Σενάριο εφάπαξ καταβολής των αναδρομικών στα 2 εκατομμύρια συνταξιούχους με «κούρεμα» εξετάζει η κυβέρνηση.
Εφόσον προχωρήσει η συγκεκριμένη λύση, στους συνταξιούχους θα τεθεί το εξής δίλημμα: όλα τα λεφτά σε ετήσιες δόσεις ή με «κούρεμα» εδώ και τώρα.
Η κυβέρνηση έχει αποφασίσει η τελική πολιτική λύση να αφορά το σύνολο των συνταξιούχων, τόσο αυτούς που έχουν προσφύγει στα δικαστήρια όσο και εκείνους που δεν έχουν προσφύγει στα δικαστήρια. Το ζητούμενο είναι όπως τονίζουν στελέχη των υπουργείων, είναι να αποφευχθεί ένα κύμα προσφυγών στη δικαιοσύνη, το οποίο ως μόνο αποτέλεσμα θα είχε οι συνταξιούχοι να επωμιστούν έξοδα και να καθυστερήσουν ακόμη και αρκετά χρόνια να λάβουν τα χρήματα που δικαιούνται, ενώ την ίδια στιγμή θα παρέμενε η δημοσιονομική αβεβαιότητα για το δημόσιο. Επίσης, η κυβέρνηση επιδιώκει σε κάθε περίπτωση το δημοσιονομικό κόστος να επιβαρύνει κατά κύριο λόγο τον φετινό προϋπολογισμό.
«Θα τα πάρουν όλοι»
Για το θέμα των αναδρομικών σε συνέντευξη του, ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, είπε:
«Στόχος της κυβέρνησης είναι να μην ταλαιπωρηθούν οι Έλληνες συνταξιούχοι. Θα υλοποιήσουμε τις δικαστικές αποφάσεις. Αυτό είναι τετελεσμένο, και χωρίς να ταλαιπωρούνται οι συνταξιούχοι στα δικαστήρια, άρα η απόφαση θα καλύψει το σύνολο των συνταξιούχων», σημείωσε.
Για το ενδεχόμενο πληρωμής των αναδρομικών σε δόσεις ή εφάπαξ με κούρεμα στα ποσά, ο κ. Σταϊκούρας τόνισε ότι είναι κάτι που ακόμα συζητείται και θα γίνουν ανακοινώσεις όταν υπάρξουν και συγκεκριμένες αποφάσεις.
«Πότε πληρώνουμε και σε πόσες δόσεις πληρώνουμε, αν πληρώσουμε σε δόσεις ή αν υπάρχει κούρεμα ή όχι… Αυτό είναι κάτι το οποίο το συζητάμε και πολύ σύντομα με το αρμόδιο υπουργείο, -ουσιαστικά το επισπεύδων υπουργείο, το υπουργείο Εργασίας, θα υπάρχουν συγκεκριμένες αποφάσεις».
Ειδικότερα για το ενδεχόμενο κουρέματος στα αναδρομικά, ο κ. Σταϊκούρας είπε ότι δεν θα μιλήσει με σενάρια και πως όταν υπάρχει η τελεσίδικη πολιτική απόφαση της κυβέρνησης θα ανακοινωθεί. «Ο τρόπος με τον οποίο θα καταβληθούν τα συγκεκριμένα χρηματικά ποσά θα αποφασιστεί το επόμενο χρονικό διάστημα», πρόσθεσε.
Ο υπουργός Οικονομικών, είπε ότι δεν υπάρχει κανένα θέμα με τους θεσμούς για την πληρωμή των αναδρομικών, καθώς δεν πρόκειται για κάποια μόνιμη αύξηση σε μια σύνταξη και διαβεβαίωσε ότι η χώρα έχει τη δυνατότητα να πληρώσει τα αναδρομικά.
«Υπάρχει το ταμειακό θέμα, που δόξα τω Θεω, με τον τρόπο με τον οποίο χειριζόμαστε με υπευθυνότητα τα ταμειακά διαθέσιμα της χώρας έχουμε τη δυνατότητα το επόμενο χρονικό διάστημα, μπορεί να είναι μήνες και χρόνια, να πληρώσουμε τους Έλληνες συνταξιούχους τα αναδρομικά αυτά», σημείωσε.
Δόσεις από 1 έως και 5 έτη περιλαμβάνουν τα σενάρια του κυβερνητικού σχεδίου για την πληρωμή αναδρομικών στους συνταξιούχους από μειώσεις που επιβλήθηκαν παράνομα για το 11μηνο Ιουνίου 2015-Μαΐου 2016.
Στις κύριες συντάξεις τα αναδρομικά μπορεί να φτάνουν έως και 11.000 ευρώ για τις πολύ υψηλές συντάξεις ή τις διπλές κύριες συντάξεις. Στο Δημόσιο, αν συνυπολογιστούν και αναδρομικά 11 μηνών από την ΕΑΣ, τα ποσά ξεπερνούν και τις 15.000 ευρώ.
Στις επικουρικές οι επιστροφές φτάνουν και τις 3.000 ευρώ.
Περίπου 1,2 εκατ. συνταξιούχοι είναι στην κλίμακα των συντάξεων πάνω από τα 800 ευρώ και 1,3 εκατ. είναι με συντάξεις μέχρι 800 ευρώ. Τα περισσότερα αναδρομικά έχουν οι συνταξιούχοι πάνω από τα 800 ευρώ και, κυρίως, οι περίπου 900.000 με άθροισμα συντάξεων πάνω από τα 1.000 ευρώ για τους οποίους τα αναδρομικά από κύριες και επικουρικές ξεκινούν από 2.500 ευρώ και φτάνουν έως και 11.000 ευρώ.
Η σκέψη που έχει διατυπωθεί δημοσίως από κυβερνητικά στελέχη, μετά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για την πιλοτική δίκη των αναδρομικών, είναι ότι οι επιστροφές θα αφορούν όλους τους συνταξιούχους πλην όμως προτού έρθει η σχετική νομοθετική ρύθμιση θα πρέπει να έχει βγει ολόκληρη η απόφαση και όχι μόνον η περίληψή της που δημοσιεύτηκε την προηγούμενη εβδομάδα (14/7).
Με δεδομένο ότι η συνολική απόφαση για τα αναδρομικά δεν θα αφήνει «γκρίζα σημεία», τα σενάρια δόσεων που εξετάζονται, σύμφωνα με πληροφορίες του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής, είναι αυτήν τη στιγμή τρία και περιλαμβάνουν:
Η επιλογή ενός εκ των τριών σεναρίων από την κυβέρνηση έχει και διαφορετικό κόστος, ανάλογα με το πλήθος των δικαιούχων.
Για παράδειγμα, αν επιστραφούν και στους συνταξιούχους του Δημοσίου τα αναδρομικά του 11μήνου, το συνολικό κόστος εκτιμάται στα 3,9 δισ. ευρώ. Αν όμως τα αναδρομικά του Δημοσίου βγουν παραπάνω όπως πιθανολογείται από την επικείμενη απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου (που έχει δικαιοδοσία για το Δημόσιο), τότε αλλάζουν και οι δόσεις και μπορεί να είναι πέραν της 5ετίας για τους συνταξιούχους του Δημοσίου. Θέμα που εξετάζεται, επίσης, να λυθεί νομοθετικά είναι και αυτό με την ΕΑΣ για τους συνταξιούχους του Δημοσίου που έχει και αναδρομικά, γιατί κρίθηκε αντισυνταγματική από το 2017, χωρίς όμως να έχει καταργηθεί!
Αλλη μία παράμετρος που περιμένουν στο υπουργείο Εργασίας να ξεκαθαριστεί από την αναλυτική απόφαση του ΣτΕ είναι το τι θα αναφέρει σε σχέση με τα αναδρομικά των επικουρικών συντάξεων. Ορισμένοι θεωρούν ότι η απόφαση του ΣτΕ δικαιώνει τους συνταξιούχους με αναδρομικά στις κύριες συντάξεις επειδή σε αυτές τις μειώσεις αναφέρεται η περίληψη της απόφασης. Ωστόσο, όπως ξεκαθάρισε στον «Ε.Τ.» της Κυριακής αρμόδιο στέλεχος, η όποια ρύθμιση της κυβέρνησης θα αφορά και τις επικουρικές για τον λόγο ότι οι μειώσεις είναι αντισυνταγματικές με τις αποφάσεις του 2287-2288 του 2015, οι οποίες δεν έχουν μεταβληθεί από την πιλοτική δίκη του 2020!
Δεδομένο είναι, επίσης, όπως αποκάλυψε ο «Ε.Τ.» την περασμένη Κυριακή, ότι η ρύθμιση των πληρωμών στα αναδρομικά θα έχει πέραν της κλιμάκωσης των δόσεων και άλλους όρους, όπως η παραίτηση από ένδικα μέσα των συνταξιούχων που δεν έχουν κάνει προσφυγές, η ακύρωση όλων των εκκρεμών δικών, πλην όσων έχουν βγάλει τελεσίδικη εκτελεστή απόφαση (Εφετείου), η καταβολή των αναδρομικών άτοκα, αλλά και η ποινή μείωσης των αναδρομικών 5%-10% ή και παραπάνω σε περιπτώσεις που οι συνταξιούχοι θελήσουν να τα εισπράξουν πολύ νωρίτερα από τις καθορισμένες δόσεις του νόμου.
Τα ποσά πληρωμών ανά Ταμείο σε δόσεις
Σύμφωνα με τους πίνακες με τα αναδρομικά που δημοσιεύει ο «Ε.Τ.» της Κυριακής:
ΤΑ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ ΚΥΡΙΩΝ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ – ΤΑ ΤΕΛΙΚΑ ΠΟΣΑ
ΓΙΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΥΣ ΔΕΚΟ-ΤΡΑΠΕΖΩΝ
Σύνταξη προ φόρου σήμερα | Μειώσεις που επιστρέφονται
ανά μήνα |
Αναδρομικά 11 μηνών με δώρο 800€ | Πληρωμή σε ετήσιες δόσεις (*) | ||
ν. 4051 | ν. 4093 | Σύνολο | |||
2.325 | 244 | 618 | 863 | 10.293 | 2.059 |
1.749 | 121 | 328 | 449 | 5.739 | 1.148 |
1.523 | 83 | 286 | 369 | 4.859 | 972 |
1.463 | 72 | 275 | 347 | 4.617 | 923 |
1.330 | 37 | 157 | 194 | 2.934 | 734 |
1.267 | 27 | 150 | 177 | 2.747 | 687 |
1.219 | 19 | 144 | 163 | 2.593 | 648 |
1.171 | 11 | 138 | 150 | 2.450 | 613 |
1.098 | 0 | 130 | 130 | 2.230 | 558 |
1.042 | 0 | 123 | 123 | 2.153 | 538 |
ΓΙΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΥΣ ΙΚΑ
Σύνταξη προ φόρου σήμερα | Μειώσεις που επιστρέφονται ανά μήνα | Αναδρομικά 11 μηνών με δώρο 800€ | Πληρωμή σε ετήσιες δόσεις (*) | |||
ν. 4051 | ν. 4093 | Σύνολο | ||||
1.877 | 143 | 352 | 496 | 6.256 | 1.251 | |
1.656 | 105 | 311 | 416 | 5.376 | 1.075 | |
1.476 | 75 | 277 | 352 | 4.672 | 934 | |
1.314 | 47 | 247 | 294 | 4.034 | 807 | |
1.238 | 22 | 146 | 169 | 2.659 | 665 | |
1.200 | 16 | 142 | 158 | 2.538 | 635 | |
1.163 | 10 | 137 | 148 | 2.428 | 607 | |
1.129 | 0 | 63 | 63 | 1.493 | 373 | |
1.027 | 0 | 58 | 58 | 1.438 | 360 | |
969 | 0 | 54 | 54 | 1.394 | 349 |
ΓΙΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΥΣ ΝΑΤ
Σύνταξη προ φόρου σήμερα | Μείωση ν. 4093 (ανά μήνα) που επιστρέφεται | Αναδρομικά 11 μηνών με δώρο 800€ | Πληρωμή σε ετήσιες δόσεις (*) |
1.799 | 338 | 4.518 | 904 |
1.457 | 273 | 3.803 | 761 |
1.426 | 268 | 3.748 | 750 |
1.368 | 257 | 3.627 | 725 |
1.310 | 246 | 3.506 | 701 |
1.264 | 237 | 3.407 | 681 |
1.214 | 143 | 2.373 | 593 |
1.182 | 140 | 2.340 | 585 |
1.118 | 132 | 2.252 | 563 |
895 | 50 | 1.350 | 338 |
ΓΙΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΥΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥ
(με κύρια, επικουρική και μέρισμα)
Σύνταξη προ φόρου | Μειώσεις ΕΑΣ (1) | Μειώσεις που επιστρέφονται ανά μήνα | Αναδρομικά 11 μηνών με δώρο 800€ | Πληρωμή σε ετήσιες δόσεις (*) | ||
ν. 4051 | ν. 4093 | Σύνολο | ||||
2.439 | 665 | 265 | 649 | 914 | 10.854 | 2.171 |
1.782 | 361 | 127 | 335 | 462 | 5.882 | 1.176 |
1.532 | 218 | 84 | 288 | 372 | 4.892 | 978 |
1.354 | 142 | 54 | 254 | 308 | 4.188 | 838 |
1.314 | 116 | 47 | 247 | 294 | 4.034 | 807 |
1.217 | 47 | 19 | 144 | 163 | 2.593 | 648 |
1.169 | 45 | 11 | 138 | 149 | 2.439 | 610 |
1.122 | 0 | 4 | 133 | 137 | 2.307 | 577 |
1.068 | 0 | 0 | 126 | 126 | 2.186 | 547 |
994 | 0 | 0 | 56 | 56 | 1.416 | 354 |
ΓΙΑ ΑΠΟΣΤΡΑΤΟΥΣ
Σύνταξη προ φόρου | Μειώσεις ΕΑΣ (1) | Μειώσεις που επιστρέφονται ανά μήνα | Αναδρομικά 11 μηνών με δώρο 800€ | Πληρωμή σε ετήσιες δόσεις (*) | ||
ν. 4051 | ν. 4093 | Σύνολο | ||||
2.035 | 504 | 170 | 382 | 552 | 6.872 | 1.374 |
1.729 | 284 | 118 | 325 | 443 | 5.673 | 1.135 |
1.595 | 229 | 95 | 299 | 394 | 5.134 | 1.027 |
1.418 | 151 | 65 | 266 | 331 | 4.441 | 888 |
1.312 | 107 | 34 | 155 | 189 | 2.879 | 720 |
1.225 | 47 | 20 | 145 | 165 | 2.615 | 654 |
1.177 | 45 | 12 | 139 | 151 | 2.461 | 615 |
1.152 | 44 | 8 | 136 | 144 | 2.384 | 596 |
1.128 | 0 | 5 | 133 | 138 | 2.318 | 580 |
1.020 | 0 | 0 | 121 | 121 | 2.131 | 533 |
(*) Επιστροφή σε 5 ετήσιες δόσεις για αναδρομικά πάνω από 3.000 ευρώ και 4 ετήσιες δόσεις για ποσά μέχρι 3.000 ευρώ.
(1) Σε εκκρεμότητα για αναδρομικά. Δεν περιλαμβάνονται στις επιστροφές.
ΤΑ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΟΙ ΔΟΣΕΙΣ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΩΝ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ
Επικουρική προ φόρου | Αναδρομικά 11μήνου με Δώρα | Πληρωμή σε 3 ετήσιες δόσεις | |||
Συνταξιούχοι Δημοσίου | |||||
299 | 2.908 | 969 | |||
241 | 2.407 | 802 | |||
218 | 1.910 | 637 | |||
195 | 1.721 | 574 | |||
182 | 1.629 | 543 | |||
Συνταξιούχοι ΙΚΑ | |||||
190 | 1.821 | 607 | |||
181 | 1.759 | 586 | |||
174 | 1.701 | 567 | |||
166 | 1.641 | 547 | |||
159 | 1.572 | 524 | |||
Συνταξιούχοι ΔΕΚΟ-τραπεζών | |||||
316 | 2.854 | 951 | |||
257 | 2.384 | 795 | |||
228 | 2.139 | 713 | |||
210 | 1.729 | 576 | |||
195 | 1.622 | 541 | |||
Συνταξιούχοι ΝΑΤ | |||||
370 | 1.851 | 617 | |||
292 | 1.486 | 495 | |||
268 | 1.372 | 457 | |||
212 | 853 | 284 | |||
188 | 761 | 254 | |||
Συνταξιούχοι ΤΕΑΥΕΚ | |||||
255 | 2.182 | 727 | |||
208 | 1.824 | 608 | |||
192 | 1.704 | 568 | |||
177 | 1.564 | 521 | |||
161 | 1.444 | 481 | |||
Από την έντυπη έκδοση
Αναδρομικά ποσά που φτάνουν συνολικά τα 2,5 δισ ευρώ και όχι 3,9 δισ ευρώ όπως είχε αρχικά υπολογιστεί φαίνεται ότι θα επιστρέψει η κυβέρνηση στους συνταξιούχους χωρίς να περιλαμβάνονται οι συνταξιούχοι δημόσιοι υπάλληλοι και οι επικουρικές συντάξεις.
Ειδικότερα τόσο νομικοί όσο και στελέχη του υπουργείου Εργασίας υπογραμμίζουν ότι η απόφαση δεν αφορά τους δημοσίους υπαλλήλους και δεν συμπεριλαμβάνονται οι επικουρικές συντάξεις, παρότι το ΕΤΕΑΕΠ ήταν διάδικος και είχε κάνει αυτοτελή πρόσθετη παρέμβαση στη δίκη.
Κάτι τέτοιο σημαίνει ότι η επιστροφή των αναδρομικών δεν ξεπερνά τα 2,5 δισ. ευρώ από τα 3,9 δισ. που είχε υπολογιστεί αρχικά από τον ΕΦΚΑ για το 11μηνο Ιούλιος 2015 - Μάιος 2016 για την καταβολή των αναδρομικών στο σύνολο των συνταξιούχων και σε αυτούς που έχουν υποβάλει αγωγές.
Το οικονομικό επιτελείο, το οποίο περιμένει το πλήρες κείμενο της απόφασης του ΣτΕ εξετάζει την οριζόντια επιστροφή των αναδρομικών σε όλους τους συνταξιούχους, προκειμένου να μην υπάρξει νέο μπαράζ προσφυγών στη δικαιοσύνη.
Μέχρι σήμερα δεν έχει προσδιοριστεί το ύψος των αναδρομικών, αλλά και ο τρόπος και ο χρόνος καταβολής των ποσών που αντιστοιχούν σε περικοπές που ενώ είχαν κριθεί αντισυνταγματικές, δεν σταμάτησαν να εφαρμόζονται.
Επί τάπητος έχουν τεθεί και διάφορα σενάρια αποπληρωμής σε ετήσιες ή εξαμηνιαίες δόσεις, σε βάθος 3, 5 ή 6 ετών.
Επί τάπητος έχει τεθεί στο παρελθόν και η αποπληρωμή των αναδρομικών σε έως και 72 μηνιαίες δόσεις. Να σημειωθεί ότι οι όποιες ανακοινώσεις φαίνεται ότι θα γίνουν από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Τα ποσά των αναδρομικών ξεκινούν από 660 ευρώ και φτάνουν τις 7.000 ευρώ προκειμένου να επιστραφούν οι 11 μήνες εφαρμογής των περικοπών από τον Ιούνιο του 2015 έως και τον Μάιο του 2016. Μάλιστα, υπάρχουν και περιπτώσεις ασφαλισμένων που δικαιούνται έως και 10.000 ευρώ, καθώς λαμβάνουν περισσότερες από δυο συντάξεις.
Δημόσιοι υπάλληλοι
Η απόφαση αυτή του ΣτΕ αφορά τους συνταξιούχους αποκλειστικά και μόνο των πρώην φορέων αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας (ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ κλπ) καθώς οι συνταξιούχοι του Δημοσίου περιμένουν σχετικές αποφάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Συγκεκριμένα :
- Όσοι είχαν προσφύγει δικαστικά έως τον 6/2015 θα λάβουν αναδρομικά από τη στιγμή που προσέφυγαν έως τον Μάιο του 2016
- Όσοι έχουν προσφύγει δικαστικά μετά τον 6/2015 (είναι η πλειοψηφία) θα λάβουν αναδρομικά από τον 6/2015 έως και τον 5/2016 (11μηνο)
- Όσοι δεν έχουν ασκήσει σχετικά ένδικα μέσα θα περιμένουν την πολιτική απόφαση της κυβέρνησης η οποία σε πρώτη φάση αφήνει να εννοηθεί ότι θα αποδώσει στο σύνολο των συνταξιούχων το 11μηνο. Οι συγκεκριμένοι έχουν ακόμη χρόνο να προσφύγουν δικαστικά καθώς δεν έχει ακόμη παρέλθει η 5ετία της παραγραφής.
Για τους συνταξιούχους του δημοσίου αρμόδιο είναι το Ελεγκτικό Συνέδριο εκτός εάν η κυβέρνηση δώσει μια συνολική πολιτική λύση στο θέμα. Βέβαια όπως αναφέρουν νομικοί κύκλοι η απόφαση του ΣτΕ θα επηρεάσει και τους δικαστές του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Ποσά διεκδικήσεων
Τα αναδρομικά των συνταξιούχων διαμορφώνονται ως εξής:
Συνταξιούχοι ΔΕΚΟ-τραπεζών:
από 1.370 έως 7.800 ευρώ στις κύριες συντάξεις
από 1.510 έως 2.648 ευρώ στις επικουρικές
Συνταξιούχοι ΕΤΑΑ ( πρώην ΤΣΑΥ ,ΤΣΜΕΔΕ,ΤΑΝ) που έχουν και σύνταξη από το Δημόσιο:
από 2.190 έως 6.040 ευρώ στις κύριες συντάξεις
έως 2.600 ευρώ στις επικουρικές ( πλην ΤΣΑΥ που δεν έχουν επικουρική).
Συνταξιούχοι Δημοσίου και απόστρατοι:
από 1.340 έως 4.660 ευρώ στις κύριες συντάξεις
από 1.338 έως 2.698 ευρώ στις επικουρικές.
Συνταξιούχοι πρ. ΙΚΑ:
από 1.340 έως 4.560 ευρώ στις κύριες συντάξεις
από 1.403 έως 1.688 ευρώ στις επικουρικές.
Συνταξιούχοι πρ. ΟΑΕΕ( που έχουν μόνο κύρια σύνταξη):
από 1.490 έως 3.450 ευρώ.
Συνταξιούχοι ΝΑΤ:
από 1.870 έως και 3.800 ευρώ στις κύριες συντάξεις
από 906 έως 1.753 ευρώ στις επικουρικές.
Χαμηλοσυνταξιούχοι (ΟΓΑ και άλλων Ταμείων ) με μία σύνταξη ή άθροισμα συντάξεων κάτω από 1.000 ευρώ επιστροφή δώρων κύριας σύνταξης από 360 έως 800 ευρώ και δύο επιπλέον επικουρικές συντάξεις.
Τα ποσά των αναδρομικών αφορούν:
1. Τη μείωση κατά 12% στο τμήμα της κύριας σύνταξης που υπερέβαινε την 31/12/2014 τα 1.300 €.
2. Τη μείωση από το 1ο ευρώ στο άθροισμα κύριας και επικουρικής με κλίμακα 5%, 10%, 15%, 20% για αθροιστικά ποσά 1.000 €, 1.500 €, 2.000 € και 3.000 € αντίστοιχα.
3. Την πλήρη περικοπή των Δώρων Χριστουγέννων, Πάσχα και επιδόματος αδείας που για τις κύριες συντάξεις ήταν στο ποσό των 800 € συνολικά.
Την επόμενη εβδομάδα θα γίνουν οι ανακοινώσεις από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη για τον τρόπο και τον χρόνο καταβολής των αναδρομικών των συνταξιούχων, όπως δήλωσε στον ΣΚΑΪ ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέλιος Πέτσας.
Ο κ. Πέτσας τόνισε ότι η κυβέρνηση σέβεται τις αποφάσεις των δικαστηρίων και μελετά το συνολικό κόστος. Πρόσθεσε, δε, ότι δεν υπάρχει λόγος να κάνουν προσφυγές οι συνταξιούχοι καθώς την επόμενη εβδομάδα θα ακούσουν από τον πρωθυπουργό μια οριζόντια λύση .
Επιπλέον, όπως μετέδωσε το MEGA, την ερχόμενη εβδομάδα ο κ. Μητσοτάκης θα μεταβεί στο υπουργείο Εργασίας και παρουσία του υπουργού Γιάννη Βρούτση, θα παρουσιάσει επίσημα την ψηφιακή σύνταξη. Την ίδια ημέρα θα εκδοθούν ηλεκτρονικά -μέσω ολιγόλεπτης διαδικασίας- 3.000 συντάξεις.
Η εγκύκλιος για τις ψηφιακές συντάξεις
Υπενθυμίζεται ότι εγκύκλιο για την ψηφιακή διαδικασία απονομής συντάξεων εξέδωσε πρόσφατα ο Ηλεκτρονικός Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης.
Η εγκύκλιος ορίζει τα εξής:
1. Οι αιτήσεις για την απονομή σύνταξης, λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου ασφαλισμένου ή συνταξιούχου, υποβάλλονται πλέον υποχρεωτικά στην ηλεκτρονική υπηρεσία ψηφιακής απονομής σύνταξης «ΑΤΛΑΣ», μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr). Για κάθε παροχή υποβάλλεται ξεχωριστή αίτηση από τους ασφαλισμένους των φορέων, κλάδων, τομέων και λογαριασμών, που εντάχθηκαν στον e-ΕΦΚΑ.
Στην ιστοσελίδα του e-ΕΦΚΑ λειτουργεί η εφαρμογή «Ηλεκτρονική Υπηρεσία Υποβολής Αίτησης Συνταξιοδότησης», που υποστηρίζει την υποβολή αιτήσεων συνταξιοδότησης όλων των κατηγοριών. Μέρος της υπηρεσίας (αίτηση απονομή σύνταξης γήρατος σε αγρότες και αίτηση μεταβίβασης σύνταξης, λόγω θανάτου) λειτουργεί πιλοτικά στο πλαίσιο του πληροφοριακού συστήματος «ΑΤΛΑΣ», παρέχοντας μερική αυτοματοποίηση της διαδικασίας απονομής και διαλειτουργικότητα στη συλλογή των δικαιολογητικών. Για όλες τις περιπτώσεις, με την ηλεκτρονική υποβολή του αιτήματος, αποδίδεται ηλεκτρονικός αριθμός αίτησης και ηλεκτρονικός αριθμός πρωτοκόλλου, που λαμβάνεται υπόψη στην επεξεργασία του συνταξιοδοτικού αιτήματος. Οι ασφαλισμένοι, κατά τη διαδικασία συμπλήρωσης των πεδίων της ηλεκτρονικής αίτησης συνταξιοδότησης, υποστηρίζονται από οδηγίες που έχουν αναρτηθεί στην εν λόγω εφαρμογή (οδηγίες χρήσης αίτησης κύριας σύνταξης γήρατος ΟΓΑ, οδηγίες χρήσης αίτησης μεταβίβασης κύριας σύνταξης, λόγω θανάτου και γενικές οδηγίες αίτησης συνταξιοδότησης για λοιπές περιπτώσεις). Επίσης, έχει τεθεί στη διάθεση των αρμόδιων υπηρεσιών εγχειρίδιο χρήσης της εφαρμογής της αυτοματοποιημένης διαδικασίας έκδοσης των αποφάσεων συνταξιοδότησης.
Πιστοποιητικά και ληξιαρχικές πράξεις, εφόσον απαιτούνται για τη διεκπεραίωση των αιτήσεων, λαμβάνονται, μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης, χωρίς να απαιτείται προσκόμιση από τους αιτούντες. Κατ’ εξαίρεση, σε περίπτωση που έχει υποβληθεί αίτηση συνταξιοδότησης από δικαστικό συμπαραστάτη ασφαλισμένου ή σε κάθε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η αυτεπάγγελτη άντληση του συνόλου των απαιτούμενων δικαιολογητικών, η αρμόδια περιφερειακή υπηρεσία του e-ΕΦΚΑ μπορεί να ζητήσει από τους ενδιαφερόμενους να υποβάλουν τα ελλείποντα δικαιολογητικά.
Υπενθυμίζεται ότι, στο πλαίσιο της πιλοτικής λειτουργίας της απονομής συντάξεων, λόγω γήρατος, των ασφαλισμένων στον τ. ΟΓΑ, καθώς και μεταβίβασης σύνταξης, λόγω θανάτου συνταξιούχου, έχει διευκρινιστεί ότι, για τις αιτήσεις μεταβίβασης σύνταξης, λόγω θανάτου, από 1.3.2020 και μετά, καθώς και, για τις αιτήσεις συνταξιοδότησης, λόγω γήρατος των ασφαλισμένων του τ. ΟΓΑ, ισχύουν τα δικαιολογητικά που εμφανίζονται στο πεδίο της ηλεκτρονικής αίτησης μεταβίβασης κύριας σύνταξης, λόγω θανάτου συνταξιούχου και στο αντίστοιχο εγχειρίδιο οδηγιών χρήσης της ηλεκτρονικής υπηρεσίας υποβολής αίτησης συνταξιοδότησης. Επίσης, για όλες τις αιτήσεις μεταβίβασης σύνταξης, λόγω θανάτου, δεν αναζητείται πλέον πιστοποιητικό πρωτοδικείου περί μη λύσεως γάμου, ανεξαρτήτως της ημερομηνίας υποβολής αυτών.
Ειδικά, όσον αφορά την αίτηση μεταβίβασης σύνταξης, λόγω θανάτου αλλοδαπού συνταξιούχου, χωρίς οικογενειακή μερίδα στην Ελλάδα, υπενθυμίζεται ότι, κατ’ εξαίρεση, παρέχεται η δυνατότητα κατάθεσης έντυπης αίτησης, λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην περίπτωση αυτή, το πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών εκδίδεται με απόφαση του αρμόδιου κατά τόπο Ειρηνοδικείου.
2. Οι αποφάσεις συνταξιοδότησης για αιτήματα μεταβίβασης κύριας σύνταξης αιτία θανάτου του συνταξιούχου και απονομής γήρατος σε δικαιούχους του τ. ΟΓΑ χωρίς χρόνο διαδοχικής ασφάλισης εκδίδονται αυτόματα, μέσω της ηλεκτρονικής υπηρεσίας ψηφιακής απονομής «ΑΤΛΑΣ», βάσει των διαθέσιμων ψηφιακών δεδομένων πληρωμών συντάξεων για τις περιπτώσεις μεταβίβασης και των διαθέσιμων ψηφιακών δεδομένων χρόνου ασφάλισης του πληροφοριακού συστήματος «ΑΤΛΑΣ» για τις περιπτώσεις απονομής συντάξεων γήρατος. Η διάρκεια της πιλοτικής λειτουργίας της ηλεκτρονικής υπηρεσίας ψηφιακής απονομής σύνταξης «ΑΤΛΑΣ» περατώνεται τρεις μήνες από τη δημοσίευση της κοινοποιούμενης υπουργικής απόφασης, δηλαδή στις 3 Αυγούστου 2020.
Σύμφωνα με την κοινοποιούμενη υπουργική απόφαση, κατά τη διάρκεια της πιλοτικής λειτουργίας της ηλεκτρονικής υπηρεσίας ψηφιακής απονομής σύνταξης «ΑΤΛΑΣ», πραγματοποιείται από τις εκτελεστικές υπηρεσίες απονομών συντάξεων του e-ΕΦΚΑ έλεγχος της ορθότητας για το σύνολο των αποφάσεων που εκδίδονται από την υπηρεσία και, στη συνέχεια, κοινοποιείται η απόφαση στους δικαιούχους. Με αυτό το δεδομένο και λαμβάνοντας υπόψη ότι η ηλεκτρονική αίτηση επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης του ν. 1599/1986, όπως ισχύει, σχετικά με την ορθότητα και την πληρότητα των δεδομένων που καταχωρούνται σε αυτή, αντλώντας τα ουσιώδη δεδομένα της αίτησης από τα ηλεκτρονικά συστήματα, στο πιλοτικό στάδιο εφαρμογής της νέας ψηφιακής διαδικασίας, η υπηρεσία απονομής συντάξεων έχει πλέον τη δυνατότητα να προχωρήσει στον έλεγχο και την οριστικοποίηση των αποφάσεων συνταξιοδότησης χωρίς φάκελο.
3. Κάθε απόφαση γνωστοποιείται αποκλειστικά στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που έχει δηλώσει ο ασφαλισμένος ή ο νόμιμος εκπρόσωπος/αντίκλητός του στην ηλεκτρονική αίτησή του.
Η απόφαση θεωρείται ότι κοινοποιήθηκε, μετά την παρέλευση 10 εργάσιμων ημερών από τη γνωστοποίησή της με ηλεκτρονικό τρόπο και αναρτάται στον ατομικό λογαριασμό του ασφαλισμένου στο διαδικτυακό τόπο του e-ΕΦΚΑ. Στη συνέχεια, ο ασφαλισμένος δύναται να ασκήσει προσφυγή κατά της απόφασης, που του κοινοποιήθηκε ηλεκτρονικά, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
Για τις λοιπές αιτήσεις απονομής σύνταξης, εξακολουθεί η υφιστάμενη διαδικασία απονομής, μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος στις υπηρεσίες του e-ΕΦΚΑ, μέχρι την έναρξη της λειτουργίας των αντίστοιχων κατηγοριών στην ηλεκτρονική υπηρεσία ψηφιακής απονομής «ΑΤΛΑΣ».
Όσον αφορά τη διαδικασία κοινοποίησης των αποφάσεων στο πιλοτικό σύστημα, θα υπάρξει ενημέρωση προσεχώς, με ξεχωριστή οδηγία.
Μετά την πλήρη ανάπτυξη της εφαρμογής της ψηφιακής απονομής των συντάξεων, η κοινοποίηση των αποφάσεων θα γίνεται αυτόματα στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που έχει δηλωθεί.
4. Από την έναρξη της πλήρους παραγωγικής λειτουργίας της ηλεκτρονικής υπηρεσίας ψηφιακής απονομής σύνταξης «ΑΤΛΑΣ» θα πραγματοποιείται από τις εκτελεστικές υπηρεσίες απονομών συντάξεων του e-ΕΦΚΑ απολογιστικός δειγματοληπτικός έλεγχος σε ποσοστό τουλάχιστον 10% των αποφάσεων, σύμφωνα με τους κανόνες δειγματοληψίας, που ορίζονται από τη Διεύθυνση Νομοθεσίας και Συντονισμού Συντάξεων της Γενικής Διεύθυνσης Συντάξεων, στις οποίες θα αποστέλλονται τα αποτελέσματα.
Η καταβολή σε όλους τους συνταξιούχους που δικαιούνται τα αναδρομικά του 11μηνου μετά την απόφαση του ΣτΕ χωρίς να υπάρξουν νέες προσφυγές για όσους δεν έχουν κάνει μελετάται από την κυβέρνηση καθώς υπάρχει η πολιτική βούληση να δοθούν τα αναδρομικά σε όλους και όχι μόνο σε αυτούς που έχουν προσφύγει.
Όπως είχε γράψει το Dikaiologitika News η πρόθεση είναι να δοθούν τα αναδρομικά σε όσους αναγνωρίζονται από την απόφαση του ΣτΕ χωρίς να κάνουν νέες προσφυγές. Η απόφαση του ΣτΕ δικαιώνει αρχικά όσους έχουν ήδη προσφύγει γύρω στους 250.000 συνταξιούχους ενώ δίνει το δικαίωμα να προσφύγουν οι υπόλοιποι.
Επίσης το ΣτΕ έκρινε ότι από την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου μέχρι σήμερα δεν υπάρχει θέμα καταβολής αναδρομικών.
Έτσι η καταβολή των αναδρομικών για το περιβόητο 11μηνο θα γίνει σίγουρα για όσους συνταξιούχους έχουν ήδη προσφύγει στα Διοικητικά Δικαστικά για να πάρουν αναδρομικά.
Ωστόσο, οι συνταξιούχοι που δεν έχουν προσφύγει ακόμα, δεν χάνουν το δικαίωμα, σύμφωνα με το ΣτΕ, διεκδίκησης και μπορούν να προσφύγουν στην Δικαιοσύνη για να διεκδικήσουν αναδρομικά που δεν έχουν παραγραφεί, καθώς στην 5ετια παράγραφονται οι αξιώσεις προς το δημόσιο.
Σε κάθε περίπτωση η Κυβέρνηση αναμένεται να προχωρήσει σε νομοθετική ρύθμιση και να δώσει αναδρομικά για τους έντεκα μήνες και σε εκείνους που δεν έχουν ήδη προσφύγει στα δικαστήρια.
Παράλληλα σε ότι αφορά τις αξιώσεις μετά το 2016, όταν δηλαδή ψηφίστηκε ο «νόμος Κατρούγκαλου», το ΣτΕ έκρινε ότι δεν μπορεί κανείς να διεκδικήσει αναδρομικά.
Όμως για το χρονικό διάστημα από το 2013 ως και τον Ιούνιο του 2015, δηλαδή όταν εκδόθηκε η απόφαση της Ολομελείας του ΣτΕ, που αποφάσισε ότι είναι αντισυνταγματικές οι περικοπές μόνον μετά το 2012, με τις σημερινές αποφάσεις του δικαστηρίου, επαναλαμβάνει ό,τι είχε ήδη πεί το 2015.
Δηλαδή ότι αναδρομικά μπορούν να πάρουν μόνον οι συνταξιούχοι που είχαν προσφύγει τότε, μέχρι τον Ιούνιο του 2015.
Ο δικηγόρος Λουκάς Αποστολίδης, του οποίου η αγωγή επελέγη για τη διεξαγωγή της πιλοτικής δίκης υπογραμμίζει ότι για τα αναδρομικά το ΣτΕ αποδέχεται πλήρως τις σκέψεις και τις αποφάσεις, τόσο της Ολομέλειας του 2015 (2287 & 2288/2015) , όσο και της Ολομέλειας του 2019 (1891/2019). "Δικαιώνει τα αιτήματα των συνταξιούχων και περιορίζει τα αποτελέσματα για ένα 11μηνο (Ιούνιος 2015 – Μάιος 2016). Όσοι βέβαια πριν τον Ιούνιο του 2015 είχαν προσφύγει θα πάρουν αναδρομικά από 01.01.2012 (εφαρμογή ν.4051/2012). Όσοι δε άσκησαν αγωγή μετά τον Ιούνιο του 2015 θα λάβουν αναδρομικά μόνο για το 11μηνο. Από το Μάιο του 2016 έως το 2018, όπως κρίθηκε με την απόφαση της Ολομέλειας του 2019 (βλ.1891/2019) ισχύει ο «νόμος Κατρούγκαλου» (βλ. αρ.14 περ.α, ν.4387/2016) και δεν τίθεται ζήτημα αναδρομικών" αναφέρει. Σημειώνοντας ότι "οι απόψεις και οι ισχυρισμοί της κυβέρνησης ηττήθηκαν καθ’ ολοκληρίαν για την περίοδο 2013 – 2016. Οι περικοπές του δευτέρου μνημονίου (ν.4051/2012 & 4093/2012) ήταν και παραμένουν αντισυνταγματικές και παραβιάζουν τις διατάξεις της ΕΣΔΑ.
Σύντομα το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο θα ασχοληθεί με τα νομικά ζητήματα που παραβιάζουν τις αρχές του κράτους δικαίου και δεν απαντήθηκαν στην πρόσφατη Ολομέλεια του ΣτΕ".
Υπενθυμίζεται, ότι το ζήτημα των συντάξεων απασχόλησε την Ολομέλεια του ΣτΕ με την διαδικασία της πρότυπης δίκης (νόμος 3900/2020) μετά από αίτηση του ΕΦΚΑ, ο οποίος προέβαλε το επιχείρημα ότι στα Διοικητικά Δικαστήρια της χώρας (Πρωτοδικεία και Εφετεία) εκκρεμούν περίπου 6.000 συναφείς αγωγές συνταξιούχων, οι περισσότερες εκ των οποίων είναι ομαδικές.
Η περίληψη της απόφασης
Περίληψη των αποφάσεων της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας 1439-1443/2020, που αφορούν α) τις περικοπές των κυρίων και επικουρικών συντάξεων δυνάμει των Ν 4051/2012 και Ν 4093/2012, β) τον επανυπολογισμό των συντάξεων δυνάμει του Ν 4387/2016 και γ) τον χρονικό περιορισμό των αποτελεσμάτων των αποφάσεων ΣτΕ Ολ 2287-8/2015 σε σχέση με το άρθρο 1 ΠΠΠ ΕΣΔΑ
14/07/2020
ΣτΕ Ολ 1439/2020
Πρόεδρος: Α. Ράντος
Εισηγητής: Γ. Τσιμέκας, Σύμβουλος
Με την 1439/2020 απόφαση της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία εκδόθηκε σε πιλοτική δίκη του άρθρου 1 παρ. 1 του ν. 3900/2010, κατόπιν αιτήσεως του Ε.Φ.Κ.Α., κρίθηκαν τα εξής:
α) Η θεσπισθείσα με τη διάταξη του άρθρου 14 παρ. 2 περ. α΄ του ν. 4387/2016 ρύθμιση της συνέχισης καταβολής των κύριων συντάξεων, όπως είχαν διαμορφωθεί την 31.12.2014, δηλαδή με τις μειώσεις που επήλθαν με τους ν. 4051/2012 και 4093/2012 για το χρονικό διάστημα από την έναρξη ισχύος του νόμου 4387/2016, δηλαδή από 12.5.2016 και εφεξής, είναι σύμφωνη με το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ, όπως κρίθηκε με την απόφαση 1891/2019 της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας, Οι εν λόγω μειώσεις, από τη δημοσίευση του ν. 4387/2016 και εφεξής, έχουν ως νόμιμο έρεισμα την ανωτέρω διάταξη του άρθρου 14 παρ. 2 περ. α΄ του τελευταίου αυτού νόμου, από το χρονικό δε αυτό σημείο και εφεξής (12.5.2016) είναι νόμιμες. Εξ άλλου, με την απόφαση 1890/2019 της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας (σκέψη 20), κρίθηκε καταρχήν συνταγματικώς θεμιτή η εκ νέου κατ΄ ουσίαν θέσπιση των ως άνω περικοπών στο πλαίσιο επανυπολογισμού και των επικουρικών συντάξεων.
β) Η θεσπισθείσα με την ανωτέρω διάταξη του άρθρου 14 παρ. 2 περ. α΄ του ν. 4387/2016 ρύθμιση, η οποία, όπως εκτέθηκε, είναι σύμφωνη με το Σύνταγμα και την Ε.Σ.Δ.Α., δεν θεράπευσε την διαγνωσθείσα με τις 2287-2288/2015 αποφάσεις της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας αντισυνταγματικότητα των διατάξεων των νόμων 4051/2012 και 4093/2012 με τις οποίες επιβλήθηκαν οι εν λόγω μειώσεις, αλλά ισχύει από τη δημοσίευση του ανωτέρω νόμου, δηλαδή από 12.5.2016 και εφεξής και όχι αναδρομικώς∙ δεν ανατρέχει, συνεπώς, στο χρόνο θεσπίσεως των εν λόγω περικοπών και, επομένως, δεν καταλαμβάνει ρυθμιστικά και το προγενέστερο της δημοσιεύσεως του ν. 4387/2016 διάστημα από 1.1.2013 έως την 11.5.2016 - υπό την έννοια της αναδρομικής ισχυροποιήσεως των επιβληθεισών με τους ανωτέρω νόμους περικοπών – για το οποίο ισχύουν τα κριθέντα με τις 2287-2288/2015 αποφάσεις της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας (μειοψηφία). Όπως κρίθηκε δε με τις αποφάσεις αυτές, οι μειώσεις των συντάξεων που επιβλήθηκαν με τους νόμους 4051/2012 και 4093/2012 αντίκεινται στο Σύνταγμα (άρθρα 2 παρ. 1, 4 παρ. 1 και 5, 22 παρ. 5, 25 παρ. 1 και 4, και 106 παρ. 1 αυτού) και στο άρθρο 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της Ε.Σ.Δ.Α. και είναι, ως εκ τούτου, ανίσχυρες και μη εφαρμοστέες. Η κρίση αυτή καταλαμβάνει το χρονικό διάστημα από της θεσπίσεώς των εν λόγω μειώσεων μέχρι τη δημοσίευση του ν. 4387/2016, από το χρονικό δε αυτό σημείο (12.5.2016) και εφεξής οι εν λόγω μειώσεις έχουν ως νόμιμο έρεισμα την ανωτέρω διάταξη του άρθρου 14 παρ. 2 περ. α΄ του τελευταίου αυτού νόμου. Συνεπώς, οι εν λόγω μειώσεις δεν είναι νόμιμες για το χρονικό διάστημα από της θεσπίσεώς των μέχρι τη δημοσίευση του ν. 4387/2016 (12.5.2016), ενόψει, όμως, του περιορισμού της ισχύος των αποτελεσμάτων που έθεσαν οι 2287-2288/2015 αποφάσεις της Ολομελείας του Δικαστηρίου, τη διαγνωσθείσα αντισυνταγματικότητα των επίμαχων διατάξεων των νόμων 4051/2012 και 4093/2012 και την διαπιστωθείσα αντίθεση αυτών προς το άρθρο 1 του Πρώτου Προσθέτου Πρωτοκόλλου, για χρονικά διαστήματα προγενέστερα του χρόνου δημοσιεύσεως των αποφάσεων αυτών (από της θεσπίσεως των εν λόγω μειώσεων μέχρι 10.6.2015) μπορούν να επικαλεσθούν μόνον όσοι έχουν ασκήσει ένδικα βοηθήματα μέχρι τη δημοσίευση των εν λόγω αποφάσεων (10.6.2015).
γ) Με βάση τις κρίσεις των αποφάσεων της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας 2287-2288/2015 και 1891/2019, η διαγνωσθείσα αντίθεση προς υπερνομοθετικής ισχύος διατάξεις των προαναφερθεισών διατάξεων των νόμων 4051/2012 και 4093/2012, με τις οποίες θεσπίσθηκαν οι μειώσεις των συντάξεων, δεν δύναται να θεραπευθεί με μεταγενέστερες της δημοσιεύσεως των εν λόγω νόμων μελέτες, όπως είναι οι μελέτες που συνοδεύουν τον μεταγενέστερο ν. 4387/2016, για το χρονικό διάστημα από της θεσπίσεώς των έως 11.5.2016, και
δ) Ο χρονικός περιορισμός της ισχύος των αποτελεσμάτων που έθεσαν οι 2287-2288/2015 αποφάσεις της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας δεν αφορά μόνον τη διαπίστωση της αντίθεσης προς το Σύνταγμα των διατάξεων των νόμων 4051/2012 και 4093/2012, αλλά καταλαμβάνει και τη διαπιστωθείσα αντίθεση αυτών προς το άρθρο 1 του Πρώτου Προσθέτου Πρωτοκόλλου της Ε.Σ.Δ.Α.
ΣτΕ Ολ 1440/2020
Πρόεδρος: Α. Ράντος
Εισηγητής: Γ. Τσιμέκας, Σύμβουλος
Με την 1440/2020 απόφαση της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας κρίθηκε ότι με την 1439/2020 απόφαση της Ολομελείας έγιναν δεκτά τα εξής: α) ότι με τις 2287 - 2288/2015 αποφάσεις της η Ολομέλεια του Δικαστηρίου έκρινε ότι οι διατάξεις, μεταξύ άλλων, του άρθρου 6 παρ. 1 του ν. 4051/2012, με τις οποίες θεσπίσθηκαν περικοπές στις κύριες συντάξεις συνταξιούχων οργανισμών κοινωνικής ασφαλίσεως, αντίκεινται στις διατάξεις των άρθρων 2 παρ. 1, 4 παρ. 1 και 5, 22 παρ. 5, 25 παρ. 1 και 4, και 106 παρ. 1 του Συντάγματος, καθώς και στο άρθρο 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της Ε.Σ.Δ.Α και ότι είναι, ως εκ τούτου, ανίσχυρες και μη εφαρμοστέες, καθώς και ότι την εν λόγω διαγνωσθείσα αντίθεση προς τις ανωτέρω υπερνομοθετικής ισχύος διατάξεις μπορούν να επικαλεσθούν, για χρονικά διαστήματα προγενέστερα του χρόνου δημοσιεύσεως των αποφάσεων αυτών, μόνον όσοι έχουν ασκήσει ένδικα μέσα ή βοηθήματα μέχρι τη δημοσίευση των εν λόγω αποφάσεων, ήτοι μέχρι 10.6.2015, β) ότι η διαγνωσθείσα με τις ανωτέρω αποφάσεις ουσιαστική αντισυνταγματικότητα δεν θεραπεύθηκε με τη διάταξη του άρθρου 14 παρ. 2 εδαφ. α΄ του ν. 4387/2016, υπό την έννοια ότι η διάταξη αυτή, με την οποία κατ΄ ουσίαν, υιοθετήθηκαν εκ νέου, στο πλαίσιο του εισαχθέντος με το νόμο αυτό νέου ασφαλιστικού συστήματος, οι εν λόγω περικοπές για τους ήδη κατά τη δημοσίευση του νόμου αυτού συνταξιούχους (παλαιούς συνταξιούχους), ισχύει από τη δημοσίευσή της και εφεξής, δηλαδή από 12.5.2016 και εφεξής και όχι αναδρομικώς, ότι δεν ανατρέχει, δηλαδή, στο χρόνο θεσπίσεως των εν λόγω περικοπών, και γ) ότι η ανωτέρω ουσιαστική αντισυνταγματικότητα των επίμαχων διατάξεων του ν. 4051/2012 δεν μπορούσε να θεραπευθεί με μεταγενέστερες της δημοσιεύσεως του ανωτέρω νόμου μελέτες, όπως είναι οι μελέτες που συνοδεύουν τον μεταγενέστερο ν. 4387/2016, και ότι, συνεπώς, οι περικοπές που επιβλήθηκαν στις κύριες συντάξεις για το χρονικό διάστημα, μεταξύ άλλων, από 1.1.2012 έως 21.9.2012 κατ΄ εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων του ν. 4051/2012 δεν είναι νόμιμες και ότι ως προς τα αποτελέσματα της αντισυνταγματικότητας αυτής και της παραβιάσεως του άρθρου 1 του Πρώτου Προσθέτου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ ισχύουν τα κριθέντα με τις αποφάσεις 2287 και 2288/2015 της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας. Με τα δεδομένα αυτά, η κρίση του δικάσαντος διοικητικού πρωτοδικείου ότι το προσβληθέν ενώπιόν του ενημερωτικό σημείωμα συντάξεων τριμήνου Απριλίου - Ιουνίου 2012 του ΙΚΑ - ΕΤΑΜ, κατά το μέρος που μειώθηκε με αυτό η μηνιαία κύρια σύνταξη του αναιρεσιβλήτου κατ’ εφαρμογή της διατάξεως της παρ. 1 του άρθρου 6 του ν. 4051/2012, δεν ήταν νόμιμο, καθώς και ότι ο αναιρεσίβλητος είχε αγώγιμη αξίωση κατά του αναιρεσείοντος Ε.Φ.Κ.Α. να διεκδικήσει ισόποση αποζημίωση με τις περικοπές που υπέστη η σύνταξή του κατ’ εφαρμογή της ανωτέρω διατάξεως του ν. 4051/2012 για το χρονικό διάστημα από 1.1.2012 έως 21.9.2012, κρίθηκε, περαιτέρω, ότι είναι νόμιμη, δεδομένου ότι η ένδικη προσφυγή-αγωγή του ήδη αναιρεσιβλήτου είχε ήδη ασκηθεί (στις 21.9.2012) κατά το χρόνο δημοσιεύσεως των 2287- 2288/2015 αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας .
ΣτΕ Ολ 1441/2020
Πρόεδρος: Α. Ράντος
Εισηγήτρια: Ά. Καλογεροπούλου, Σύμβουλος
Με την 1441/2020 απόφαση της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας το Δικαστήριο δέχθηκε εν μέρει αίτηση αναιρέσεως του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης ( Ε.Φ.Κ.Α. ) κατά της 9714/2019 αποφάσεως του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών. Με την απόφαση αυτή είχε γίνει εν μέρει δεκτή αγωγή των αναιρεσιβλήτων, πρώην υπαλλήλων του Οργανισμού Σιδηροδρόμων Ελλάδος (ΟΣΕ) και ήδη συνταξιούχων λόγω γήρατος του αναιρεσείοντος φορέα κοινωνικής ασφαλίσεως, και είχε υποχρεωθεί ο αναιρεσείων Ε.Φ.Κ.Α. να καταβάλει σε καθέναν από τους αναιρεσιβλήτους τα αναγραφόμενα στην αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση ποσά, νομιμοτόκως από την επίδοση της αγωγής και μέχρι την ολοσχερή εξόφληση, ως αποζημίωση των άρθρων 105 και 106 του ΕισΝΑΚ, για την αποκατάσταση της ζημίας, την οποία υπέστησαν οι ανωτέρω αναιρεσίβλητοι από την περικοπή των κύριων συντάξεών τους κατά το χρονικό διάστημα από 1.7.2015 έως και 30.6.2016 κατ’ εφαρμογή των κριθεισών με την αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση ως αντισυνταγματικών διατάξεων του ν. 4093/2012 ( A’ 222 ) .
Ειδικότερα, με την ανωτέρω απόφαση της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας κρίθηκε, αφού έγινε επίκληση των κριθέντων με την 1439/2020 απόφαση της Ολομελείας του Δικαστηρίου, ότι η κρίση του δικάσαντος διοικητικού πρωτοδικείου ότι οι αναιρεσίβλητοι είχαν αγώγιμη αξίωση κατά του αναιρεσείοντος Ε.Φ.Κ.Α. να διεκδικήσουν ισόποση αποζημίωση με τις περικοπές που υπέστησαν οι συντάξεις τους, κατ΄ εφαρμογή των επίμαχων διατάξεων του ν. 4093/2012 για το χρονικό διάστημα από 1.7.2015 έως 11.5.2016, είναι νόμιμη. Περαιτέρω κρίθηκε ότι, αντιθέτως, η κρίση του δικάσαντος διοικητικού πρωτοδικείου ότι οι αναιρεσίβλητοι είχαν αγώγιμη αξίωση κατά του αναιρεσείοντος Ε.Φ.Κ.Α. να διεκδικήσουν αποζημίωση και για το χρονικό διάστημα από 12.5.2016 έως 30.6.2016 δεν είναι νόμιμη, διότι, κατά το τελευταίο αυτό χρονικό διάστημα οι εν λόγω περικοπές έχουν ως νόμιμο έρεισμα όχι τις ανωτέρω διατάξεις του ν. 4093/2012 αλλά τη διάταξη του άρθρου 14 παρ. 2 περ. α΄ του ν. 4387/2016. Έτσι, η αίτηση αναιρέσεως του Ε.Φ.Κ.Α. έγινε εν μέρει δεκτή και αναιρέθηκε εν μέρει η προσβαλλόμενη απόφαση.
ΣτΕ Ολ 1442/2020
Πρόεδρος: Α. Ράντος
Εισηγήτρια: Ά. Καλογεροπούλου, Σύμβουλος
Με την 1442/2020 απόφαση της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας το Δικαστήριο δέχθηκε εν μέρει αίτηση αναιρέσεως του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης ( Ε.Φ.Κ.Α. ) κατά της 12108/2019 αποφάσεως του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών. Με την απόφαση αυτή είχε γίνει εν μέρει δεκτή αγωγή των αναιρεσιβλήτων, πρώην υπαλλήλων του Οργανισμού Σιδηροδρόμων Ελλάδος (ΟΣΕ) και ήδη συνταξιούχων λόγω γήρατος του αναιρεσείοντος φορέα κοινωνικής ασφαλίσεως, και είχε υποχρεωθεί ο αναιρεσείων Ε.Φ.Κ.Α. να καταβάλει σε καθέναν από τους αναιρεσιβλήτους τα αναγραφόμενα στην αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση ποσά, νομιμοτόκως από την επίδοση της αγωγής και μέχρι την ολοσχερή εξόφληση, ως αποζημίωση των άρθρων 105 και 106 του ΕισΝΑΚ, για την αποκατάσταση της ζημίας, την οποία υπέστησαν οι ανωτέρω αναιρεσίβλητοι, από την περικοπή των κύριων συντάξεών τους κατά το χρονικό διάστημα από 1.7.2015 έως και 30.6.2016 κατ’ εφαρμογή των κριθεισών με την αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση ως αντισυνταγματικών διατάξεων του ν. 4093/2012 ( A’ 222 ) .
Eιδικότερα, με την ανωτέρω απόφαση της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας κρίθηκε, αφού έγινε επίκληση των κριθέντων με την 1439/2020 απόφαση της Ολομελείας του Δικαστηρίου, ότι η κρίση του δικάσαντος διοικητικού πρωτοδικείου ότι οι αναιρεσίβλητοι είχαν αγώγιμη αξίωση κατά του αναιρεσείοντος Ε.Φ.Κ.Α. να διεκδικήσουν ισόποση αποζημίωση με τις περικοπές που υπέστησαν οι συντάξεις τους, κατ΄ εφαρμογή των επίμαχων διατάξεων του ν. 4093/2012 για το χρονικό διάστημα από 1.7.2015 έως 11.5.2016, είναι νόμιμη. Περαιτέρω κρίθηκε ότι, αντιθέτως, η κρίση του δικάσαντος διοικητικού πρωτοδικείου ότι οι αναιρεσίβλητοι είχαν αγώγιμη αξίωση κατά του αναιρεσείοντος Ε.Φ.Κ.Α. να διεκδικήσουν αποζημίωση και για το χρονικό διάστημα από 12.5.2016 έως 30.6.2016 δεν είναι νόμιμη, διότι, κατά το τελευταίο αυτό χρονικό διάστημα οι εν λόγω περικοπές έχουν ως νόμιμο έρεισμα όχι τις ανωτέρω διατάξεις του ν. 4093/2012 αλλά τη διάταξη του άρθρου 14 παρ. 2 περ. α΄ του ν. 4387/2016. Έτσι, η αίτηση αναιρέσεως του Ε.Φ.Κ.Α. έγινε εν μέρει δεκτή και αναιρέθηκε εν μέρει η προσβαλλόμενη απόφαση.
ΣτΕ Ολ 1443/2020
Πρόεδρος: Α. Ράντος
Εισηγήτρια: Ά. Καλογεροπούλου, Σύμβουλος
Mε την 17556/2019 απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών υποβλήθηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας το ακόλουθο προδικαστικό ερώτημα: «...εάν οι διατάξεις του ν. 4387/2016, με τις οποίες πραγματοποιήθηκε επανυπολογισμός των καταβαλλόμενων συντάξεων με βάση το ύψος των συντάξεων, όπως αυτό διαμορφώθηκε στις 31.12.2014, εφαρμόζονται, μετά την δημοσίευση της 1891/2019 απόφασης της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας και στις εκκρεμείς υποθέσεις, ήτοι σε αγωγές συνταξιούχων που κατατέθηκαν από 12.5.2016 έως σήμερα, με τις οποίες αυτοί διεκδικούν την καταβολή αποζημίωσης, που αφορά το χρονικό διάστημα ιδίως από 12.5.2016 έως σήμερα, ενόψει μάλιστα της ύπαρξης εκκαθαριστικών σημειωμάτων καταβολής συντάξεων από τα οποία προκύπτει η διενέργεια περικοπών των ν. 4051/2012 και 4093/2012, οι οποίες είχαν κριθεί αντισυνταγματικές με τις 2287 και 2288/2015 αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας».
Το Συμβούλιο της Επικρατείας με την 1443/2020 απόφαση της Ολομελείας έκρινε ότι, ύστερα από την έκδοση της 1439/2020 αποφάσεως επίσης της Ολομελείας του Δικαστηρίου και ενόψει των κριθέντων με την απόφαση αυτή, η επίλυση του ανωτέρω προδικαστικού ερωτήματος καθίσταται πλέον αλυσιτελής, διότι με την εν λόγω απόφαση απαντήθηκε, μεταξύ άλλων, και το ανωτέρω προδικαστικό ερώτημα. Πράγματι, με την ανωτέρω απόφαση έγινε δεκτό, μεταξύ άλλων, ότι με την 1891/2019 απόφαση της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας κρίθηκε ότι η διάταξη του άρθρου 14 παρ. 2 περ. α΄ του ν. 4387/2016, με την οποία, κατ΄ ουσίαν, υιοθετήθηκαν εκ νέου, στο πλαίσιο του εισαχθέντος με το νόμο αυτό ασφαλιστικού συστήματος, οι περικοπές των διατάξεων του άρθρου 6 του ν. 4051/2012 και του άρθρου πρώτου παράγραφος ΙΑ υποπαρ. ΙΑ.5 περ. 1 του ν. 4093/2012 για τους ήδη κατά τη δημοσίευση του νόμου αυτού συνταξιούχους ( παλαιούς συνταξιούχους ), είναι συμβατή με το Σύνταγμα, κατά την έννοια δε της εν λόγω αποφάσεως , και με και την Ε.Σ.Δ.Α. Ως εκ τούτου δε κρίθηκε με την ανωτέρω 1439/2020 απόφαση της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας ότι οι ένδικες περικοπές από τη δημοσίευση του νόμου αυτού και εφεξής, δηλαδή από 12.5.2016, είναι νόμιμες, διότι από την τελευταία αυτή ημερομηνία και εφεξής, οι ανωτέρω περικοπές έχουν ως νόμιμο έρεισμα όχι τις ως άνω διατάξεις των ν. 4051 και 4093/2012 αλλά την ανωτέρω διάταξη του άρθρου 14 παρ. 2 περ. α΄ του ν. 4387/2016. Συνεπώς, σύμφωνα με τα κριθέντα με την 1439/2020 της Ολομελείας του Δικαστηρίου, από τη δημοσίευση του ν. 4387/2016 και εφεξής, δηλαδή από 12.5.2016 και εφεξής, δεν υπάρχει αγώγιμη αξίωση, κατ΄ επίκληση των διατάξεων των άρθρων 105 και 106 του ΕισΝΑΚ, κατά του Ε.Φ.Κ.Α. για την καταβολή αποζημιώσεως ισόποσης με τις εν λόγω περικοπές για το χρονικό διάστημα από τη δημοσίευση του ως άνω νόμου και εφεξής.
https://www.dikaiologitika.gr/eidhseis/asfalish/306428/apofasi-ste-gia-ta-anadromika-sxedio-gia-na-dothoyn-se-olous-xoris-nees-prosfyges