Προς τη Βουλή οδεύει τις επόμενες εβδομάδες το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, το οποίο καλύπτει ένα μεγάλο μέρος μεταρρυθμίσεων που περιλαμβάνουν αυτονομία και εξωστρέφεια τόσο για τα Πανεπιστήμια όσο και για τους φοιτητές. Με το νομοσχέδιο αυτό, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας ολοκληρώνει σχεδόν στο σύνολό τους όλες τις προγραμματικές θέσεις που είχε παρουσιάσει το 2018.

Μέσα σε τρία χρόνια, οι θέσεις που είχε παρουσιάσει ως κόμμα αντιπολίτευσης η Νέα Δημοκρατία είτε έχουν νομοθετηθεί είτε έχουν ήδη υλοποιηθεί, ενώ παράλληλα έχουν προχωρήσει πρωτοβουλίες, που δεν περιλαμβάνονταν σε αυτές τις θέσεις και αφορούν την ψηφιακή μετάβαση και την ενίσχυση του εκπαιδευτικού δυναμικού με 25.000 μόνιμους διορισμούς.

Το νομοθετικό έργο του υπουργείου Παιδείας ήταν ιδιαίτερα πυκνό αλλά και «σφιχτό» και, παρά το lockdown εξαιτίας της πανδημίας, η υπουργός Παιδείας, Νίκη Κεραμέως, προχώρησε μια σειρά μεταρρυθμίσεων με fast track διαδικασίες, παρά τις αντιδράσεις που κατά καιρούς αντιμετώπισε, νομοθετώντας, μεταξύ άλλων, εξαγγελίες που προηγούμενες κυβερνήσεις δεν κατάφεραν να προχωρήσουν, όπως ένα κατώτατο όριο για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και την αξιολόγηση σχολείων και εκπαιδευτικών.

Την επόμενη εβδομάδα κλείνουν τρία χρόνια από την ανάληψη του υπουργικού θώκου, με την υπουργό Παιδείας να έχει να παρουσιάσει πλούσιο έργο που διατρέχει όλες τις βαθμίδες της Εκπαίδευσης.

ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ – ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Δίχρονη Προσχολική Εκπαίδευση, Αγγλικά και Εργαστήρια Δεξιοτήτων

Το Νηπιαγωγείο και το Δημοτικό αποτελούσαν ανέκαθεν μία βαθμίδα με τις λιγότερες μεταρρυθμίσεις ανά κυβέρνηση, καθώς οι περισσότεροι υπουργοί εστίαζαν διαχρονικά στο «καυτό» θέμα των Πανελλαδικών. Η υπουργός Παιδείας ολοκλήρωσε κατά τη θητεία της την εφαρμογή της δίχρονης Προσχολικής Εκπαίδευσης σε όλες τις περιφέρειες της χώρας, με τα παιδιά από 4 ετών και πάνω να φοιτούν πλέον αποκλειστικά στα Νηπιαγωγεία.

Η ένταξη του μαθήματος των Αγγλικών ήταν ακόμα μία προσθήκη για την πρόσβαση σε ξένη γλώσσα από μικρή ηλικία που από την προηγούμενη χρονιά εφαρμόζεται καθολικά σε όλα τα σχολεία.

Στο Δημοτικό αντίστοιχα, ήδη εφαρμόζονται τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων, τα οποία είχαν ξεκινήσει πιλοτικά το σχολικό έτος 2020-2021, τα οποία περιλαμβάνουν ρομποτική, οδική ασφάλεια, σεξουαλική αγωγή μεταξύ άλλων.

Από τον Σεπτέμβριο αναμένεται και η ενίσχυση του ολοήμερου προγράμματος στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση με επέκταση του ωραρίου μέχρι τις 5:30 μ.μ. (σ.σ.: αντί 4:00 μ.μ.), με πιλοτική εφαρμογή σε τουλάχιστον 5.000 τμήματα και αναμόρφωση του ωρολογίου προγράμματος.

ΓΥΜΝΑΣΙΟ – ΛΥΚΕΙΟ

Τράπεζα Θεμάτων, Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής και παράλληλο μηχανογραφικό

Στο Γυμνάσιο λειτουργούν παράλληλα με το Δημοτικό τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων, ενώ στο Λύκειο επιστρέφει η Τράπεζα Θεμάτων, η οποία θα επεκταθεί από την ερχόμενη χρονιά και στις απολυτήριες εξετάσεις.

Η πρόσβαση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση αποτελεί «γρίφο» για όλους τους υπουργούς που έχουν αναλάβει να διαμορφώσουν ένα σύστημα που, αν και φημίζεται για τη διαφάνειά του, ταλαιπωρείται από πολλές παθογένειες.

Παρά τις επικρίσεις που δέχτηκε, η κ. Κεραμέως προχώρησε άμεσα στην εφαρμογή μιας νέας «έκδοσης» της βάσης του 10, την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγή που αποκλείει τους υποψηφίους με χαμηλές βαθμολογίες [σ.σ.: έναν χρόνο πριν από την εφαρμογή της, κατεγράφησαν τρεις περιπτώσεις υποψηφίων που πέρασαν σε πανεπιστημιακά τμήματα με βαθμό κάτω από 1 (μονάδα) από την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση]. Ο σχεδιασμός ολοκληρώθηκε με νέους συντελεστές βαρύτητας, ώστε τα Πανεπιστήμια να έχουν λόγο στο προφίλ του πρωτοετούς που επιθυμούν να διδάξουν, ενώ η προσπάθεια για εύρεση εναλλακτικών δρόμων μετά το Λύκειο κρίνεται, αν μη τι άλλο, αξιόλογη.

Και αυτό γιατί τα Δημόσια ΙΕΚ, με τη θέσπιση του παράλληλου μηχανογραφικού, πέτυχαν να προσελκύσουν σε μόλις έναν χρόνο τον διπλάσιο αριθμό νέων σπουδαστών ηλικίας 18-20 ετών. Η ένταξή τους στο Ταμείο Ανάκαμψης για την αναβάθμιση των υποδομών αποτελεί μία ακόμα σημαντική προσπάθεια, ώστε οι απόφοιτοι Λυκείου να στραφούν σε τεχνικές σπουδές, που μπορούν να τους εξασφαλίσουν άμεση απορρόφηση από την αγορά εργασίας.

Παράλληλα, το υπουργείο Παιδείας, όπως είχε δεσμευτεί, επέκτεινε υπερδιπλασιάζοντας το δίκτυο πρότυπων και πειραματικών σχολείων, με τον θεσμό να εφαρμόζεται και στην Επαγγελματική Εκπαίδευση, με πρότυπα ΕΠΑΛ και πειραματικά ΙΕΚ.

Οι μόνιμοι διορισμοί ήταν μια εξαγγελία που η Νέα Δημοκρατία απέφυγε να κάνει προεκλογικά. Μέσα σε τρία χρόνια όμως ολοκλήρωσε 25.000 μόνιμους διορισμούς σε Γενική και Ειδική Αγωγή, με τους τελευταίους 8.500 να τοποθετούνται από τον Σεπτέμβριο του 2022 στα σχολεία.

Η περίοδος της πανδημίας λειτούργησε ως επιταχυντής για την ψηφιακή μετάβαση του σχολείου με πάνω από 90.000 λάπτοπ και tablet να πηγαίνουν στα σχολεία, ταχύτερο Internet αλλά και voucher για την αγορά εξοπλισμού σε μαθητές και εκπαιδευτικούς, ώστε η σχολική κοινότητα να έχει πρόσβαση στην ψηφιακή Παιδεία.

Τα επόμενα χρόνια, και συγκεκριμένα τον Σεπτέμβριο του 2023, αναμένεται η εφαρμογή των νέων προγραμμάτων σπουδών από το Νηπιαγωγείο έως και το Λύκειο και η εφαρμογή του πολλαπλού βιβλίου με ενισχυμένο ψηφιακό υλικό.

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ

Παρελθόν οι «αιώνιοι», «Ελληνικό Erasmus», κινητικότητα φοιτητών

Τέλος στους «αιώνιους» φοιτητές, διπλά και κοινά προγράμματα σπουδών, major/minor σπουδές και «Ελληνικό Erasmus» είναι μερικές από τις πρωτοβουλίες στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση που απελευθερώνουν την κινητικότητα των φοιτητών και δίνουν πρόσβαση σε επιπλέον ακαδημαϊκή γνώση. Με γνώμονα τις διεθνείς πρακτικές, το υπουργείο Παιδείας προωθεί τη συνεργασία μεταξύ Τμημάτων και Πανεπιστημίων, ώστε οι φοιτητές να μην εγκλωβίζονται στην αρχική τους επιλογή σπουδών, όπως ισχύει μέχρι σήμερα.

Η ενίσχυση της πρακτικής άσκησης αποτελεί μία ακόμα πρωτοβουλία στην προβληματική σύνδεση της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας. Σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους, το επερχόμενο νομοσχέδιο προβλέπει πίστωση αριθμού πιστωτικών μονάδων (ECTS) ανάλογα με τη διάρκεια της πρακτικής άσκησης, υποχρεωτική ασφαλιστική κάλυψη των φοιτητών έναντι εργατικού ατυχήματος και δυνατότητα καθορισμού ελάχιστου ύψους αποζημίωσης.

Παράλληλα δίνεται η δυνατότητα και επιχειρηματικής δραστηριότητας με νομικό πλαίσιο που έχει ήδη θεσπιστεί για λειτουργία των εταιριών-τεχνοβλαστών (spin-off) με στόχο την ενίσχυση της διασύνδεσης έρευνας και καινοτόμου επιχειρηματικότητας στα Πανεπιστήμια και την υποστήριξη στην ίδρυση startups από φοιτητές για ενίσχυση της νεανικής καινοτομίας και επιχειρηματικότητας.

Στις πρωτοβουλίες που συνάντησαν σημαντικές αντιδράσεις συγκαταλέγονται η θέσπιση της λεγόμενης Πανεπιστημιακής Αστυνομίας και οι διατάξεις που προωθούνται στη Βουλή για αλλαγή του μοντέλου διοίκησης στα Πανεπιστήμια με επιστροφή των Συμβουλίων Ιδρυμάτων και αυξημένο έλεγχο στα όργανα διοίκησης του Πανεπιστημίου. Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί ότι, παρά τις αντιδράσεις από την πλευρά των διοικήσεων των Πανεπιστημίων, δεν έχουν κατατεθεί εναλλακτικές προτάσεις για την αντιμετώπιση προβλημάτων στη διοίκηση των Πανεπιστημίων ή για τη διαχείριση των φαινομένων βίας και ανομίας στα ελληνικά Ιδρύματα.

Τέλος, ο εκσυγχρονισμός του ΔΟΑΤΑΠ, με λίστα Πανεπιστημίων και επίσπευση των διαδικασιών, είναι ένα πολύ καλό νέο για τους αποφοίτους ξένων Πανεπιστημίων, καθώς τις προηγούμενες δεκαετίες πολλοί πτυχιούχοι έχουν ταλαιπωρηθεί σε λίστες αναμονής, αλλά και μια προτροπή για οποιονδήποτε επιθυμεί να επιστρέψει και να συνεχίσει τις σπουδές του ή την εργασία του στην Ελλάδα.

https://eleftherostypos.gr/politiki/scholeia-ola-osa-allazoun-apo-ta-nipiagogeia-mechri-ta-panepistimia