Ο υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος, απέστειλε επιστολή με το αίτημα για χρηματοδότηση, στον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM).
Το αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης επικαλείται τα άρθρα 12 και 16 της Συνθήκης του ESM, καθώς και τον δεδομένο κίνδυνο για την οικονομική σταθερότητα της Ελλάδας ως κράτος-μέλος της Ευρωζώνης, αλλά και γενικότερα.
Συγκεκριμένα, «η Ελλάδα ζητεί από τον ESM την παροχή προγράμματος δανειοδότησης («δάνειο» ή «πρόγραμμα») με τη διαθεσιμότητα τριών ετών, σε συνάρτηση με τις προϋποθέσεις που παρέχονται στο άρθρο 13 της Συνθήκης του ESM και στο άρθρο 2 για τις κατευθυντήριες Αρχές Δανεισμού. Το Δάνειο θα χρησιμοποιηθεί για τις δανειακές υποχρεώσεις της Ελλάδας και για να διασφαλίσει τη σταθερότητα του οικονομικού συστήματος» επισημαίνεται.
«Συνεπής προς τις αρχές αυτού του μέσο-μακροπρόθεσμου Προγράμματος, η ελληνική κυβέρνηση δεσμεύεται σε μία πλήρη δέσμη μεταρρυθμίσεων και μέτρων, για να υλοποιηθούν στους τομείς της δημοσιονομικής βιωσιμότητας, οικονομικής σταθερότητας και μακροπρόθεσμης οικονομικής ανάπτυξης».
«Στο πλαίσιο αυτού του Προγράμματος, προτείνουμε άμεση υλοποίησης μίας δέσμης μέτρων από την εβδομάδα, οι οποίες περιλαμβάνουν:
Φορολογικά μέτρα
Μέτρα τα οποία σχετίζονται με το ασφαλιστικό».
Η επιστολή αναλυτικά αναφέρει:
Αναλυτικά, τα επίμαχα άρθρα του καταστατικού του ESM προβλέπουν:
ΑΡΘΡΟ 12 Αρχές
Εφόσον είναι απαραίτητο για τη διασφάλιση της χρηματοοικονομικής σταθερότητας της ζώνης του ευρώ στο σύνολό της και των κρατών μελών της, ο ΕΜΣ δύναται να παρέχει στήριξη σταθερότητας σε μέλος του ΕΜΣ, κάτω από αυστηρούς όρους, κατάλληλους για το επιλεγμένο μέσο χρηματοπιστωτικής συνδρομής. Οι εν λόγω όροι μπορούν να καλύπτουν το φάσμα από ένα πρόγραμμα μακροοικονομικής προσαρμογής έως τη συνεχή τήρηση προκαθορισμένων όρων επιλεξιμότητας.
2. Με την επιφύλαξη του άρθρου 19, η στήριξη σταθερότητας του ΕΜΣ μπορεί να παρέχεται με τα μέσα που προβλέπονται στα άρθρα 14 έως 18.
3. Από 1ης Ιανουαρίου 2013, σε όλα τα νέα κρατικά χρεόγραφα της ζώνης του ευρώ με προθεσμία λήξης άνω του έτους θα περιλαμβάνονται ρήτρες συλλογικής δράσης με τρόπο που να διασφαλίζει ότι οι νομικές τους συνέπειες είναι απαράλλακτες.
ΑΡΘΡΟ 13 Διαδικασία για τη χορήγηση στήριξης σταθερότητας
1. Μέλος του ΕΜΣ μπορεί να ζητήσει στήριξη σταθερότητας με αίτηση προς τον πρόεδρο του συμβουλίου διοικητών. Η εν λόγω αίτηση αναφέρει τα μέσα χρηματοπιστωτικής συνδρομής που πρέπει να εξεταστούν. Με την παραλαβή της αίτησης, ο πρόεδρος του συμβουλίου διοικητών αναθέτει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε συνεργασία με την ΕΚΤ, τα ακόλουθα:
α) να εκτιμήσει την ύπαρξη κινδύνου για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της ζώνης του ευρώ στο σύνολό της ή των κρατών μελών της, εκτός εάν η ΕΚΤ έχει ήδη υποβάλει σχετική ανάλυση βάσει του άρθρου 18 παράγραφος 2,
β) να εκτιμήσει εάν το δημόσιο χρέος είναι βιώσιμο. Εφόσον κρίνεται χρήσιμο και εφικτό, η εν λόγω εκτίμηση αναμένεται να διενεργείται από κοινού με το ΔΝΤ,
γ) να εκτιμήσει τις πραγματικές ή δυνητικές ανάγκες χρηματοδότησης του συγκεκριμένου μέλους του ΕΜΣ
2. Βάσει της αίτησης του κράτους μέλους του ΕΜΣ και της κατά την παράγραφο 1 εκτίμησης, το συμβούλιο διοικητών δύναται να αποφασίσει να χορηγήσει, κατ' αρχήν, στήριξη σταθερότητας στο ενδιαφερόμενο μέλος του ΕΜΣ με τη μορφή διευκόλυνσης χρηματοπιστωτικής συνδρομής.
3. Εάν εκδοθεί απόφαση σύμφωνα με την παράγραφο 2, το συμβούλιο διοικητών αναθέτει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή– σε συνεργασία με την ΕΚΤ και, εφόσον είναι εφικτό, από κοινού με το ΔΝΤ – να διαπραγματευθεί με το ενδιαφερόμενο μέλος του ΕΜΣ μνημόνιο κατανόησης («ΜΚ») όπου θα περιγράφονται αναλυτικά οι όροι που θα συνδέονται με τη διευκόλυνση χρηματοπιστωτικής συνδρομής. Το περιεχόμενο του ΜΚ αντικατοπτρίζει τις αδυναμίες που πρέπει να αντιμετωπιστούν και το μέσο χρηματοπιστωτικής συνδρομής που έχει επιλεγεί.
Παράλληλα, ο διευθύνων σύμβουλος του ΕΜΣ καταρτίζει πρόταση συμφωνίας για διευκόλυνση χρηματοπιστωτικής συνδρομής, περιλαμβάνουσα τους όρους και τις προϋποθέσεις χρηματοδότησης, καθώς και την επιλογή των μέσων, που υποβάλλεται στο συμβούλιο διοικητών προς έγκριση. Το ΜΚ συνάδει πλήρως με τα μέτρα συντονισμού των οικονομικών πολιτικών που προβλέπονται στη ΣΛΕΕ, ιδίως με τυχόν πράξεις του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης οποιασδήποτε γνώμης, προειδοποίησης, σύστασης ή απόφασης απευθυνόμενης στο ενδιαφερόμενο μέλος του ΕΜΣ.
4. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπογράφει το ΜΚ εξ ονόματος του ΕΜΣ, υπό τον όρο της προηγούμενης τήρησης των προϋποθέσεων που καθορίζονται στην παράγραφο 3 και της προηγούμενης έγκρισης από το συμβούλιο διοικητών.
5. Το συμβούλιο διευθυντών εγκρίνει τη συμφωνία για διευκόλυνση χρηματοπιστωτικής συνδρομής στην οποία παρουσιάζονται αναλυτικά οι χρηματοοικονομικές πτυχές της στήριξης σταθερότητας που πρόκειται να χορηγηθεί και, κατά περίπτωση, την εκταμίευση της πρώτης δόσης της συνδρομής.
6. Ο ΕΜΣ θεσπίζει κατάλληλο σύστημα προειδοποίησης για να εξασφαλίσει ότι λαμβάνει εγκαίρως οποιεσδήποτε αποπληρωμές οφείλει το μέλος του ΕΜΣ στο πλαίσιο της στήριξης σταθερότητας.
7. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή – σε συνεργασία με την ΕΚΤ και, εφόσον είναι εφικτό, από κοινού με το ΔΝΤ – επιφορτίζεται με την παρακολούθηση της συμμόρφωσης προς τους όρους που συνοδεύουν τη διευκόλυνση χρηματοπιστωτικής συνδρομής.
ΑΡΘΡΟ 16 Δανειοδότηση
1. Το συμβούλιο διοικητών δύναται να αποφασίσει να χορηγήσει χρηματοπιστωτική συνδρομή με τη μορφή δανείου σε μέλος του ΕΜΣ, σύμφωνα με το άρθρο 12.
2. Οι όροι που συνδέονται με τα δάνεια ΕΜΣ περιέχονται σε πρόγραμμα μακροοικονομικής προσαρμογής που παρουσιάζεται αναλυτικά στο ΜΚ, σύμφωνα με το άρθρο 13 παράγραφος 3.
3. Οι χρηματοοικονομικοί όροι και οι προϋποθέσεις κάθε δανείου ΕΜΣ καθορίζονται σε συμφωνία για διευκόλυνση χρηματοπιστωτικής συνδρομής, που πρέπει να υπογραφεί από τον διευθύνοντα σύμβουλο.
4. Το συμβούλιο διευθυντών εγκρίνει τις αναλυτικές κατευθυντήριες γραμμές για τις λεπτομέρειες εφαρμογής των δανείων ΕΜΣ.
5. Το συμβούλιο διευθυντών αποφασίζει με αμοιβαία συμφωνία, βάσει πρότασης του διευθύνοντος συμβούλου και αφού λάβει έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σύμφωνα με το άρθρο 13 παράγραφος 7, την εκταμίευση των δόσεων της χρηματοπιστωτικής συνδρομής που έπονται της πρώτης δόσης.
Τι είναι ο ESM
Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθεροποίησης (ESM) είναι η «ομπρέλα» που σχεδιάζουν τα κράτη - μέλη της ευρωζώνης για τη μόνιμη αντιμετώπιση της κρίσης χρέους και εμμέσως μπορεί να λειτουργήσει και ως ένα είδος πτωχευτικού δικαίου για κράτη.
Το βασικό εργαλείο του ESM είναι πιστώσεις και εγγυήσεις για πιστώσεις που θα δίνονται σε υπερχρεωμένα κράτη - μέλη, με επιδοτούμενο επιτόκιο, από τα στιβαρότερα κράτη - μέλη. Στη συμφωνία για τον ESM αναγράφεται ότι κάθε κράτος - μέλος που προσφεύγει στο μηχανισμό είναι υποχρεωμένο αφενός να υλοποιεί ένα μακροπρόθεσμο πρόγραμμα προσαρμογής, αφετέρου να αναλύσει το αν το χρέος του είναι διαχειρίσιμο.