Πάνω από 3.500 πρόσφυγες και μετανάστες έχουν χαθεί μέχρι στιγμής στα νερά του αρχιπελάγους

Περισσότεροι από ένα εκατομμύριο πρόσφυγες έφθασαν το 2015 στην Ευρώπη, προερχόμενοι κυρίως από τη Συρία, το Αφγανιστάν, το Ιράκ και δευτερευόντως την Ερυθραία και την Κεντρική Αφρική, σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ.

Από αυτούς περισσότεροι από 850.000 «επέλεξαν» ως πύλη εισόδου τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, δημιουργώντας πρωτοφανείς εικόνες για τους κατοίκους, αφού οι δομές προσωρινής φιλοξενίας ήταν υποτυπώδεις έως ανύπαρκτες.

Αποτελεί κοινή παραδοχή ότι καμιά χώρα, όσο ανεπτυγμένη και οργανωμένη και να ήταν, δεν θα μπορούσε να ανταποκριθεί επαρκώς στη μεγαλύτερη μεταναστευτική ροή μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Περισσότεροι από 3.500 πρόσφυγες και μετανάστες είναι μέχρι στιγμής ο τραγικός απολογισμός των ανθρώπων που χάθηκαν στα παγωμένα νερά του Αιγαίου επιχειρώντας το επικίνδυνο ταξίδι - πάνω σ' ένα υπερφορτωμένο σαπιοκάραβο ή φουσκωτό δουλεμπορικό - από τα τουρκικά παράλια.

Η φωτογραφία της σορού του μικρού Αϊλάν να κείτεται σαν να κοιμάται, σε μια απόμερη ακτή της Μικράς Ασίας τον περασμένο Αύγουστο, έκανε τον γύρο του κόσμου συγκλονίζοντας την κοινή γνώμη, που μέχρι τότε έκανε πως δεν άκουγε και δεν έβλεπε μπροστά στη μεγαλύτερη ανθρωπιστική κρίση του αιώνα.

Πολιτικό κόστος

Η Γερμανία άνοιξε τα σύνορά της δεχόμενη περισσότερους από 800.000 πρόσφυγες από τη Συρία και η Άνγκελα Μέρκελ έγινε η «Μητερούλα» πλέον όχι μόνο των Γερμανών, αλλά εκατοντάδων χιλιάδων βασανισμένων ανθρώπων.

Ο ανθρωπισμός της Γερμανίδας καγκελάριου όμως χάθηκε όταν βρέθηκε αντιμέτωπη με το πολιτικό κόστος των έντονων επικρίσεων για τη στάση της στο προσφυγικό, από μέλη μέσα στο Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα, γεγονός που την υποχρέωσε να αλλάξει στάση.

Δώδεκα Σύνοδοι Κορυφής έγιναν για το προσφυγικό φέτος. Όμως καμιά από τις αποφάσεις που λήφθηκαν σε κάθε μία εξ αυτών, δεν υλοποιήθηκε.

Το πρόγραμμα επανεγκατάστασης 160.000 προσφύγων σε βάθος δύο ετών από την Ελλάδα και την Ιταλία προς το παρόν εφαρμόζεται μόνο στα χαρτιά, ενώ οι κατασκευή των περιβόητων hot spots προχωρά με ρυθμό «χελώνας».

Προς το παρόν, μόλις 190 πρόσφυγες από την Ερυθραία και το Αφγανιστάν έχουν επανεγκατασταθεί.

Πολλά από τα 28 κράτη-μέλη της Ε.Ε. δείχνουν απροθυμία να δεχθούν πρόσφυγες στις χώρες τους. Το οξύμωρο είναι ότι τη μεγαλύτερη και πιο έντονη αντίδραση εμφανίζουν οι κυβερνήσεις και κάτοικοι χωρών της Βαλτικής, που γνώρισαν την αυταρχική πολιτική της Σοβιετικής Ένωσης και των κλειστών συνόρων, αλλά ταυτόχρονα ευνοήθηκαν τα μέγιστα κατόπιν της ένταξής τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η ακροδεξιά κυβέρνηση του Βίκτορ Όρμπαν, στην Ουγγαρία, ήταν η πρώτη που τον περασμένο Ιούλιο επέλεξε να κλείσει τα σύνορα εμποδίζονταν χιλιάδες πρόσφυγες να διασχίσουν τα εδάφη της με τελικό προορισμό την Αυστρία και τη Γερμανία, ενώ την πολιτική των κλειστών συνόρων ακολούθησαν στη συνέχεια και άλλα κράτη, ακυρώνοντας ουσιαστικά την πολιτική των ανοικτών συνόρων της Συνθήκης Σένγκεν.

Ασυνόδευτα προσφυγόπουλα

Την ίδια ώρα, οι ακραίες φωνές σε όλη την Ευρώπη κατά των προσφύγων και των μεταναστών αυξάνονται, παράλληλα με τα ποσοστά των ακροδεξιών και νεοναζιστικών κομμάτων στη Γαλλία (Μαρίν Λεπέν και Εθνικό Μέτωπο) και τη Σκανδιναβία (Σουηδοί Δημοκράτες, Κίνημα Αντίστασης στη Φινλανδία).

«Η δέσμευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήταν ότι το πρόγραμμα μετεγκατάστασης θα ξεκινούσε άμεσα. Φαίνεται όμως πως η μηχανή της Ε.Ε. δουλεύει με ντίζελ και χρειάζεται λίγο χρόνο, για να ζεσταθεί και να πάρει μπρος» ήταν η σκωπτική αναφορά του Eugenio Ambrosi, γενικού διευθυντή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για τους πρόσφυγες.

Ο 8χρονος Αλί Ρεζά βρέθηκε να περπατά μόνος του στους δρόμους της Χίου. Η 12χρονη Χαμίντα επιβίωσε από ναυάγιο, έχοντας χάσει στα κύματα τους γονείς και τα αδέλφια της. Ο 9χρονος Ομράν χωρίστηκε βίαια από την οικογένειά του κατά τη διάρκεια του περάσματος από την Τουρκία και κατέληξε μόνος στη Λέσβο.

Ο 15 χρόνων τυφλός Φαρχάντ έφτασε μέχρι την Ελλάδα «κρατώντας χέρια» με στόχο να φτάσει στον αδελφό του στη Γερμανία. Η 13χρονη Αϊσέ έφυγε από τη χώρα της για να αναζητήσει ασφαλή ζωή και να μπορέσει να πάει σχολείο.

Υπολογίζεται ότι χιλιάδες παιδιά έρχονται μόνα τους στην Ελλάδα (σ.σ.: περισσότερα από 90.000 παιδιά έφτασαν μέσα στο 2015 στην Ελλάδα), έχοντας χάσει τους γονείς τους ή έχοντας χωριστεί απ' αυτούς. Τα παιδιά αυτά έρχονται από χώρες όπου επικρατούν βία και συγκρούσεις, όπως η Συρία και το Αφγανιστάν, και κατά συνέπεια αποτελούν μια από τις πλέον ευάλωτες κοινωνικές ομάδες (σ.σ.: με υψηλό κίνδυνο έκθεσης σε κυκλώματα διακίνησης και εκμετάλλευσης), δήλωσε στο «Π» η κυρία Λώρα Παππά, πρόεδρος της ΜΚΟ ΜΕΤΑδραση, που τα τέσσερα τελευταία χρόνια έχει μεριμνήσει για την επιτροπεία και μετεγκατάσταση σε κάποια χώρα της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης για περισσότερα από 2.800 προσφυγόπουλα.

«Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε, είναι στον εντοπισμό των ασυνόδευτων παιδιών, αφού πολλοί επιτήδειοι τα πείθουν να δηλώνουν κατά τη διαδικασία ταυτοποίησής τους ενήλικοι, παρ' ότι είναι οφθαλμοφανές ότι είναι μικρότερα από 18 χρόνων. Επίσης, έχουν καταγραφεί πολλές περιπτώσεις που από το πουθενά εμφανίζονται μετανάστες που δηλώνουν συγγενείς (θείοι ή αδέλφια) αυτών των παιδιών, δίχως να υπάρχει κανένας τρόπος επαλήθευσης των όσων υποστηρί¬ζουν» προσθέτει η πρόεδρος της ΜΕΤΑδρασης.

Με τις προσφυγικές ροές στα ελληνικά νησιά να συνεχίζονται ανεξέλεγκτες - μόνο το τελευταίο τριήμερο περισσότεροι από 2.500 πρόσφυγες και μετανάστες έφθαναν καθημερινά κυρίως στη Λέσβο και δευτερευόντως στη Σάμο και τη Χίο -, η ΜΕΤΑδραση ενισχύει τις υπηρεσίες της στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και προχωρά στη δημιουργία μεταβατικών δομών φιλοξενίας στη Λέσβο, τη Χίο και τη Σάμο, με στόχο την προστασία των παιδιών από την κράτηση και τα κυκλώματα.

H πρώτη μεταβατική δομή φιλοξενίας λειτουργεί ήδη στη Λέσβο φροντίζοντας για τη στέγαση, σίτιση και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των αθώων θυμάτων της προσφυγικής κρίσης, ενώ σήμερα ολοκληρώνεται με μεγάλη επιτυχία η υπηρεσία «ΠΡΟΣΦΕΡΩ», με τη συνδρομή και συμπαράσταση των τριών μεγάλων εταιρειών κινητής τηλεφωνίας, οι οποίες καλούν τους συνδρομητές τους να στείλουν ένα sms στον πενταψήφιο αριθμό 19059 γράφοντας τη λέξη «ΔΡΑΣΗ», συνεισφέροντας με αυτόν τον τρόπο ένα ευρώ στην οργάνωση.

topontiki.gr