Δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια, από εκατομμύρια χαμένες εργατοώρες και νοσήλια, κοστίζει κάθε χρόνο στην παγκόσμια οικονομία η Οσφυαλγία!

Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία η Οσφυαλγία (ο πόνος στην μέση δηλαδή) είναι:
ØH2η σε συχνότητα αιτία επίσκεψης σε ιατρείο
ØH3η πιο συχνή αιτία χειρουργικής επέμβασης
ØH5η πιο συχνή αιτία νοσηλείας

Επίσης το 60-80% του πληθυσμού θα παρουσιάσει οσφυαλγία κάποια στιγμή στην ζωή του , ενώ το 15-20% του πληθυσμού αντιμετωπίζει πρόβλημα κάθε χρόνο. Ακόμη είναι η πιο συχνή αιτία ανικανότητας στις ηλικίες κάτω των 45 χρόνων και συγκεκριμένα αιτία «ανικανότητας και αναπηρίας για το 5% του πληθυσμού»!

«Πράγματι τα στοιχεία δείχνουν ότι η Οσφυαλγία είναι πληγή για την παγκόσμια οικονομία και αποτελεί καθημερινό εφιάλτη για δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους»τονίζει ο νευροχειρουργός-χειρουργός σπονδυλικής στήλης, κ Ιωάννης Πολυθοδωράκης.

ΕΙΔΗ ΟΣΦΥΑΛΓΙΑΣ
Η Οσφυαλγία δεν είναι νόσος αλλά «αστερισμός» συμπτωμάτων (σύμφωνα με την WHO- WorldHealthOrganization2013) .

Η Οσφυαλγία στην διάρκεια της ζωής ενός ενήλικα είναι συχνά επαναλαμβανόμενη, διαλείπουσα και εμφανίζεται με επεισόδια οξέων κρίσεων. Τα επεισόδια επανεμφάνισης έχουν υψηλή συχνότητα,- η συχνότητα επανεμφάνισης εντός ενός χρόνου είναι 20-44% και το 80% των ασθενών θα εμφανίσουν ένα νέο επεισόδιο μέσα στα 10 χρόνια από την εμφάνιση του πρώτου επεισοδίου.

Ανάλογα με το χρόνο διάρκειας αλλά και επανεμφάνισης των συμπτωμάτων η οσφυαλγία κατατάσσεται σε:
ØΟξεία οσφυαλγία διάρκεια μικρότερη από 6 εβδομάδες ( 85% )
ØΥποξεία οσφυαλγία διάρκεια από 6 μέχρι 12 εβδομάδες( 10% )
ØΧρόνια οσφυαλγία διάρκεια μεγαλύτερη από 12 εβδομάδες ( 5% )

ΑΙΤΙΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΗΣ ΟΣΦΥΑΛΓΙΑΣ
ØΜυϊκή ή Συνδεσμική Κάκωση– 70%
ØΕκφυλιστικές αλλοιώσεις– 10%
ØΚήλη Μεσοσπονδυλίου Δίσκου– 4%
ØΣυμπιεστικά Οστεοπορωτικά Κατάγματα– 4%
ØΣπονδυλική Στένωση– 3%
ØΣπονδυλολίσθηση– 2%
ØΆλλες Αιτίες <5%

Για να πιστοποιηθεί η μορφή της οσφυαλγίας εκτός από την κλινική εξέταση, ίσως ο ασθενής θα πρέπει να υποβληθεί σε μια σειρά εξετάσεων όπως:
ØΑπλές ακτινογραφίες
ØΔυναμικές ακτινογραφίες
ØΗλεκτρομυογράφημα
ØΣπινθηρογράφημα Οστών
ØΑξονική Τομογραφία
ØΜαγνητική Τομογραφία

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
«Στην περίπτωση της Κήλης Μεσοσπονδυλίου Δίσκου η πιο σύγχρονη μέθοδος είναι η Διαδερμική Μικρό-Ενδοσκοπική Δισκεκτομή» αναφέρεικ Ιωάννης Πολυθοδωράκης και εξηγεί.

«Η Μικροενδοσκοπική Δισκεκτομή είναι μια ελάχιστα παρεμβατική δισκεκτομή η οποία χρησιμοποιείται για να αφαιρεθεί μία κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου η οποία πιέζει ένα νεύρο ή τον νωτιαίο μυελό».

Η επέμβαση γίνεται με γενική αναισθησία (μπορεί να γίνει σε εξαιρετικές περιπτώσεις και με τοπική αναισθησία) και μέσα από τομή μόλις 1,5 – 2 cm! Δεν κόβονται οι μυς, κάτι που συμβαίνει στις ανοιχτές χειρουργικές επεμβάσεις.

Ο γιατρός με την βοήθεια ειδικής μικροκάμερας, η οποία παρέχει στερεοσκοπική (3D) εικόνα και την χρήση ειδικών εργαλείων αφαιρεί το τμήμα του δίσκου (όχι όλο τον δίσκο) που πιέζει το νεύρο ή τον νωτιαίο μυελό.

Μετά το τέλος της επέμβασης με ένα – δύο ράμματα κλείνει η τομή και ο ασθενής οδηγείται στον θάλαμο, απ’ όπου μετά από λίγες ώρες φεύγει από το νοσοκομείο.

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΠΕΜΒΑΣΗΣ
Πολλά και σημαντικά είναι τα πλεονεκτήματα της Διαδερμικής Μικρό-Ενδοσκοπικής Δισκεκτομήςέναντι της κλασσικής «ανοικτής» χειρουργικής, η οποία απαιτεί μεγαλύτερες τομές, μυϊκές αποκολλήσεις, μεγαλύτερη παραμονή στο νοσοκομείο και μεγαλύτερη περίοδο ανάρρωσης .

Τα πλεονεκτήματα της ΔιαδερμικήςΜικρό-ΕνδοσκοπικήςΔισκεκτομής είναι:
ØΤομή 1,5-2cm
ØΜικρότερη παραμονή στο νοσοκομείο (μία ημέρα)
ØΜειωμένος μετεγχειρητικός πόνος
ØΜειωμένος χρόνος ανάρρωσης (μία -δύο εβδομάδες αντί μερικών μηνών) και ταχύτερη επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες συμπεριλαμβανόμενης και της εργασίας
ØΜικρότερη απώλεια αίματος κατά την διάρκεια του χειρουργείου
ØΜειωμένος κίνδυνος μετεγχειρητικής φλεγμονής

www.brain-spine.gr210 6826030,210 6826090

Αποτελεί πάθηση; Η οσφυαλγία είναι σύμπτωμα και όχι πάθηση, που χαρακτηρίζει τον πόνο στη μέση.

Αποτελεί το δεύτερο πιο συχνό σύμπτωμα μετά την κεφαλαλγία. Υπολογίζεται ότι 4 στους 5 ανθρώπους θα παρουσιάσουν κάποια στιγμή της ζωής τους ένα ισχυρό επεισόδιο οσφυαλγίας.

Πως προκαλείται; Ποιες ειναι οι παθήσεις που εκδηλώνονται με οσφυαλγία;

Συνηθέστερο αίτιο είναι ο έμμεσος τραυματισμός από καταπόνηση της μέσης, η οποία προκαλεί διάταση ή ρήξη μυϊκών ινών ή συνδέσμων της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης, αλλά και ο οξύς τραυματισμός.

Η δισκοπάθεια (δισκοκήλη) αποτελεί τη συχνότερη αιτία οσφυαλγίας σε ποσοστό 70%.

Άλλες συχνές αιτίες στη σπονδυλική στήλη είναι η εκφυλιστική σπονδυλαρθρίτιδα, η εκφυλιστική σπονδυλολίσθηση (μετατόπιση σπονδύλου) που προκαλεί αστάθεια στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης και η σπονδυλική στένωση (στενός σπονδυλικός σωλήνας).

ΣΠΟΝΔΥΛΙΣΘΗΣΗ

Οι τραυματισμοί, επίσης, μπορεί να προκαλέσουν διάταση ή ρήξη μυϊκών ινών ή συνδέσμων, κατάγματα ή τραυματική σπονδυλόλυση-σπονδυλολίσθηση. Τα οστεοπορωτικά κατάγματα μπορούν να εκδηλωθούν με ήπια ή έντονη οσφυαλγία.

Λιγότερο συχνά, μία μικροβιακή ή άλλη φλεγμονή (σπονδυλοδισκίτιδα, οστεομυελίτιδα, φυματιώδης σπονδυλίτιδα) ή μία νεοπλασία μπορεί να είναι η αιτία μιας οσφυαλγίας. Συγγενείς ανωμαλίες στους σπονδύλους, όπως η δισχιδής ράχη ή η ιεροποίηση του Ο5 σπονδύλου, οι οποίες "ανακαλύπτονται" σε μία απλή ακτινογραφία, μπορεί να ευθύνονται για πόνο στη μέση.

Σε άλλες περιπτώσεις, ο πόνος στη μέση μπορεί να έχει ως προέλευση τις ιερολαγόνιες αρθρώσεις, που βρίσκονται αμέσως χαμηλότερα, τη λεκάνη ή τα ισχία, συχνότερα λόγω εκφυλιστικών αλλοιώσεων.

Δεν πρέπει ωστόσο να παραβλέπουμε και πιθανή πάθηση γειτονικών οργάνων ως αιτία του πόνου, ειδικά όταν η κλινική εξέταση δεν δείχνει μυοσκελετική πάθηση. Τέτοιες περιπτώσεις αφορούν παθήσεις των νεφρών (λιθίαση, φλεγμονή, όγκοι), του εντέρου αλλά και των αγγείων (ανεύρυσμα ή απόφραξη αορτής-λαγονίων αρτηριών).

Όταν ο πόνος είναι χρόνιος, επαναλαμβάνεται συχνά και οι εξετάσεις δεν αναδεικνύουν μια σοβαρή αιτία μυοσκελετικής ή άλλης προέλευσης, πρέπει πάντα να μπαίνει στη διαφορική διάγνωση και η ψυχογενής προέλευση του πόνου. Αυτό συμβαίνει αρκετά συχνά  και σε περιπτώσεις ινομυαλγίας, όπου ο ασθενής παρουσιάζει συγκεκριμένα επώδυνα σημεία κατά την κλινική εξέταση (tender points) ενώ συχνά υπάρχει διαταραχή του ύπνου.

Πώς εμφανίζεται;

Η πόνος στη μέση  μπορεί να εκδηλωθεί ξαφνικά μετά από σήκωμα βάρους, μετακίνηση βάρους (πχ επίπλου) ή μια απότομη κίνηση. Ωστόσο, μερικές φορές μπορεί και η απλή κάμψη της σπονδυλικής στήλης, ο βήχας ή το φτάρνισμα να προκαλέσουν μια δισκοκήλη και την αρχή μιας οσφυαλγίας.  Σε άλλες περιπτώσεις, εμφανίζεται ήπιος πόνος στην αρχή, μετά από παρατεταμένη ορθοστασία ή καθιστική θέση στην ίδια στάση, που επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου. Συχνά, σε περιπτώσεις δισκοκήλης, πόνος ή μούδιασμα μπορεί να επεκτείνεται και στην εξωτερική ή οπίσθια επιφάνεια του μηρού ή και την έξω επιφάνεια της κνήμης μέχρι τα δάκτυλα των ποδιών (ισχιαλγία).

Πότε χρειάζεται να γίνουν εξετάσεις και ποιες;

Ένα επεισόδιο οσφυαλγίας που παρατείνεται πέρα των 3-4 ημερών χωρίς κλινική βελτίωση πρέπει να διευρευνάται καταρχήν με απλή ακτινογραφία. Σε περίπτωση που ο πόνος επεκτείνεται στο πόδι (ισχιαλγία), απαιτείται επιπλέον έλεγχος με αξονική ή μαγνητική τομογραφία για να αναζητηθεί η αιτία που προκαλεί πίεση σε νευρική ρίζα (πιθανή κήλη με σπονδύλου δίσκου, σπονδυλική στένωση κλπ.). Σπανιότερα, σε περιπτώσεις που από το ιστορικό και την κλινική εξέταση  υποπτευόμαστε μικροβιακή φλεγμονή ή νόσο κολλαγόνου μπορεί να χρειαστούν εργαστηριακές εξετάσεις.

Πώς αντιμετωπίζεται;

Καταρχήν απαιτείται ανάπαυση και κλινοστατισμός που πλέον θεωρούμε ότι πρέπει να περιορίζεται στις 2-3 πρώτες ημέρες. Αναλόγως με τη βαρύτητα των ενοχλημάτων, η χορήγηση μυοχαλαρωτικών και αντιφλεγμονωδών φαρμάκων αλλά και η εφαρμογή θερμών επιθεμάτων και θερμαντικών αλοιφών θα βοηθήσει στην ύφεση του πόνου. Η έγερση από το κρεβάτι πρέπει να γίνεται με ιδιαίτερη προσοχή και προτιμότερο με την εφαρμογή ορθοπαιδικής ζώνης οσφύος. Στη συνέχεια, μπορεί να ακολουθήσει φυσιοθεραπεία και σταδιακή ενδυνάμωση των κοιλιακών και ραχιαίων μυών. 

Χειρουργική θεραπεία

Σε περίπτωση που η συντηρητική θεραπεία δεν καταφέρει να αποδόσει και ο ασθενής παρουσιάζει οσφυοϊσχιαλγία η οποία προκαλεί νευρολογικά ελλείμματα στο κάτω άκρο (μυϊκή αδυναμία η οποία συνδυάζεται με μείωση τενόντιων αντανακλαστικών και μειωμένη αισθητικότητα στο πόδι) η αντιμετώπιση είναι χειρουργική.

Η αντιμετώπιση εξαρτάται από την αιτία του προβλήματος και μπορεί να περιλαμβάνει εκτομή του ρηγμένου μεσοσπονδύλιου δίσκου στην περίπτωσης κήλης με μικροεπεμβατική τεχνική (μικροδισκεκτομή)

μέχρι σπονδυλοδεσία σε περιπτώσεις που οι κήλες είναι περισσότερες, υπάρχει σπονδυλική στένωση ή αστάθεια στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης (όπως στην σπονδυλολίσθηση).  

Γράφει ο Αντώνιος Παρτσινέβελεος, Ορθοπεδικός- boro.gr