Την ίδια στιγμή που ο Αλέξης Τσίπρας και ο Αχμέτ Νταβούτογλου συνομιλούσαν στην Άγκυρα για την ανάγκη προσέγγισης των δύο χωρών και τον περιορισμό των προκλήσεων,

η τουρκική αεροπορία συνέχισε την συνήθη τακτική της, με πέντε αεροσκάφη (τέσσερα ελικόπτερα και ένα ηλεκτρονικού πολέμου) να παραβιάζουν τον ελληνικό εναέριο χώρο.

Σύμφωνα με το ΓΕΕΘΑ τα τουρκικά αεροσκάφη, τα οποία εντοπίστηκαν στο Νοτιανατολικό Αιγαίο, αναγνωρίστηκαν σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες ενώ δεν υπήρξε κάποια εμπλοκή.

Η συγκυρία πάντως των σημερινών παραβιάσεων δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη, καθώς συνέπεσαν με την επίσκεψη του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στην Άγκυρα και τις συνομιλίες που είχε με τον Τούρκο ομόλογό του Αχμέτ Νταβούτογλου.

Το θέμα απασχόλησε τις συνομιλίες των δύο ανδρών, με τον Έλληνα πρωθυπουργό να δηλώνει μετά την συνάντησή τους ότι πρέπει να συζητηθεί με πιο συγκεκριμένα στοιχεία, ενώ ο Νταβούτογλου απαντώντας δήλωσε σιβυλλικά ότι το θέμα των παραβιάσεων αφορά και την Τουρκία, αφήνοντας υπόνοιες ότι και ελληνικά αεροσκάφη παραβιάζουν τον τουρκικό εναέριο χώρο.

newpost.gr

Μόνο συγκυριακό δεν πρέπει να θεωρείται το μέχρι ασφυξίας πιεστικό ενδιαφέρον της Ευρώπης για να μπει εδώ και τώρα και η Τουρκία στο παιχνίδι του Αιγαίου.

Το προσφυγικό, δηλαδή, μοιάζει ως ιδανική αφορμή για να βρεθεί η Ελλάδα προ τετελεσμένων, αφού η σχετική προεργασία ήδη έχει γίνει μυστικά και σε ανύποπτο χρόνο, συγκεκριμένα το δίμηνο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου 2015.

Τότε, η Τουρκία πήρε ισχυρές πρωτοβουλίες κι επέβαλε τη θέση της – με το πράσινο φως της Κομισιόν μάλιστα – προκειμένου να ενισχύσει την παρουσία της στο Αιγαίο, ώστε να διασφαλίσει απόλυτα τα εθνικά της συμφέροντα. Αναπόφευκτα, σε βάρος των ελληνικών.

Το ξετύλιγμα του κουβαριού δίνει απαντήσεις σε αρκετές φαινομενικά «περίεργες» συμπεριφορές που παρατηρούνται το τελευταίο διάστημα από την πλευρά των Ευρωπαίων εταίρων και μόνο ως τυχαίες δεν πρέπει να εκληφθούν, αφού έχουν προηγηθεί μυστικές διαπραγματεύσεις μεταξύ Βρυξελλών – Άγκυρας για την κοινή παρουσία Ελλάδας – Τουρκίας στο Αιγαίο. Η ανεξέλεγκτη κατάσταση στο προσφυγικό χρησιμοποιείται ως το τέλειο μέσο συντεταγμένης και διαρκώς αυξανόμενης πίεσης προς την Ελλάδα.

Στις 4.6.2015 η εφημερίδα «Καθημερινή», σε συνεργασία με το Wikileaks, απέκτησε πρόσβαση σε απόρρητο υλικό. Από τα εμπιστευτικά έγγραφα προέκυψαν στοιχεία για τα Ελληνοτουρκικά, που πλέον τώρα αποκτούν ύψιστη σημασία. Ειδικά εν όψει της σημερινής Συνόδου Κορυφής Ε.Ε. στη Μάλτα, της επίσκεψης Τσίπρα στην Άγκυρα (17.11) και της συνάντησης των G20 στην Αττάλεια (20.11).

Στα επίσημα έγγραφα περιγράφονται οι μυστικές διαπραγματεύσεις των ισχυρότερων κρατών του πλανήτη στο πλαίσιο της νέας παγκόσμιας συμφωνίας για το εμπόριο των υπηρεσιών, της Trade in Services Agreement (ΤiSA). Στην TiSA συμμετέχουν 51 χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας, με τα 28 μέλη της Ε.Ε. να εκπροσωπούνται κεντρικά από την Κομισιόν.

Τουρκικοί στόχοι

Στα έγγραφα παρουσιάζονται οι θέσεις των χωρών – μελών της TiSA για ζητήματα όπως χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, τηλεπικοινωνίες, ηλεκτρονικό εμπόριο, μεταφορές κ.λπ. Και προκύπτει, δίχως καμία αμφιβολία, όχι μόνο το μεγάλο ενδιαφέρον της Τουρκίας για το Αιγαίο, αλλά και η ισχυρή της θέληση, όπως και η αποτελεσματικότητά της, να επιβάλει τις θέσεις της. Ειδικά στη ναυτιλία, που είναι ένα από τα παραδοσιακά βαριά χαρτιά στρατηγικής σημασίας της ελληνικής οικονομίας.

Από τα ντοκουμέντα που αποκαλύφθηκαν την Ελλάδα αφορά κυρίως το παράρτημα των ναυτιλιακών υπηρεσιών, που συντάχθηκε τον Φεβρουάριο του 2015. Με την Τουρκία να πρωταγωνιστεί στη συνδιαμόρφωση του τελικού κειμένου της συμφωνίας της TiSA.

H Άγκυρα κατάφερε να διασφαλίσει τα εθνικά της συμφέροντα σε σχέση με την πρόσβαση στα λιμάνια, στις υπηρεσίες που παρέχονται σε αυτά και στα οδικά, σιδηροδρομικά και υδάτινα δίκτυα γύρω από αυτά.

Στα τέσσερα άρθρα της συμφωνίας καθορίζονται όχι μόνο οι διεθνείς μεταφορές στη θάλασσα αλλά και οι τοπικές ανάμεσα σε δύο μέλη της, όπως Τουρκίας – Ε.Ε. γενικά ή στην περίπτωση Τουρκίας – Ελλάδας στο Αιγαίο ή στην περίπτωση Τουρκίας – Κύπρου στην Ανατολική Μεσόγειο.

«Οι διατάξεις που εμφανίζονται στο συγκεκριμένο έγγραφο αποτελούν σοβαρά εμπόδια για οποιοδήποτε κράτος θέλει να επενδύσει, να διαχειριστεί και να λειτουργεί τις εθνικές του υποδομές…», επισήμανε σε δική του ανάλυση το Wikileaks για το κείμενο της TiSA αναφορικά με τις ναυτιλιακές υπηρεσίες.

Συνδιαχείριση

Το δεύτερο εμπιστευτικό έγγραφο με ελληνικό ενδιαφέρον συντάχθηκε τον Ιανουάριο του 2015 κι αφορά τις σχέσεις Τουρκίας – Ε.Ε. στην πρόσβαση της αγοράς υπηρεσιών, συγκεκριμένα των ναυτιλιακών. Και σ’ αυτή την περίπτωση η Ε.Ε. κλείνει το μάτι στην Άγκυρα. Αναφέρεται ότι υπάρχει πρόσφορο έδαφος ανάπτυξης πολιτικής συνεργασίας με την Ε.Ε., παρά τους περιορισμούς που ισχύουν στην Τουρκία (τα μέλη των πληρωμάτων των πλοίων με τουρκική σημαία επιβάλλεται να είναι Τούρκοι πολίτες, ενώ για να δραστηριοποιηθεί μία ναυτιλιακή εταιρεία θα πρέπει το 51% των μετοχών να είναι τουρκικών συμφερόντων).

Προφανέστατα, λοιπόν, δεν είναι τυχαίες οι δηλώσεις Μέρκελ («Μόνη της η Ελλάδα, χωρίς τη στήριξη της Τουρκίας, δεν μπορεί να φυλάξει τα σύνορα στο Αιγαίο») και Γιούνκερ («Πρέπει να τσακωνόμαστε τώρα για 10 χιλιόμετρα θαλάσσιου πλάτους στο Αιγαίο, ποιος είναι πού και για ποιο πράγμα αρμόδιος;»). Η Τουρκία παίζει δυνατά το προσφυγικό με βλέψη, όμως, τη συνδιαχείριση των θαλάσσιων συνόρων.

Ούτε μοιάζει με σατανική σύμπτωση πως ο Ολλανδός γενικός διευθυντής της Κομισιόν Μάρτεν Φερβέι είναι υπεύθυνος ταυτόχρονα και για την επιτήρηση του τρίτου μνημονίου και για τον συντονισμό του μεταναστευτικού στην Ελλάδα!… Με έναν σμπάρο δυο τρυγόνια.

Το ερώτημα που προκύπτει έχει να κάνει με το κατά πόσο παρέχεται από την Κομισιόν προς την ελληνική πλευρά, στην ασθενή θέση που βρίσκεται τη συγκεκριμένη στιγμή η Αθήνα, πλήρης ενημέρωση και εικόνα για τις σκιώδεις διαπραγματεύσεις της TiSA. Και για τον ρόλο που φαίνεται να διασφαλίζει η Τουρκία στο «ανοιχτό» Αιγαίο υπό τις ευλογίες της Ε.Ε. Πόσο παρούσα, δηλαδή, είναι η Ελλάδα στον επανακαθορισμό του στάτους που θα διέπει το Αιγαίο για τις επόμενες δεκαετίες…

Ναι μεν οι διαβουλεύσεις διεξάγονται κεντρικά από την Κομισιόν για λογαριασμό και των «28», αλλά υπό τέτοιο καθεστώς άκρας μυστικότητας κανείς δεν μπορεί να προδικάσει την ποιότητα και το τάιμινγκ ενημέρωσης των κρατών – μελών της Ε.Ε. Μην ξεχνάμε ότι χρειάστηκε διαρροή από το Wikileaks για να βγούνε αυτά στο φως. Οι συζητήσεις για την TiSA γίνονται εκτός πλαισίου Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, χωρίς την παρουσία κοινωνικών εταίρων και, κατά συνέπεια, η δημοσιοποίηση των πληροφοριών για τη διαδικασία δεν κρίνεται απαραίτητη.

Το δεύτερο ερώτημα είναι εξίσου καίριο: Αν και σε ποιους άλλους στρατηγικούς τομείς για τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα γίνονται μυστικές διαβουλεύσεις στο πλαίσιο της TiSA. Και τι ακριβώς διαπραγματεύεται η Κομισιόν για λογαριασμό της Ελλάδας. H εφιαλτική απορία που προκύπτει απ’ όλα αυτά είναι μήπως υπάρχουν κι άλλα υπό διαπραγμάτευση ζητήματα, που άπτονται άμεσα των ελληνικών συμφερόντων και που οι Τούρκοι, κι όχι μόνο, περνάνε άνετα τις θέσεις τους…

ΒΑΣΙΛΗΣ ΓΑΛΟΥΠΗΣ topontiki.gr

Ελάχιστα 24ωρα πριν από την επίσκεψη του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στην Κωνσταντινούπολη και στην Άγκυρα «χτύπησε» ο Αρχηγός του τουρκικού Γενικού Επιτελείου Ναυτικού, ναύαρχος Μπουλέντ Μποστάνογλου.

Ο τούρκος επιτελάρχης προχώρησε στη δημοσιοποίηση της ναυτικής στρατηγικής της γειτονικής χώρας, η οποία, μεταξύ άλλων, αμφισβητεί τη Συνθήκη της Λωζάνης που «περιορίζει» τα δικαιώματα της Τουρκίας στο Αιγαίο που όπως λέει ο ναύαρχος Μποστάνογλου βασίζονται στο διεθνές δίκαιο. Επίσης, σημειώνει ότι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο έχουν βαθύνει το πρόβλημα και τη διαμάχη στο Κυπριακό.

Αναμφίβολα, ουδείς μπορεί να συνδέσει αυτόματα τη δημοσιοποίηση της νέας τουρκικής ναυτικής στρατηγικής από τον ναύαρχο Μποστάνογλου με την επίσκεψη του έλληνα Πρωθυπουργού. Είναι όμως μία κίνηση δηλωτική των τουρκικών προθέσεων και μάλιστα σε ζητήματα που αναμφίβολα θα βρεθούν στο τραπέζι των συνομιλιών. Αυτό που εντυπωσιάζει όμως είναι ότι στο κείμενο τα θέματα του Αιγαίου και της Κύπρου λαμβάνουν υψίστη προτεραιότητα.

Ο τούρκος ναύαρχος μιλάει επίσης για μία μετάλλαξη και μεταβολή της ευρύτερης περιοχής που έχει αυξήσει τον γεωπολιτικό ανταγωνισμό και έχει μετατρέψει το σχετικά σταθερό περιβάλλον της πρώτης μεταψυχροπολεμικής περιόδου. Σε αυτό πλαίσιο, η σημασία της θαλάσσιας ασφάλειας έχει αυξηθεί και το τουρκικό Πολεμικό Ναυτικό είναι έτοιμο να προστατεύσει τα συμφέροντα της χώρας σε όλες τις περιβάλλουσες θάλασσας και ιδιαίτερα όπου η Άγκυρα έχει οικονομικά συμφέροντα.

Το ΒΗΜΑ