Αντιμέτωποι με την υποχρέωση πληρωμής φόρου υπεραξίας θα βρεθούν από το 2018 όσοι αποφασίσουν να πωλήσουν σπίτια, λοιπά κτίσματα, οικόπεδα ή αγροτεμάχια.

Σύμφωνα με τα όσα προβλέπει το πρόσφατα συμφωνηθέν μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών επικαιροποιημένο Μνημόνιο ΙΙΙ, από τον Ιανουάριο του επομένου έτους επανέρχονται σε ισχύ οι διατάξεις που προβλέπουν την επιβολή του συγκεκριμένου φόρου στις μεταβιβάσεις ακινήτων.

Η εφαρμογή των διατάξεων για την επιβολή του φόρου υπεραξίας ακινήτων ανεστάλη για τρία χρόνια, για το 2015, το 2016 και το 2017, με νομοθετικές ρυθμίσεις που ψηφίστηκαν από τη Βουλή το 2014 και το 2016. Η περίοδος αναστολής της εφαρμογής του φόρου υπεραξίας ακινήτων λήγει πλέον την 31η Δεκεμβρίου 2017 και σύμφωνα με το πρόσφατα συμφωνηθέν μεταξύ κυβέρνησης και «θεσμών» επικαιροποιημένο Μνημόνιο ΙΙΙ ο φόρος υπεραξίας ακινήτων, η επιβολή του οποίου προβλέπεται με τις διατάξεις του άρθρου 41 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, επιτρέπεται να ανασταλεί το πολύ μέχρι το τέλος του 2017, δηλαδή θα πρέπει να επανέλθει σε ισχύ από το επόμενο έτος.

Πώς υπολογίζεται

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 41 του Κ.Φ.Ε.:

1. Ο φόρος υπεραξίας θα επιβάλλεται με συντελεστή 15% στο κέρδος που προκύπτει ανάμεσα στην τιμή κτήσης και την τιμή πώλησης κάθε ακινήτου. Ο φόρος θα επιβαρύνει τον πωλητή του ακινήτου, ενώ ο αγοραστής θα οφείλει φόρο μεταβίβασης 3% επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου.

2. Εφόσον ο φορολογούμενος έχει διακρατήσει το ακίνητο που πωλεί για πέντε τουλάχιστον έτη από τη στιγμή της απόκτησής του η υπεραξία θα είναι αφορολόγητη μέχρι το ποσό των 25.000 ευρώ.

3. Οσοι μεταβιβάσουν ακίνητα τα οποία έχουν στην κατοχή τους πριν από το 1995 θα απαλλάσσονται από τον φόρο υπεραξίας.

Η τελική υπεραξία επί της οποίας θα υπολογίζεται ο φόρος θα προσδιορίζεται με βάση ποσοστιαίους συντελεστές απομείωσης κλιμακούμενους ανάλογα με τα έτη διακράτησης του ακινήτου (από 98,2% για δύο χρόνια διακράτησης έως 60% για περισσότερα από 26). Ειδικά για ακίνητα που έχουν αποκτηθεί από την 1η Ιανουαρίου 1995 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2002 οι συντελεστές απομείωσης θα περιορίζονται, καθώς θα πολλαπλασιάζονται με 0,8.

Οι τιμές

Ως τιμές κτήσης και μεταβίβασης θα λαμβάνονται αυτές που αναγράφονται στα συμβόλαια ενώ εάν πρόκειται για ακίνητο το οποίο έχει αποκτηθεί από κληρονομιά, η τιμή κτήσης θα υπολογίζεται με βάση τον φόρο κληρονομιάς που είχε καταβληθεί (το ίδιο και για τις δωρεές – γονικές παροχές). Σε κάθε άλλη περίπτωση όπου η τιμή κτήσης δεν μπορεί να προκύψει με βάση δημόσια έγγραφα (όπως π.χ. αυτεπιστασία ή αντιπαροχή) θα υπολογίζεται με βάση έναν μαθηματικό τύπο, ο οποίος λαμβάνει υπ’ όψιν τον πληθωρισμό των ετών που έχουν μεσολαβήσει ανάμεσα στην απόκτηση και την πώληση (τιμή κτήσης = τιμή μεταβίβασης επί τον Δείκτη Τιμών Κατοικιών του έτους κτήσης διά του ΔΤΚατ του προηγουμένου της μεταβίβασης έτους. Ο Δείκτης Τιμών Κατοικιών δημοσιεύεται κάθε χρόνο από την Τράπεζα της Ελλάδος).

eleftherostypos.gr

Με γεωμετρική πρόοδο αυξάνονται τα τελευταία χρόνια οι περιπτώσεις αποποίησης κληρονομιάς, καθώς χιλιάδες πολίτες δεν επιθυμούν να περάσει στην κατοχή τους ένα ακίνητο το οποίο συνοδεύεται από επιβαρύνσεις λόγω της ολοένα αυξανόμενης φορολόγησης.

Η εποχή του «εισοδηματία» έχει παρέλθει προ πολλού, με το real estate να μπαίνει στο στόχαστρο των τελευταίων κυβερνήσεων και τα ακίνητα να μετατρέπονται σε πηγή εσόδων για τα κρατικά ταμεία.

Τα ειρηνοδικεία σε πολλές περιοχές της ελληνικής επικράτειας κατακλύζονται καθημερινά από ανθρώπους που καταθέτουν αίτηση αποποίησης κληρονομιάς, χαρίζοντας ουσιαστικά στο Δημόσιο το ακίνητό τους​
Παράγοντες της αγοράς επισημαίνουν ότι έχει διαμορφωθεί ένα κίνημα «Δεν κληρονομώ» -κατάσταση εκ διαμέτρου αντίθετη με ό,τι ίσχυε πριν από το 2000, όταν η κληρονομιά γινόταν άμεσα αποδεκτή από τους συγγενείς. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις επιβαρύνσεις που υπάρχουν πλέον, με τον ΕΝΦΙΑ να «καίει» αρκετούς ιδιοκτήτες, τα ειρηνοδικεία σε πολλές περιοχές της ελληνικής επικράτειας κατακλύζονται καθημερινά από ανθρώπους που καταθέτουν αίτηση αποποίησης κληρονομιάς, χαρίζοντας ουσιαστικά στο Δημόσιο το ακίνητό τους.

Μόνο στην Αττική κατατίθενται περίπου 200 αιτήσεις την εβδομάδα, σύμφωνα με δημοσίευμα στην εφημερίδα «Έθνος» -εξέλιξη που μεταφράζεται σε 10.000-12.000 τον χρόνο, την ώρα που στη Θεσσαλονίκη ο αριθμός διαμορφώνεται σε 5.000 ακίνητα και στην Πάτρα σε 1.600. Η κατακόρυφη πτώση στην αξία των ακινήτων αποτελεί έναν από τους βασικούς παράγοντες που συντελούν στην παγίωση της υφιστάμενης κατάστασης.

Το ευεργέτημα της απογραφής

Συμβολαιογράφοι και δικηγόροι, πάντως, συμβουλεύουν όσους πολίτες κληρονομούν ένα ακίνητο να προχωρήσουν στην αποδοχή κληρονομιάς με το ευεργέτημα της απογραφής.

Σύμφωνα με αυτήν, ο κληρονόμος έχει το δικαίωμα μέσα σε τέσσερις μήνες από τη στιγμή που του γνωστοποιήθηκε η κληρονομιά να προβεί σε αποδοχή με το ευεργέτημα της απογραφής περιορίζοντας την ευθύνη του για τις υποχρεώσεις αυτής μέχρι το ενεργητικό της, δηλαδή μέχρι τη συνολική αξία της κληρονομιάς.

Συμφωνία για να παραταθεί κατά ένα μήνα το καθεστώς της εξαίρεσης μεταβίβασης συγκεκριμένων κατηγοριών «κόκκινων» δανείων σε funds επιτεύχθηκε ανάμεσα στην κυβέρνηση και τους Θεσμούς.

Παράλληλα, η ελληνική πλευρά πρότεινε στο νέο πλαίσιο που ετοιμάζεται να μην επιτραπεί η πώληση των μη εξυπηρετούμενων δανείων με υποθήκη την κύρια κατοικία.

Στη χθεσινή δίωρη συνάντηση των υπουργών Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου και Οικονομίας Γιώργου Σταθάκη με τους επικεφαλής του κουαρτέτου των Θεσμών, όπως έκανε γνωστό ο τελευταίος παρατείνεται μέχρι τις 15 Μαρτίου η εξαίρεση πώλησης των ακόλουθων κατηγοριών «κόκκινων» δανείων:

[1] Οι μη εξυπηρετούμενες καταναλωτικές δανειακές συμβάσεις και πιστώσεις.

[2] Οι δανειακές συμβάσεις με υποθήκη ή προσημείωση υποθήκης πρώτης κατοικίας.

[3] Τα δάνεια και οι πιστώσεις προς μικρές επιχειρήσεις (με αριθμό εργαζομένων έως 50 άτομα και κύκλο εργασιών έως 10 εκατ. ευρώ).

[4] Τα δάνεια προς μεσαίες εταιρείες (με απασχολούμενους που δεν ξεπερνούν τα 250 άτομα και κύκλο εργασιών χαμηλότερο από 50 εκατ. ευρώ) καθώς και

[5] Τα δάνεια με εγγύηση του ελληνικού δημοσίου.

Υπενθυμίζεται ότι βάση του νόμου που είχε ψηφιστεί τον περασμένο Δεκέμβριο για τα δάνεια αυτά δεν είχε απελευθερωθεί η πώλησή τους στις Εταιρίες Μεταβίβασης Απαιτήσεων Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων. Η σχετική ημερομηνία έληγε στις 15 Φεβρουαρίου.

Πηγές αναφέρουν ότι ο χρόνος παράτασης μέχρι τις 15 Μαρτίου δόθηκε προκειμένου κυβέρνηση και δανειστές να έχουν τον χρόνο της κατάρτισης νέου πλαισίου.

Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομίας Γιώργο Σταθάκη η ελληνική πλευρά κατέθεσε πρόταση στους Θεσμούς ώστε στο νέο καθεστώς που θα ισχύσει από τις 16 Μαρτίου να εξαιρούνται δια παντός οι πωλήσεις σε funds «κόκκινων» δανείων με υποθήκη την πρώτη κατοικία. Οι δανειστές δεν απάντησαν στο ελληνικό αίτημα.

Πάντως, ούτως ή άλλως, ανοίγει ο δρόμος μετά τις 15 Μαρτίου για τη μεταβίβαση των υπολοίπων κατηγοριών των δανείων και ιδίως εκείνων των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.

Πηγές θέλουν το οικονομικό επιτελείο να επιδιώκει να θεσπίσει κριτήρια για την πώλησή τους. Αν και βέβαια αυτό δεν είναι εφικτό, το σίγουρο είναι πως η κυβέρνηση θα επιμείνει στο μόνιμο «απαγορευτικό» για τα δάνεια με υποθήκη την κύρια κατοικία. Το εναλλακτικό σχέδιο θέλει να επιδιώκεται, αν υπάρχει άρνηση των Θεσμών, να μπουν κριτήρια που θα έχουν να κάνουν προφανώς με την αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας, το εισόδημα, το ύψος των οφειλών και τον βαθμό συνέπειας του δανειολήπτη.

Το θέμα των «κόκκινων» δανείων αναμένεται να απασχολήσει το οικονομικό επιτελείο και τους Θεσμούς σήμερα το πρωί σε νέα συνάντηση. Σημειώνεται ότι επί τάπητος μπαίνουν και οι αλλαγές που θέλει να προωθήσει η κυβέρνηση στον «νόμο Δένδια» για τη διευθέτηση των οφειλών των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.