Ενα απίστευτο πάρτι με τα λεφτά των μηχανικών αποκαλύπτει το πόρισμα της Τράπεζας της Ελλάδας σχετικά με τα δάνεια που έδινε η Attica Bank. Πρόκειται για χορηγήσεις που στις περισσότερες περιπτώσεις χαρακτηρίζονται «χαριστικά» και αφήνονται υπόνοιες για πολιτικές παρεμβάσεις.
Οπως αποκαλύπτει το Βήμα, που φέρνει στο φως το πόρισμα, μετά από έλεγχο που έκαναν η ΤτΕ και ο εποπτικός μηχανισμός της ΕΚΤ προκύπτει συστηματική χορήγηση δανείων κάτω του κόστους με μηδενική ή μερική εξασφάλιση της Αττικής.
Είναι ενδεικτικό ότι μόνον η κατασκευαστική εταιρεία Τοξότης, του κ. Καλογρίτσα, πήρε 39 δάνεια από την τράπεζα Αττικής, από το 2015 και μετά, με επιτόκιο που σε κάποιες περιπτώσεις ήταν και κάτω από το κόστος της τράπεζας.
Το πρώτο από αυτά, ομολογιακό δάνειο αξίας 11 εκατ. ευρώ, δόθηκε τον Ιανουάριο του 2015, λίγο μετά την ανάληψη της εξουσίας από τον ΣΥΡΙΖΑ, με ευνοϊκούς (οπισθοβαρείς) όρους αποπληρωμής.
Τον Απρίλιο του 2015 το πιστωτικό όριο της Τοξότης αυξήθηκε από 10 εκατ. ευρώ σε 50 εκατ. ευρώ και στις 14 Μαΐου του 2015 στα 100 εκατ. ευρώ!
Στην ίδια αναφορά γίνεται λόγος και για τα αδικαιολόγητα χαμηλά επιτόκια κάτω του κόστους, με τα οποία η Attica δάνειζε την εταιρεία του κ. Καλογρίτσα. Σε μία περίπτωση δε, δάνειο ύψους 14,5 εκατ. ευρώ δόθηκε στην εταιρεία με επιτόκιο μόλις 2,6%, δηλαδή με απόκλιση 9,24% από το επιτόκιο που αντιστοιχούσε (11,84%) στην πιστοληπτική διαβάθμιση G της εταιρείας.
Τα ευρήματα αυτά έκαναν την ΤτΕ να καταθέσει μηνυτήρια αναφορά στην εισαγγελία του Αρείου Πάγου, ζητώντας της να διερευνήσεις την τέλεση αξιόποινων πράξεων.
Η μηνυτήρια αναφορά με ημερομηνία 25 Ιανουαρίου 2016, περιγράφει το "πάρτι" που είχε στηθεί με την Τράπεζα των Μηχανικών.
Γενικότερα στο πόρισμα διαπιστώθηκε ότι υπήρχαν γενικότερες χορηγήσεις προς πελάτες με χαμηλή πιστοληπτική ικανότητα, με επιτόκια όμως πολύ χαμηλότερα από αυτά που αναφέρονταν στην τιμολογιακή πολιτική της τράπεζας.
Καταγράφηκαν μάλιστα 528 περιπτώσεις πελατών με διαβάθμιση ΝΤ (η χαμηλότερη), οι οποίοι έλαβαν δάνεια με μέσο επιτόκιο 7,46%, όταν βάσει τιμολογιακής πολιτικής θα έπρεπε να δανείζονται με 14,02%!
imerisia.gr
Σωρείες παραλείψεων και παρατυπιών καταγράφει το πόρισμα της Τράπεζας της Ελλάδος για την Attica Bank, ύστερα από έλεγχο που έγινε για λογαριασμό του SSM.
Οπως αναφέρει το «Εθνος», οι ελεγκτές διαπίστωσαν σωρεία παραλείψεων σε τρεις κρίσιμους τομείς: Στη διοίκηση, στη διαχείριση πιστωτικού κινδύνου και στο μηχανογραφικό της σύστημα. Επίσης παρατυπίες διαπιστώθηκαν και κατά τη διαδικασία της πρόσφατης αύξησης μετοχικού κεφαλαίου στο πλαίσιο της ανακεφαλαιοποίησής της.
Η Attica Bank δεν διέθετε ούτε στοιχειώδες σύστημα Excel ώστε να υπολογίζεται αυτόματα το επιτόκιο euribor και τα περιθώρια κέρδους στις χορηγήσεις. Δηλαδή ο υπολογισμός των επιτοκίων δεν γινόταν αυτόματα από το σύστημα, αλλά υπολογίζονταν με το χέρι - manually, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά το πόρισμα. Η Τράπεζα Αττικής σε περίπτωση κυβερνοεπίθεσης (cyber attack) -σαν αυτή που δέχθηκαν το καλοκαίρι του 2015 όλες οι ελληνικές τράπεζες- δεν μπορούσε να την αντιμετωπίσει και ο κίνδυνος ήταν μεγάλος να «κρασάρει» το σύστημα και να χάσει όλα τα στοιχεία δανείων και καταθέσεων.
Ακόμα η τράπεζα δεν είχε back up, δηλαδή σύστημα ανάκτησης των δεδομένων της, γεγονός που μπορεί να συμβεί «μετά από ένα μεγάλο καταστροφικό γεγονός» όπως αναφέρει το πόρισμα.
Το μηχανογραφικό σύστημα δεν πέρναγε από κανένα έλεγχο, ούτε μία φορά τον χρόνο, με αποτέλεσμα να υπάρχει ο κίνδυνος αν έπεφτε το σύστημα να πέσει και η τράπεζα.
Τα λάθη του Excel ήταν πολλά και στο σύστημα που κατέγραφε τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα.
Οπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο πόρισμα από λάθος δεν υπολογίστηκαν μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα (NPEs) ύψους 72 εκατ. ευρώ.
Συγκεκριμένα 555 δανειολήπτες είχαν από εταιρικά και δάνεια λιανικής 72 εκατ. ευρώ που δεν τα εξυπηρετούσαν στην ώρα τους και η τράπεζα θα έπρεπε να είχε λάβει τις ανάλογες προβλέψεις. Το Excel δεν μπορούσε από λάθος στο σύστημα να «δει» αυτά τα δάνεια και η τράπεζα δεν είχε λάβει τις ανάλογες προβλέψεις.
Ανοίγματα στο 57%
Αποτέλεσμα του «τυφλού» συστήματος είναι η Τράπεζα Αττικής να έχει σήμερα τους χειρότερους δείκτες μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων στο 57%. Σε δανειακό χαρτοφυλάκιο ύψους 3,9 δισ. ευρώ (30 Μαρτίου 2016) τα καθυστερούμενα δάνεια ήταν 2,2 δισ. ευρώ και οι προβλέψεις 1,5 δισ. ευρώ. Ολα τα συστήματα της τράπεζας που κοστολογούσαν το ρίσκο και έπαιρναν προβλέψεις για τα δάνεια, αλλά και στάθμιζαν την πιστοληπτική ικανότητα των πελατών της ήταν διάτρητα και απαρχαιωμένα.
Η Attica Bank, που έφτασε τις προηγούμενες μέρες ένα βήμα πριν από τον γκρεμό, καθώς θα βρισκόταν υπό επιτροπεία και θα πήγαινε σε εκκαθάριση, είχε πολλά θέματα και σε επίπεδο διοίκησης. Η εταιρική διακυβέρνηση χώλαινε, καθώς υπήρχαν μέλη στο ΔΣ της τράπεζας και στις Επιτροπές που δεν πληρούσαν τα κριτήρια και τις προϋποθέσεις του νόμου 4346/2015 για τις τραπεζικές διοικήσεις. Ιδιαίτερη αναφορά κάνει το πόρισμα και στη διαδικασία της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου λόγω της ανακεφαλαιοποίησης.
Οπως σημειώνουν οι ελεγκτές, μέρος της αύξησης κεφαλαίου της Attica Βank και συγκεκριμένα 57,35 εκατ. είναι παράτυπα γιατί θεωρούνται ότι καλύφθηκαν με αυτοχρηματοδότηση. Με απλά λόγια η τράπεζα χρησιμοποίησε 57,35 εκατ. για να καλύψει μέρος της αύξησης κεφαλαίου και με ίδια μέσα και μέσω δανεισμού.
Επίσης το πόρισμα αναφέρεται σε ομάδα δανείων, τα οποία χορηγήθηκαν χωρίς να τηρηθούν οι τραπεζικοί κανόνες και η τραπεζική δεοντολογία. Διαπιστώνει το πόρισμα ότι πολλά δάνεια δεν έχουν νομική κάλυψη.
Και ότι κάποια από αυτά βρίσκονται στην κυριολεξία στον αέρα.
Επίσης χορηγούνταν δάνεια χωρίς να έχουν ληφθεί ουσιαστικές εξασφαλίσεις.
Και σε πολλές περιπτώσεις οι εγγυήσεις δεν παρέχουν ουσιαστικές εξασφαλίσεις.
Τα κριτήρια χορήγησης δανείων σε ορισμένα δάνεια είναι διάτρητα.
Το πόρισμα διαπιστώνει επίσης ότι ο μηχανισμός παρακολούθησης του δανείου από την εκταμίευση έως ότου καταστεί μη εξυπηρετούμενο ήταν επίσης διάτρητος.
Με αποτέλεσμα σε πολλά δάνεια η Attica Βank ενώ τα collaterals (εγγυήσεις) έχαναν την αξία τους δεν ζητούσε από τους επιχειρηματίες να φέρουν νέες εγγυήσεις.
36 κραυγαλέες παραλείψεις
Το πόρισμα της Τράπεζας της Ελλάδος αναφέρεται σε 36 παραλείψεις σε ό,τι αφορά την εταιρική διακυβέρνηση, τη διαχείριση και κοστολόγηση του κινδύνου, τα συστήματα μηχανοργάνωσης της τράπεζας. Δεν γίνεται αναφορά σε συγκεκριμένα «κόκκινα» δάνεια, ούτε σε συγκεκριμένα δάνεια που βρίσκονται σε καθυστέρηση.
Το πόρισμα αναφέρει μεταξύ άλλων:
• Για την εταιρική διακυβέρνηση: Ανεπαρκή σύνθεση του ΔΣ. Κάποια μέλη δεν συμμετείχαν στα διοικητικά συμβούλια, δεν γνώριζαν τη στρατηγική και το επιχειρησιακό σχέδιο της τράπεζας.
• Διαπιστώνει μη επαρκή σύνθεση και λειτουργία της επιτροπής ελέγχου.
• Ανεπαρκή διαχείριση ρίσκου. Και μη αποδοτική δομή και λειτουργία του τμήματος καθυστερούμενων δανείων.
• Ακατάλληλους μηχανισμούς ελέγχου. Και ακόμα ότι το τμήμα διαχείρισης κινδύνων δεν είχε πλήρη ανεξαρτησία, διότι τα μέλη του συμμετείχαν και σε επιτροπές χορηγήσεων.
• Για το επιχειρησιακό μοντέλο ότι δεν υπήρχε πολιτική τιμολόγησης δανείων. Εδώ περιλαμβάνονται και οι παρατυπίες στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου για την ανακεφαλαιοποίηση της τράπεζας.
• Για τη διαχείριση κινδύνου, ότι η τράπεζα είχε ανεπαρκή κριτήρια εταιρικού δανεισμού. Ο πελάτης δεν αξιολογούνταν με βάση την πιστοληπτική του ικανότητα. Η τιμολόγηση των δανείων δεν αξιολογούσε το ρίσκο και δεν αντικατόπτριζε τον κίνδυνο. Ακόμα και οι αλλαγές των επιτοκίων γίνονταν με το χέρι, καθώς το Excel δεν μπορούσε να ακολουθήσει τις αλλαγές των επιτοκίων euribor. Δεν υπήρχε μηχανισμός εσωτερικού ελέγχου για τις αλλαγές σε δανειακές συμβάσεις. Το σύστημα με απλά λόγια δεν μπορούσε να δει όλα τα κόκκινα δάνεια, με αποτέλεσμα να μην μπορεί η τράπεζα εγκαίρως να λάβει τις κατάλληλες προβλέψεις. Επίσης η τράπεζα δεν είχε συμμορφωθεί με τους κανόνες της ΕΒΑ ως προς την κατάταξη των ανοιγμάτων. Ο μηχανισμός αξιολόγησης των εγγυήσεων ήταν ελλιπής. Δεν υπήρχαν βάσεις δεδομένων σε ό,τι αφορά την αξία των ενεχύρων.
• Μηχανογραφικό σύστημα: παρότι αναφέρει το πόρισμα ότι είχε εγκριθεί κονδύλι για την αναβάθμιση του μηχανογραφικού συστήματος η επένδυση δεν έγινε. Ολο το σύστημα ήταν έωλο καθώς υπήρχε πλήρης απουσία ποιοτικών ελέγχων. Το πόρισμα σημειώνει ότι αν και υπήρχε γραφείο ασφαλείας του συστήματος η θέση παρέμενε άδεια για περισσότερο από 1 χρόνο. Η τράπεζα ήταν εξαιρετικά εκτεθειμένη σε κινδύνους από κυβερνοεπιθέσεις. Το μηχανογραφικό δεν λειτουργούσε με κανόνες ασφαλείας με αποτέλεσμα κρίσιμα στοιχεία να μην περνάνε στο σύστημα.
Ακόμα διαπιστώνει μη σωστό διαχωρισμό αρμοδιοτήτων στην αξιολόγηση αιτημάτων δανειοδότησης και των εγκρίσεων αυτών των αιτημάτων.
Πόσα εκατομμύρια πήρε ο Καλογρίτσας από την Attica Bank;
Νέες αποκαλύψεις έκανε το κεντρικό του δελτίο ο Alpha, αναφορικά με την διασύνδεση του επιχειρηματία Καλογρίτσα με την Attica Bank.
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο Alpha, η Attica Bank είχε ουσιαστικά μετατραπεί σε… Καλογρίτσα Bank. Και αυτό γιατί, όπως προκύπτει από τον έλεγχο της ΤτΕ σε έκθεσή της, ο επιχειρηματίας έπαιρνε τεράστια δάνεια με μηδενικές εξασφαλίσεις.
Μάλιστα, τα δάνεια αυτά δεν ήταν από παρελθόντα χρόνο, δηλαδή προ κρίσης, αλλά μετά την κορύφωσή της. Τεράστιο δε, ζήτημα προκύπτει και αν τα δάνεια αυτά αποπληρώνονται.
Σύμφωνα όμως με το ρεπορτάζ του Alpha, είχαν μπει στην διαδικασία του roll over δηλαδή ο επιχειρηματίας να παίρνει νέο δάνεια για να αποπληρώνει τα παλιά.
Συγκεκριμένα,
Ο κατασκευαστής Χρήστος Καλογρίτσας έχει χρηματοδοτηθεί με 127,6 εκατομμύρια ευρώ από την Τράπεζα Αττικής και μάλιστα τα 77,6 εκατ. τα πήρε όταν ο ΣΥΡΙΖΑ ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας, δηλαδή από το 2015 και μετά. Από αυτά το 2015 είχε πάρει 55 εκατ ευρώ και απο την αρχή του 2016 άλλα 22,6 εκάτ ευρώ.
Οπως αποκαλύπτει το πόρισμα του ελέγχου που διενήργησε στην τράπεζα Αττικής, μικτό κλιμάκιο της Τράπεζης της Ελλάδος και του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (SSM) της ΕΚΤ, στις 27 Ιουνίου 2016 πήρε από την τράπεζα 15 εκατ. τα οποία κατά παράνομο τρόπο φέρεται να χρησιμοποιήθηκαν για τη συμμετοχή του στο διαγωνισμό των τηλεοπτικών αδειών.
Στο μεταξύ την Τρίτη είναι μια κρίσιμη ημέρα για την Τράπεζα Αττικής καθώς αν στην έκτακτη γενική συνέλευση, αν δεν εναρμονιστεί η σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου με τις υποδείξεις της ΤτΕ, είναι πολύ πιθανόν το ενδεχόμενο να παυθεί η διοίκηση και να διοριστεί επίτροπος από την κεντρική τράπεζα.
Οσον αφορά το πόρισμα για την Τράπεζα Αττικής, σύμφωνα με ρεπορτάζ που μετέδωσαν τα δελτία ειδήσεων του ΑLPHΑ και του STAR, η χρηματοδότηση του Χρ. Καλογρίτσα πραγματοποιήθηκε με ιδιαίτερα προνομιακό καθεστώς, το οποίο συνιστά τουλάχιστον σοβαρή παρατυπία αν όχι παρανομία, τόσο για την τράπεζα όσο και για τον ίδιο το δανειολήπτη.
Το πόρισμα των ελεγκτικών αρχών, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, αποκαλύπτει ότι ο κρουνός των εκατομμυρίων από την Τράπεζα Αττικής προς τον κατασκευαστή και εν αναμονεί καναλάρχη Χρ. Καλογρίτσα άνοιξε κατά τρόπο εντυπωσιακά προκλητικό την περίοδο που ο ΣΥΡΙΖΑ έγινε κυβέρνηση.
Το πόρισμα το οποίο αποστέλλεται στις δικαστικές αρχές, κατά πληροφορίες καταγράφει τα εξής ευρήματα:
-Την περίοδο από το 2011 έως το 2014 ο Χρ. Καλογρίτσας και οι εταιρίες συμφερόντων του δανειοδοτήθηκαν συνολικά με περίπου 50 εκατ. ευρώ.
-Το διάστημα από 2.1.2015 έως 31.12.2015 , ο κατασκευαστής πήρε από την τράπεζα Αττικής επιπλέον δάνεια περίπου 55 εκατ.
-Το 2016 και συγκεκριμένα μέχρι και το τέλος του περασμένου Ιουνίου, ο κ. Καλογρίτσας δανειοδοτήθηκε με ακόμη 22,6 εκατ. από την τράπεζα Αττικής. Από αυτά τα 7,6 εκατ. είχαν δοθεί από τον Ιανουάριο μέχρι τα τέλη Ιουνίου ενώ στις 27 Ιουνίου δόθηκαν επιπλέον 15 εκατ. ευρώ σε δυο εταιρίες συμφερόντων του.
Από τις συγκεκριμένες εταιρίες ο επιχειρηματίας φέρεται να «τραβάει» μεγάλο μέρος των 15 εκατ. και εικάζεται ότι είναι χρήματα που χρησιμοποίησε για τη συμμετοχή του στο διαγωνισμό των τηλεοπτικών αδειών.
Επισημαίνεται ότι το πορισμα της ΤτΕ και του SSM έχει εξετάσει τα δάνεια και την πορεία της Τράπεζας Αττικής μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2015. Για τις δανειοδοτήσεις του 2016 εξελίσσεται αυτή τη στιγμή ειδικός έλεγχος απο την επιθεώρηση των ελεγκτών της κεντρικής τράπεζας από τον οποίο προέκυψαν τα ευρήματα για τα 22,7 εκάτ ευρω που πήρε ο κ. Καλογρίτσας.
Ο έλεγχος της Τραπέζης της Ελλάδος για τη φετινή χρονιά και ειδικά για τα δάνεια των 22,6 εκατ. ευρώ που πήρε ο κατασκευαστής, φέρεται να εντοπίζει παράνομες και παράτυπες πρακτικές από την πλευρά των υπευθύνων της τράπεζας Αττικής αλλά και κακουργηματικού χαρακτήρα πράξεις από την πλευρά του επιχειρηματία σχετικά με το τελευταίο δάνειο των 15 εκατ. ευρώ.
Ταυτόχρονα το πόρισμα επισημαίνει ότι οι εξασφαλίσεις των δανείων είναι ανεπαρκείς έως χαριστικές και βασίζονται κυρίως στην ανάληψη δημοσίων έργων. Παράνομη θεωρείται σπο την ΤτΕ η επιστροφή κεφαλαίου απο τις δυο εταιρές που έδωσε την δυνατότητα στον κ. Καλογρίτσα να πάρει τα χρήματα και να να χρησιμοποιησει όπως όλα δείχνουν για τον διαγωνισμό των τηλεοπτικών αδειών.
Οι ελεγκτές φέρονται εντυπωσιασμένοι απο το γεγονός οτι βρήκαν, μέσα στο 2016 και αιτήσεις του κ. Καλογρίτσα για επιπλέον δανεισμό ύψους 19 εκατ ευρώ τα οποία δεν πρόλαβαν να του… τα δώσουν
Ένας άλλος ευνοημένος των δανειοδοτήσεων της Τράπεζας Αττικής είναι ο κατασκευαστής Σπύρος Ζανιάς. Είναι ιδιοκτήτης της κατασκευαστικής «Γεωμετρική Α.Ε.» κτίριο της οποίας στην περιοχή του Περιστερίου είχε μισθώσει η Τράπεζα Αττικής χωρίς να το χρησιμοποιεί. Χαρακτηριστικό της εύνοιας είναι μάλιστα ότι λίγο πριν την λήξη των δανείων κάποιος εκ της διοικήσεως της Τράπεζας Αττικής φρόντιζε να ανανεώνεται το δάνειο ώστε να μην πληρώνει. Στην Τράπεζα της Ελλάδος μιλούν για κακούργημα
Στο μεταξύ αύριο είναι προγραμματισμένη η έκτακτη γενική συνέλευση των μετόχων της Τράπεζας Αττικής που θα εγκρίνει την ανασύνθεση του ΔΣ. Η ΤτΕ είχε ζητήσει ο κ. Π. Ρουμελιώτης να έχει ρόλο μη εκτελεστικού μέλους και να απομακρυνθούν από το ΔΣ ο κ. Γ. Σαπουτζόγλου, ο κ. Κ. Μακέδος και η κ. Α. Πουσκούρη.
Τα ύποπτα «κόκκινα» δάνεια που έχουν φτάσει σε ποσοστό ρεκόρ
Οι αμφισβητούμενες χορηγήσεις πολλών εκατομμυρίων ευρώ χωρίς η Attica να λάβει υπόψη τραπεζικά κριτήρια - Οι ασυνήθιστα υψηλές χρηματοδοτικές γραμμές σε συγκεκριμένους επιχειρηματικούς ομίλους
Σε θρίλερ, που κορυφώθηκε την προηγούμενη Πέμπτη με την έφοδο της οικονομικής αστυνομίας στο γραφείο της συζύγου του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, παραπέμπει η πολιτικοοικονομική μάχη, που διεξάγεται μήνες τώρα, για τον έλεγχο της Τράπεζας Αττικής.
Η υπόθεση αναμένεται να έχει και συνέχεια, καθώς η Τράπεζα της Ελλάδος τις επόμενες ημέρες θα παραδώσει στις εισαγγελικές αρχές το πόρισμα ελέγχου στην Attica Bank. Τον έλεγχο στην Τράπεζα Αττικής διενήργησαν από κοινού η Τράπεζα της Ελλάδος με τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM).
Στο πόρισμα, σύμφωνα με πληροφορίες που δημοσιεύει η «Καθημερινή» έχουν εντοπιστεί δάνεια ύψους πολλών εκατομμυρίων ευρώ που έχουν διατεθεί χωρίς να ληφθούν υπόψη τραπεζικά κριτήρια.
Τα δάνεια αφορούν κυρίως κατασκευαστικές εταιρείες, καθώς και τη χρηματοδότηση πολλών έργων υποδομής (οδικά, λιμενικά και άλλα) τα οποία κατά κανόνα δεν εξυπηρετούνται.
Στις λίστες της Τράπεζας της Ελλάδος περιλαμβάνονται και χρηματοδοτήσεις της τράπεζας σε γνωστά επιχειρημματικά ονόματα, ενώ εντύπωση προκαλούν ασυνήθιστα υψηλές χρηματοδοτικές γραμμές που κατά πληροφορίες έχουν δοθεί σε συγκεκριμένους ομίλους.
Σύμφωνα με την «Καθημερινή» αποτελεί γεγονός ότι το τελευταίο διάστημα έγινε μια μεγάλη προσπάθεια από κυβερνητικούς -αι όχι μόνο- κύκλους, να μη θιγούν οι ισορροπίες στην τράπεζα σε επίπεδο διοίκησης, διαδικασία που κορυφώθηκε την προηγούμενη εβδομάδα. Παραδοσιακά οι κυβερνήσεις στην Ελλάδα χρησιμοποιούσαν εντελώς καταχρηστικά μέος του τραπεζικού συστήματος ως εργαλείο εξυπηρέτησης φίλιων επιχειρηματικών δυνάμεων, συνδικαλιστών, κομματικών φίλων και εδραίωσης πελατειακών σχέσεων, μοιράζοντας «δανεικά κι αγύριστα».
Τα κόμματα πριν από την κρίση χρησιμοποίησαν κατά κόρον το τραπεζικό σύστημα ως εργαλείο πολιτικής, ασκώντας άμεσα και έμμεσα, έλεγχο της ροής του χρήματος. Τον Ιανουάριο του 2015, με την έλευση του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία, η νέα κυβέρνηση επιδίωξε την ανάκτηση του ελέγχου των μεγάλων τραπεζών. Και μπορεί η κρίση να μην το επέτρεπε, αλλά η συγκυρία προσέφερε μια άλλου τύππου ευκαιρία: Τα «κόκκινα» δάνεια και ότι αυτά συνεπάγονται, δηλαδή αποπληρωμές, ρυθμίσεις, πλειστηριασμούς.
Ωστόσο, η προσπάθεια είχε άδοξο τέλος, καθώς η τραπεζική ενοποίηση μετέφερε τον εποπτικό έλεγχο στον SSM, δίχως την έγκριση του οποίου δεν μπορούσαν να γίνουν πολλά πράγματα...
Αργότερα, η... σκληρή διαπραγμάτευση του 2015 οδήγησε στον εκμηδενισμό της αξίας των μετοχών του Δημοσ΄΄ιου, στην επιβολή κεφαλαιακών περιορισμών, σε νέα ανακεφαλαιοποίηση και εν τέλει, η κυβέρνηση συμφώνησε και ψήφισε έναν νόμο με τον οποίο έχασε κάθε δυνατότητα παρέμβασης.
Έτσι έμεινε η Attica Bank, η οποία μάλιστα ως μη συστημική τράπεζα βρίσκεται στην εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδος και όχι του SSM. Πρόκειται για μια ταλαιπωρημένη τράπεζα που έχει μετατραπεί σε μια ιδιότυπη «θυγατρική» του ΤΣΜΕΔΕ. Το ΤΣΜΕΔΕ έβαζε διαρκώς λεφτά στην τράπεζα, με αποτέλεσμα κάποιοι μηχανικοί να κάνουν διαρκώς τους τραπεζίτες και κάποιοι άλλοι τους επιχειρηματίες με τα λεφτά των ασφαλισμένων.
Στο τέλος Μαρτίου του 2016, η Τράπεζα Αττικής εμφάνιζε «κόκκινα» δάνεια 57%, όταν ο μέσος όρος των μη εξυπηρετούμενων δανείων σε όλες τις άλλες τράπεζες διαμορφωνόταν στο 45%. Σήμερα, τα «κόκκινα» δάνεια στην Τράπεζα Αττικής φτάνουν το 60%!
Μετά τον εποπτικό έλεγχο του SSM και της Τράπεζας της Ελλάδος, η Attica Bank βρέθηηκε ένα βήμα πριν την τοποθέτηση επιτρόπου και την ενεργοποίηση των διαδικασιών εκκαθάρισης. Αυτό απετράπη έπειτα από συμφωνία του ΤΣΜΕΔΕ με την Τράπεζα της Ελλάδος, τον περασμένο Ιούλιο, για την άμεση αντιικατάσταση της διοίκησης με έμπειρα τραπεζικά στελέχη και τη συμμόρφωση με τις υποδείξεις των ελεγκτών. Ωστόσο, αυτό δεν έγινε. Μάλιστα στις αρχές Σεπτεμβρίου ανακοινώθηκε - δίχως καν να έχει ενημερωθεί η Τράπεζα της Ελλάδος- η τοποθέτηση του Παναγιώτη Ρουμελιώτη στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου και του Γεράσιμου Σαπουντζόγλου στη θέση του προέδρου.
Πηγές της Τράπεζας της Ελλάδος από την πρώτη στιγμή είχαν εκφράσει έντονες επιφυλάξεις για την καταλληλότητα των δύο προσώπων για τις συγκεκριμένες θέσεις για τις οποίες προορίζονταν, ενώ την περασμένη Δευτέρα η κυβέρνηση και οι υπόλοιποι εμπλεκόμενοι ενημερώθηκαν ότι αυτό το ΔΣ της Τράπεζας Αττικής δεν μπορεί να εγκριθεί από την ΤτΕ. Παράλληλα, συνεδρίαση της διεύθυνσης Εποπτείας της Τράπεζας της Ελλάδος για την Πέμπτη 15 Σεπτεμβρίου. Ωστόσο, παρά την αντίθετη γνώμη της Τράπεζας της Ελλάδος, το ΤΣΜΕΔΕ, με τη στήριξη της κυβέρνησης, επέμεινε και μάλιστα διατυπώθηκαν εκτιμήσεις ότι η απόρριψη των δύο προσώπων θα προκαλούσε νέα σύγκρουση ΤτΕ-κυβέρνησης.
Έτσι, η έφοδος των εισαγγελέων διαφθοράς και της οικονομικής αστυνομίας στα γραφεία της συζύγου του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, λίγες ώρες πριν την προγραμματισμένη συνεδρίαση της διεύθυνσης Εποπτείας της ΤτΕ, δεν μπορούσε παρά να συνδεθεί με την απορριπτική στάση της κεντρικής τράπεζας στο νέο ΔΣ της Τράπεζας Αττικής που είχε αποφασίσει η κυβέρνηση.
Αργά το βράδυ της προηγούμενης Πέμπτης η σύγκρουση κυβέρνησης-Τράπεζας της Ελλάδος κινδύνευσε να λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις, αφού κυβερνητικές πηγές υποστήριζαν ότι η απόρριψη της προτεινόμενης διοίκησης στην Attica Bank είναι μια αντίδραση του Γιάννη Στουυρνάρα στον έλεγχο της εταιρείας της συζύγου του. Μάλιστα, το πρωί της προχθεσινής Παρασκευής η εφημερίδα «Αυγή» με το κεντρικό πρωτοσέλιδο θέμα της κατηγόρησε ευθέως τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος ότι θέτει σε κίνδυνο τη σταθερότητα ολόκληρου του τραπεζικού συστήματος.
Ωστόσο γρήγορα οι τόνοι έπεσαν, έπειτα και από παρέμβαση του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου. Το θέμα του ΔΣ της Τράπεζας Αττικής άρχισε να ομαλοποιείται όταν νωρίς το πρωί της Παρασκευής ανακοινώθηκε συμφωνία για το νέο ηγετικό δίδυμο της Attica Bank με τον Θόδωρο Πανταλάκη στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου και τον Παναγιώτη Ρουμελιώτη (που ήθελε η κυβέρνηση ως διευθύνοντα σύμβουλο) στη... διακοσμητική θέση του μη εκτελεστικού προέδρου.
Ραγδαίες είναι οι εξελίξεις στην Attica Bank Μετά από συνεδρίαση της ΕΠΑΘ, της Επιτροπής Πιστωτικών & Ασφαλιστικών Θεμάτων της Τράπεζας της Ελλάδος, η οποία ολοκληρώθηκε αργά χθες το βράδυ, οι αποφάσεις που ελήφθησαν για την Attica Bank αλλάζουν τα δεδομένα της τράπεζας.
Η απόφαση της Επιτροπής είναι καταρχήν να σταματήσουν οι χορηγήσεις μέχρι νεωτέρας. Πηγές της αγοράς ανέφεραν ότι η απόφαση αυτή ενδεχομένως να συνδέεται με έρευνες που γίνονται στην τράπεζα για τα δάνεια που έχουν χορηγηθεί, πότε και σε ποιους. Ακόμη, η Επιτροπή απέρριψε τις προτάσεις του ΤΣΜΕΔΕ, για την ανάληψη των θέσεων του προέδρου και του διευθύνοντος συμβούλου από τους Γ. Σαπουντζόγλου και Π. Ρουμελιώτη αντιστοίχως. Ωστόσο ο κ. Ρουμελιώτης έχει τη συναίνεση της Επιτροπής να αναλάβει οποιαδήποτε μη εκτελεστική θέση στο Δ.Σ. της τράπεζας επομένως ακόμη και εκείνη του προέδρου. Επίσης η Επιτροπή «έκοψε» από το Δ.Σ. της τράπεζας την μέχρι πρότινος πρόεδρο, κ. Πουσκούρη και τον κ. Μακέδο. Ας σημειωθεί πως το Δ.Σ. της Τράπεζας Αττικής πολύ πρόσφατα είχε συγκροτηθεί σε σώμα.
Ο κ. Σαπουντζόγλου φαίνεται να μην αξιολογήθηκε από την Επιτροπή λόγω της εμπλοκής του με την Proton Bank, ενώ ο κ. Ρουμελιώτης δεν μπορούσε να κατέχει τη θέση του CEO της τράπεζας κυρίως λόγω της έλλειψης τραπεζικής εμπειρίας. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές η διακοπή των χορηγήσεων θα μπορούσε να κρατήσει για τρεις ημέρες, ωστόσο, πηγές της αγοράς αυτό το συνέδεαν με τον ορισμό νέας διοίκησης στο χρονικό αυτό διάστημα. Παράλληλα, σήμερα δεν αποκλείεται να γίνει αίτηση από την τράπεζα για αναστολή διαπραγμάτευσης στο ΧΑ για λόγους προστασίας του επενδυτικού κοινού. «Μπορεί η Attica Bank να μην έχει μέτοχο το ΤΧΣ πλην όμως τα κριτήρια για τη διαμόρφωση της διοίκησης της τράπεζας δεν θα διαφέρουν από εκείνα που ισχύουν για τις συστημικές τράπεζες», ανάφερε κάποια τραπεζική πηγή.
Κύκλοι της τραπεζικής αγοράς πάντως δεν απέκλειαν τη σύνδεση της εφόδου του εισαγγελέα διαφθοράς και της οικονομικής αστυνομίας στην εταιρεία της συζύγου του διοικητή της ΤτΕ, κ. Λίνας Νικολοπούλου, με τις εξελίξεις στην Attica Bank, μετά τις αποφάσεις Στουρνάρα. Ελεγαν χαρακτηριστικά ότι ενδεχομένως να ανοίγει νέος γύρος πολέμου της κυβέρνησης με τον διοικητή της ΤτΕ, με αφορμή την απόρριψη των προσώπων που η κυβέρνηση πρότεινε για την Attica Bank. Προκειμένου να αποκλιμακωθεί η ένταση, υπήρξε χθες τηλεφωνική επικοινωνία του πρωθυπουργού με τον Γ. Στουρνάρα, την ώρα της εφόδου στα γραφεία της συζύγου του. Πληροφορίες αναφέρουν ότι υπήρξε ιδιαίτερα «ψυχρό κλίμα», με τον κ. Τσίπρα να αρνείται ότι γνώριζε οτιδήποτε για την υπόθεση και να τονίζει ότι «το θέμα δεν αφορά την κυβέρνηση και όλη υπόθεση θα ακολουθήσει τον δρόμο της Δικαιοσύνης».
Δεν φοβάμαι
Ο κ. Στουρνάρας διαβεβαίωσε τον πρωθυπουργό ότι αυτός και η σύζυγός του «δεν έχουν τίποτα να φοβηθούν». Συμφώνησαν ότι «η Δικαιοσύνη πρέπει να αφεθεί να κάνει απερίσπαστη τη δουλειά της». Από την ΤτΕ άφησαν αργά το απόγευμα της Πέμπτης να διαρρεύσει ότι οι κ.κ. Τσίπρας και Στουρνάρας συμφώνησαν επίσης ότι οι σχέσεις και η μεταξύ τους συνεργασία δεν πρέπει και δεν μπορεί να επηρεαστεί από την εξέλιξη αυτή.
Αλλες πληροφορίες ανέφεραν ότι ο κ. Στουρνάρας είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ευρωπαίο κεντρικό τραπεζίτη Μάριο Ντράγκι. Στελέχη της Κομισιόν εξέφραζαν τη δυσαρέσκειά τους για την εξέλιξη αυτή, καθώς την συνέδεαν με την απόφαση για το «μπλόκο» στις επιλογές της κυβέρνησης για τη διοίκηση της Attica Bank.
Πάντως, οι όποιες κινήσεις που πρέπει να γίνουν στην τράπεζα πρέπει να είναι άμεσες, ώστε να καλυφθεί το κενό στη διοίκηση.
Τα ονόματα που ακούγονται είναι πολλά, όπως ενός παλαιού τραπεζικού στελέχους αλλά και μιας γυναίκας που θα μπορούσε να γίνει διευθύνουσα σύμβουλος και να σταματήσει η «επιτροπεία» στην οποία είναι ουσιαστικά σήμερα η Attica Bank.