Με αφορμή τα έργα δημιουργίας λιμένων, μόλων και λιμενοβραχιόνων στο νησί μας έχουν δημιουργηθεί προβλήματα διάβρωσης ακτών και καταστροφή της φυσικότητας των ακτογραμμών.

Τα περισσότερα έργα έγιναν με μελέτες, (προφανώς ελλιπείς) και άδειες των υπηρεσιών. Μερικά χωρίς μελέτη. Τώρα θα πληρωθούν τα λάθη. Ήδη μερικές επιχειρήσεις έχουν ξεκινήσει παρεμβάσεις στην ακτογραμμή τους. Ο ξενοδοχειακός όμιλος NEPTUM-ΟΛΥΜΠΙΑΚΕΣ ΔΙΑΚΟΠΕΣ στο Μαστιχάρι εφάρμοσε στην αρχήν έργα ‘’σκληρών παρεμβάσεων’’ με παραθαλάσσια τοιχεία σκυροδέματος και μεταφορά άμμου από βαθύτερα. Η μέθοδος δεν απέδωσε! Η εταιρεία απευθύνθηκε σε ειδικούς μελέτης ηπίων παρεμβάσεων (όπως αυτή που εφαρμόζεται στην ακτή Β. Γεωργίου). Το αποτέλεσμα ήταν καλό. Πριν λίγες μέρες ξεκίνησε το έργο στην παραλία μεταξύ σκάλας πολεμικού και Μαρίνας, όπου ανά 30μ θα κατασκευαστεί ύφαλος μόλος μέσου μήκους 50μ με μπετόν εγκιβωτισμένο σε ειδικούς πλαστικούς σάκους.
Η επιτυχία του έργου θα σημάνει πολλά για τα παρόμοια έργα που θα γίνουν τα επόμενα χρόνια. Υπάρχουν εγκεκριμένες μελέτες στην Κω με ‘’σκληρά έργα’’ βελτίωσης-εμπλουτισμού ακτών: η μελέτη με εσχάρες μπετόν στις ανατολικές παραλίες της Κω (Ψαλίδι) του Δημου Κω (Μουτζούρη- περίοδος Κ. Καΐσερλη), της GRECOTEL στο Ψαλίδι με υφάλους μόλους με λιθορριπή κάθετα και παράλληλα στην ακτή.

Παρόμοια μέθοδος από ATLANTIKA-ΜΙΚΡΗ ΠΟΛΗ στην Καρδάμαινα με μόλους ορατούς πάνω από την θάλασσα (έξαλλοι). Στην Κύπρο που έχουν εφαρμοστεί ευρύτατα ήπιες και σκληρές μέθοδοι βελτίωσης παραλιών, επικράτησαν οι ήπιες παρεμβάσεις, οι σκληρές παρεμβάσεις περιορίζονται σε έργα κατασκευής λιμενικών εγκαταστάσεων. Το έργο στην Β. Γεωργίου πρέπει να πέτυχει! Θα είναι κρίμα για το νησί μας όχι τόσο η απώλεια 300.000 ευρώ όσο η στροφή που θα ακολουθήσει για σκληρές επεμβάσεις. Το κακό αποτέλεσμα ή το ανεπαρκές αποτέλεσμα της εφαρμογής τέτοιων ειδικών μελετών οφείλεται συνήθως σε κακή εφαρμογή τους. Η αποτυχία είναι μια πιθανότητα μικρή άλλα πάντα υπαρχει στα τεχνικά έργα. Όμως καλή εφαρμογή της εγκεκριμένης μελέτης του έργου είναι προϋπόθεσή ενός καλού αποτελέσματος.

Όταν το θεμα της μελέτης πέρασε από το δημοτικό συμβούλιο κρατήσαμε τις σελίδες που περιγράφεται η μέθοδος κατασκευής και οι περιβαλλοντικοί όροι του έργου. Στην μεθοδολογία διαβάζουμε: ‘’ δεν απαιτείται εργοταξιακός χώρος, η πρόφαση στον χώρο ανάπτυξης των προβολών θα γίνει μέσω των υφιστάμενων δρόμων και ότι έχουμε την κατασκευή 2 μόλων κάθε μέρα ενώ δεν περιγράφεται μόλος παράλληλος στην ακτή. Στο έργο της Β. Γεωργίου παρατηρούμε: επίχωση της παραλίας με φερτά προϊόντα εκσκαφών και θραύσης σκυροδέματος, δυστοκία στην κατασκευή αφού δεν έχουμε κατασκευή ούτε ενός μόλου την ημέρα, απώλειες σκυροδέματος στη θάλασσα ενώ στο βάθος των πλαστικών σάκων των μόλων παρατηρούνται κενά σκυροδέτησης. Ζητήσαμε να μάθουμε ποιος είναι ο τεχνικός σύμβουλος του έργου, όπως γίνεται σε όλα τα χρηματοδοτούμενα ειδικά έργα. Από τις τεχνικές υπηρεσίες του Δημου μάθαμε ότι δεν είναι αναγκαίος και δεν έχει καθοριστεί παρά το ότι έχει γίνει η διαγωνιστική διαδικασία. Δεν πιστεύουμε ότι η μη ολοκλήρωση της πρόσληψης ειδικού συμβούλου είναι απόφαση των τεχνικών του Δημου μας, αφού ο καθορισμός του θα απήλασε την υπηρεσία από ευθύνες και εργασία που δεν της αναλογούν και αφού λείπει η τεχνογνωσία του έργου. Ευχόμαστε όλα να πάνε καλά, γιατί διαφορετικά … ΄΄ενός λάθους μύρια έπονται΄΄ και θα είναι η κακή συνέχεια μιας γνωστής κακής ιστορίας δημοτικών παρεμβάσεων στην περιοχή.

Ιστορικό: Το 2007 έγινε η πρώτη παρέμβαση με την κατασκευή προστατευτικού τοιχίου μπετόν από τον Δήμο Κω (περίοδος Γ. Κυρίτση). Αντί να γίνει αντικατάσταση του υπάρχοντος προστατευτικό τοιχίου λιθοδομής της Ιταλικής περιόδου με οπλισμένο σκυρόδεμα όπως περιέγραφε η μελέτη του έργου τότε, χρησιμοποιήθηκε η υπάρχουσα τοιχοποιία ως θεμελίωση! Το αποτέλεσμα ήταν να ρηγματώσεις και να ανατραπεί το τοιχείο! Αποτέλεσμα: δυσλειτουργία της παραλιακής ζώνης για μια 10-ετία και σπάταλη 300.000 ευρώ δημοτικού χρήματος! Την περίοδο Καΐσερλη το έργο αφέθηκε ως μνημείο Κυρίτση για να ακολουθήσει την δεύτερη περίοδο Κυρίτση η ανάθεση μελέτης κατασκευής νέου τοιχίου με πασαλομπήξεις (λες και θα μετατρέπαμε το τοιχείο σε προβλήτα λιμανιού!) και η μελέτη ηπίας παρέμβασης που ψηφίστηκε και εφαρμόζεται τώρα.
Εάν πετύχει καθιστά προφανές την ακαταλληλότητα της μεθόδου των πασαλομπήξεων που εφαρμόστηκε που μας κόστισε άλλες 300.000 ευρώ! Τώρα ξοδεύονται άλλες 300.000 ευρώ κα κάνουμε σκόντο την μη πρόσληψη ειδικού συμβούλου!
Ας υποθεσουμε ότι η μέθοδος αποτυγχάνει. Αν έχουμε εφαρμόσει ακριβώς την μελέτη και έχουμε τη σύμφωνη γνώμη του συμβούλου κατασκευής ο Δήμος μπορεί να στραφεί κατά των μελετητών ή και των κατασκευαστών και να ζητήσει αποζημίωση απαλλασσόμενος των ευθυνών του! Αν δεν έχουμε την βεβαίωση καλής εκτέλεσης του ειδικού συμβούλου η ευρωπαϊκή αρχή χρηματοδότησης θα επιβάλει πρόστιμο στον Δήμο Κω ως επιβλέποντα του έργου ενώ δεν θα αποπληρωθεί ο κατασκευαστής με αποτέλεσμα δικαστικές προσφυγές! Το κυριότερο θα είναι η αποστέρηση των δημοτών από μια άμεσα προσιτή και (ελέω της εκάστοτε Δημοτικής Αρχής) ελεύθερη παραλία στο μέτωπο της πόλης μας!
Ν. Μυλωνάς