Μέχρι τέλος Φεβρουαρίου νόμος του κράτους το νέο ασφαλιστικό. Δεν αποκλείονται αλλαγές στο αρχικό κείμενο. Καλό… καλοκαίρι για τα αναδρομικά στις συντάξεις μετά τον επανυπολογισμό 2,8 εκατ. κύριων συντάξεων. Αυξήσεις μεταξύ 5 και 196 ευρώ στις επικουρικές συντάξεις. Τι θα γίνει με τις εισφορές και τα μπλοκάκια.
Στην τελική ευθεία εισέρχεται το ασφαλιστικό και σύμφωνα με τον σχεδιασμό που υπάρχει στο υπουργείο Εργασίας, θα κατατεθεί στην Βουλή μέχρι τις 12 Φεβρουαρίου και θα έχει γίνει νόμος του κράτους έως και τις 21 Φεβρουαρίου. Οι ίδιες πηγές από το υπουργείο αναφέρουν ότι είναι πιθανό να υπάρξουν αλλαγές σε σχέση με το αρχικό κείμενο.
Εκείνο βέβαια που απασχολεί τους συνταξιούχους είναι το πότε θα καταβληθούν οι αυξήσεις και τα αναδρομικά που θα προκύψουν από την εφαρμογή του νόμου. Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες αυτό θα συμβεί τον Ιούνιο και αφού προηγηθεί ο εκ νέου επανυπολογισμός του συνόλου των 2,8 εκατ. κύριων συντάξεων.
Οι εισφορές και τα μπλοκάκια
Ένα άλλο θέμα που έχει προκύψει, είναι τι θα συμβεί με τις εισφορές του Ιανουαρίου για τους μη μισθωτούς. Και αυτό διότι στο υπουργείο θέλουν να πληρωθούν οι εισφορές με ένα σύστημα και όχι με δύο. Έτσι φαίνεται να προκρίνεται η λύση, αν δεν προλάβουν στον ΕΦΚΑ να αναρτήσουν τα ειδοποιητήρια για την πληρωμή των εισφορών Ιανουαρίου με το νέο σύστημα, να υπάρξει μια μικρή καθυστέρηση έως το αργότερο τις αρχές του Μαρτίου.
Στην πράξη, το υπουργείο Εργασίας και ο ΕΦΚΑ αναμένεται να αποστείλουν τα ειδοποιητήρια σε έως το πρώτο 10ήμερο Μαρτίου, με τις εισφορές για όλους στην πρώτη ασφαλιστική κατηγορία. Στη συνέχεια, και έως το τέλος Απριλίου, οι ασφαλισμένοι θα πρέπει οι ίδιοι αποφασίσουν και να δηλώσουν στον ΕΦΚΑ σε ποια ασφαλιστική κατηγορία επιθυμούν να ενταχθούν για το τρέχον έτος. Η διαδικασία επιλογής θα επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο.
Θα πρέπει επίσης να υπάρξουν διευκρινίσεις και σε ότι αφορά τα δελτία παροχής υπηρεσιών, καθώς η απαλλαγή από την καταβολή εισφοράς στις περιπτώσεις που ο ασφαλισμένος καταβάλλει εισφορές στο ύψος των 252 ευρώ τον μήνα (π.χ. από μισθό της τάξης των 932 ευρώ), θα πρέπει να ισχύσει αναδρομικά, από την αρχή του χρόνου, ήτοι 1/1/2020.
Ποιοι θα πάρουν αναδρομικά κι αυξήσεις
Πρόσφατα ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης, αναφερόμενος στις αυξήσεις και τα αναδρομικά τόνισε ότι αυτές θα αφορούν όλους εκείνους που εμπίπτουν στην κατηγορία εκείνων που έχουν περισσότερα από 30 χρόνια ασφάλισης, καθώς και εκείνους που θα λάβουν υψηλότερη επικουρική σύνταξη σε εφαρμογή της απόφασης του ΣτΕ. Αυξήσεις θα λάβουν τον Ιούνιο και οι νέοι συνταξιούχοι, αυτοί δηλαδή που βγήκαν στη σύνταξη μετά τις 13 Μαΐου, με πάνω από 30 έτη ασφάλισης (εκτιμώνται από τους ειδικούς σε περίπου 70.000).
Αυξήσεις επίσης θα λάβουν, αλλά σε δόσεις που θα καταβληθούν μέσα στην επόμενη 5ετία και όλοι εκείνοι, περίπου 200.000 παλαιοί συνταξιούχοι, που είχαν αρνητική προσωπική διαφορά (η παλαιά σύνταξή τους ήταν χαμηλότερη από το ποσό που προέκυψε μετά τον επανυπολογισμό με βάση τις προβλέψεις του νόμου Κατρούγκαλου), ή μικρή θετική και μετά τον επανυπολογισμό θα περάσουν σε αρνητική.
Επικουρικές συντάξεις
Σε ό,τι αφορά τις επικουρικές, οι 251.000 συνταξιούχοι που τον Ιούνιο του 2016 υπέστησαν τις περικοπές στις επικουρικές τους συντάξεις, θα λάβουν αυξήσεις μεταξύ 5 και 196 ευρώ. Με βάση το χρονοδιάγραμμα του υπουργείου Εργασίας, μετά την ψήφιση του νόμου και τη δημοσίευσή του σε ΦΕΚ, θα ξεκινήσει η προετοιμασία του νέου e-ΕΦΚΑ, ο οποίος θα κάνει επανυπολογισμό των συντάξεων.
Ο υπουργός Εργασίας έχει αφήσει ανοικτό το ενδεχόμενο να υπάρξουν αλλαγές στο τελικό κείμενο του νομοσχεδίου που θα κατατεθεί στη Βουλή. Ειδικά για το θέμα που έχει δημιουργηθεί στους ένστολους, που αδικούνται από τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης μετά τα 40 έτη ασφάλισης (0,50% κατ’ έτος) καθώς ισχύει ποσοστό αναπλήρωσης μόλις 0,5% κατ’ έτος για πάνω από τα 40 χρόνια (συνταξιοδοτούνται μετά τα 40 έτη ασφάλισης λόγω της προσμέτρησης έως και μιας πλασματικής 5ετίας σε όσους υπηρετούν στις ειδικές δυνάμεις), ο Γ. Βρούτσης παραδέχθηκε ότι πρόκειται για ένα πρόβλημα που δεν αφορά πάρα πολλούς, ξεκαθάρισε ότι δεν καταργείται η αναγνώριση των πλασματικών και άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο επανεξέτασης της συγκεκριμένης περίπτωσης. Τη διαβεβαίωση ότι δεν θα αδικηθούν οι ένστολοι έδωσε ο υπουργός σε συνέντευξη που έδωσε πρόσφατα στο ΑΠΕ.
Τέλος μικρές αλλαγές είναι πιθανό να υπάρξουν και την απασχόληση συνταξιούχων, στις περιπτώσεις όσων είχαν απασχόληση και πριν από τον νόμο Κατρούγκαλου, πιθανά με την πρόβλεψη μεταβατικής περιόδου. Επίσης δεν αποκλείεται από παράγοντες του υπουργείου Εργασίας να υπάρξουν παρεμβάσεις και στην περίπτωση απασχόλησης συνταξιούχων που δεν προέρχονται από τον ΟΓΑ, σε αγροτικές εργασίες. Το προηγούμενο καθεστώς εξαιρούσε εισοδήματα έως τις 5.500 ευρώ.
Δύο παράθυρα για τα αναδρομικά που αφορούν στην επιστροφή παράνομων μειώσεων για το 10μηνο Ιουνίου 2015-Απριλίου 2016, καθώς και στις διεκδικήσεις συνταξιούχων που έχουν κάνει αγωγές και ζητούν πίσω τις αντισυνταγματικές περικοπές από το 2013 ως τον Ιούνιο του 2015 άνοιξαν χθες στην πρότυπη δίκη που άρχισε στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ).
Στο τραπέζι του Δικαστηρίου μπήκε για πρώτη φορά το θέμα του 10μήνου καθώς ο εισηγητής του ΣτΕ επέκτεινε το σκεπτικό του και είπε ότι για το διάστημα από τον Ιούνιο του 2015 που το ΣτΕ είχε κρίνει αντισυνταγματικές τις μειώσεις συντάξεων (κύριων επικουριών και δώρων) με τους νόμους 4051 και 4093, μέχρι την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου (Μάιος 2016) υπάρχει κενό και «αρρύθμιστο» πλαίσιο αναφορικά με τις εν λόγω περικοπές που έπρεπε να διακοπούν.
Ταυτόχρονα άνοιξε θέμα επανεξέτασης της περιορισμένης αναδρομικότητας που είχε κρίνει στην αρχική του απόφαση το ΣτΕ, καθώς είπε ότι η απαγόρευση να διεκδικήσουν εκ των υστέρων οι συνταξιούχοι τις αντισυνταγματικές περικοπές για το διάστημα πριν τον Ιούνιο του 2015 θα πρέπει να εξεταστεί αν συνάδει με το άρθρο 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ).
Οι δυο αυτές αναφορές δημιουργούν βάσιμες ελπίδες -σύμφωνα με τους νομικούς που άσκησαν παρεμβάσεις για λογαριασμό των συνταξιούχων- ότι το θέμα των αναδρομικών τόσο για το 10μηνο Ιουνίου 2015-Απριλίου 2016, όσο και για το διάστημα από 2013 ως Ιούνιο 2015 είναι ορθάνοιχτο.
Φρένο…
Αντίθετα, φαίνεται να έκλεισε ο παράθυρο για αναδρομικά από τον Μάιο του 2016 ως και το 2018, δηλαδή από την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου και μετά, καθώς ο εισηγητής του ΣτΕ παρέπεμψε στις πρόσφατες αποφάσεις του Οκτωβρίου του 2019 και ειδικότερα στην απόφαση 1891/2019, με την οποία κρίθηκε συνταγματικός ο επανυπολογισμός συντάξεων και διά της πλαγίας οδού «νομιμοποιήθηκαν» οι αντισυνταγματικές μειώσεις διότι συμπεριελήφθησαν στον επανυπολογισμό. Στην ουσία οι μειώσεις νομοθετήθηκαν εκ νέου με τον επανυπολογισμό, από τον Μάιο του 2016 και μετά.
Το θέμα όμως είναι ότι τα αναδρομικά για το 10μηνο από τον Ιούνιο του 2015 ως το νόμο Κατρούγκαλου (Μάιος 2016) δύσκολα ακυρώνονται, καθώς δεν υπάρχει νόμος που να δικαιολογεί τις περικοπές αυτές για το συγκεκριμένο διάστημα.
Σε φορτισμένο κλίμα
Η συζήτηση στην Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου πραγματοποιήθηκε σε φορτισμένο κλίμα, καθώς εκκρεμούν στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών περίπου 6.000 συναφείς αγωγές, οι περισσότερες εκ των οποίων είναι ομαδικές. Οι δικηγόροι σωματείων συνταξιούχων υποστήριξαν ότι οι περικοπές του 2012 συνιστούν παράβαση του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη, ενώ παραβιάζεται πληθώρα συνταγματικών διατάξεων, όπως είναι η αρχή της αναλογικότητας, της ισότητας, το δικαίωμα της αξιοπρεπούς διαβίωσης κ.λπ.
Δεν παρέλειψαν να αποδώσουν σκοπιμότητα στην ενέργεια του ΕΦΚΑ να ζητήσει πιλοτική δίκη για το επίμαχο θέμα, υποστηρίζοντας ότι στην ουσία ζητεί από το ΣτΕ να κρίνει εκ νέου τόσο το νομοθετικό πλαίσιο για τις περικοπές των συντάξεων, όσο και τις αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ για τις εν λόγω περικοπές.
Τόνισαν ακόμη ότι δεν μπορεί το ΣτΕ με νέα απόφασή του να ανατρέψει ή να θεραπεύσει παλαιότερες αποφάσεις που έχει εκδώσει και δεν έπρεπε να κάνει αποδεκτό το αίτημα του ΕΦΚΑ για πιλοτική δίκη.
Διαβάστε ολόκληρο το ρεπορτάζ στην έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου
Ιστορική δίκη στο ΣτΕ για τα αναδρομικά. Στην Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας οι περικοπές στις συντάξεις, η κατάργηση 13ου και 14ου μισθού και του επιδόματος άδειας. Η δίκη αφορά στα αναδρομικά που διεκδικούν 2,5 εκατ. συνταξιούχοι. Τι θα ισχυριστεί το Δημόσιο.
Ξεκινά σήμερα στην Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας η πιλοτική δίκη που αφορά αναδρομικές διεκδικήσεις 2,5 εκατ. συνταξιούχων. Από πολλούς έχει χαρακτηριστεί ως η «μητέρα των μαχών» για το ελληνικό δημόσιο, αφού στην περίπτωση δικαίωσης των συνταξιούχων θα απασφαλίσει μία βόμβα που καιρό τώρα υπάρχει στα θεμέλια της ελληνικής οικονομίας.
Ακόμη και με τους πλέον μετριοπαθείς υπολογισμούς το ποσό που θα πρέπει να πληρώσει το ελληνικό δημόσιο ανέρχεται στα 4 δισ. ευρώ, ενώ στο σύνολό της η διεκδίκηση ανέρχεται στα 26 δισ. ποσό εξωφρενικό για τα δεδομένα της οικονομίας.
Σύμφωνα με έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του υπουργείου Εργασίας το οποίο επικαλείται ο ΕΦΚΑ, το συνολικό ύψος της δαπάνης που θα επιβαρυνθούν ΕΦΚΑ και ΕΤΕΑΕΠ αν κληθούν να επιστρέψουν σε όλους τους συνταξιούχους τις περικοπές των νόμων 4051 και 4093 του 2012, είναι:
Για την περίοδο 1/1/2013 – 9/6/2015, ήτοι το διάστημα από την εφαρμογή των περικοπών έως και την έκδοση των αποφάσεων του ΣτΕ: 8,742 δισ. για τις κύριες και 1,948 δισ. για τις επικουρικές, σύνολο 10,690 δισ. ευρώ.
Για την περίοδο 10/6/2015 – 11/5/2016, που αντιστοιχεί στο διάστημα από την έκδοση των αποφάσεων του ΣτΕ έως και την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου: 3,262 δισ. για τις κύριες και 723 εκατ. ευρώ για τις επικουρικές, σύνολο 3,985 δισ. ευρώ.
Για την περίοδο 12/5/2016 – 31/12/2018, διάστημα κατά το οποίο εφαρμόστηκε ο νόμος Κατρούγκαλου όχι όμως και ο επανυπολογισμός των συντάξεων: 9,471 δισ. για τις κύριες και 2,109 δισ. ευρώ για τις επικουρικές, σύνολο 11,580 δισ. ευρώ.
Το ελληνικό δημόσιο ισχυρίζεται και θα παρέμβει στην δίκη, ότι έχει ισχυρό έννομο συμφέρον, αφού στην περίπτωση που υπάρξει δικαίωση στο δικαστήριο των συνταξιούχων, τότε υποστεί «τεράστια οικονομική βλάβη».
Στην εισήγησή του ο αρμόδιος Σύμβουλος της Επικρατείας, συνοψίζει τις απόψεις των εναγόντων συνταξιούχων όπως επίσης των ΕΦΚΑ, ΕΤΕΑΕΠ και Ελληνικού Δημοσίου. Υπέρ των εναγόντων συνταξιούχων του ΤΑΠ – OΤE παρεμβαίνουν 17 φυσικά πρόσωπα και σύλλογοι συνταξιούχων (Πανελλήνιος Σύλλογος Συνταξιούχων OΤE, οι σύλλογοι συνταξιούχων της Εθνικής, της Εμπορικής, της Ιονικής – Λαϊκής Τράπεζας κ.α.). Υπέρ του ΕΦΚΑ και του ΕΤΕΑΕΠ παρεμβαίνει το Ελληνικό Δημόσιο μέσω του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
Κι όπως φαίνεται από το έγγραφο που κατατέθηκε στο ΣτΕ με ημερομηνία 2 Ιανουαρίου 2020, στην αιχμή της επιχειρηματολογίας του ΕΦΚΑ βρίσκονται οι πρόσφατες αποφάσεις του ΣτΕ (δημοσιεύθηκαν 4 Οκτωβρίου 2019) για τον νόμο Κατρούγκαλου, που έκριναν συνταγματικό τον επανυπολογισμό των κύριων συντάξεων στη βάση των ποσών που καταβάλλονταν στις 31/12/2014. Ο ΕΦΚΑ υποστηρίζει πως οι περικοπές του 2012 κρίθηκαν έτσι έμμεσα συνταγματικές ακόμη και για το διάστημα πριν την ψήφιση του νόμου, δηλαδή για την 3ετία 1/1/2013 – 11/5/2016. Περαιτέρω αναφέρει πως η αντισυνταγματικότητα του 2015 προέκυψε για τυπικούς λόγους -έλλειψη εμπεριστατωμένης επιστημονικής μελέτης- και όχι για ουσιαστικούς. Και στη βάση αυτών των ισχυρισμών εκτιμά πως με την πρόσφατη κρίση αντιμετωπίστηκε και το ζήτημα της συνταγματικότητας για την περίοδο 1/1/2013 έως 11/5/2016.
Από την πλευρά των συνταξιούχων, ο δικηγόρος Λουκάς Αποστολίδης, που έχει υποβάλει την αγωγή της πιλοτικής δίκης, υποστηρίζει ότι μπορεί ο επανυπολογισμός των συντάξεων να κρίθηκε οριακά, με μία ψήφο διαφορά, συμβατός με το Σύνταγμα, αλλά ο νόμος 4387/2016 (νόμος Κατρούγκαλου) ούτε επανανομοθέτησε, ούτε μπορεί να ακυρώσει αναδρομικά αποζημιωτικές αξιώσεις, που έχουν ήδη κριθεί αμετάκλητα με τις αποφάσεις 2287-2288/2015 της Ολομέλειας του ΣτΕ.
Όπως όλα δείχνουν, στην ολομέλεια του ΣτΕ, αναμένεται να ξεκινήσει σήμερα μια σκληρή νομική μάχη, η οποία εκτιμάται ότι θα έχει ολοκληρωθεί έως τα μέσα του έτους.
Η σύνθεση της Ολομέλειας της 10ης Ιανουαρίου θα αποτελείται από 31 Συμβούλους καθώς απορρίφθηκε το αίτημα της πλευράς των συνταξιούχων προς την Πρόεδρο του ΣτΕ για ευρύτερη σύνθεση.
Σήμερα έξω από το ΣτΕ οι εκπρόσωποι των συνταξιούχων διοργανώνουν συλλαλητήριο και καλούν τα μέλη τους αλλά και όλους τους συνταξιούχους σε συγκέντρωση στην οδό Πανεπιστημίου 47-49 Αθήνα στις 8:30 το πρωί.
Ποσό ύψους 26 δισ ευρώ κρίνεται αύριο στην πιλοτική δίκη του ΣτΕ για τα αναδρομικά 2,5 εκ. συνταξιούχων από το 2013 και μετά.
Οι διεκδικήσεις των συνταξιούχων κυμαίνονται έως 7.218 ευρώ. Τα λιγότερα διεκδικούν οι συνταξιούχοι του ΟΓΑ που έχασαν μόνο την 13η και 14η σύνταξη ενώ τα περισσότερα διεκδικούν οι διπλοσυνταξιούχοι, όπως για παράδειγμα γιατροί του ΕΣΥ, μηχανικοί του Δημοσίου κλπ.
Ειδικότερα θα εξεταστούν οι διεκδικήσεις αναδρομικών για:
-Την περίοδο από 12/5/2016 και μέχρι 31/12/2018 (από την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου έως και την πρεμιέρα του επανυπολογισμού)
-Την περίοδο από 1.1.2013 έως την 11.5.2016
Ο ΕΦΚΑ ουσιαστικά ζητά να μάθει αν οι εν λόγω περικοπές του 2012 μπορούν εν τέλει να κριθούν τώρα συνταγματικές εφόσον υποβληθεί ετεροχρονισμένα «εμπεριστατωμένη επιστημονική μελέτη» που να αποδεικνύει την συνταγματικότητα των τότε μειώσεων.
Τα αναδρομικά που κρίνονται τώρα στο ΣτΕ αφορούν τις περικοπές του 2012 που κρίθηκαν αντισυνταγματικές το 2015 :
-μείωση κατά 12% στο τμήμα της κύριας σύνταξης που υπερβαίνει τα 1.300 ευρώ.
-μείωση κατά 5% - 20% στο άθροισμα κύριας και επικουρικής που υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ
-μείωση στις επικουρικές από το πρώτο ευρώ κατά 10-20%.
-πλήρης περικοπή των Δώρων Χριστουγέννων, Πάσχα και επιδόματος αδείας για τις κύριες και επικουρικές.
Η αγωγή που επέλεξε ο ΕΦΚΑ για να προσφύγει στο ΣτΕ έγινε από 46 συνταξιούχους του ΟΤΕ, οι οποίοι διεκδικούν από 5.600 έως 62.394 ευρώ ανάλογα με την απώλεια που είχε ο καθένας για 80 μήνες από τις περικοπές των νόμων 4051 και 4093 του 2012, οι οποίες κρίθηκαν το 2015 αντισυνταγματικές από το ΣτΕ.
Αναλυτικότερα:
-Συνταξιούχοι με εισόδημα από κύριες, επικουρικές και μερίσματα κάτω από 1.000 ευρώ μικτά. Έχασαν τελείως τα δώρα, τα οποία είχαν μειωθεί ήδη από το 2010 και μέτρησαν απώλειες στην επικουρική τους σύνταξη.
-Συνταξιούχοι με εισόδημα από κύριες, επικουρικές και μερίσματα πάνω από 1.000 ευρώ μικτά. Έχασαν τελείως τα δώρα, μέτρησαν απώλειες 5%-20% στο άθροισμα κύριας και επικουρικής, είχαν έξτρα μειώσεις στην επικουρική, καθώς και μείωση 12% ειδικά για όσους λάμβαναν μηνιαία σύνταξη άνω των 1.300 ευρώ.
Η αναπροσαρμογή των συντελεστών αναμένεται να ξεκινά τελικά από τα 33 έτη και να αυξάνεται προοδευτικά στο 50% – 50,5%, οπότε και θα πιάνει «ταβάνι». Πάνω από 1 εκατομμύριο παλαιοί και νέοι συνταξιούχοι οι ωφελούμενοι
Λίγο πάνω από το 50% αναμένεται να φτάνουν και να τερματίζουν οι νέοι συντελεστές αναπλήρωσης των κύριων ανταποδοτικών συντάξεων για όσους αποχωρούν με 40 έτη ασφάλισης και πάνω. Το ασφαλιστικό νομοσχέδιο βρίσκεται λίγο πριν από τη διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης και, σύμφωνα με το επικρατέστερο σενάριο, στόχος είναι η 40ετία ασφαλιστικού βίου να οριοθετεί στο καινούργιο σύστημα το πλαφόν των νέων συντελεστών αναπλήρωσης. Αυτό σημαίνει πως μετά τα 40 έτη (ή το πολύ τα 42) τα ποσοστά δεν θα αυξάνονται περαιτέρω, αλλά θα παραμένουν σταθερά στο ανώτατο όριό τους.
«Καρδιά» του συστήματος
Η αναπροσαρμογή των συντελεστών που δείχνουν το ύψος της ανταποδοτικής παροχής βρίσκεται στην καρδιά του νέου Ασφαλιστικού και στόχος είναι να «χτιστεί» ένα ασφαλές, ελκυστικό και βιώσιμο σύστημα. Στο πλαίσιο αυτό, η αναπροσαρμογή των συντελεστών αναμένεται να ξεκινά τελικά από τα 33 έτη και να αυξάνεται προοδευτικά ώστε να αγγίζει το 40%- 40,5% στην 35ετία (έναντι 33,81% σήμερα) και το 50%-50,5% στη 40ετία (έναντι 42,80% σήμερα). Στο σημείο αυτό η σωρευτική αύξηση των επίμαχων συντελεστών αναμένεται να πιάνει «ταβάνι».
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες που δημοσίευσε το «Εθνος της Κυριακής», οι ωφελημένοι από τους νέους συντελεστές, παλαιοί και νέοι συνταξιούχοι (που έχουν δηλαδή αποχωρήσει πριν ή μετά τον Μάιο του 2016), ξεπερνούν συνολικά το ένα εκατομμύριο. Με αυτό το σενάριο και εφόσον συμπεριληφθεί και η εθνική σύνταξη των 384 ευρώ, τα ανώτατα επίπεδα παροχών του νέου συστήματος αναμένεται να κυμαίνονται από 887 ευρώ για συντάξιμες αποδοχές της τάξης των 1.000 ευρώ έως και 3.650 ευρώ για το ανώτατο πλαφόν συντάξιμων αποδοχών των 6.500 ευρώ.
Συντάξιμες αποδοχές είναι ο μισθός ή οι αποδοχές επί των οποίων υπολογίζονται οι εισφορές. Αντίστοιχα, η συνολική αναπλήρωση (ανταποδοτική και εθνική σύνταξη) θα κυμαίνεται από 56% έως 88% περίπου. Για συντάξιμες αποδοχές μικρότερες των 1.000 ευρώ η συνολική αναπλήρωση θα είναι υψηλότερη λόγω και της εθνικής σύνταξης. Για παράδειγμα:
– Μέσες συντάξιμες αποδοχές 900 ευρώ για 40 έτη ασφάλισης θα αποδίδουν σύνταξη 835 ευρώ, θα έχουν δηλαδή αναπλήρωση 92,7%.
Οι αλλαγές των ποσοστών αναπλήρωσης στις κύριες συντάξεις επηρεάζουν όλους τους συνταξιούχους, παλαιούς και νέους, που έχουν αποχωρήσει ή αποχωρούν με περισσότερα από 33 έτη. Οι ωφελημένοι ξεπερνούν συνολικά το ένα εκατομμύριο.
Οι περισσότεροι ωστόσο, κυρίως παλαιοί συνταξιούχοι (πριν από τον Μάιο του 2016), δεν θα δουν αυξήσεις στην τσέπη, αλλά έναν λογιστικό συμψηφισμό στο εκκαθαριστικό τους, καθώς διατηρούν προσωπική διαφορά, η οποία θα πρέπει να συμψηφιστεί ώστε να μειωθεί αντίστοιχα με την αύξηση της ανταποδοτικής παροχής. Οι εν λόγω συνταξιούχοι θα πρέπει να περιμένουν αυξήσεις στην τσέπη μετά το 2023 και αφού συμψηφιστεί στο 100% η προσωπική διαφορά τους με τις γενικές ετήσιες αυξήσεις που θα δίνονται με βάση την εξέλιξη του ΑΕΠ (50%) και του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (50%).
Αύξηση από 5 έως 196 ευρώ
Οσοι δεν έχουν προσωπική διαφορά (ή έχουν αρνητική προσωπική διαφορά) και έχουν αποχωρήσει με πάνω από 33 έτη θα πρέπει να λάβουν αυξήσεις κύριων συντάξεων στην τσέπη. Αυτή η κατηγορία όπως και οι 300.000-320.000 δικαιούχοι επικουρικών που θα δουν αυξήσεις από 5 έως 196 ευρώ θα είναι και οι συνταξιούχοι που θα εισπράξουν τα αναδρομικά στις αρχές του 2020. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα αναδρομικά που απορρέουν από τις τελευταίες αποφάσεις του ΣτΕ (4 Οκτωβρίου 2019) εξετάζεται να δοθούν εφάπαξ σε μία δόση, μετά την ψήφιση του νόμου και αφού προηγηθούν οι απαραίτητοι επανυπολογισμοί των συντάξεων. Πρόκειται για αναδρομικά τουλάχιστον 5 μηνών, δεδομένου ότι οι συντάξεις Φεβρουαρίου θα πληρωθούν τέλη Ιανουαρίου.
Για όλες τις αναπροσαρμογές η αφετηρία μπαίνει στις 4 Οκτωβρίου 2019. Εκτός από τους νέους συντελεστές αναπλήρωσης, τις αυξήσεις των παλαιών επικουρικών και το νέο σύστημα εισφορών για μη μισθωτούς, στο νομοσχέδιο θα υπάρχουν και τρία ξεχωριστά κεφάλαια για την οργανωτική και διοικητική ενοποίηση του ΕΦΚΑ με το ΕΤΕΑΕΠ, τον ψηφιακό μετασχηματισμό του ΕΦΚΑ και τις ρυθμίσεις που απαιτούνται για την «ψηφιακή σύνταξη» μέσω του συστήματος «Ατλας» από τον Ιούνιο του 2020. Στα ζητήματα αυτά έχει αναφερθεί στο παρελθόν και ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Γιάννης Βρούτσης, επισημαίνοντας, μεταξύ άλλων, πως «προχωράμε σε μια ασφαλιστική μεταρρύθμιση που δημιουργεί περιβάλλον ασφάλειας και σιγουριάς για το μέλλον. Ενα δημόσιο σύστημα που θα καλλιεργεί την ασφαλιστική συνείδηση σε όλο τον ελληνικό λαό.
Μέσα από τη διοικητική και οργανωτική ενοποίηση του ΕΦΚΑ με το ΕΤΕΑΕΠ στον e-ΕΦΚΑ, θα προκύψουν οικονομίες κλίμακος και θα βελτιωθεί ο χρόνος απονομής των συντάξεων. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός του ΕΦΚΑ θα ολοκληρωθεί τα επόμενα τρία χρόνια και μέχρι το τέλος του 2022». Ο σχεδιασμός του υπουργείου Εργασίας προβλέπει το πολυαναμενόμενο νομοσχέδιο να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση εντός της περιόδου 10- 15 Ιανουαρίου περίπου, ώστε ακολούθως να εισαχθεί στη Βουλή και να ψηφιστεί προς τα τέλη Ιανουαρίου.
Αναλογιστική μελέτη
Κύκλοι του υπουργείου Εργασίας εκτιμούν πως η αναλογιστική μελέτη που συνοδεύει το νομοσχέδιο και μετράει πολλές μεταβλητές «αποδεικνύει ότι η χώρα πληροί απόλυτα τις διεθνείς δεσμεύσεις της, χτίζοντας ένα ασφαλές και υγιές σύστημα που εκπληρώνει τους όρους βιωσιμότητάς του έως το 2070». Οι ίδιες πηγές παρατηρούν πως μετά το 2030 η Ελλάδα φαίνεται πως μπαίνει στον λεγόμενο «ενάρετο κύκλο», εντός του οποίου η συνταξιοδοτική δαπάνη θα βρίσκεται στο επίπεδο του στενού πυρήνα των χωρών της Ευρωζώνης.
Στην κρίσιμη αναλογιστική μελέτη ενσωματώνεται η παραδοχή πως μια διαρκής χρηματοδότηση ύψους 0,5% του εκάστοτε ΑΕΠ θα διατρέχει ενισχυτικά το ασφαλιστικό σύστημα μέχρι το 2070, καλύπτοντας τις αυξήσεις των επικουρικών και των κύριων συντάξεων που θα προκύψουν. Στο μέτωπο των εισφορών, το νέο σύστημα θα επιτρέπει σε όλους να ασφαλίζονται προαιρετικά στον κλάδο επικούρησης εφόσον το επιθυμούν. Θα δοθεί έτσι πρόσβαση σε αγρότες και γιατρούς να ασφαλιστούν προαιρετικά για επικουρική σύνταξη με το νέο σύστημα των προκαθορισμένων ποσών εισφορών (42 ευρώ, 51 και 61 ευρώ). Οποιος επιλέξει να μπει στην επικούρηση θα πρέπει μετά να ακολουθεί την υποχρεωτικότητα και δεν θα μπορεί να βγαίνει και να ξαναμπαίνει όποτε θέλει.
Ξεκινά η δίκη στο ΣτΕ για αναδρομικά 26 δισ. ευρώ
Σε πέντε ημέρες ξεκινά η «μητέρα των μαχών» στο ΣτΕ για τα παλαιά αναδρομικά του 2015, που αφορούν 2,5 εκατομμύρια συνταξιούχους. Την περασμένη Παρασκευή κατατέθηκε η σχετική εισήγηση από τον αρμόδιο σύμβουλο Επικρατείας, γεγονός που δείχνει πως δεν τίθεται θέμα αναβολής. Στην επίμαχη εισήγηση, την οποία έχει στη διάθεσή του το «Εθνος της Κυριακής», αποκαλύπτεται πως υπέρ των εναγόντων παρεμβαίνουν 17 φυσικά πρόσωπα και σύλλογοι συνταξιούχων (όπως ο Πανελλήνιος Σύλλογος Συνταξιούχων ΟΤΕ, οι σύλλογοι συνταξιούχων της Εθνικής, της Εμπορικής, της Ιονικής-Λαϊκής Τράπεζας κ.ά). Υπέρ του ΕΦΚΑ και του ΕΤΕΑΕΠ παρεμβαίνει το ελληνικό Δημόσιο. Στα σχετικά έγγραφα αποκαλύπτεται το ακριβές κόστος των διεκδικούμενων αναδρομικών από τις περικοπές σε κύριες και επικουρικές συντάξεις:
10,690 δισ. ευρώ για την περίοδο 1/1/2013-9/6/2015
3,985 δισ. ευρώ για το «περίφημο» 11μηνο 10/6/2015-11/5/2016
11,580 δισ. ευρώ για την περίοδο 12/5/2016-31/12/2018
«Ο επανυπολογισμός του νόμου Κατρούγκαλου δεν μπορεί αναδρομικά να σβήσει αποζημιωτικές αξιώσεις. Πρέπει να ισχύσει από το 2019 και στην έσχατη περίπτωση από τον Μάιο του 2016 και μετά, αλλά σε καμία περίπτωση αναδρομικά πριν από το 2016» δηλώνει ο δικηγόρος Λουκάς Αποστολίδης, που έχει υποβάλει την αγωγή της πιλοτικής δίκης.
Ο εισηγητής σύμβουλος Επικρατείας επισημαίνει πως ο ΕΦΚΑ με το έγγραφο των απόψεών του προς το δικαστήριο υποστηρίζει ότι το ΣτΕ δέχθηκε με την τελευταία απόφασή του (4 Οκτωβρίου 2019) πως η αντισυνταγματικότητα του 2015 διεγνώσθη για τυπικούς λόγους -λόγω έλλειψης μελέτης- και όχι για ουσιαστικούς. Και εφόσον η απόφαση του 2019 κρίνει συνταγματικό τον επανυπολογισμό που ενσωματώνει τις περικοπές του 2012, τότε έμμεσα κρίνονται – πάντα κατά τον ΕΦΚΑ – συνταγματικές και οι περικοπές του 2012. Σύμφωνα με τον ΕΦΚΑ, εφόσον οι περικοπές του 2012 κρίθηκαν συνταγματικές εν όψει του επανυπολογισμού του νόμου Κατρούγκαλου, η διαπίστωση αυτή ισχύει όχι μόνο για τον επανυπολογισμό αλλά και για «κάθε άλλη προβολή αξιώσεων», όπως συμβαίνει στην υπό κρίση αγωγή της πιλοτικής δίκης.
πηγή ethnos.gr