομαστική ψηφοφορία, επί της αρχής και επί ορισμένων άρθρων, έχει ζητήσει το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας.

Δημιουργία Τράπεζας Θεμάτων, ευ ζην στα σχολεία με μαθήματα αγωγής υγείας όπως η πρόληψη από εξαρτήσεις και σεξουαλική αγωγή, επιχειρηματικότητα και επαγγελματικός προσανατολισμός, θεσμοθέτηση του Συμβούλου Σχολικής Ζωής, διεύρυνση των Πρότυπων-Πειραματικών σχολείων, αξιολόγηση, διπλή μοριοδότηση εκπαιδευτικών σε δυσπρόσιτες περιοχές, αγγλικά από το νηπιαγωγείο, δημιουργία διεθνοποιημένου ελληνικού πανεπιστημίου με την ίδρυση των ξενόγλωσσων Προγραμμάτων Σπουδών και διπλής ειδίκευσης προγράμματα θα επεκταθούν και σε ελληνόγλωσσα το επόμενο διάστημα είναι κάποιες από τις ρυθμίσεις του πολυνομοσχεδίου του υπουργείου Παιδείας.

Αντιδρώντας στο νομοσχέδιο με »αιχμή του δόρατος», την αξιολόγηση, τα Πρότυπα σχολεία και την Τράπεζα Θεμάτων, ΔΟΕ και ΟΛΜΕ έχουν προγραμματίσει συλλαλητήριο στις 7 το απόγευμα στα Προπύλαια και στη συνέχεια πορεία προς τη Βουλή. Χθες ΟΛΜΕ και ΔΟΕ αντιδρώντας στις αλλαγές στα σχολεία πραγματοποίησαν πορεία στο κέντρο της Αθήνας ενώ η συμμετοχή των εκπαιδευτικών στην χθεσινή απεργία κρίθηκε χαμηλή , σύμφωνα με στοιχεία .

Η υπουργος Παιδείας Νίκη Κεραμέως, στην τοποθέτησή της επί του νομοσχεδίου παρέθεσε τους 6 άξονες της νομοθετικής πρωτοβουλίας, τονίζοντας:

«Η γενική προσέγγιση του νομοσχεδίου είναι “από κάτω προς τα πάνω”, με αλλαγές που αρχίζουν από το νηπιαγωγείο, όπως η εισαγωγή νέων θεματικών, και φθάνουν μέχρι τις εξετάσεις για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση». Εξειδικεύοντας τον πρώτο άξονα και τα νέα Εργαστήρια Δεξιοτήτων, η υπουργός αναφέρθηκε στους τέσσερις βασικούς θεματικούς κύκλους, και τις επιμέρους θεματικές τους:α) Το Ευ Ζην, με μαθήματα αγωγής υγείας όπως η πρόληψη από τις εξαρτήσεις, η οδική ασφάλεια και η σεξουαλική αγωγή,β) το Περιβάλλον, με μαθήματα όπως η οικολογική συνείδηση και η πρόληψη και προστασία από τις φυσικές καταστροφές,γ) την Κοινωνική Συναίσθηση και Ευθύνη, με προγράμματα εθελοντισμού καθώς και αλληλοσεβασμού και διαφορετικότητας, και δ) τη Δημιουργική Σκέψη και Πρωτοβουλία, με θεματικές που αφορούν τεχνολογίες αιχμής, τη ρομποτική, την επιχειρηματικότητα και τον επαγγελματικό προσανατολισμό.

Η υπουργός αναφερόμενη στις καλές πρακτικές άλλων χωρών είπε ότι «στόχος των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων είναι να ενισχυθεί με τρόπο πιο συνεκτικό, πιο συστηματικό η καλλιέργεια ήπιων δεξιοτήτων, δεξιοτήτων ζωής και δεξιοτήτων τεχνολογίας και επιστήμης, όπως η κριτική σκέψη, η επικοινωνία, η πρωτοβουλία και η δημιουργικότητα, η προσαρμοστικότητα, εξοικειώνοντας παράλληλα τους εκπαιδευτικούς μας σε πιο βιωματικές μεθόδους διδασκαλίας. Με το βλέμμα στραμμένο στις ανάγκες της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, εστιάζουμε περισσότερο στη διαδικασία της μάθησης και όχι μόνο στο περιεχόμενο.Με αφορμή σχετική κριτική της αντιπολίτευσης η κ. Κεραμέως είπε ότι «ο θεσμός των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων δεν έχει καμία σχέση με τη θεματική εβδομάδα. Αφορά τη σχολική ζωή: Νηπιαγωγείο, Δημοτικό, Γυμνάσιο. Κάθε εβδομάδα. Όχι μόνο μία εβδομάδα».

Η κυρία Κεραμέως αναφέρθηκε στις καινοτομίες που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο, όπως η πιλοτική εισαγωγή στο νηπιαγωγείο της ενασχόλησης των μαθητών με την αγγλική γλώσσα μέσω δημιουργικών δραστηριοτήτων, η ενίσχυση της διδασκαλίας γνωστικών αντικειμένων όπως η πληροφορική, τα κλασικά γράμματα, η φυσική αγωγή και οι ξένες γλώσσες, η διεύρυνση των μεθόδων αποτίμησης προόδου των μαθητών μέσω ερευνητικών εργασιών και αύξησης των γραπτώς εξεταζόμενων μαθημάτων, η θεσμοθέτηση της τράπεζας θεμάτων διαβαθμισμένης δυσκολίας στο Λύκειο με άμεση εφαρμογή στην Α’ Λυκείου από το επόμενο σχολικό έτος (2020-21), η εισαγωγή του «κόντρα» μαθήματος στη Γ’ Λυκείου με στόχο την ευρύτερη καλλιέργεια των μαθητών και την ενίσχυση της γενικής παιδείας και ο εξορθολογισμός της διαδικασίας προαγωγής και απόλυσης μαθητών.Στο Γυμνάσιο ο μαθητής κρίνεται άξιος προαγωγής όταν έχει σε κάθε μάθημα βαθμό ετήσιας απόδοσης τουλάχιστον 10, ή γενικό μέσο όρο 13.

Για τον δεύτερο άξονα του νομοσχεδίου, η υπουργός Παιδείας ανέφερε ότι «όπως είχαμε δεσμευθεί, προχωρούμε με την αξιολόγηση της σχολικής μονάδας και του εκπαιδευτικού έργου, βασισμένοι στο τρίπτυχο “Προγραμματισμός - Αυτοαξιολόγηση - Εξωτερική Αξιολόγηση”.

Στη χώρα μας, η αξιολόγηση έχει πολεμηθεί όσο λίγες μεταρρυθμίσεις και, δυστυχώς, δυσφημίζεται ως έννοια ακόμη και σήμερα. Η συστηματική αξιολόγηση όλων των συντελεστών της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι, ωστόσο, απαραίτητη προϋπόθεση για τη βελτίωση κάθε εκπαιδευτικού συστήματος. Είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τον εντοπισμό αναγκών και αδυναμιών που δυσχεραίνουν τη λειτουργία και την επίτευξη των εκπαιδευτικών στόχων του ίδιου του σχολείου, αλλά και ευκαιρία για την ανάδειξη των δυνατοτήτων και των επιτευγμάτων του.

Γιατί υπάρχουν πολλές δυνατότητες, πολλά φωτεινά παραδείγματα σχολείων, άοκνες προσπάθειες φωτισμένων εκπαιδευτικών, με μεράκι, με όραμα, που η ανάδειξή τους μπορεί να συμβάλλει στην αλλαγή παραδείγματος στη δημόσια εκπαίδευση».

Ως προς τον τρίτο άξονα μεταρρυθμίσεων, η υπουργός τόνισε την πιο αποτελεσματική στελέχωση των σχολικών μονάδων λέγοντας τα εξής: «Λαμβάνονται ειδικά μέτρα για την αποτελεσματικότερη στελέχωση σχολικών μονάδων, με τη διόρθωση χρόνιων παθογενειών. Δίνουμε κίνητρα διπλής μοριοδότησης για δυσπρόσιτες περιοχές και ταχύτερη προσμέτρηση προσόντων και προϋπηρεσίας, και βάζουμε κανόνες».

Διαβεβαίωσε δε, ότι «η Πολιτεία πρέπει να μεριμνά για τη σωστή στελέχωση των σχολείων μας, απ’ άκρη σε άκρη σε όλη την Ελλάδα».

Αναλύοντας την τέταρτη δέσμη μεταρρυθμίσεων και την ενίσχυση και διεύρυνση του θεσμού των πρότυπων και πειραματικών σχολείων, ως εργαστηρίων καινοτομίας για τη διάχυση βέλτιστων πρακτικών στη δημόσια εκπαίδευση, η κ. Κεραμέως δεν παρέλειψε να στιγματίσει τη στάση της αξιωματικής αντιπολίτευσης:

«Αρχικά, το 2015, έλεγαν ότι η αριστεία είναι ρετσινιά. Αλλά το ιδεοληπτικό πρόσημο επιστρέφει δριμύτερο τώρα, με τον εκπρόσωπό της να περιγράφει τα ΠΠΣ ως “καρκίνωμα στα σπλάχνα της δημόσιας εκπαίδευσης [...] θα απομυζά και θα τρέφεται από την αφαίμαξη των άλλων σχολείων”. Δυστυχώς αποστρέφεστε τα εξαιρετικά αυτά δημόσια σχολεία, τη δυνατότητα για μαθητές να φοιτήσουν στα εξαιρετικά αυτά σχολεία. Αποστρέφεστε τη λειτουργία των σχολείων αυτών ως εργαλείου διάχυσης βέλτιστων πρακτικών στην εκπαίδευση.

Αυτή είναι η διαφορά μεταξύ του εξισωτισμού προς τα κάτω, τον οποίο εσείς πρεσβεύετε, και της ουσιαστικής εφαρμογής της αρχής της ισότητας και των ίσων ευκαιριών, την οποία εμείς προσπαθούμε να προωθήσουμε. Αυτή είναι η διαφορά μεταξύ της λογικής της ήσσονος προσπάθειας την οποία εσείς πρεσβεύετε, και της λογικής της διαρκούς αυτοβελτίωσης και εγρήγορσης, την οποία εμείς προσπαθούμε να αναδείξουμε. Δεν θέλετε να ξεχωρίζει κανείς, να διακρίνεται κανείς. Τους θέλετε όλους ίσους, αλλά πώς; Ίσους προς τα κάτω».

Για τον πέμπτο άξονα, είπε ότι αφορά τη λήψη μέτρων για την εμπέδωση ενός ασφαλέστερου σχολικού περιβάλλοντος, όπως η θεσμοθέτηση του Συμβούλου Σχολικής Ζωής, εκπαιδευτικού που αναλαμβάνει την παροχή συμβουλών και παιδαγωγικής υποστήριξης προς μαθητές, εκπαιδευτικούς, γονείς/κηδεμόνες, με στόχο τη διαχείριση ειδικών καταστάσεων, όπως κρούσματα ενδοσχολικής βίας.

Αναφερόμενη στον έκτο άξονα μεταρρυθμίσεων, η υπουργός ανέπτυξε τις ρυθμίσεις για Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα πιο ελεύθερα, πιο αυτόνομα και πιο εξωστρεφή. «Παρέχουμε εργαλεία, δίνουμε επιπλέον ώθηση στα Πανεπιστήμιά μας, να διευρύνουν τους ορίζοντές τους, στην Ελλάδα και τον κόσμο» τόνισε χαρακτηριστικά.

Προγράμματα διπλής ειδίκευσης στα Πανεπιστήμια

Τη φιλοσοφία των διατάξεων για την ανώτατη εκπαίδευση ανέλυσε ο υφυπουργός Παιδείας Βασίλης Διγαλάκης κατά την χθεσινή ομιλία του στη συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής.

Πρώτιστος στόχος, όπως τόνισε ο κ. Διγαλάκης, είναι η διαμόρφωση ενός εξωστρεφούς και διεθνοποιημένου ελληνικού πανεπιστημίου κι ένα από τα μέσα για την επίτευξη αυτού του στόχου είναι η ίδρυση των ξενόγλωσσων Προγραμμάτων Σπουδών.

Ο κ. Διγαλάκης σημείωσε πως τρέφει υψηλές προσδοκίες για τις δυνατότητες των ελληνικών ΑΕΙ, υπογραμμίζοντας ότι οι θέσεις που καταλαμβάνουν αυτήν τη στιγμή στις διεθνείς κατατάξεις (ένα μόνο ΑΕΙ βρίσκεται στην 454η θέση ενώ μόλις 5 βρίσκονται μεταξύ των θέσεων 500 έως 1000), δεν αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα και αδικούν το υψηλό επιστημονικό έργο που παράγεται.

Ο υφυπουργός είπε ότι το Τμήμα -χωρίς υπουργική παρέμβαση- θα έχει τον πρωταρχικό λόγο, είτε μόνο του, είτε σε περίπτωση προγράμματος συνεργασίας μαζί με τα άλλα Τμήματα και τις Συγκλήτους προκειμένου να διαμορφωθούν και να λειτουργήσουν αυτά τα προγράμματα σπουδών και τόνισε ότι αρμόδια όργανα για την οργάνωση, διοίκηση και λειτουργία είναι η Σύγκλητος, η Επιτροπή του Προγράμματος και ο Διευθυντής του Προγράμματος. Διδάσκοντες σε αυτά τα προγράμματα θα μπορούν να είναι το ήδη υπάρχον εκπαιδευτικό προσωπικό - αφού πρώτα εξαντλήσει τις υποχρεώσεις του στα ελληνόγλωσσα προγράμματα σπουδών- καθώς και νέοι έλληνες επιστήμονες που ζουν στη χώρα ή επιθυμούν να επιστρέψουν από το εξωτερικό.

Ο υφυπουργός Παιδείας έκανε ξεχωριστή αναφορά και στην ίδρυση προγραμμάτων διπλής ειδίκευσης, τα οποία ενισχύουν τη διεπιστημονικότητα, τις συνεργασίες, την ανταγωνιστικότητα και αξιοποιούν καλύτερα τους πόρους των ελληνικών πανεπιστημίων. Γι’ αυτό και, όπως ανακοίνωσε από το βήμα της Βουλής ο κ. Διγαλάκης, τα διπλής ειδίκευσης προγράμματα θα επεκταθούν και σε ελληνόγλωσσα το επόμενο διάστημα.

Παράλληλα, σημείωσε, για πολλοστή φορά τις τελευταίες ημέρες, ότι τα ξενόγλωσσα προγράμματα σπουδών απευθύνονται αποκλειστικά σε αλλοδαπούς φοιτητές και δεν υπάρχει κανένα θέμα συνταγματικότητας ή ευρωπαϊκού δικαίου.