Οι εργασίες επικεντρώνονται στην προσπάθεια να σταλεί εγκαίρως η βοήθεια που χρειάζονται οι ελληνικές αρχές σε ανθρώπινο δυναμικό και οικονομική στήριξη.

Η Επιτροπή εκτιμά ότι το κόστος εφαρμογής της συμφωνίας θα ανέλθει σε περίπου 280 εκατ. ευρώ για έξι μήνες, ενώ περίπου 60 εκατομμύρια θα διατεθούν μόνο για τις αποστολές επιστροφής.

Βάσει της συμφωνίας, στα ελληνικά νησιά θα πρέπει να δημιουργηθούν θέσεις υποδοχής για 20.000 άτομα, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι τα hotspots στα νησιά θα μετατραπούν σε κλειστά κέντρα υποδοχής για τους παράνομους μετανάστες και σε ανοιχτά κέντρα για όσους έχουν δικαίωμα ασύλου. Τα κέντρα αυτά θα βρίσκονται υπό την επίβλεψη των ελληνικών αρχών, με τη βοήθεια της Frontex και του Ευρωπαϊκού Γραφείου για το Ασυλο (ΕASO).

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα θα χρειαστεί συνολικά 4.000 προσωπικό. Από αυτούς 1.500 θα είναι Ελληνες και οι 2.500 από άλλες χώρες της ΕΕ, αλλά και τις αρμόδιες ευρωπαϊκές υπηρεσίες Frontex και EASO. Σχεδόν 2.000 άτομα υπολογίζεται ότι θα είναι αστυνομικοί που θα συνδράμουν στις διαδικασίες επιστροφών, ενώ οι υπόλοιποι θα αποτελούν ένα μείγμα εμπειρογνωμόνων σε θέματα ασύλου, διερμηνέων, εξειδικευμένων δικαστών, αξιωματούχων εξειδικευμένων σε θέματα επανεισδοχής κ.ά.

Επιπλέον, θα πρέπει να μεταβούν στα ελληνικά νησιά 30 Ελληνες δικαστές, αλλά και 30 δικαστές με εξειδίκευση στο δίκαιο ασύλου από άλλα κράτη-μέλη, οι οποίοι δεν θα παίρνουν αποφάσεις, αλλά θα παρέχουν βοηθητική στήριξη.

Σύμφωνα με την Επιτροπή, οι χώρες-μέλη της ΕΕ έχουν ήδη διαθέσει 1.000 ανθρώπους και η αποστολή του προσωπικού έχει ξεκινήσει με στόχο να ολοκληρωθεί έως τις 28 Μαρτίου.

Οι επιστροφές των παράνομων μεταναστών μπορούν να ξεκινήσουν άμεσα, ενώ το πρόγραμμα επανεγκατάστασης από την Τουρκία, σύμφωνα με την αρχή «ένας προς έναν», θα ξεκινήσει στις 4 Απριλίου. Οσον αφορά τους αιτούντες άσυλο, θα αρχίσουν να επιστρέφουν στην Τουρκία μετά τις 28 Μαρτίου, όταν θα έχει μεταβεί το απαραίτητο προσωπικό στα νησιά και όταν η Ελλάδα αλλάξει τη νομοθεσία για να αναγνωρίσει την Τουρκία ως ασφαλή τρίτη χώρα.