Α. Προχθές, ξεκίνησαν οι εργασίες οικοδόμησης του οικοπέδου της νέας ΑΒΙΚΩ στην Λάμπη της Κω. Ενός τμήματος γης του νησιού μας με μεγάλη ιστορική κοινωνική παρακαταθήκη και μια ακόμη πιο σπουδαία συμβολική αξία για την τοπική κοινωνία αφού σε αυτό που αναπτύχθηκε το μεγαλύτερο από τα συνεταιριστικά βιομηχανικά συγκροτήματα του νησιού μας στον 20ο αιώνα. Παρασκευή 19.01.2023 30 χρόνια μετα τον χαρακτηρισμό του Δημου ως χώρου πολιτιστικών και μορφωτικών δράσεων, 20 χρόνια μετα την προσπάθεια να κηρυχτεί διατηρητέου για να περάσει στα χεριά του Δημου μας. Αντί λοιπόν να έχουμε την γη για να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε ένα σπουδαίο πνεύμονα νέων, πρωτοπόρων και συγχρόνων υποδομών με δημοσιές και δημοτικές εγκαταστάσεις που έχει ανάγκη το νησί μας θα έχουμε ένα ακόμη ξενοδοχείο 400 κλινών! Ένα ακόμη ξενοδοχείου πάνω στις στάκτες της συλλογικής μας μνήμης. Στο κέντρο του οικιστικού συνόλου της πόλης Κω. Ανατρέποντας και παραβιάζοντας σχεδιασμούς και δεσμεύσεις του Δημου και της κοινωνίας μας. Ένα ξενοδοχείο που θα καταλαμβάνει ένα μεγάλο μέρος της μοναδικής ελεύθερης παραλίας στην περιοχή.

1. Το 2002 ξεκίνησε η διεκδίκηση της κήρυξης διατηρητέων των κτηρίων της παλιάς και νέας ΑΒΙΚΩ και του ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟΥ ΚΩ και το ξεκίνημα διεκδίκηση τους. Το κείμενο διεκδίκησης ανέφερε:‘’…Τα πράγματα με τους ανθρώπους συναποτελούν την ιστορία, την μνήμη, το παρόν και το μέλλον. Η καταστροφή των πραγμάτων, η παράδοση τους στις δυνάμεις του κέρδους, συντελεί στην αποξένωση μας από την κοινωνική και ιστορική αναφορά μας. Πολλά πράγματα ήδη έχουν χαθεί οριστικά για το νησί μας, στον βωμό του εκσυγχρονισμού, του ανταγωνισμού και της παραγωγικότητας. Η κοινωνία της Κω στέκεται με τρόμο μπροστά στο πιθανό ενδεχόμενο να εξαφανιστούν για πάντα οι καμινάδες της Α.ΒΙ.ΚΩ και του ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟΥ. Θα αποτελέσει μεγάλο πλήγμα, ισχυρό σοκ για μας και τα παιδιά μας η απώλεια τους. Κατανοούμε πως μια τέτοια εξέλιξη θα είναι μια ακόμη ήττα στο σκληρό πολιτικό παιχνίδι για τον Δημόσιο χαρακτήρα της ιστορίας, της μνήμης, του αισθήματος αγάπης και πατριωτισμού των Κώων για τον τόπο μας. Κατανοούμε πως πρόκειται να είναι ακόμη νίκη της ιδιωτικοποίησης με στόχο την απαλλαγή μας από κάθε συλλογική, κοινωνική αναφορά του πρόσφατου παρελθόντος μας. ….γι αυτό ζητούμε να κηρυχτούν διατηρητέα και να περιέλθουν στην ιδιοκτησία του Δημου Κω
   Συντονιστική Επιτροπή Φορέων και Πολίτων Κω
2. ΣΧΟΛΙΟ του 2008 (ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2008)
   Τον Μάρτιο του 2001 μόλις που γίνεται γνωστή η μεταβίβαση του 49% της Α.ΒΙ.ΚΩ στην Α.Τ.Ε. η τοπική κοινωνία αντιδρά και συγκροτείται η συντονιστική επιτροπή κοινωνικών φορέων και συλλόγων νήσου Κω, με στόχο την διάσωση της Α.ΒΙ.ΚΩ και ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟΥ. Ο Δήμος Κω καταθέτει τον φάκελο που είχε ετοιμάσει η επιτροπή κοινωνικών φορέων του νησιού για την διεκδίκηση των ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟ+ΑΒΙΚΩ στο Υπουργείο Πολιτισμού με αίτημα την κήρυξη διατηρητέων μνημείων: την νέα Α.ΒΙ.ΚΩ και το ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟ στις 5-6-2001. Η Συντονιστική Επιτροπή Φορέων καταθέτει φάκελο με 1000 υπογραφές για την κήρυξη διατηρητέων της νέας και παλιάς Α.ΒΙ.ΚΩ και του ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟΥ στις 19-6-2001 με κοινοποίηση στον Υπουργό Αιγαίου, 4η εφορία Βυζαντινών και νεότερων μνημείων, Δήμο Κω, Επαρχείο Κω, βουλευτές Δω/σου και Δήμους Δικαίου και Ηρακλειδών.
   Στην πρώτη συζήτηση στο ΥΠΠΟ κηρύσσονται διατηρητέα και τα 3 βιομηχανικά κτήρια. Όμως με παρέμβαση του τοτε υπουργού Πολιτισμού κ. Βενιζέλου γίνεται αναπομπή του θέματος το συμβούλιο (για πρώτη φορά στα χρονικά του θεσμού). Ο κ. Βενιζέλος αλλάζει τον νόμο και τα μέλη της επιτροπής. Η ΑΤΕ δια του προέδρου της κ. Λάμπρου ασκεί καθοριστικές πιέσεις. Τελικά με μια ψήφο διαφορά η νέα ΑΒΙΚΩ χάνει τον χαρακτηρισμό του ΄΄διατηρηταίου΄΄.
   Σήμερα (2008) μετα από συμφωνία ΑΤΕ με τον Δήμο της Κω τα δυο κτήρια περιήλθαν στην ιδιοκτησία του ενώ το τρίτο και μεγαλύτερο της Νέας ΑΒΙΚΩ στην ιδιοκτησία τής ΑΤΕ, ως οικόπεδο 15 στρεμμάτων απαλλαγμένο οποιουδήποτε βάρους που εντάσσεται στο υπό μελέτη σχέδιο πόλεως της περιοχής. Η συμφωνία ήταν ΄΄λεόντιος΄΄ για τα τοπικά συμφεροντα.
3. ΣΗΜΕΡΑ (2023)
   Όλα έχουν αλλάξει. Ο απολογισμός είναι αρνητικός. Η ‘’Λεόντιος συμφωνία Δήμου Κω- Α.Τ.Ε. ‘’ που υπογράφτηκε με ευθύνη της τότε πολιτικής ηγεσίας και ήταν σε βάρος του Δημοτικού συμφέροντος είχε επώδυνες συνέπειες. Η ΑΤΕ πουλήθηκε το 2012 στην Πειραιώς ενώ το οικόπεδο νέας ΑΒΙΚΩ ήταν προς πώληση από το 2008. Έναντι 1,5 εκ ευρώ το 2018 δόθηκε στην εταιρεία COS RIVIERA. Δυστυχώς σε περίοδο ‘’Κυβέρνησης της Αριστεράς’’ χωρίς να μιλήσουν οι τότε βουλευτές και ο Δήμος. Τότε το αποθεματικό του Δημου Κω ήταν 18 εκ Σαφώς μπορούσε η τότε δημοτική αρχή να προλάβει τους ‘’επενδυτές’’. Αυτό απαιτούσε ο αυτοσεβασμός του Δημου και η συνέχεια του αφού το πολεοδομικό σχέδιο του οικισμού Νέας Αλικαρνασσού το ακίνητο έχει τον χαρακτηρισμό ‘’πολιτιστικές χρήσεις’’.
   Η αγοράστρια COS RIVIERA κατά παράβασή της ουσίας του πολεοδομικού σχεδιασμού που θέτει οροί ξενοδοχείων μέχρι 100 κλίνες στον οικισμό, τεμάχισε τα 15 στρέμματα σε 4 οικόπεδα και κατάφερε ασκώντας πιέσεις και εκμεταλλευόμενη την αδιαφορία της νυν δημοτικής αρχής να εκδώσει οικοδομικές αδεείς για 4 ξενοδοχεία που θα ενοποιήσει στην συνέχεια. Ως καλοί έμποροι οι COS RIVIERA πούλησαν το ‘’special project’’ στην ΠΑΤΕΡΑΚΗΣ Ι. ΑΕ που ξεκίνησε άμεσα την ‘’αξιοποίηση’’.
   Β. ΘΛΙΒΕΡΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Κλείνει ο κύκλος της νέας ΑΒΙΚΩ. ΕΝΤΕΛΩΣ ΑΔΟΞΑ. Κάποιοι νιώθουν ικανοποιημένοι. Κάποιοι που τους κατηγορήσαμε ότι έκρεναν ‘’Λεόντιο συμφωνία’’ με την Αγροτική Τράπεζα το 2008. Κάποιοι που τους κατηγορήσαμε ότι έκαναν ‘’την πάπια’’. Ανάμεσα τους και ο πρώην δήμαρχος κ. Κυρίτσης που το πρόβλημα του ήταν ‘’να μην πάρει το ακίνητο κάποιος μη φερέγγυος επιχειρηματίας’’! ‘’Ο Δήμος δεν μπορεί’’ είπε!. Ο νυν δήμαρχος κ. Νικηταράς ουδέποτε ενδιαφέρθηκε για το θεμα! Από το 2019 μέχρι σήμερα απλά κατηγορεί τον κ. Κυρίτση ότι ξεπούλησε την ΑΒΙΚΩ! Λες και ο ίδιος δεν χειρίζονταν το αποθεματικό των 20 εκ. Λες και ο Δήμος μας ΔΕΝ μπορούσε να πει: ‘’STOP’’! ‘’BASTA’’! Η Δημοτική Αρχή Άλλαξε!!! Ακόμη και σήμερα μπορεί να το μπει. Άλλα δεν το θέλει! Γιατί δεν το πιστεύει! Γιατί πιστεύει όπως και ο προκάτοχος του στην δύναμη της επιχειρηματικότητας και όχι της πολιτικής παρεμβατικότητας για παραγωγική ανασυγκρότηση του νησιού. Α! και ο κ. Βενιζέλος φυσικά που υπηρέτησε τα συμφέροντα της τράπεζας αντί του Κωακού.
   Τι κάνουμε τώρα;
   Το ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟ έχει καταρρεύσει πλήρως. Το 2002 όταν ξεκίνησε η προσπάθεια κήρυξης διατηρητέου ήταν ένα ζωντανό πλήρες μουσείο βιομηχανικής κληρονομίας του νησιού. Αρκούσε να μπουν κλειδαριές ασφαλείας και να επισκευάσει με ελάχιστο κόστος η στέγη για να διατηρηθεί επισκέψιμο. Η παλαιά ΑΒΙΚΩ καταρρέει μέρα με την μέρα χωρίς να υπαρχει φως στον ορίζοντα. Μόνο το αποθεματικό του δήμου αυγατίζει φθάνοντας στα 22 εκ.
   Μα έστω και έτσι με πετσοκομμένο των χώρο των ιστορικών βιομηχανικών μας κτηρίων, έστω και τώρα εδώ οπού φέραμε τα πράγματα: είναι ένα χώρος που μπορεί να ζωντανέψει και να δώσει πνοή στο νησί μας! Στη Κω που στερείται σύγχρονων κοινωνικών και παραγωγικών υποδομών! Που γερνά υπό το βαρος της φθοράς του χρόνου, της αλλότριας εκμετάλλευσης των φυσικών της πλεονεκτημάτων και την ανυπαρξία αναπτυξιακών στόχων.
   Νίκος Μυλωνάς