Στους τρόπους που θα εφαρμοσθούν τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους αναφέρεται ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) σε δημοσίευμά του με τη μορφή ερωτήσεων και απαντήσεων.
Ειδικότερα, ο ESM αναφέρει πώς θα γίνει η ανταλλαγή των ομολόγων κυμαινόμενου επιτοκίου, που έχουν οι ελληνικές τράπεζες με ομόλογα σταθερού επιτοκίου, ενώ σημειώνει ότι από την ανταλλαγή αυτή αναμένεται να μην υπάρχει κόστος για τις ελληνικές τράπεζες («το σχέδιο αναμένεται να είναι ουδέτερο») και ότι χρειάζεται η συμφωνία τους για αυτή. Τα ομόλογα των τραπεζών, ύψους 42,7 δισ. ευρώ, είχε λάβει η Ελλάδα από τον EFSF/ESM με τη μορφή δανείων για την ανακεφαλαιοποίηση τους.
«Επειδή τα νέα ομόλογα θα είναι σταθερού επιτοκίου, η Ελλάδα δεν θα φέρει πλέον τον κίνδυνο αύξησης των επιτοκίων τους», σημειώνει ο ESM. Θα απαγορεύεται στις τράπεζες να πωλούν τα ομόλογα κυμαινόμενου επιτοκίου και τα ομόλογα σταθερού επιτοκίου στην αγορά , αλλά θα μπορούν να τα πωλούν στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Τα ομόλογα που έχουν πουλήσει οι τράπεζες, εξαιρούνται από την ανταλλαγή.
Μετά από ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, «ο EFSF/ESM θα αγοράζει τα ομόλογα σταθερού επιτοκίου, που κατέχουν ακόμη οι τράπεζες, για να μη φέρουν αυτές τον κίνδυνο των επιτοκίων. Αυτό θα γίνει με κεφάλαια που θα αντληθούν από την αγορά. Για να διασφαλισθεί μία ομαλή υλοποίηση, η διαδικασία αυτή θα πραγματοποιηθεί σε αρκετές φάσεις σε μία μεγαλύτερη χρονική περίοδο».
Το δεύτερο σχέδιο μείωσης του κινδύνου των επιτοκίων αφορά τις συμφωνίες ανταλλαγής (Swap), οι οποίες είναι χρηματοπιστωτικά συμβόλαια που επιτρέπουν σε δύο μέρη να ανταλλάξουν, για παράδειγμα, πληρωμές κυμαινόμενου επιτοκίου με πληρωμές σταθερού επιτοκίου. «Το σχέδιο αυτό θα σταθεροποιούσε το συνολικό κόστος χρηματοδότησης του ESM και θα μείωνε τον κίνδυνο να πρέπει η Ελλάδα να πληρώσει υψηλότερο επιτόκιο για τα δάνειά της, όταν τα επιτόκια θα αρχίσουν να αυξάνονται στο μέλλον».
Το τρίτο σχέδιο για τη μείωση του κινδύνου αφορά τη λεγόμενη αντικριζόμενη χρηματοδότηση (matched funding) και προβλέπει ότι ο ESM θα ορίζει σταθερό επιτόκιο σε μέρος των μελλοντικών δανείων που θα δώσει στην Ελλάδα.
Η επιμήκυνση των περιόδων αποπληρωμής
Αναφορικά με την επιμήκυνση των περιόδων αποπληρωμής του ελληνικού χρέους, ο ESM σημειώνει τα εξής: «Η εξομάλυνση του προφίλ αποπληρωμής αφορά στο δεύτερο ελληνικό πρόγραμμα, με (χρηματοδότηση από) τον EFSF. Η σταθμισμένη μέση διάρκεια των δανείων στο πρόγραμμα αυτό είχε συμφωνηθεί αρχικά στα 32,5 έτη. Λόγω μίας σειράς παραγόντων, αυτή μειώθηκε έκτοτε σε περίπου 28 έτη. Η διάρκεια θα επανέλθει τώρα στα 32,5 έτη, ώστε μία σειρά αυξημένων αποπληρωμών στη δεκαετία του 2030 και του 2040 να μπορεί να διαχυθεί σε περισσότερα χρόνια».
Η άρση του αυξημένου περιθωρίου επιτοκίου
Η άρση του αυξημένου περιθωρίου επιτοκίου αφορά στο δάνειο των 11,3 δισ. ευρώ από το πρόγραμμα του EFSF (δεύτερο πρόγραμμα), που χρησιμοποιήθηκε για τη χρηματοδότηση της εξαγοράς ομολόγων που είχαν ιδιώτες από το ελληνικό δημόσιο. Για το δάνειο αυτό προβλέπεται περιθώριο επιτοκίου 2% από το επόμενο έτος, «το οποίο θα καταργηθεί τώρα το 2017».
Πότε θα αρχίσει η εφαρμογή των μέτρων;
Η εξομάλυνση του προφίλ των περιόδων αποπληρωμής αναμένεται να εφαρμοσθεί στις αρχές του 2017. Τα τρία σχέδια για τη μείωση του κινδύνου του επιτοκίου θα εφαρμοσθούν κατά τον δυνατό βαθμό, δεδομένων των συνθηκών της αγοράς και της δυνατότητας εφαρμογής τους. Η απόφαση για την άρση του αυξημένου περιθωρίου επιτοκίου το 2017 προβλέπεται πριν το τέλος του έτους αυτού.
Ποια εξοικονόμηση θα φέρουν τα μέτρα αυτά για την Ελλάδα;
Με ένα βασικό σενάριο, η επίδραση των μέτρων αυτών είναι ευμεγέθης και θα μπορούσε να μειώσει σημαντικά τόσο τον λόγο του χρέους προς το ΑΕΠ όσο και τις Ακαθάριστες Χρηματοδοτικές Ανάγκες για την περίοδο 2017-2060, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ESM. Το μεγαλύτερο μέρος της μείωσης προκύπτει από την ανταλλαγή ομολόγων και τα swaps επιτοκίων . Δευτερογενή αποτελέσματα στα επιτόκια αναχρηματοδότησης της Ελλάδας θα αποτελούσαν ένα επιπλέον όφελος. Τα βραχυπρόθεσμα μέτρα θα βελτιώσουν τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. «Ωστόσο, χρειάζεται προσοχή. Η επίδραση ορισμένων από τα μέτρα εξαρτάται από αρκετούς παράγοντες που είναι πέραν του ελέγχου μας. Μεταξύ αυτών είναι οι επικρατούσες συνθήκες αναφορικά με το περιβάλλον των επιτοκίων και η διαθεσιμότητα άλλων παραγόντων της αγοράς για τη σύναψη ορισμένων συναλλαγών».
Υπάρχει κάποιο κόστος από τα μέτρα;
Η προσαρμογή του προφίλ των περιόδων αποπληρωμών δεν αναμένεται να έχει κάποιο κόστος. Το κόστος από την κατάργηση του αυξημένου περιθωρίου επιτοκίου αφορά στο κέρδος που θα χάσουν τα κράτη - μέλη. Το όποιο κόστος από τα τρία σχέδια για τη μείωση του κινδύνου επιτοκίου θα το φέρει η Ελλάδα. Αυτό ισχύει ειδικότερα για την ανταλλαγή των ομολόγων και τα swaps επιτοκίων. Ένα τέτοιο βραχυπρόθεσμο κόστος θα υπεραντισταθμισθεί από τα μακροχρόνια οφέλη που θα υπάρξουν για την Ελλάδα από τη διαδικασία αυτή.
ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ
"Η απόφαση του Eurogroup για την άμεση εφαρμογή των βραχυπρόθεσμων μέτρων για τη ρύθμιση του ελληνικού χρέους, αποτελεί μια σημαντική επιτυχία και ένα ακόμη αποφασιστικό βήμα, για την έξοδο της ελληνικής οικονομίας από την κρίση" επισημαίνει σχόλιο του Γραφείου Τύπου του πρωθυπουργού για την απόφαση του Eurogroup.
"Συγκεκριμένα, εξασφαλίζεται μείωση χρέους ύψους 22% του ΑΕΠ, δηλαδή, τουλάχιστον, 45 δισ. ευρώ, ενώ, παράλληλα, σταθεροποιούνται τα επιτόκια στο ευνοϊκό ύψος του 1,5% γεγονός ύψιστης σημασίας ειδικά σε μια περίοδο αβεβαιότητας αλλά και προβλέψεων για αύξηση των επιτοκίων το προσεχές διάστημα" αναφέρει το σχόλιο του Μαξίμου, προσθέτοντας "η κυβέρνηση εξάλλου κράτησε στάση αρχής διατηρώντας τις διατυπωμένες θέσεις της στα εργασιακά, αλλά και τασσόμενη απέναντι στις παράλογες απαιτήσεις για διατήρηση πρωτογενών πλεονασμάτων ύψους 3,5%, μετά το 2018, για ακόμα δέκα χρόνια. Δεν υποχώρησε, όμως, και στις ακραίες απαιτήσεις του ΔΝΤ για πρόσθετα μέτρα μετά το τέλος του προγράμματος."
"Όλες οι πολιτικές δυνάμεις οφείλουν σήμερα να αναγνωρίσουν το θετικό βήμα απομείωσης του χρέους αλλά κυρίως να πάρουν θέση στα δύο κρισιμότερα ζητήματα της διαπραγμάτευσης:
- Την ανάγκη για αποκατάσταση της ευρωπαϊκής κανονικότητας στις εργασιακές σχέσεις, καθώς και στην
-Απόρριψη κάθε σκέψης για επιπλέον μέτρα λιτότητας μετά την λήξη του προγράμματος" καταλήγει το σχόλιο του Γραφείου Τύπου του πρωθυπουργού.
Νωρίτερα, κυβερνητικές πηγές τόνιζαν ότι με την απόφαση του Eurogroup μειώθηκε το χρέος τουλάχιστον κατά 45 δισ., ενώ κλείδωσαν τα επιτόκια στο 1,5%, γεγονός εξίσου σημαντικό, ιδιαίτερα όταν αναμένεται αύξηση επιτοκίων.
"Αποτελεί εθνική επιτυχία", υπογραμμίζουν οι ίδιες πηγές και τονίζουν ότι "η κυβέρνηση στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων". Παράλληλα, σημειώνουν ότι η στάση της κυβέρνησης είναι σταθερή απέναντι στις παράλογες απαιτήσεις και στα εργασιακά.
Aυτόματες διαδικασίες επιβολής κατασχέσεων σε καταθέσεις, εισοδήματα και περιουσιακά στοιχεία οφειλετών του Δημοσίου προωθεί το υπουργείο Οικονομικών με σκοπό να περιορίσει στο ελάχιστο το χρόνο που μεσολαβεί μεταξύ της βεβαίωσης και της είσπραξης των οφειλών προς τις εφορίες και τα τελωνεία.
Η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών προγραμματίζει να εγκαταστήσει και να θέσει σε παραγωγική λειτουργία από το 2017 ένα νέο πληροφοριακό σύστημα, το οποίο θα έχει τη δυνατότητα άμεσης πρόσβασης σε όλα τα στοιχεία για την οικογενειακή, εισοδηματική και περιουσιακή κατάσταση των οφειλετών του Δημοσίου, θα τροφοδοτεί τη Φορολογική Διοίκηση με όλες τις αναγκαίες πληροφορίες για το σχηματισμό πλήρους εικόνας σχετικά με το πραγματικό οικονομικό προφίλ των οφειλετών και θα δρομολογεί άμεσα τις διαδικασίες αποστολής κατασχετηρίων και επιβολής κατασχέσεων σε καταθέσεις, εισοδήματα και περιουσιακά στοιχεία τους.
Αμεση αποστολή
Αμέσως μόλις μια οφειλή γίνεται ληξιπρόθεσμη, το σύστημα θα ενεργοποιεί αυτόματα τη διαδικασία ηλεκτρονικής αποστολής κατασχετηρίου σε όλες τις τράπεζες για τη δέσμευση και την κατάσχεση του ποσού της οφειλής από τα υπόλοιπα των τραπεζικών λογαριασμών του οφειλέτη, ώστε το Δημόσιο να μη χάνει καθόλου χρόνο στη διεκδίκηση των οφειλών. Διαδικασίες-εξπρές θα δρομολογούνται και για πολύ μεγάλα χρέη για τα οποία απαιτούνται κατασχέσεις κινητών και ακίνητων περιουσιακών στοιχείων.
Το νέο αυτό πληροφοριακό σύστημα θα έχει τη δυνατότητα διασύνδεσης και αμφίδρομης επικοινωνίας με συστήματα τρίτων φορέων, όπως το Εθνικό Ληξιαρχείο/Δημοτολόγιο, το Εθνικό Κτηματολόγιο, οι Δικαστικές Αρχές, το ΓΕΜΗ, οι τράπεζες κ.λπ.
Ηδη το έργο της ανάπτυξης του νέου αυτού συστήματος που προβλέπεται να ανατεθεί σε ιδιωτική εταιρία έχει ενταχθεί στο ΕΣΠΑ και έχει δρομολογηθεί για άμεση υλοποίηση εντός του 2017.
Η προκήρυξη
Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στο έγγραφο της προκήρυξης του έργου:
1 «Σήμερα, ως προς τον κύκλο ζωής μιας οφειλής (ληξιπρόθεσμης ή όχι), υποστηρίζονται από υφιστάμενα συστήματα της ΓΓΔΕ (Taxis, ΤAXISnet, ICIS, ELENXIS) μεμονωμένες λειτουργίες. Παρ’ όλα αυτά, ακόμα και αυτές σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν με βάση τις ανάγκες και τους χρήστες των αναφερόμενων συστημάτων και όχι με επίκεντρο την οφειλή και την επιχειρησιακή ροή που αυτή συνεπάγεται και δεν οδηγούν σε αυτοματοποιημένες και μαζικοποιημένες διαδικασίες είσπραξης. Επιπλέον, για την αποτελεσματική παρακολούθηση και διαχείριση των οφειλών είναι πλέον μεγαλύτερη η ανάγκη εμπλουτισμού της πληροφορίας που τις συνοδεύει, καθώς και η επέκταση της πληροφόρησης από πηγές εκτός της φορολογικής και τελωνειακής διοίκησης. Τέλος, σημαντική θεωρείται η παροχή της δυνατότητας πλήρους σύγχρονης ενημέρωσης των φορολογούμενων πολιτών και επιχειρήσεων στις πληροφορίες οφειλών και επιστροφών».
2 «Με βάση τα παραπάνω, το εν λόγω σύστημα φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα σύστημα στο οποίο:
* Επίκεντρο θα είναι οι οφειλές και η παρακολούθηση – διαχείριση αυτών με βάση τις προβλεπόμενες επιχειρησιακές ροές.
* Ολες οι εμπλεκόμενες υπηρεσίες της φορολογικής και τελωνειακής διοίκησης θα μπορούν να έχουν πλήρη εικόνα μιας οφειλής και των ενεργειών που έχουν γίνει από τη γένεσή της μέχρι και την εξόφληση ή διαγραφή της.
* Οι φορολογούμενοι πολίτες και επιχειρήσεις θα έχουν πλήρη ενημέρωση στις πληροφορίες των ενεργών οφειλών τους, σε ιστορικές πληροφορίες οφειλών και πληρωμών, καθώς και σε πληροφορίες επιστροφών, συμψηφισμών και ρυθμίσεων».
3 «Προκειμένου να επιτευχθούν τα παραπάνω το σύστημα:
* Θα διαλειτουργεί με τα υφιστάμενα συστήματα της ΓΓΔΕ προκειμένου να συγκεντρώνει όλες τις πληροφορίες για τα χαρακτηριστικά, την ιστορικότητα και την κατάσταση μιας οφειλής.
* Θα ολοκληρώνει διαδικασίες και πληροφορίες που σήμερα είναι ατελείς στα υφιστάμενα συστήματα.
* Θα διαλειτουργεί με συστήματα τρίτων φορέων (ενδεικτικά αναφέρεται το Εθνικό Ληξιαρχείο/Δημοτολόγιο, το Εθνικό Κτηματολόγιο, οι δικαστικές αρχές, το Γενικό Εμπορικό Μητρώο ΓΕΜΗ, τα πιστωτικά ιδρύματα, οι συμβολαιογράφοι, το Ελληνικό Χρηματιστήριο και το σύστημα ΕΡΓΑΝΗ) εκτός της ΓΓΔΕ, των οποίων οι πληροφορίες είναι απαραίτητες για τη γνώση της συμπεριφοράς του οφειλέτη για τον επιχειρησιακό σχεδιασμό για τη λήψη δράσεων μέτρων από τη φορολογική και τελωνειακή διοίκηση.
* Θα αυτοματοποιεί και μαζικοποιεί ενέργειες και μέτρα (με βάση παραμετροποιημένα κριτήρια), τα οποία θα προκύπτουν ως αποτέλεσμα των πληροφοριών που συγκεντρώνονται στη βάση της επιχειρησιακής ροής διαχείρισης είσπραξης.
* Θα διευρύνει την προσφορά ηλεκτρονικών υπηρεσιών που αφορούν στην είσπραξη, τόσο στις υπηρεσίες της φορολογικής και τελωνειακής διοίκησης όσο και στους συναλλασσόμενους πολίτες και επιχειρήσεις.
* Ως προς τις υπολογιστικές υποδομές, το σύστημα θα χρησιμοποιεί αυτές που παρέχονται από τη ΓΓΠΣ στη ΓΓΔΕ στο πλαίσιο της συμφωνίας επιπέδου παρεχόμενων υπηρεσιών που προβλέπει ο ν. 4389/2016».
4 Ημερομηνία έναρξης της υλοποίησης του έργου ορίζεται η 15η/06/2017.
Πηγή:Ελεύθερος Τύπος
Δηλώσεις που... θα συζητηθούν από τον μεγαλοεπενδυτή Πολ Kαζαριάν
- Είναι ο μεγαλύτερος ιδιώτης επενδυτής στην Ελλάδα
- Πιστεύει ότι η χώρα μας δεν έχει πρόβλημα χρέους, διότι αυτό απλούστατα ανέρχεται όχι στο 177% αλλά στο 71% του ΑΕΠ της!
- "Θα πρέπει να συνυπολογισθεί «η κεκαλυμμένη διαγραφή» μέρους του ελληνικού χρέους, όχι μόνο δια του χαμηλού επιτικίου"
- "Η Ελλάδα πιέζεται να πάρει περισσότερη οικονομική βοήθεια από τις χώρες του ευρώ" συμπληρώνει ο ίδιος
Συνεπώς «το ύψος του ελληνικού χρέους είναι το ψέμα του αιώνα», όπως είπε χαρακτηριστικά ο Kαζαριάν στην διαδικτυακή έκδοση του περιοδικού Spiegel.
Το σκεπτικό
Ο 61xρονος ιδρυτής της αμερικανικής επενδυτικής εταιρείας Japanica Partners, ο οποίος υπήρξε στο παρελθόν τραπεζίτης της Goldman Sachs, στηρίζει την άποψή του έχοντας ως κριτήριο το χρονικό και όχι το ονομαστικό ύψος του στον τρόπο προσδιορισμού του χρέους: Eάν υπολογίσει κανείς σωστά το ελληνικό χρέος, το ύψος του δεν ανέρχεται στο 177%, αλλά το ανώτερο στο 71% του ελληνικού ΑΕΠ. Σύμφωνα με τον Καζαριάν ο υπολογισμός του χρέους θα πρέπει να γίνει λοιπόν όχι με βάση την ονομαστική του αξία, δηλαδή 312 δισ. ευρώ το 2015, αλλά με βάση την χρονική αξία των των υποχρεώσεων της Ελλάδας.
Θα πρέπει, δηλαδή, να συνυπολογισθεί «η κεκαλυμμένη διαγραφή» μέρους του ελληνικού χρέους, όχι μόνο δια του χαμηλού επιτικίου, αλλά και δια της μεγάλης παρατάσεως της έναρξης αποπληρωμής του χρέους ήτοι δέκα χρόνια αργότερα από ό,τι είχε αρχικά συμφωνηθεί και αυτό σημαίνει «μικρότερη επιβάρυνση λόγω του πληθωρισμού», όπως είπε στο γερμανικό περιοδικό. «Η χρονική αξία είναι η βάση της χρηματοοικονομικής λογιστικής» τονίζει μάλιστα ο Αμερικανός μεγαλοεπενδυτής στο Spiegel.
Στιγμιότυπο από το 27ο Συνέδριο "Η ώρα της ελληνικής οικονομίας" / Φωτογραφία: EurokinissiΣτιγμιότυπο από το 27ο Συνέδριο "Η ώρα της ελληνικής οικονομίας" / Φωτογραφία: Eurokinissi
Επισημαίνει δε επίσης ότι «η Ελλάδα πιέζεται να πάρει περισσότερη οικονομική βοήθεια από τις χώρες του ευρώ, αυτές δίνουν μόνο υπό την προϋπόθεση των δημοσιονομικών πλεονασμάτων και ωθούν την κυβέρνηση σε βαρύ πρόγραμμα λιτότητας και σε αντιλαϊκές και συχνά αμφισβητούμενες μεταρρυθμίσεις».
H λύση την οποία προτείνει ο Καζαριάν είναι να αποδείξει η Ελλάδα καταρχάς το αληθινό ύψος του χρέους της «με βάση τους διεθνώς αναγνωρισμένους κανόνες», διότι «τότε θα γίνονταν εμφανές ότι το χρέος της είναι στην πραγματικότητα μικρότερο από εκείνο άλλων χωρών».
Πηγή: Spiegel, Deutsche Welle
Δεν μπορούν να υπαχθούν στον προστατευτικό για τα «υπερχρεωμένα νοικοκυριά» ν. 3869/10 (νόμο Κατσέλη) οι οφειλές προς ασφαλιστικά ταμεία, καθώς κάθε τέτοια προσπάθεια είναι αντισυνταγματική.
Αποφάσεις διαφόρων περιφερειακών Ειρηνοδικείων ξεκαθαρίζουν ότι οι οφειλέτες των ασφαλιστικών ταμείων πρέπει να καταβάλουν κανονικά τα χρέη τους προς τους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης (ΟΚΑ), βάζοντας έτσι «φρένο» στην προσπάθειά τους να πετύχουν ακόμα και την πλήρη διαγραφή των οφειλόμενων εισφορών τους ή το «μπλοκάρισμα» τυχόν εκπλειστηριασμού ακίνητης (και κινητής) περιουσίας, όπως μπορεί να τα πετύχει υπό προϋποθέσεις ένας δανειολήπτης που υπάγεται στον «νόμο Κατσέλη».
Διαπιστώνοντας την αντισυνταγματικότητα και του περσινού νόμου 4336/15, που επιχείρησε να εντάξει κάποιες υποθέσεις ασφαλιστικών χρεών στον ν.3869/10, τα δικαστήρια ορθώνουν ενδεχομένως ανυπέρβλητα εμπόδια στην αναμενόμενη ρύθμιση για αποτελεσματικότερη προστασία από πλειστηριασμούς, αφού δέχονται ότι δεν μπορούν να αποφευχθούν οι πληρωμές προς ασφαλιστικούς οργανισμούς, καθώς η πολιτεία οφείλει να εγγυάται τον θεσμό της κοινωνικής ασφάλισης με τη διασφάλιση της λειτουργίας βιώσιμων ασφαλιστικών επιχειρήσεων, σε υγιείς οικονομικές βάσεις.
ethnos.gr