Την ώρα που το καλοκαίρι αρχίζει να γέρνει προς το τέλος του, λίγο πριν αρχίσει ο μεγάλος ξεσηκωμός του τρύγου, τη στιγμή που οι ξενιτεμένοι ετοίμαζαν τις βαλίτσες τους για να επιστρέψουν στις πόλεις ή στις ξένες χώρες που μετοίκησαν, στα νησιά στηνόταν το τελευταίο μεγάλο γλέντι του καλοκαιριού.
Επ’ αφορμή της Παναγιάς. Με κέντρο κάποιο απόμερο ξωκλήσι, ένα πυργομονάστηρο, μία βασιλική με τρούλο στην πλατεία του χωριού. Ο στόχος πάντα ο ίδιος. Να γιορτάσει η ψυχή το καλοκαιρινό φως του Αιγαίου, να λικνιστούνε τα σώματα με ήχους από τσαμπούνα και τουμπάκι, να ανταμώσουν οι άνθρωποι, να ζευγαρώσουν βλέμματα και καρδιές, να γεμίσει δύναμη ο άνθρωπος για τον χειμώνα που έρχεται.
Τα πανηγύρια του Δεκαπενταύγουστου στα νησιά του Αιγαίου ήταν και είναι μια γιορτή στην ίδια τη ζωή, μία μάζωξη που υμνεί τη συνύπαρξη, ένας ύμνος χαράς και ένα «ευχαριστώ» στο απολλώνιο φως των νησιών και στο θαυματουργό μπλε του Αιγαίου. Γιορτάστε!
Σπηλιανή, ΝίσυροςΑστυπάλαια: Παναγίας της Πορταΐτισσας
. Σίφνος: Παναγιά της Χρυσοπηγής
Αμοργός: Παναγιά η Χοζοβιώτισσα
Φολέγανδρος: Παναγία Της Κοιμήσεως
Μυτιλήνη: Παναγιά της Αγιάσου
Σαντορίνη: Παναγιά η Επισκοπή
Πάρος: Παναγιά η Εκατονταπυλιανή
Άνδρος: Παναγιά η Θεοσκέπαστη
Λειψοί: Παναγία του Χάρου
Μύκονος: Παναγιά Τουρλιανή
Μήλος: Παναγιά Τουρλιανή
Σίφνος: Παναγιά η Πουλάτη
Κάρπαθος: Κυρά-Παναγιά