Το νομοσχέδιο «βάζει στο παιχνίδι» της εναλλακτικής διαχείρισης και τους δήμους δίνοντάς τους τη δυνατότητα οργάνωσης της εναλλακτικής διαχείρισης των δημοτικών αποβλήτων, με υποχρεωτική τη χωριστή συλλογή των επιμέρους αποβλήτων υλικών συσκευασίας και προϋπόθεση να έχουν την απαιτούμενη τεχνική και οικονομική υποδομή για την εφαρμογή και τη βιώσιμη λειτουργία του.
Το σχετικό σχέδιο του κάθε δήμου θα κατατίθεται στον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) και εντός δύο μηνών θα εγκρίνεται ή όχι. Αν η αίτηση απορριφθεί, ο ΟΤΑ υποχρεούται να συνεργαστεί άμεσα με έναν από τους φορείς Συστημάτων Διαχείρισης. Σε κάθε περίπτωση ορίζεται ότι οι δήμοι οφείλουν να λάβουν τα αναγκαία μέτρα για την ομαλή και αποδοτική λειτουργία της εναλλακτικής διαχείρισης. Τα μέτρα αυτά αναφέρονται κυρίως στην εφαρμογή συστημάτων επιστροφής και συλλογής των αποβλήτων συσκευασιών, με υποχρεωτική τη συμμετοχή του καταναλωτή ή του τελικού χρήστη.

Απόφαση
«Με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου του ΟΤΑ Α' Βαθμού, που δημοσιεύεται στην ΕτΚ, μπορούν να εξειδικεύονται τα μέτρα και να προβλέπεται η επιβολή προστίμου από 20 έως 500 ευρώ, ανάλογα με τη βαρύτητα και τη συχνότητα της παράβασης, σε βάρος του καταναλωτή ή του τελικού χρήστη που δεν συμμορφώνεται με τα μέτρα αυτά» σημειώνεται στο άρθρο 7 του νομοσχεδίου.

Με το σχέδιο νόμου, το οποίο θα βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση για τις επόμενες τριάντα ημέρες, προβλέπεται ρητά η χωριστή συλλογή χαρτιού, μετάλλου, γυαλιού και πλαστικών στην πηγή, ενώ ουσιαστικά απαγορεύεται και η διακίνηση προϊόντων, οι παραγωγοί των οποίων δεν είναι φορείς ατομικού Συστήματος Εναλλακτικής Διαχείρισης ή δεν έχουν ενταχθεί σε αντίστοιχα συλλογικά συστήματα. Συγκεκριμένα ορίζει ότι κάθε διακινητής συσκευασμένων προϊόντων υποχρεούται να διακινεί μόνο εκείνα των οποίων οι παραγωγοί είναι φορείς ή έχουν ενταχθεί σε συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης.
Επιπλέον υποχρεώνει τους υπευθύνους κάθε χώρου συνάθροισης με δυνατότητα άνω των 100 εξυπηρετούμενων ατόμων (κινηματογράφοι, θέατρα, σταθμοί, εκπαιδευτήρια, νοσοκομεία, πλοία κ.λπ.), καθώς και όλες τις δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμούς, να διασφαλίζουν τη χωριστή συλλογή απορριμμάτων τους.

Στις επόμενες κινήσεις της πολιτείας συγκαταλέγεται και η οριοθέτηση ενός χώρου 3-5 τετραγωνικών μέτρων που δεν προσμετράται στον συντελεστή δόμησης των κτιρίων, προκειμένου να τοποθετούνται οι κάδοι ανακύκλωσης ώστε να προστατεύονται από τη σύληση. Η πρόβλεψη αναμένεται να προταθεί και στον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό από την ΕΟΑΝ.

Στόχοι
Ενας από τους βασικούς στόχους του νομοσχεδίου είναι η καταπολέμηση της παραοικονομίας και της εκτεταμένης φοροδιαφυγής από τις δραστηριότητες της ανακύκλωσης, όπως επεσήμανε ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος, Γιάννης Τσιρώνης.
Ο ίδιος, μάλιστα, αναφέρθηκε και στο παράδειγμα του μολύβδου από τις μπαταρίες αυτοκινήτων και μοτοσικλετών, επισημαίνοντας ότι ενώ ο συνολικός κύκλος εργασιών ανέρχεται στα 44 εκατομμύρια ευρώ, τα 16 από αυτά κατευθύνονται στη «μαύρη οικονομία», με το Δημόσιο να χάνει περί τα 4 εκατομμύρια ευρώ από τη μη καταβολή ΦΠΑ.
Οπως προκύπτει από τα στοιχεία, πάντως, μέχρι τώρα η ανακύκλωση στη χώρα μας είχε λιγοστά αποτελέσματα. Σύμφωνα με τον κ. Τσιρώνη, το σύνολο των αποβλήτων στην Ελλάδα φτάνει τα πέντε εκατομμύρια τόνους, εκ των οποίων ανακυκλώσιμοι είναι οι δύο. Ωστόσο η τελική ποσότητα που ανακυκλώνεται δεν ξεπερνά τις 500.000. «Στην οικονομία επιστρέφουν 50 εκατομμύρια ευρώ και κάθε χρόνο με συντηρητικές εκτιμήσεις πετάμε στα... σκουπίδια περί τα 150 εκατομμύρια, την ώρα που οι πολίτες πληρώνουν 135 εκατομμύρια μόνο για την ταφή των σκουπιδιών» σημείωσε ο αν. υπουργός.
Προσέθεσε, μάλιστα, ότι τα βιοαποδομήσιμα υπολογίζονται σε 1 εκατομμύριο τόνους, δίνοντας δυνατότητα κέρδους 30 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως με τη μετατροπή τους σε καθαρό κομπόστ.

ΠΡΟΤΑΣΗ
Τακτικοί έλεγχοι και αυστηρότερο καθεστώς
Αυστηροποίηση του καθεστώτος λειτουργίας των Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων εισηγείται η νομοθετική πρόταση, ενώ προβλέπει και μείωση των αποθεματικών των Συστημάτων, τα οποία μετά τη συμπλήρωση τριετίας από την έναρξη λειτουργίας τους δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν το 35%, με το υπόλοιπο ποσοστό να προωθείται σε έργα ανάλογα των σκοπών τους, δεδομένου ότι πρόκειται για «δημόσιο πόρο που θα πρέπει να επιστρέφεται στην οικονομία», όπως επεσήμανε ο πρόεδρος του ΕΟΑΝ, Δημήτρης Πολιτόπουλος. Επίσης προβλέπεται η διενέργεια τακτικών και έκτακτων ελέγχων από τον αναβαθμισμένο ΕΟΑΝ σε όλους τους εμπλεκόμενους στο ζήτημα της εναλλακτικής διαχείρισης, καθώς επίσης και αυστηρές κυρώσεις, στις οποίες περιλαμβάνεται φυλάκιση έως δύο ετών και χρηματικό πρόστιμο που μπορεί να φτάσει έως και το 1 εκατομμύριο ευρώ.

Τι προβλέπει
Το σχέδιο νόμου προβλέπει μεταβατική περίοδο έξι μηνών, θεσπίζει ασυμβίβαστο της ιδιότητας του μετόχου ή εταίρου φορέα Συστήματος Εναλλακτικής Διαχείρισης με την ιδιότητα του μετόχου, του μέλους οργάνου διοίκησης ή του υπαλλήλου επιχείρησης η οποία εκτελεί εργασίες επεξεργασίες ή συλλογής και μεταφοράς αποβλήτων και ξεκαθαρίζει ότι οι φορείς των συλλογικών συστημάτων διαχείρισης δεν θα μπορούν να εκτελούν εργασίες εναλλακτικής διαχείρισης, χωρίς προηγουμένως να έχουν πάρει σχετική άδεια από τον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης. Σύμφωνα με τον κ. Πολιτόπουλο, αυτήν τη στιγμή είναι εγγεγραμμένα από την Ευρωπαϊκή Ενωση περί τα 870 εκατ. ευρώ στο σύστημα για έργα διαχείρισης αποβλήτων. Εκτίμησε μάλιστα ότι δεν θα υπάρξει χρηματοδοτικό κενό για τη δημιουργία πράσινων σημείων. Ο κ. Τσιρώνης μάλιστα υπογράμμισε ότι στο μέλλον «δεν θα χρειαζόμαστε Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών υψηλού κόστους».

ethnos.gr