Για... έξι μήνες το πολύ θα μπορούσαν να πληρώνουν τα ασφαλιστικά ταμεία τις συντάξεις στα 2.663.000 των συνταξιούχων της χώρας αν ρευστοποιούσαν ολόκληρη την κινητή και ακίνητη περιουσία τους, η οποία έχει περιοριστεί στα 16,3 δισ. ευρώ, από 25,6 δισ. ευρώ που ήταν στα τέλη του 2004.

Την έλλειψη ικανού αποθεματικού να στηρίξει την κοινωνική ασφάλιση και την απομείωση της αξίας της περιουσίας των Ταμείων που «βυθίζονται» σε ολοένα και μεγαλύτερα ελλείμματα λόγω της παρατεινόμενης ύφεσης, των συνεπειών της και της περικοπής (για δημοσιονομικούς λόγους) της κρατικής επιχορήγησης, αποκαλύπτουν τα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και αδημοσίευτη μελέτη του ομότιμου καθηγητή της Παντείου, Σ. Ρομπόλη.

Το αποθεματικό
Με βάση τη μελέτη που δημοσιεύει η «Ημερησία», στις 31 Μαρτίου του 2015 (πριν από την επιδείνωση των δημοσιονομικών δεδομένων που οδήγησαν την κυβέρνηση στην υπογραφή του 3ου Μνημονίου και πριν από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών που «κόστισε» στα Ταμεία - μετόχους), το σύνολο της κινητής και ακίνητης περιουσίας των φορέων κοινωνικής ασφάλισης δεν ξεπερνούσε τα 16,3 δισ. ευρώ.

Και ήταν κατά 9,3 δισ. ευρώ μικρότερη (-36,3%) σε σύγκριση με την αξία που είχε στις 31/12/2004 (25,6 δισ. ευρώ, σύμφωνα με την επίσημη, τότε, αποτίμηση του υπουργείου). Το ποσό αυτό, ως αποθεματικό, χωρίς δηλαδή τα έσοδα από τις εισφορές και μετά τις γνωστές απώλειες των δομημένων ομολόγων, του PSI κ.ά., «καλύπτει» σήμερα μικρό μέρος της ετήσιας δαπάνης για τις πληρωμές συντάξεων που «αγγίζει» τα 29 δισ. ευρώ ή τα 32,5 δισ. ευρώ αν συνυπολογιστεί το κόστος των απλήρωτων - σε εκκρεμότητα συντάξεων ύψους 3,5 δισ. ευρώ (1,540 δισ. ευρώ εκτιμάται ότι είναι το ετήσιο κόστος για τις κύριες συντάξεις που καθυστερούν έως και δύο χρόνια και 235 εκατ. ευρώ τον χρόνο για τις επικουρικές)...

Στο αποθεματικό της κοινωνικής ασφάλισης έως τον Μάρτιο του 2015 περιλαμβάνονταν, συγκεκριμένα, κινητή περιουσία 15,5 δισ. ευρώ (5,3 δισ. ευρώ στο Κοινό Κεφάλαιο των φορέων που τηρείται στην ΤτΕ, 2,4 δισ. ευρώ ρευστά διαθέσιμα, 2,6 δισ. ευρώ ομόλογα, 1,5 δισ. ευρώ μετοχές, 3,7 δισ. ευρώ στο Ασφαλιστικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης Γενεών) και ακίνητα αντικειμενικής αξίας 800 εκατ. ευρώ. Να σημειωθεί ότι το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης που δεν λαμβάνει καμία κρατική επιχορήγηση, προβλέπει να ρευστοποιήσει το 2016 κινητές αξίες 581 εκατ. ευρώ για να ισοσκελίσει τον προϋπολογισμό του και να αποφύγει μεγάλες περικοπές στις συντάξεις, ενώ και άλλα ταμεία που έχουν διαθέσιμα υποχρεώνονται να τα ρευστοποιούν για να «καλύπτουν» μέρος των ελλειμμάτων τους...

Οι επιχορηγήσεις
Σε αντιδιαστολή με την περιορισμένη, σε σχέση με τις αυξανόμενες από χρόνο σε χρόνο ανάγκες για πληρωμές, περιουσία τους, τα Ταμεία έφτασαν να λάβουν κρατική επιχορήγηση έως και 21 δισ. ευρώ τον χρόνο (το 2011). Συνολικά, η κρατική χρηματοδότηση στα Ταμεία την περίοδο 2004 - 2014 ήταν 168,7 δισ. ευρώ, ενώ στο διάστημα 2000 - 2014 ξεπέρασε τα 200 δισ. ευρώ, παρά τις αλλεπάλληλες (αλλά αναποτελεσματικές, όπως αποδείχθηκε) παρεμβάσεις στο Ασφαλιστικό που έγιναν για την περιστολή της δημοσιονομικής «πίεσης».

Τα ελλείμματα
Οι μειώσεις στις συντάξεις και οι αυξήσεις των ηλικιακών ορίων μπορεί να έδωσαν ταμειακές «ανάσες», όμως, δεν βοήθησαν να συγκρατηθούν τα ελλείμματα των δύο μεγαλύτερων - «υπό ενοποίηση» σύμφωνα με το κυβερνητικό σχέδιο - Ταμείων. Το 2016, το ΙΚΑ και ο ΟΑΕΕ θα έχουν αυξημένο έως 217% σε σύγκριση με το 2015, έλλειμμα: 2,162 δισ. ευρώ το ΙΚΑ (από 682 εκατ. ευρώ φέτος) και 806,9 εκατ. ευρώ (από 419,1 εκατ. ευρώ) ο ΟΑΕΕ, χωρίς να υπολογίζονται οι οφειλές τους σε άλλους φορείς (ΟΑΕΔ, ΕΟΠΥΥ κ.ά.) και οι απλήρωτες (σε αναμονή έκδοσης αποφάσεων) συντάξεις σε νέους συνταξιούχους.

«Το έλλειμμα των 3 δισ. στους προϋπολογισμούς του ΙΚΑ και του ΟΑΕΕ το 2016 αφορά κυρίως στο ποσό της κρατικής επιχορήγησης που βαίνει μειούμενο την τελευταία πενταετία», υπογραμμίζει ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Προσωπικού Οργανισμών Κοινωνικής Πολιτικής Αντ. Κουρούκλης. Οπως σημειώνει, «η μείωση της κρατικής συμμετοχής στη συνολική συνταξιοδοτική δαπάνη, από 55% σε 40% περίπου, θα αντισταθμιζόταν με αντίστοιχη αύξηση των εσόδων από ασφαλιστικές εισφορές, ως αποτέλεσμα της ανάπτυξης που, όμως, δεν... ήρθε». «Δίνοντας διαρκώς ‘άλλοθι’ για τη συρρίκνωση των συνταξιοδοτικών παροχών που κάθε πολιτική ηγεσία εμφανίζει ως... αναπόφευκτες», καταλήγει.

Νέους πόρους, όχι...φόρους
«Δεν θέλουμε να επιβάλλουμε κάποια νέα εισφορά - φόρο για το Ασφαλιστικό, αλλά, να ενισχύσουμε τα αποθεματικά της κοινωνικής ασφάλισης με νέους πόρους και ενεργητικότερη διαχείριση της περιουσίας τους». Αυτό δηλώνουν στην «Ημερησία» κύκλοι της ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Οι αποφάσεις θα ληφθούν εντός του Ιανουαρίου 2016 μαζί με το τελικό σχέδιο μεταρρύθμισης του Ασφαλιστικού που καθυστερεί, καθώς δεν έχουν ολοκληρωθεί οι αναλογιστικές μελέτες για τα ελλείμματα και τα ποσοστά αναπλήρωσης (ύψος νέων συντάξεων).