Αλλάζει άρδην ο χάρτης των δικαιωμάτων που απολαμβάνουν εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα σε περίπτωση εργατικού ατυχήματος, με δύο αποφάσεις-βόμβα του Αρείου Πάγου που ανατρέπουν πολλά από τα έως σήμερα νομικά κεκτημένα των ιδιωτικών υπαλλήλων.
Πλέον η ζυγαριά της Δικαιοσύνης γέρνει επικίνδυνα κατά των εργαζομένων, καθώς η σχετική νομολογία των δικαστηρίων που μέχρι τώρα τους προστάτευε σε περιπτώσεις εργατικών ατυχημάτων, σκληραίνει επικίνδυνα με τη βούλα του Αρείου Πάγου.
Και αυτό γιατί για πρώτη φορά με απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου ανοίγει ο δρόμος ώστε οι εργοδότες να διεκδικούν πλήρη αποζημίωση από τους εργαζομένους τους για ζημιές που μπορεί να λάβουν χώρα εν ώρα εργασίας. Παράλληλα, με άλλη δικαστική απόφαση του Αρείου Πάγου αναγνωρίζεται υψηλό ποσοστό συνυπαιτιότητας σε εργαζόμενο ο οποίος έχασε τη ζωή του και πάλι εν ώρα εργασίας, για τον θάνατό του! Οι δύο αποφάσεις προκαλούν ήδη τον σφοδρό αντίλογο καταξιωμένων νομικών, οι οποίοι με δημόσιες τοποθετήσεις τους τις χαρακτηρίζουν βαθιά αντεργατικές, αντικοινωνικές και αντίθετες με το αίσθημα δικαίου.
Ειδικότερα, η πρώτη απόφαση που εκδόθηκε από τον Αρειο Πάγο αφορά σε ατύχημα που είχε λάβει χώρα στην Ιταλία το καλοκαίρι του 2011 όταν οδηγός μεγάλης νταλίκας που μετέφερε (σε ψυγείο) γαλακτοκομικά προϊόντα, έχασε τον έλεγχο του οχήματός του, με αποτέλεσμα αυτό να εκτραπεί της πορείας του και να προσκρούσει στο στηθαίο ασφαλείας του αυτοκινητοδρόμου. Το όχημα, ιδιοκτησίας ελληνικής εταιρείας, κινούνταν με ταχύτητα 90 χιλιομέτρων την ώρα στο εθνικό δίκτυο Μπολόνιας - Ανγκόνας. Από τη σύγκρουση το μεγαλύτερο μέρος της νταλίκας καταστράφηκε όπως και το φορτίο που μετέφερε, ενώ την τελευταία στιγμή ο οδηγός της κατάφερε να βγει από το φλεγόμενο όχημα και να σωθεί.
Η υπόθεση έφτασε στα αστικά δικαστήρια αλλά και στον Αρειο Πάγο, ο οποίος, υιοθετώντας πλήρως τη σχετική απόφαση που είχε λάβει προηγουμένως το Εφετείο, έκρινε ότι ο οδηγός της νταλίκας δεν εκτέλεσε την εργασία του με επιμέλεια ως όφειλε και γι’ αυτό ευθύνεται για τη ζημιά που προκάλεσε στον εργοδότη του, δηλαδή την καταστροφή του οχήματος αλλά και του εμπορεύματος. Το ποσοστό δε συνυπαιτιότητάς του στο ατύχημα είναι 99% και ως εκ τούτου ο εργοδότης μπορεί να αξιώσει αποζημίωση από τον υπάλληλό του.
Ο Αρειος Πάγος και συγκεκριμένα το Β2 Τμήμα του που εξέδωσε την απόφαση στηρίζει την κρίση του αυτή στο εξής σκεπτικό: «Υπαίτιος του ατυχήματος και των συνεπειών που προκλήθηκαν από αυτό είναι ο οδηγός του οχήματος, καθόσον αυτός παρότι έμπειρος και ικανός ασχολούμενος επαγγελματικά με την οδήγηση φορτηγών, επέδειξε αμέλεια κατά την εκτέλεση ελιγμού προς τα αριστερά και δεν συγκράτησε το όχημα που οδηγούσε, κατά τρόπο ώστε αυτό να παραμείνει κινούμενο εντός της αριστερής λωρίδας κυκλοφορίας, αλλά έχασε τον έλεγχο αυτού, τον οποίο δεν ανέκτησε, με τις περαιτέρω συνέπειες...».
Η μειοψηφία
Κατά πλειοψηφία οι ανώτατοι δικαστικοί λειτουργοί απέρριψαν τον ισχυρισμό του οδηγού ότι ο ίδιος δεν φέρει ευθύνη γι’ αυτό που συνέβη και ότι η ζημιά πρέπει να βαρύνει τον εργοδότη του και όχι τον ίδιο «ως εμπίπτουσα στη σφαίρα του επιχειρηματικού κινδύνου». Παράλληλα, οι αρεοπαγίτες απέρριψαν και το βασικό επιχείρημα του οδηγού ότι τα λάστιχα που είχαν τοποθετηθεί στην νταλίκα ήταν προβληματικά εξαρχής και εξ αυτού του λόγου έχασε τον έλεγχο του οχήματός του.
Αντίθετα, ένα μέλος του δικαστηρίου που μειοψήφησε εξέφρασε την άποψη ότι δεν μπορεί να υπάρξει απόλυτη συνυπαιτιότητα του εργαζομένου σε εργατικό ατύχημα με το εξής σκεπτικό: «Ο εργοδότης με την αντιπαροχή του αμείβει την εργασία και όχι την ανάληψη κινδύνου. Ο μισθός που λαμβάνει ο εργαζόμενος δεν αντισταθμίζει τους κινδύνους ζημιών στους οποίους αυτός εκτίθεται κατά την εκτέλεση της εργασίας του, μέσα σε συνθήκες ή καταστάσεις πίεσης τις οποίες αποκλειστικά διαμορφώνει και επηρεάζει ο εργοδότης. Ακόμη και για τον πιο επιμελή και ευσυνείδητο εργαζόμενο ενδέχεται να καταστεί αναπόφευκτη μια στιγμιαία χαλάρωση της προσοχής με εντελώς δυσανάλογες συνέπειες».
Συνυπαίτιος για τον θάνατό του!
Η δεύτερη υπόθεση που απασχόλησε τον Αρειο Πάγο ήταν ιδιαίτερα σοβαρή, καθώς εν ώρα εργασίας έχασε τη ζωή του ένας νέος άνθρωπος, οδηγός βυτιοφόρου. Το τραγικό συμβάν έλαβε χώρα ενώ ο 41χρονος οδηγός εκτελούσε δρομολόγιο από το Ζάκρο Καρδίτσας στον Ταύρο Αττικής μεταφέροντας γάλα. Το όχημά του εξετράπη της πορείας του και έπεσε σε γκρεμό με αποτέλεσμα ο οδηγός του, που μόλις είχε προσληφθεί στη συγκεκριμένη εταιρεία με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας, να βρει ακαριαία τραγικό θάνατο αφού το τεράστιο όχημα τον καταπλάκωσε.
Οι γονείς του 41χρονου και τα αδέλφια του προσέφυγαν στα αστικά δικαστήρια διεκδικώντας αποζημίωση για ψυχική οδύνη υποστηρίζοντας ότι ο θάνατος του γιου και αδελφού τους οφείλεται σε υπαιτιότητα του εργοδότη. Και αυτό διότι, όπως υποστήριξαν στο δικαστήριο, η εργοδότρια εταιρεία τον ανάγκαζε να εκτελεί συνεχή δρομολόγια πέραν του νόμιμου ωραρίου εργασίας του, επί οκτώ ώρες κάθε ημέρα και χωρίς ξεκούραση. Μάλιστα, όπως υποστήριξαν οι συγγενείς του, ο 41χρονος, φοβούμενος μη χάσει τη δουλειά του, εργάζονταν νυχθημερόν αδιαμαρτύρητα.
Από την πλευρά τoυς οι νομικοί παραστάτες της εργοδότριας εταιρείας προέβαλλαν στο δικαστήριο ως βασικό επιχείρημα ότι μεγάλο μερίδιο ευθύνης για το δυστύχημα έφερε και ο 41χρονος οδηγός, καθώς, όπως υποστήριξαν, κατά το μοιραίο δρομολόγιο δεν φορούσε ζώνη ασφαλείας, κάτι που ενδεχομένως και να του έσωζε τη ζωή. Η παράλειψη αυτή, σύμφωνα με τον ισχυρισμό που προέβαλε η εργοδότρια εταιρεία, θεμελιώνει συνυπαιτιότητα του θανόντος κατά 40% στην πρόσκληση του δυστυχήματος και η τυχόν αποζημίωση που θα επιδικάσει το δικαστήριο στους συγγενείς του θα πρέπει να είναι σε άμεση συνάφεια με το γεγονός αυτό.
Εξετάζοντας τα στοιχεία του φακέλου της τραγικής αυτής υπόθεσης -ανάμεσά τους και εξετάσεις που δεν ανίχνευσαν στο αίμα του θανόντος οινόπνευμα ή άλλες ουσίες- οι εφέτες έκαναν εν μέρει δεκτό τον ισχυρισμό της οικογένειας του 41χρονου. Αφενός έκριναν ότι η εργοδότρια εταιρεία ευθύνεται μόνο κατά ποσοστό 60% για το τραγικό δυστύχημα (συνυπαιτιότητα) επειδή ανάγκαζε τον υπάλληλό της να εργάζεται κατά παράβαση του ωραρίου εργασίας και αφετέρου απεφάνθησαν ότι υπάρχει και ευθύνη σε ποσοστό 40% του άτυχου 41χρονου. Και αυτό επειδή δεν φορούσε ζώνη ασφαλείας όπως ήταν υποχρέωσή του, με αποτέλεσμα να συμβάλει στο δυστύχημα και στον θάνατό του! Ετσι, με βάση την απόφαση του Εφετείου η εργοδότρια εταιρεία ευθύνεται σε αποκατάσταση της ψυχικής οδύνης που υπέστησαν οι συγγενείς του άτυχου οδηγού κατά 60% και μέχρι εκεί οφείλουν να αποζημιώσουν την οικογένειά του.
Καμία ευθύνη, ήταν ξεκούραστος
Ωστόσο, εντελώς διαφορετική ήταν η κρίση του Αρείου Πάγου, ο οποίος ανέτρεψε άρδην την εφετειακή απόφαση, εντοπίζοντας κενά και αντιφάσεις στην αιτιολόγησή της. Σύμφωνα με τους αρεοπαγίτες, το Εφετείο δεν παρέθεσε στην απόφασή του «τα πραγματικά περιστατικά που να δικαιολογούν την κόπωση του θανόντος και την εξασθένηση των δυνάμεων των αντανακλαστικών του».
Κατά το Ανώτατο Δικαστήριο, ο άτυχος 41χρονος πράγματι εργάστηκε καθ’ υπέρβαση του νόμιμου ωραρίου εργασίας του, ωστόσο μόνο κατά 3,5 ώρες και κατά την ημέρα που έλαβε χώρα το τραγικό συμβάν! Αυτό, όμως, σύμφωνα με την αρεοπαγίτικη απόφαση -«δεν επάγεται, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, λόγω και της ολιγόωρης απασχόλησης του θανόντος κατά τις δύο προηγούμενες ημέρες του δυστυχήματος αλλά και της μη απασχόλησής του τέσσερις ημέρες πριν τον θάνατό του, τέτοιο αποτέλεσμα», δηλαδή την πρόκληση του δυστυχήματος!
Με το σκεπτικό αυτό ο Αρειος Πάγος ανέπεμψε την υπόθεση για νέα κρίση στο Εφετείο και παράλληλα οι συγγενείς του άτυχου άνδρα έχασαν κάθε ελπίδα να δικαιωθούν σε αστικό επίπεδο για την απώλεια που βιώνουν.
Πηγή: protothema.gr
Τα στοιχεία αφορούν στον Φεβρουάριο και δείχνουν πως ορισμένες κατηγορίες καταναλωτών αν άλλαζαν πάροχο θα μπορούσαν να εξοικονομήσουν μέχρι και 6,22% στο τετράμηνο σε σχέση με το οικιακό τιμολόγιο της ΔΕΗ.
Σύμφωνα με τον δημοσιευμένο πίνακα της ΡΑΕ, οι επτά εναλλακτικοί προμηθευτές προσφέρουν χαμηλότερες χρεώσεις από 0,64% έως και 6,22% για ένα νοικοκυριό με κατανάλωση ρεύματος 1.200 kwh το τετράμηνο (900 με χρέωση ημέρας και 300 kwh με χρήση νυχτερινού). Για ένα νοικοκυριό με κατανάλωση 1.600 kwh το τετράμηνο (1.200 kwh με χρέωση ημέρας και 400 με χρέωση νύχτας) οι ανταγωνιστές της ΔΕΗ έχουν μειωμένα τιμολόγια από 0,65% έως και 5,39%.
Αλλά και σε μία μικρομεσαία εμπορική επιχείρηση, με 3.500 kwh το τετράμηνο οι εταιρίες Elpedison, ΗΡΩΝ, GREEN, VOLTERRA, Protergia, NRG και Watt & Volt δίνουν φθηνότερα τιμολόγια από 1,61% έως 5,35%. Πρόκειται για την κατηγορία πελατών για την οποία οι περισσότερες ιδιωτικές εταιρείες δίνουν τα μεγαλύτερα ποσοστά μείωσης τιμών.
Τους τελευταίους μήνες η ΔΕΗ έχει χάσει περί τους 60.000 πελάτες (σε μετρητές) και το συνολικό της μερίδιο στην προμήθεια έχει μειωθεί κατά 5,61%, αλλά από τους λεγόμενους καλούς της πελάτες (άνω των 1.200 Kwh) έχει χάσει το 20%.
Βάσει του 3ου Μνημονίου η ΔΕΗ θα πρέπει να μειώσει το μερίδιο αγοράς κατά 25% ως το 2018 και να το περιορίσει στο 50% της αγοράς το 2020.
Nέες περικοπές στα εφάπαξ που μπορεί να φτάσουν έως και 35% με 3 σενάρια υπολογισμού των παροχών, «δείχνει» απόφαση του υπουργείου Εργασίας που ζητά αναλογιστικές μελέτες για τα Ταμεία Πρόνοιας Δημοσίου, ΔΕΚΟ και Ιδιωτικού τομέα.
Στο εμπιστευτικό έγγραφο (με ημερομηνία 17 Φεβρουαρίου) που δημοσιεύει ο Ελεύθερος Τύπος, ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Γιώργος Κατρούγκαλος επικαλείται το άρθρο 71, παρ. 3 του ν. 2084/92, που αναφέρει ότι «αναλογιστικές μελέτες καταρτίζονται σε κάθε περίπτωση που καθίσταται αναγκαία η μεταβολή των όρων χρηματοδότησης και παροχών των φορέων κοινωνικής ασφάλισης» και ζητά από τα Ταμεία να μετρήσουν τι χρωστούν από καθυστερούμενα εφάπαξ και να υπολογίσουν το νέο ύψος της παροχής για όσους αποχώρησαν από τον Σεπτέμβριο του 2013 και μετά στη βάση 3 σεναρίων.
Το πρώτο σενάριο προβλέπει α) το τμήμα της παροχής για δικαιώματα (σ.σ.: χρόνος ασφάλισης) ως το 2013 θα υπολογίζεται σύμφωνα με το καταστατικό του κάθε Ταμείου και με τις περικοπές που ισχύουν, και β) το τμήμα της παροχής από το 2014 και μετά θα υπολογίζεται με συσσώρευση εισφορών με τις αποδόσεις του Κοινού Κεφαλαίου της Τράπεζας της Ελλάδος. Στο σενάριο 1, όσοι αποχώρησαν από το 2014 και μετά, θα πάρουν ένα ποσό εφάπαξ για τα χρόνια ασφάλισης μέχρι το 2013 με τις μειώσεις που έχουν ήδη εφαρμοστεί (ως και 38% στο Δημόσιο) ενώ για τον χρόνο ασφάλισης που έχουν από το 2014 και μετά θα πάρουν στην ουσία την έντοκη επιστροφή των εισφορών τους. Οσο πιο αργά βγαίνουν οι υπάλληλοι στη σύνταξη (2015, 2016, 2017, 2018 κ.λπ.) τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η περικοπή για το τμήμα του εφάπαξ που αντιστοιχεί στα έτη από το 2014 και μέχρι τη συνταξιοδότηση.
Με βάση το δεύτερο σενάριο όλο το ποσό του εφάπαξ θα υπολογίζεται με βάση τη συσσώρευση εισφορών και μόνο με τις αποδόσεις της Τράπεζας της Ελλάδος.
Το τρίτο και πιο «βαρύ» σενάριο προβλέπει για το τμήμα του εφάπαξ ως το 2013 υπολογισμό βάσει νέου ποσοστού αναπλήρωσης για όλους τους ασφαλισμένους για όλα τα έτη και το υπόλοιπο ποσό από το 2014 και μετά με βάση τη συσσώρευση των εισφορών με τις αποδόσεις της ΤτΕ.
ΕΤΗ/ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ | ΕΦΑΠΑΞ ΜΕΧΡΙ 31/8/2013 | ΜΕΙΩΣΗ 20% | ΜΕΙΩΣΗ 30% | ΜΕΙΩΣΗ 35% |
35 ΕΤΗ/ΠΕ | 39.900 | 31.900 | 27.900 | 25.900 |
35 ΕΤΗ/ΤΕ | 38.200 | 30.500 | 26.700 | 24.800 |
35 ΕΤΗ/ΔΕ | 34.200 | 27.300 | 23.900 | 22.200 |
35 ΕΤΗ/ΥΕ | 29.600 | 23.600 | 20.700 | 19.200 |
25 ΕΤΗ/ΠΕ | 25.100 | 20.100 | 17.600 | 16.300 |
25 ΕΤΗ/ΤΕ | 24.100 | 19.200 | 16.800 | 15.600 |
25 ΕΤΗ/ΔΕ | 21.600 | 17.200 | 15.100 | 14.000 |
25 ΕΤΗ/ΥΕ | 18.700 | 14.900 | 13.100 | 12.100 |
Αύξηση κατά 80.410 άτομα των χαμηλόμισθων εργαζομένων κατέγραψε το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας μεταξύ του 2014 και του 2015, με αποτέλεσμα οι αμειβόμενοι με «καθαρό» μισθό κάτω των 1.000 ευρώ να φτάσουν στο 63,17% (1.023.093 άτομα) από 61,56% (942.683 άτομα) που ήταν στο σύνολο των απασχολουμένων στον ιδιωτικό τομέα.
Οπως προκύπτει από τις καταστάσεις προσωπικού που υπέβαλαν οι επιχειρήσεις στο ΣΕΠΕ, το 2015 αυξήθηκε ο αριθμός των δηλωμένων εργαζομένων κατά 5,79% ή κατά 88.666 άτομα (1.619.845 άτομα από 1.531.179), αλλά, ταυτόχρονα, αυξήθηκε και ο αριθμός των χαμηλά αμειβομένων κατά 80.410 άτομα (ποσοστό +8,53%). Η εξέλιξη αυτή, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι αυξήθηκαν κυρίως οι μικρές επιχειρήσεις, δείχνει ότι η κρίση στην αγορά και στην απασχόληση συνεχίστηκε με αμείωτο ρυθμό και το 2015.
Ο «χάρτης» των μισθών
Με βάση τα συγκριτικά στοιχεία, αυξήθηκαν κατά 29.792 άτομα (+8,92%) οι εργαζόμενοι με καθεστώς μερικής απασχόλησης και εκ περιτροπής εργασία φτάνοντας τους 363.710 (ποσοστό 22,45% στο σύνολο) από 333.918 (ποσοστό 21,81%). Αύξηση κατά 18.153 άτομα και σε ποσοστό 13,24% (στα 155.266 από 137.113 άτομα) καταγράφηκε στους αμειβόμενους με μισθό από 501 - 600 ευρώ, κατά 14.511 άτομα και ποσοστό 10,56% (151.887 από 137.376) με μισθό 601 ? 700 ευρώ, κατά 10.339 άτομα και σε ποσοστό 8% (139.596 από 129.257) με μισθό από 701 ? 800 ευρώ, κατά 5.343 άτομα και σε ποσοστό 4,84% (115.777 από 110.434) με μισθό από 801 ? 900 ευρώ και λιγότερο (κατά ποσοστό 2,40%) οι αμειβόμενοι με μισθό από 901 ? 1.000 ευρώ (96.857 άτομα). Μικρότερη (από 0,90% έως 5%) ήταν η αύξηση των εργαζομένων που είχαν αμοιβές πάνω από 1.200 ευρώ, ενώ οι αμειβόμενοι με μισθό πάνω από 3.000 ευρώ έφτασαν τους 50.128 (από 47.725) αποτελώντας, ωστόσο, μόλις το 3,09% του συνολικού αριθμού των απασχολουμένων. Να σημειωθεί ότι 53.877 εργαζόμενοι δηλώθηκαν ως απασχολούμενοι σε περισσότερες από μία1 επιχειρήσεις (για τον λόγο αυτό ο συνολικός αριθμός των εργαζομένων ήταν 1.673.732) ενώ ο μέσος όρος των μεικτών μηνιαίων αποδοχών στο σύνολο των εργαζομένων ήταν 1,651 δισ. ευρώ (από 1,595 δισ. ευρώ), δηλαδή αυξημένος κατά 3,47%.
Οι επιχειρήσεις
Στη διάρκεια του 2015 αυξήθηκε κυρίως ο αριθμός των μικρών επιχειρήσεων με προσωπικό από 1 ? 10 άτομα (επιπλέον 6.321 επιχειρήσεις σε σύνολο 7.872 νέων επιχειρήσεων). Οι επιχειρήσεις που απασχολούν εργαζόμενους με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου, μαζί με τα παραρτήματά τους και συμπεριλαμβανομένων των ΝΠΙΔ, των ΝΠΔΔ και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, έφτασαν τις 222.281 και οι το 55% των εργαζομένων είχε απασχόληση σε επιχείρηση έως 49 ατόμων. Στον ιδιωτικό τομέα οι επιχειρήσεις ήταν 219.713 και στο σύνολο των 222.284, οι 124.615 (ποσοστό 56%) ήταν ατομικές επιχειρήσεις.
Κάτω από 35 ώρες την εβδομάδα εργάστηκε το 30% των εργαζομένων
Το 30% των εργαζομένων εμφανίζεται στις καταστάσεις προσωπικού ότι εργάστηκε το 2015 για λιγότερες από 35 ώρες την εβδομάδα. Πάνω από 35 ώρες δηλώθηκε ότι απασχολούνταν 1.127.257 εργαζόμενοι (το 69,59%). Σε ό,τι αφορά τις ηλικίες των εργαζομένων, καταγράφηκε αύξηση κατά 7.054 άτομα των νέων ηλικίας έως 24 ετών, κατά 4.989 άτομα στις ηλικίες 25 ? 29 ετών, κατά 25.941 άτομα στις ηλικίες 30 ? 44 ετών, κατά 49.208 στις ηλικίες 45 ? 64 ετών και μόλις κατά 1.114 άτομα για τους άνω των 64 ετών. Το 49,57% των απασχολουμένων, ωστόσο, είναι μεταξύ 30 και 44 ετών...