Δύο συν ένα σχέδια βρίσκονται στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών.

Το βασικό ζητούμενο είναι να καταβληθεί η μέγιστη δυνατή προσπάθεια να αποφευχθεί το κούρεμα ομολόγων, μετοχών και καταθέσεων.

Τα δύο σχέδια που εξετάζονται έχουν να κάνουν είτε με μια ανακεφαλαιοποίηση αποκλειστικά από το νέο πακέτο βοήθειας του ESM είτε ένα μεικτό πρόγραμμα κεφαλαιακής ενίσχυσης από τον ESM με ταυτόχρονη δημιουργία μιας «κακής τράπεζας» που θα απορροφήσει τα προβληματικά στοιχεία των τραπεζών δηλαδή τα κόκκινα δάνεια.

Πλήρης ανακεφαλαιοποίηση χωρίς κούρεμα

Στο πρώτο σχέδιο, την ανακεφαλαιοποίηση αποκλειστικά από τον ESM, επιδίωξη της Αθήνας όσο και των δανειστών είναι να αποφευχθεί το bail-in δηλαδή να μην γίνει κούρεμα καταθέσεων αλλά και να αποφευχθεί κατά το δυνατό η μετακύλιση τους βάρους της χρηματοδότησης στους ώμους των ομολογιούχων και των μετόχων. Πάντως η διαδικασία μπορεί να συνδυαστεί με μια απομείωση του ποσοστού συμμετοχής των σημερινών μετόχων στο νέο μετοχικό κεφάλαιο των τραπεζών, το οποίο θα προκύψει με την ανακεφαλαιοποίηση.

Κούρεμα ομολογιούχων, μετόχων και καταθετών

Στην περίπτωση που αποφασιστεί ότι η ανακεφαλαιοποίηση θα πρέπει να συνδυαστεί με ένα bail-in, όπως προβλέπουν οι ευρωπαϊκοί και ελληνικοί κανόνες, που θα αρχίσουν να ισχύουν από την 1η Ιανουαρίου του 2016, οι πρώτοι που θα πληγούν είναι οι ομολογιούχοι και οι μέτοχοι που θα δουν τα δικαιώματά τους στις τράπεζες να «κουρεύονται».

Το σενάριο του κουρέματος καταθέσεων είναι η έσχατη επιλογή που προβλέπουν οι νέοι κανονισμοί και αφορά όσους εξακολουθούν να διατηρούν λογαριασμούς με ποσά άνω των 100.000 ευρώ. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι μετά τους ομολογιούχους και τους μετόχους την μεγαλύτερη ζημιά θα την υποστούν μικρομεσαίες επιχειρήσεις που διατηρούν ακόμη τέτοια ποσά τις ελληνικές τράπεζες. Ωστόσο οι δανειστές είναι διατεθειμένοι να αφήσουν στην άκρη αυτό το επώδυνο σενάριο, υπό την προϋπόθεση η διαπραγμάτευση για το 3ο μνημόνιο θα ολοκληρωθεί επιτυχώς εντός των χρονοδιαγραμμάτων και πάντως πριν την 1η Ιανουαρίου.

Ανακεφαλαιοποίηση μέσω ΤΧΣ

Πάντως σύμφωνα με όσα μετέδωσε την Παρασκευή το βράδυ το πρακτορείο Reuters επικαλούμενο πηγές από την Τράπεζα της Ελλάδος, είναι πολύ πιθανό να επιλεγεί η μέθοδος που είχε ακολουθηθεί και στην προηγούμενη ανακεφαλαιοποίηση, δηλαδή μέσω του ελληνικού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, το οποίο θα λάβει τα απαραίτητα κεφάλαια απ' ευθείας από τον ESM, με τη μορφή δανείου.

Η ιδέα της bad bank

Το σενάριο για την δημιουργία μιας Bad Bank η οποία θα αναλάβει ένα μέρος των κόκκινων δανείων που αποτελούν την μεγάλη πληγή του ελληνικού τραπεζικού συστήματος στο σύνολό του, είχε απορριφθεί στο παρελθόν. Τώρα φαίνεται ότι το σχέδιο βγαίνει και πάλι από το συρτάρι και εξετάζεται ως ένα συμπληρωματικό μέτρο στην χρηματοδότηση από τον ESM για την επιχείρηση της ανακεφαλαιοποίησης. Για την δημιουργία της Bad Bank θα απαιτηθεί η συμμετοχή ξένων επενδυτικών κεφαλαίων τα οποία θα είναι διατεθημένα να αναλάβουν μέρος του ρίσκου και της ευθύνης για την διαχείριση της τράπεζας. Πρακτικά το ίδρυμα αυτό θα αγοράσει από τις τράπεζες τα πιο προβληματικά από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και στην συνέχεια θα προσπαθήσει να τα πουλήσει είτε σε επενδυτικά funds είτε να επιδιώξει να εξοφληθούν ως ένα ποσοστό τους από τους δανειολήπτες. Πάντως όποια μέθοδο κι αν επιλέξει η Bad Bank για να είναι κερδοφόρο το εγχείρημα, θα πρέπει το ποσό που δαπάνησε για να αγοράσει το κάθε κόκκινο δάνειο να είναι μικρότερο από το ποσό το οποίο θα εισπράξει από την μεταπώλησή του ή από την μερική εξόφλησή του.

Λεπτές ισορροπίες

Οι διαδικασία αγοράς ενός κόκκινου δανείου από την Bad Bank θα είναι μια λεπτή υπόθεση καθώς το τίμημα που θα πρέπει να πληρώσει στην εμπορική τράπεζα δεν θα πρέπει αν είναι πολύ χαμηλό, αλλά ούτε πολύ υψηλό γιατί έτσι θα θεωρηθεί ότι ουσιαστικά η Bad Bank λειτουργεί ως ένας πλάγιος κρατικός μηχανισμός στήριξης των τραπεζών.

Πάντως πριν αποφασιστεί ποιος από τους δρόμους είναι ο σωστός να ακολουθηθεί, θα πρέπει να ολοκληρωθεί η διαδικασία των stress test των Ελληνικών τραπεζών. Τα stress test θα αναδείξουν την ακριβή εικόνα των προβλημάτων και της ζημιάς που έχει υποστεί η κάθε τράπεζα ξεχωριστά και αυτά θα είναι ο βασικότερος παράγοντας για τις περαιτέρω εξελίξεις.