Με νόμο που ψηφίστηκε το περασμένο καλοκαίρι, παραμονές του Δεκαπεντάγουστου, στο πλαίσιο της κύρωσης μιας σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης, παραγράφονται πάσης φύσεως αδικήματα, που επισύρουν ποινές έως δύο χρόνια. Με αυτόν τον νόμο, συγκεκριμένα, προβλέφθηκε η εξάλειψη του αξιοποίνου των εγκλημάτων και η παύση της ποινικής τους δίωξης.
Ετσι, καθημερινά, στα δικαστήρια όλης της χώρας, χιλιάδες υποθέσεις για απειλές, κλοπές, σωματικές βλάβες, πλαστογραφίες πιστοποιητικών, εξυβρίσεις και άλλα αδικήματα πετιούνται στο καλάθι των αχρήστων και αρχειοθετούνται χωρίς δίκη. Κι αυτό γιατί εισαγγελείς και δικαστήρια παύουν μαζικά τις ποινικές διώξεις για τους δράστες των εγκλημάτων αυτών, κατ’ εφαρμογήν του νόμου, που ψηφίστηκε επί υπουργίας Παρασκευόπουλου στις 3 Αυγούστου του 2016.
Ο εν λόγω νόμος, συγκεκριμένα το «όγδοο άρθρο του νόμου 4411 του 2016», περιέλαβε στις διατάξεις του μεγάλη γκάμα αδικημάτων, καθώς όρισε ότι η παραγραφή καταλαμβάνει όλα τα αδικήματα (πλημμελήματα) αρκεί να επισύρουν ποινές έως δύο χρόνια. Η πρακτική των νομοθετικών παρεμβάσεων, ώστε να επιτυγχάνεται τεχνητή αποσυμφόρηση των βεβαρημένων δικαστηρίων, διά της παραγραφής χιλιάδων ποινικών υποθέσεων, πρακτική καινοφανής και επί της ουσίας αντισυνταγματική, όπως λένε έγκριτοι νομικοί, με τον επίμαχο νόμο του 2016 ξεπέρασε κάθε προηγούμενο όριο. Και τούτο διότι η νομοθετική παρέμβαση μαζικής παραγραφής αδικημάτων και ποινών, που έγινε τον περασμένο Αύγουστο, είχε διπλό προηγούμενο στη δεκαετία που διανύουμε.
Το πρώτο, το 2012 επί υπουργίας Μιλτιάδη Παπαϊωάννου, που με νόμο (4043 του 2012) προβλέφθηκε η παραγραφή αδικημάτων και ποινών για πλημμελήματα με ποινές έως ένα χρόνο. Το δεύτερο με ανάλογη ρύθμιση που έγινε και επί υπουργίας Χαρ. Αθανασίου, με τον νόμο 4198 του 2013. Και στις δύο αυτές ρυθμίσεις ο χρόνος εφαρμογής του νόμου ήταν μικρότερος, με αποτέλεσμα να είναι μικρότερος και ο αριθμός των υποθέσεων που μπήκαν στο αρχείο. Η ισχύς του παρόντος, πέραν του ότι περιλαμβάνει τα αδικήματα με ποινές έως δύο χρόνια, εφαρμόζεται για όλα τα πλημμελήματα, αρκεί να έχουν διαπραχθεί μέχρι τις 31 Μαρτίου του 2016, με αποτέλεσμα οι υπό παραγραφή δικογραφίες να είναι πλέον χιλιάδες και να μπαίνουν καθημερινά στο αρχείο μαζικά πολλές υποθέσεις.
Κρεσέντο ανομίας
Εγκριτοι νομικοί, δικαστές και εισαγγελείς, μιλούν για πρακτική που συμβάλλει καθοριστικά στο να εμπεδωθεί η ανομία σε μεγάλη κατηγορία πολιτών, οι οποίοι ενώ έχουν παραβεί τον νόμο και μάλιστα για σοβαρά πλημμελήματα, βλέπουν πως δεν τιμωρούνται καν, και μάλιστα αυτό γίνεται με νόμο. Από την άλλη, τα θύματα των αδικημάτων, οι αποδέκτες της παράνομης συμπεριφοράς, αισθάνονται τουλάχιστον απροστάτευτοι, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που μέσα στα ακροατήρια οι ατιμώρητοι, λόγω παραγραφής, δράστες χλευάζουν τα θύματά τους και διά της παραγραφής αποθρασύνονται.
Ενδεικτική η περίπτωση κατηγορουμένων που επρόκειτο να δικαστούν, πριν από λίγες ημέρες, για σωματικές βλάβες (σ.σ. είχαν χτυπήσει άσχημα συμπολίτη μας που τόλμησε να τους παρατηρήσει γιατί πετούσαν τα σκουπίδια τους στον δρόμο). Μόλις άκουσαν από τον δικαστή το «παύει η δίωξη», βγαίνοντας από τη δικαστική αίθουσα «έλουσαν» με βρισιές το θύμα τους σε μια επίδειξη πρωτοφανούς θρασύτητας.
Το ίδιο συνέβη σε άλλη δικαστική αίθουσα, όπου κατηγορούμενοι για εγκατάλειψη του σκύλου τους άλλαξαν σπίτι και τον άφησαν νηστικό στον δρόμο να τους περιμένει υπομονετικά, μέχρι που τους μήνυσαν γείτονές τους που δεν μπορούσαν να βλέπουν το άτυχο ζωντανό εγκαταλελειμμένο. Μόλις άκουσαν το «παύει η δίωξη» άρχισαν και αυτοί τις φραστικές επιθέσεις, σχεδόν μέσα στη δικαστική αίθουσα.
Αλλες φορές πάλι η μαζική παραγραφή των αδικημάτων με ποινές έως δύο χρόνια έχει αποτελέσματα και εις βάρος της δημόσιας τάξης. Χαρακτηριστική η περίπτωση του εγκλήματος της πλαστογραφίας σε πιστοποιητικά, που οδήγησε δίκη –με κατηγορουμένους μέλη των «Πυρήνων της Φωτιάς»– σε παραγραφή των αδικημάτων, σχετικά με τις πλαστές ταυτότητες που είχαν φτιάξει για να μην εντοπίζονται τα ίχνη τους.
Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις όπου η εφαρμογή του νόμου-γομολάστιχα καταλύει κάθε έννοια και της ισότητας των πολιτών, όπως για παράδειγμα στην περίπτωση όπου ο ένας από τους δύο δράστες που μετείχαν σε κλοπή συνελήφθη πριν από τρία χρόνια –το 2013– οπότε το αδίκημά του παραγράφεται και ο άλλος που συνελήφθη φέτος, στις αρχές Απριλίου, να μην υπάγεται στις διατάξεις της παραγραφής και να δικαστεί…
«Ο όρκος μας δεν άξιζε»
Στα τέλη της δεκαετίας του ’80, όταν είχε συσσωρευθεί μεγάλος αριθμός δικογραφιών με υποθέσεις που είχαν δικαστεί και επρόκειτο να εκτελεστούν οι ποινές τους σε γαλλική επαρχιακή πόλη, ο γενικός εισαγγελέας του Παρισιού με εγκύκλιό του αποφάσισε να τις παραγράψει για να μειωθεί το στοκ των εκκρεμών υποθέσεων και να διευκολυνθεί έτσι η λειτουργία του εν λόγω δικαστηρίου. Αλλωστε, το πρόβλημα των υπερφορτωμένων δικαστηρίων δεν είναι μόνο ελληνικό – και άλλες ευρωπαϊκές χώρες αντιμετώπισαν στο παρελθόν ή αντιμετωπίζουν ακόμη προβλήματα στη λειτουργία της δικαιοσύνης, αλλά πάντως δεν εμφανίζουν τη δική μας κατάσταση.
Η ιστορία αυτή έχει τη σημασία της καθώς στη γαλλική πόλη, τα δικαστήρια της οποίας αφορούσε η εγκύκλιος παραγραφής ποινών, υπηρετούσε τότε η μετέπειτα γνωστή σε όλη την Ευρώπη Γαλλίδα δικαστής Εύα Ζολί. Η συγκεκριμένη –που εκλήθη να εφαρμόσει την εγκύκλιο της παραγραφής– αντέδρασε, παραιτήθηκε, για να επανέλθει αργότερα, διανύοντας μια λαμπρή δικαστική καριέρα και χρόνια μετά έγραψε στο αυτοβιογραφικό της βιβλίο για τις παραγραφές και τους νόμους-γομολάστιχα:
«Οταν πετάμε μια ποινή προς εκτέλεση, σημαίνει πως παραγράφουμε μονοκοντυλιά εκατοντάδες ώρες δικαστικής εργασίας, παραγράφουμε πολλά. Οταν κλήθηκα να παραγράψω ποινές, σκέφθηκα: “Ο όρκος μας δεν θα άξιζε τίποτα πλέον”».
Καθημερινή
Ο νέος Νόμος 4469/2017 για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό, που προβλέπει μία διαδικασία ρύθμισης όλων των οφειλών μια επιχείρησης προς το σύνολο των πιστωτών, δηλαδή τράπεζες, εφορίες, τελωνεία, δήμους, ασφαλιστικά ταμεία και λοιπούς ιδιώτες (π.χ. προμηθευτές) θα ενεργοποιηθεί στις 3 Αυγούστου 2017 και θα παραμείνει σε ισχύ έως τις 31/12/2018, ενώ στις 4 Αυγούστου 2017 θα τεθεί σε λειτουργία και η ηλεκτρονική πλατφόρμα για τον εξωδικαστικό μηχανισμό επίλυσης διαφορών.
Αυτό δήλωσε ο ειδικός γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, Φώτης Κουρμούσης, στο διοικητικό συμβούλιο του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς, αναφερόμενος στο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης
Αναλύοντας τη διαδικασία ένταξης και τα πλεονεκτήματα του νόμου, ο κ. Κουρμούσης, επεσήμανε, μεταξύ άλλων: «…ο νόμος για τον Εξωδικαστικό Μηχανισμό Ρύθμισης Οφειλών επιχειρήσεων έρχεται να ολοκληρώσει το θεσμικό πλαίσιο για την αντιμετώπιση του προβλήματος υπερχρέωσης, που προκάλεσε η κρίση. Αξιολογώντας την πραγματική οικονομική ικανότητα της επιχείρησης, η πλειοψηφία των πιστωτών και ο οφειλέτης έχουν τη δυνατότητα να καταλήξουν σε ένα πλάνο αποπληρωμής, που προβλέπει ευνοϊκές ρυθμίσεις ή ακόμα και "κούρεμα" οφειλών. Την προσπάθεια αυτή συντονίζει ανεξάρτητος διαμεσολαβητής και η διαδικασία θα υλοποιείται από ειδικό πληροφοριακό σύστημα, που θα ενεργοποιηθεί 3 μήνες μετά την ψήφιση του νόμου. Στο διάστημα αυτό, οι υπηρεσίες των επιμελητηρίων μπορούν να προετοιμαστούν κατάλληλα, ώστε να βοηθήσουν ουσιαστικά τις επιχειρήσεις".
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά Βασίλης Κορκίδης ανέφερε ότι το ΕΒΕΠ δημιουργεί άμεσα "helpdesk" στους χώρους του, ως σημείο υποδοχής των φακέλων, αλλά ταυτόχρονα και για μία ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας για την παροχή οδηγιών και συμβουλευτικών υπηρεσιών, προκειμένου να αντιμετωπιστούν ευέλικτα και άμεσα τα διάφορα πρακτικά προβλήματα, τα οποία ενδέχεται να ανακύψουν κατά την εφαρμογή του νόμου.
Ερωτήσεις – Απαντήσεις
1.Ποιοι μπορούν να υποβάλουν αίτηση για τον εξωδικαστικό μηχανισμό;
Αίτηση για υπαγωγή στη διαδικασία μπορεί να υποβάλει κάθε φυσικό πρόσωπο που μπορεί να υπαχθεί σε πτώχευση και κάθε νομικό πρόσωπο που αποκτά εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, εάν έχει φορολογική κατοικία στην Ελλάδα, εφόσον κατά την 31 Δεκεμβρίου 2016 είχε οφειλή προς χρηματοδοτικό φορέα από δάνειο ή πίστωση σε καθυστέρηση τουλάχιστον 90 ημερών (ή οφειλή που ρυθμίστηκε μετά την 1 Ιουλίου 2016) ή είχε ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τη Φορολογική Διοίκηση ή Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΦΚΑ) ή άλλο ΝΠΔΔ, περιλαμβανομένων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ή είχε βεβαιωθεί η μη πληρωμή επιταγών εκδόσεώς του λόγω μη επαρκούς υπολοίπου ή είχαν εκδοθεί διαταγές πληρωμής ή δικαστικές αποφάσεις λόγω ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων εις βάρος του.
2. Ποιο πρέπει να είναι το ελάχιστο ύψος των οφειλών;
Για να υπαχθεί κάποιος στον εξωδικαστικό μηχανισμό, οι συνολικές του οφειλές θα πρέπει να ξεπερνούν το ποσό των 20.000 ευρώ.
3. Αρκούν μόνο οι παραπάνω προϋποθέσεις;
Όχι, καθώς, όπως ορίζει ο νόμος, η επιχείρηση σε μία τουλάχιστον από τις τελευταίες 3 χρήσεις πριν από την υποβολή της αίτησης είχε: α) θετικό καθαρό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων, εάν πρόκειται για οφειλέτη που τηρεί απλογραφικό λογιστικό σύστημα ή β) θετικά αποτελέσματα προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων ή θετική καθαρή θέση, εάν πρόκειται για οφειλέτη που τηρεί διπλογραφικό λογιστικό σύστημα.
4. Ποιοι δεν μπορούν να υπαχθούν στη διαδικασία;
Στη διαδικασία δεν μπορούν να υπαχθούν:
* πιστωτικά ιδρύματα, χρηματοδοτικά ιδρύματα και πάροχοι επενδυτικών υπηρεσιών, καθώς και υποκαταστήματα αλλοδαπών τέτοιων ιδρυμάτων και παρόχων που λειτουργούν στην Ελλάδα,
* Οργανισμοί Συλλογικών Επενδύσεων σε Κινητές Αξίες, Οργανισμοί Εναλλακτικών Επενδύσεων, και οι διαχειριστές αυτών,
* ασφαλιστικές εταιρείες,
* φυσικά ή νομικά πρόσωπα που έχουν υποβάλει αίτηση στο δικαστήριο για υπαγωγή στις διατάξεις του Ν. 4307/2014 (αναφορικά με την έκτακτη διαδικασία ρύθμισης υποχρεώσεων εμπόρων) ή του Πτωχευτικού Κώδικα, ή έχουν υπαχθεί στις ως άνω διαδικασίες, ή έχουν διακόψει την επιχειρηματική τους δραστηριότητα, ή βρίσκονται σε διαδικασία λύσης/εκκαθάρισης, ή έχουν καταδικαστεί με αμετάκλητη δικαστική απόφαση για ένα από τα προβλεπόμενα στον νόμο αδικήματα (π.χ. φοροδιαφυγή, νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, υπεξαίρεση, εκβίαση, πλαστογραφία, κ.λπ.).
5. Ποιες οφειλές εξαιρούνται;
Από τη διαδικασία εξαιρούνται οι οφειλές που έχουν γεννηθεί μετά την 31 Δεκεμβρίου 2016, απαιτήσεις από ανακτήσεις κρατικών ενισχύσεων λόγω παραβίασης των σχετικών διατάξεων της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 6 του ΚΕΔΕ πιστωτές της επιχείρησης, των οποίων οι απαιτήσεις δεν υπερβαίνουν τα προβλεπόμενα από τον νόμο ποσά ή/και ποσοστά (μικροί πιστωτές).
Επίσης, εκτός διαδικασίας τίθεται και μια επιχείρηση στην οποία οι απαιτήσεις ενός πιστωτή υπερβαίνουν το 85% των συνολικών απαιτήσεων κατά του οφειλέτη. Η αίτηση υπαγωγής στη διαδικασία προωθείται στον εν λόγω πιστωτή για διμερή διαπραγμάτευση.
Κατ’ αρχάς, ο οφειλέτης, ο οποίος μπορεί να υποβάλει αίτηση για υπαγωγή στη διαδικασία ηλεκτρονικά στην Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ) έως την 31η Δεκεμβρίου 2018 με τη χρήση ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας που θα τηρείται στην ιστοσελίδα της ΕΓΔΙΧ. Τη διαδικασία μπορούν να εκκινήσουν ως πιστωτές το Ελληνικό Δημόσιο, οι ΦΚΑ ή άλλο ΝΠΔΔ (περιλαμβανομένων των ΟΤΑ), ή οι χρηματοδοτικοί φορείς μπορούν κοινοποιώντας στον οφειλέτη έγγραφη πρόσκληση να υπαχθεί στον νόμο. Στην περίπτωση που ο οφειλέτης δεν ανταποκριθεί, χάνει το δικαίωμα να κινήσει ο ίδιος τη διαδικασία μεταγενέστερα, χωρίς να προσκληθεί εκ νέου από τους πιστωτές.
7. Πότε θα ξεκινήσει η υποβολή των αιτήσεων;
Η υποβολή των αιτήσεων θα ξεκινήσει από τις 3 Αυγούστου, καθώς ο νόμος θα τεθεί σε εφαρμογή τρεις μήνες μετά τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
8. Γιατί προβλέφθηκε αυτή η μεταβατική περίοδος;
Ορίστηκε μεταβατική περίοδος προκειμένου να στηθεί η ηλεκτρονική πλατφόρμα υποβολής των αιτήσεων, καθώς και να συσταθεί το μητρώο συντονιστών της ΕΓΔΙΧ.
9. Τι πρέπει να περιλαμβάνεται στην αίτηση;
Όλα τα στοιχεία του οφειλέτη που αφορούν τον αριθμό και τις οφειλές ανά πιστωτή, καθώς και δήλωση των περιουσιακών στοιχείων του. Βασικό στοιχείο που θα πρέπει να κατατεθεί είναι η έκθεση αξιολόγησης βιωσιμότητας του οφειλέτη, εάν έχει εκπονηθεί.
10. Ποια είναι η διαδικασία που ακολουθείται μετά την υποβολή της αίτησης;
Η ΕΓΔΙΧ ορίζει έναν συντονιστή από το ειδικό μητρώο που έχει συστήσει και ο οποίος καλείται να φέρει σε επαφή τον οφειλέτη και τους πιστωτές και να επιβλέψει έως το τέλος τη διαδικασία αναδιάρθρωσης των οφειλών. Για να προχωρήσει η διαδικασία απαιτείται να συμμετέχουν δικαιούχοι τουλάχιστον του 50% του συνόλου των απαιτήσεων κατά του οφειλέτη (μη λαμβανομένων υπόψη των απαιτήσεων προσώπων συνδεδεμένων με τον οφειλέτη).
11. Αυτό θα ισχύει για όλες τις περιπτώσεις οφειλετών;
Όχι. Η διαδικασία αυτή θα ισχύει για οφειλέτες με χρέη άνω των 50.000 ευρώ. Για τους οφειλές με χρέη μεταξύ 20.00 έως και 50.000 ευρώ θα ακολουθείται αυτοματοποιημένη διαδικασία. Δηλαδή, τόσο το Δημόσιο όσο και τα πιστωτικά ιδρύματα θα έχουν προτυποποιημένες λύσεις για τις περιπτώσεις αυτές. Η ακριβής διαδικασία αναμένεται να διευκρινιστεί από σχετικές εγκυκλίους του Δημοσίου και των ασφαλιστικών ταμείων και από κανονιστικές αποφάσεις των τραπεζών.
12. Ποιοι μπορούν να εγγραφούν στο μητρώο συντονιστών;
Στο μητρώο θα εγγραφούν κατά προτεραιότητα διαπιστευμένοι διαμεσολαβητές του ν. 3898/2010 (Α’ 211) ύστερα από αίτησή τους.
13. Πόσοι αναμένεται να διοριστούν;
Βάσει του νόμου και της σχετικής προκήρυξης της ΕΓΔΙΧ, σε πρώτη φάση θα διοριστούν 320 συντονιστές. Ανά περιφέρεια, ο αριθμός των συντονιστών καθορίζεται ως εξής: Αττικής 120, Κεντρικής Μακεδονίας 50, Θεσσαλίας 20, Δυτικής Ελλάδας 20, Κρήτης 20, Πελοποννήσου 20, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης 10, Δυτικής Μακεδονίας 10, Ηπείρου 10, Ιονίων Νήσων 10, Στερεάς Ελλάδας 10, Βορείου Αιγαίου 10, Νοτίου Αιγαίου 10.
14. Αν ο αριθμός των συντονιστών δεν επαρκεί;
Στην περίπτωση που διαπιστωθεί ανάγκη επαύξησης του αριθμού των συντονιστών σε συγκεκριμένη Περιφέρεια, λόγω αυξημένου αριθμού αιτήσεων, τότε ο Ειδικός Γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους με απόφασή του μπορεί να εγγράψει στο μητρώο συντονιστών νέα μέλη.
15. Ποιος και πόσο πληρώνει τους συντονιστές;
Ο οφειλέτης και οι συμμετέχοντες πιστωτές μπορούν να συμφωνήσουν αμοιβή με τον συντονιστή για τη συμμετοχή του στη διαδικασία αυτή. Αν δεν έχει οριστεί αμοιβή, τότε αυτή ορίζεται με βάση το άρθρο 10 Ν. 4469/2017 στο ποσό των 200 ευρώ για οφειλέτες που εντάσσονται στην κατηγορία των μικρών επιχειρήσεων και στο ποσό των 400 ευρώ για οφειλέτες που εντάσσονται στην κατηγορία των μεγάλων επιχειρήσεων.
Αν ο οφειλέτης και οι συμμετέχοντες πιστωτές δεν συμφώνησαν διαφορετικά, το ποσό της αμοιβής βαρύνει το μέρος που προκάλεσε την υποβολή αίτησης για έναρξη της διαδικασίας και προκαταβάλλεται στο συντονιστή πριν από τον έλεγχο της πληρότητας της αίτησης για την υπαγωγή στη διαδικασία του εξωδικαστικού μηχανισμού.
16. Πότε αναστέλλονται τα «καταδιωκτικά μέτρα»
Από την ημέρα αποστολής από τον συντονιστή πρόσκληση στους πιστωτές για συμμετοχή στη διαδικασία και για διάστημα 70 ημερών αναστέλλονται αυτοδικαίως τα μέτρα, εκκρεμή ή μη, ατομικής και συλλογικής αναγκαστικής εκτέλεσης κατά του οφειλέτη για την ικανοποίηση των απαιτήσεων, των οποίων ζητείται η εξωδικαστική ρύθμιση, καθώς και η λήψη οποιουδήποτε ασφαλιστικού μέτρου κατά του οφειλέτη, συμπεριλαμβανομένης της εγγραφής προσημείωσης υποθήκης, εκτός αν με το μέτρο αυτό επιδιώκεται η αποτροπή της απομάκρυνσης ή αφαίρεσης ή μετακίνησης κινητών πραγμάτων της επιχείρησης ή εξοπλισμού, η οποία δεν έχει συμφωνηθεί και ενέχει κίνδυνο απαξίωσης της επιχείρησης. Πράξεις αναγκαστικής εκτέλεσης που διενεργούνται από πιστωτές μετά την κοινοποίηση σε αυτούς αντιγράφου της αίτησης υπαγωγής στη διαδικασία είναι άκυρες.
17. Μπορεί να δοθεί παράταση πέραν των 70 ημερών;
Ναι. Ο οφειλέτης μπορεί να ζητήσει από το Μονομελές Πρωτοδικείο της έδρας του παράταση της αναστολής για διάστημα έως 4 επιπλέον μηνών, εφόσον συναινεί η απόλυτη πλειοψηφία των συμμετεχόντων πιστωτών, ενώ κάθε πιστωτής μπορεί να ζητήσει από το ως άνω δικαστήριο την πρόωρη παύση της αναστολής, εφόσον πιθανολογείται ότι η αναστολή εκτέλεσης θα επιφέρει ανεπανόρθωτη βλάβη στον αιτούντα πιστωτή. Σημειώνεται ότι αναστολή εκτέλεσης επάγεται αυτοδίκαια την απαγόρευση της διάθεσης ή της επιβάρυνσης των ακινήτων και του εξοπλισμού της επιχείρησης του οφειλέτη ή και άλλων περιουσιακών του στοιχείων, η διάθεση των οποίων δεν εντάσσεται στη συνήθη επιχειρηματική του δραστηριότητα.
18. Πού θα γίνονται οι συναντήσεις των εμπλεκομένων σε υποθέσεις αναδιάρθρωσης (οφειλετών, συντονιστών, πιστωτών);
Οπουδήποτε κρίνεται σκόπιμο. Ο νόμος δεν ορίζει συγκεκριμένο χώρο. Εκτιμάται ότι πολλές συναντήσεις θα γίνονται στα επιμελητήρια, αλλά αυτό δεν είναι δεσμευτικό.
19. Πώς διαχωρίζονται οι επιχειρήσεις σε μικρές και μεγάλες για τις ανάγκες του νόμου;
Ως «μεγάλες επιχειρήσεις» νοούνται όσες κατά την τελευταία χρήση πριν από την υποβολή της αίτησης είχαν κύκλο εργασιών μεγαλύτερο 2.500.000 ευρώ ή έχουν συνολικές υποχρεώσεις (ληξιπρόθεσμες ή μη) υψηλότερες των 2.000.000 ευρώ.
Ως «μικρές επιχειρήσεις» νοούνται όσες κατά την τελευταία χρήση πριν από την υποβολή της αίτησης είχαν κύκλο εργασιών έως 2.500.000 ευρώ και συνολικές υποχρεώσεις (ληξιπρόθεσμες ή μη) 2.000.000 ευρώ.
20. Ποιος εκπονεί την αξιολόγηση βιωσιμότητας των μικρών επιχειρήσεων;
Η εκπόνηση αξιολόγησης βιωσιμότητας του οφειλέτη μπορεί να ανατεθεί σε εμπειρογνώμονα, εφόσον υποβάλλεται σχετικό αίτημα από συμμετέχοντες πιστωτές που είναι δικαιούχοι τουλάχιστον του ενός τρίτου του συνόλου των απαιτήσεων που συμμετέχουν στη διαδικασία.
21. Ποιος εκπονεί την αξιολόγηση βιωσιμότητας για τις μεγάλες επιχειρήσεις;
Η εκπόνηση αξιολόγησης βιωσιμότητας και του σχεδίου αναδιάρθρωσης οφειλών του οφειλέτη που αποτελεί μεγάλη επιχείρηση ανατίθεται υποχρεωτικά σε εμπειρογνώμονα (υποχρεωτικός διορισμός εμπειρογνώμονα). Η επιλογή και ο διορισμός του εμπειρογνώμονα γίνεται με κοινή απόφαση του οφειλέτη και της απόλυτης πλειοψηφίας των συμμετεχόντων πιστωτών.
Σημειώνεται ότι η ανάθεση σε εμπειρογνώμονα της αξιολόγησης βιωσιμότητας του οφειλέτη μπορεί να παραλειφθεί, εφόσον έχει εκπονηθεί από οποιονδήποτε πιστωτή αξιολόγηση βιωσιμότητας του οφειλέτη εντός των τελευταίων 12 μηνών πριν από την υποβολή της αίτησης.
22. Τι ποσοστό απαιτείται για την έγκριση αναδιάρθρωσης;
Για την έγκριση πρότασης αναδιάρθρωσης οφειλών απαιτείται συμφωνία του οφειλέτη και πλειοψηφία των 3/5 των συμμετεχόντων πιστωτών, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται τα 2/5 των συμμετεχόντων πιστωτών με ειδικό προνόμιο, ήτοι υποθήκη, προσημείωση, ενέχυρο ή άλλο προνόμιο του άρθρου 976 του ΚΠολΔ. Εφόσον εγκριθεί η πρόταση αναδιάρθρωσης υπογράφεται η σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών από τον οφειλέτη και τους συναινούντες πιστωτές, διαφορετικά η διαδικασία θεωρείται περαιωθείσα ως άκαρπη.
23. Πώς διαμορφώνεται η σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών;
Οι πιστωτές και ο οφειλέτης μπορούν να διαμορφώνουν ελεύθερα το περιεχόμενο της σύμβασης αναδιάρθρωσης.
24. Ποιοι περιορισμοί και εξαιρέσεις τίθενται;
Από τη σύμβαση αναδιάρθρωσης:
α) Δεν επιτρέπεται πιστωτής να περιέλθει σε χειρότερη οικονομική θέση από αυτή που θα βρισκόταν σε περίπτωση ρευστοποίησης της περιουσίας του οφειλέτη.
β) Οι πιστωτές λαμβάνουν ποσά και άλλα ανταλλάγματα τουλάχιστον ισάξια με τα ποσά που θα ελάμβαναν σε περίπτωση ρευστοποίησης της περιουσίας των συνοφειλετών και των βεβαρημένων υπέρ τους περιουσιακών στοιχείων τρίτων.
γ) Ποσά και άλλα ανταλλάγματα που απομένουν προς διανομή μετά τη διανομή των προβλεπόμενων στις ως άνω δύο περιπτώσεις διανέμονται στους πιστωτές συμμέτρως κατά το μέρος των απαιτήσεών τους που απομένει ανεξόφλητο.
25. Πώς προαφαιρούνται τα πρόστιμα και οι προσαυξήσεις;
Εάν από τη διαδικασία αναδιάρθρωσης των χρεών μιας επιχείρησης, οι πιστωτές δεν έρχονται σε χειρότερη οικονομική θέση από αυτήν στην οποία θα βρίσκονταν σε περίπτωση ρευστοποίησης των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη, τότε προαφαιρούνται:
* το σύνολο των τόκων υπερημερίας των πιστωτών του ιδιωτικού τομέα,
* ποσοστό 95% των απαιτήσεων του Δημοσίου από πρόστιμα που έχουν επιβληθεί από τη φορολογική διοίκηση και ποσοστό 85% των απαιτήσεων του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης από προσαυξήσεις ή τόκους εκπρόθεσμης καταβολής.
26. Πότε πληρώνονται και πότε διαγράφονται;
Τα παραπάνω ποσά συνυπολογίζονται στη διανομή μόνο στην περίπτωση και κατά την έκταση που το επιτρέπει η ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη και αποπληρώνονται, εν όλω ή εν μέρει, μόνο εφόσον έχουν αποπληρωθεί πλήρως οι λοιπές απαιτήσεις των πιστωτών. Δηλαδή, αν η επιχείρηση έχει δυνατότητα αποπληρωμής και αυτών των οφειλών, θα τις αποπληρώνει.
Σε αντίθετη περίπτωση, δηλαδή αν η επιχείρηση δεν μπορεί, τα παραπάνω ποσά διαγράφονται μετά την ολοσχερή εξόφληση όλων των οφειλών, με βάση τη σύμβαση αναδιάρθρωσης.
27. Ποιες οφειλές μπορούν να διαγραφούν;
Όλες οι οφειλές μπορούν να διαγραφούν, με εξαίρεση την κύρια οφειλή που έχει προκύψει από τη μη απόδοση παρακρατούμενων οφειλών για φορείς κοινωνικής ασφάλισης.
28. Χρειάζεται δικαστική επικύρωση η συμφωνία αναδιάρθρωσης;
Όχι. Η επικύρωση είναι προαιρετική. Συγκεκριμένα, ο οφειλέτης ή συμμετέχων πιστωτής μπορεί να υποβάλει στο Πολυμελές Πρωτοδικείο της έδρας του οφειλέτη αίτηση για την επικύρωση της σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών.
29. Πόσο δεσμευτική είναι η απόφαση επικύρωσης;
Η απόφαση επικύρωσης καταλαμβάνει το σύνολο των απαιτήσεων του οφειλέτη που ρυθμίζονται στη σύμβαση αναδιάρθρωσης και δεσμεύει τον οφειλέτη και το σύνολο των πιστωτών, ανεξαρτήτως της συμμετοχής τους στη διαπραγμάτευση ή τη σύμβαση. Η απόφαση επικύρωσης δεν υπόκειται σε ένδικο μέσο. Αντίθετα, κατά της απορριπτικής απόφασης επιτρέπεται η άσκηση έφεσης.
30. Πότε καταπίπτει η συμφωνία αναδιάρθρωσης;
Αν ο οφειλέτης δεν καταβάλει οποιοδήποτε ποσό σε πιστωτή σύμφωνα με τη σύμβαση αναδιάρθρωσης για διάστημα μεγαλύτερο των 90 ημερών, ο πιστωτής δικαιούται να ζητήσει από το δικαστήριο την ακύρωση της συμφωνίας ως προς όλους. Επίσης, επέρχεται αυτοδικαίως ανατροπή της σύμβασης αναδιάρθρωσης έναντι του Δημοσίου ή των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης (ΦΚΑ) και αναβίωση των απαιτήσεών τους στις εξής περιπτώσεις:
* Μη καταβολή ή μερική καταβολή δόσεων προς τη Φορολογική Διοίκηση ή τους ΦΚΑ, όπως προσδιορίζονται στη σύμβαση αναδιάρθρωσης, έως τη συμπλήρωση του ποσού που αντιστοιχεί σε 3 δόσεις.
* Παράλειψη του οφειλέτη να υποβάλει τις προβλεπόμενες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, ΦΠΑ και ΑΠΔ εντός 3 μηνών από την παρέλευση της προθεσμίας υποβολής τους, και
* Παράλειψη του οφειλέτη να εξοφλήσει ή να τακτοποιήσει με νόμιμο τρόπο, με αναστολή είσπραξης ή ρύθμιση τμηματικής καταβολής, τις οφειλές του είτε προς το Δημόσιο ή υπέρ τρίτων που εισπράττονται από τη Φορολογική Διοίκηση ή προς τους ΦΚΑ, οι οποίες βεβαιώθηκαν μετά τις 31 Δεκεμβρίου 2016, εντός 90 ημερών από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της σύμβασης ή, σε περίπτωση δικαστικής επικύρωσης, από την ημερομηνία επικύρωσης της σύμβασης, ή προκειμένου για οφειλές που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες μετά την έναρξη ισχύος ή την επικύρωση της σύμβασης, εντός 60 ημερών από τη λήξη της νόμιμης προθεσμίας καταβολής τους.
31. Πότε είναι άκυρη η σύμβαση αναδιάρθρωσης για το Δημόσιο;
Άκυρη είναι για το Δημόσιο όταν όρος της σύμβασης αναδιάρθρωσης προβλέπει:
* Την αποπληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο σε περισσότερες από 120 δόσεις.
* Την τμηματική αποπληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο ανά διαστήματα που υπερβαίνουν τον μήνα.
* Την καταβολή μηνιαίας δόσης μικρότερης των 50 ευρώ.
* Την παροχή περιόδου χάριτος για την αποπληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο.
* Την ικανοποίηση απαιτήσεών του με άλλα ανταλλάγματα αντί χρηματικού ποσού
imerisia.gr