Την επιστροφή των ασφαλιστικών εισφορών σε μισθωτούς, ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες, τις οποίες έχουν αχρεωστήτως καταβάλει στον ΕΦΚΑ ή έχουν συνεισπραχθεί από τον ΕΦΚΑ για λογαριασμό τρίτων φορέων (επικουρικό – ΕΤΕΑΕΠ, υγεία – ΕΟΠΥΥ, ανεργία – ΟΑΕΔ), προβλέπει απόφαση που υπέγραψε ο υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης Αναστάσιος Πετρόπουλος. Πιο αναλυτικά:
Επιστρέφονται ή συμψηφίζονται με τυχόν καθυστερούμενες οφειλές χρηματικά ποσά που καταβάλλονται στον ΕΦΚΑ για οποιαδήποτε αιτία (για πρώτη φορά, ακόμη και οι εισφορές υγειονομικής περίθαλψης) εφόσον δεν προκύπτει, με βάση τη νομοθεσία, υποχρέωση καταβολής τους. Σε περίπτωση που δεν υπάρχουν οφειλές ή εάν ύστερα από τον συμψηφισμό προκύπτει υπόλοιπο ποσό, αυτό επιστρέφεται άτοκα στους δικαιούχους. Ως αχρεωστήτως καταβληθείσες εισφορές νοούνται χρηματικά ποσά που καταβάλλονται στον ΕΦΚΑ για οποιαδήποτε αιτία και για τα οποία, βάσει της κείμενης νομοθεσίας, δεν προκύπτει υποχρέωση καταβολής τους. Κατ’ εξαίρεση δεν θεωρούνται αχρεωστήτως καταβληθείσες εισφορές χρηματικά ποσά που έχουν καταβληθεί σε περιπτώσεις που προκύπτει ακύρωση χρόνου ασφάλισης λόγω δόλιας ή εικονικής ασφάλισης.
Ο συμψηφισμός ή η επιστροφή αφορούν χρηματικά ποσά που έχουν καταβληθεί υπέρ κλάδου κύριας ασφάλισης και λοιπών παροχών του ΕΦΚΑ, καθώς και ποσά που έχουν εισπραχθεί αχρεωστήτως από τον ΕΦΚΑ υπέρ ΕΤΕΑΕΠ, ΕΟΠΥΥ, ΟΑΕΔ και οποιουδήποτε άλλου φορέα. Η επιστροφή ή ο συμψηφισμός γίνονται κατόπιν υποβολής αίτησης των δικαιούχων. Για μισθωτούς την αίτηση υποβάλλουν οι εργαζόμενοι ή οι εργοδότες. Η απόφαση αφορά περιπτώσεις αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών μετά την 1η/1/2017, καθώς και αιτήσεις επιστροφής αχρεωστήτως εισφορών που έχουν υποβληθεί στα ενταχθέντα στον ΕΦΚΑ Ταμεία, εξαιρουμένου του Δημοσίου, μέχρι 31/12/2016, και βρίσκονται σε οποιοδήποτε στάδιο διαδικασίας.
Ειδικά για ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες, τα ποσά επιστρέφονται ή συμψηφίζονται κατόπιν αίτησης μετά την ολοκλήρωση της ετήσιας εκκαθάρισης των εισφορών απ’ όπου προκύπτουν οι καταβλητέες εισφορές. Εναλλακτικά, δίνεται η δυνατότητα, κατόπιν υποβολής αίτησης εντός διμήνου από την κοινοποίηση της εκκαθάρισης των εισφορών, να παραμείνει το σχετικό ποσό ως πιστωτικό υπόλοιπο και να συμψηφίζεται με επόμενες ασφαλιστικές εισφορές. Σε περίπτωση που ο δικαιούχος έχει υπαχθεί σε καθεστώς ρύθμισης οφειλών και τηρεί τους όρους, το προς επιστροφή ποσό συμψηφίζεται με τις τρέχουσες δόσεις της ρύθμισης.