Οι υπουργοί Εσωτερικών των χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης συζητούν για ακόμη σκληρότερους συνοριακούς ελέγχους και για πιθανότητα ακόμη και διετούς αναστολής της συνθήκης Σένγκεν, εάν παραστεί ανάγκη, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το ζήτημα των ανεξέλεγκτων προσφυγικών ροών
Τη σχετική ανακοίνωση έκανε η Κομισιόν, μέσω της εκπροσώπου της Επιτροπής για θέματα Μετανάστευσης Νατάσα Μπερτό. Όπως ανέφερε κατά τη σημερινή ενημέρωση του Τύπου, στις Βρυξέλλες, τρεις χώρες της Ε.Ε. έχουν επαναφέρει προσωρινά τους ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα επικαλούμενες το άρθρο 24 της Συνθήκης Σένγκεν, το οποίο επιτρέπει τη διατήρησή τους για το μεγαλύτερο δυνατό χρονικό διάστημα.
Αναφερόμενη ειδικά στη Γερμανία, η κ. Μπερτό δήλωσε ότι αυτή η περίοδος λήγει στις 13 Φεβρουαρίου, ωστόσο υπάρχει η δυνατότητα παράτασης για επιπλέον έξι μήνες, δηλαδή μέχρι τον Μάιο του 2016. Το ερώτημα που τίθεται είναι τι μπορεί να γίνει μετά, σημείωσε η ίδια εκπρόσωπος και έκανε αναφορά στο άρθρο 19 και 26 της Συνθήκης Σένγκεν.
Σύμφωνα με τα εν λόγω άρθρα, σε περίπτωση που παρατηρηθούν «συνεχιζόμενες ελλείψεις» στη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε., το Συμβούλιο μετά από σχετική πρόταση της Επιτροπής, μπορεί να υιοθετήσει απόφαση η οποία θα επιτρέπει την παράταση των προσωρινών ελέγχων σε συγκεκριμένα εσωτερικά σύνορα για τη μέγιστη περίοδο των δύο ετών. «Αυτός ο μηχανισμός δεν έχει ακόμα ενεργοποιηθεί.
Ωστόσο, υπάρχει αυτή η δυνατότητα και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι έτοιμη να την χρησιμοποιήσει σε περίπτωση που χρειαστεί», δήλωσε η κ. Μπερτό, ενώ προσέθεσε ότι οι υπουργοί Εσωτερικών της Ε.Ε. θα συζητήσουν τη Δευτέρα «ποια θα είναι τα επόμενα βήματα», μόλις λήξει η προθεσμία παράτασης, τον ερχόμενο Μάιο.
Η ένταση των συνοριακών ελέγχων θέτει σε ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο τη ζώνη ελεύθερης διακίνησης προσώπων Σένγκεν, στην οποία συμμετέχουν 22 από τις 28 χώρες της Ε.Ε., καθώς και άλλες τέσσερις χώρες της Ευρώπης.
thepressproject.gr
Τέλος στην υποχρέωση της πρώτης χώρας υποδοχής να αποδεχτεί την επιστροφή ενός πρόσφυγα από τις χώρες του Βορρά ετοιμάζεται να βάλει η Κομισιόν. Η de facto κατάλυση του θεσμού από τη Γερμανία και το όφελος για Ελλάδα-Ιταλία. Ποιοι είναι οι νέοι σχεδιασμοί.
Η ΕΕ «ξηλώνει» τη συνθήκη του Δουβλίνου
Οι Βρυξέλλες ετοιμάζονται να διαλύσουν τους κανόνες που ορίζουν ότι η πρώτη χώρα που εισέρχεται ο πρόσφυγας στην Ε.Ε. είναι υπεύθυνη για την αίτηση ασύλου, επαναστατικοποιώντας την πολιτική και μεταφέροντας το βάρος από το Νότιο τμήμα της Ένωσης στο πλουσιότερο Βόρειο.
Οι απαιτήσεις για την «πρώτη χώρα» είναι ο συνδετικός κρίκος του προσφυγικού συστήματος της Ε.Ε. Εγινε όμως πολιτικά τοξικό για τους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης καθώς η Γερμανία και άλλες χώρες ασκούν κριτική σε αυτές που βρίσκονται στα σύνορα, όπως η Ελλάδα και η Ιταλία, ότι αποτυγχάνουν να καταχωρίσουν και να δώσουν στέγαση στο 1,1 εκατομμύριο ανθρώπων που έφτασαν στην Ευρώπη από τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική.
Η πολιτική ουσιαστικά κατέρρευσε πέρυσι, όταν η Γερμανία παραιτήθηκε από το δικαίωμά της να στείλει εκατοντάδες χιλιάδες αιτούντες ασύλου πίσω στις άλλες χώρες-μέλη, αλλά προέτρεψε άλλα απρόθυμα μέλη να επωμιστούν περισσότερη ευθύνη.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει καταλήξει ότι ο κανόνας -που είναι μέρος των ρυθμίσεων της συνθήκης του Δουβλίνου- είναι «ξεπερασμένος» και «άδικος» και θα εγκαταλειφθεί σε πρόταση που θα αποκαλυφθεί τον Μάρτιο, σύμφωνα με αξιωματούχους που έχουν ενημερωθεί για το περιεχόμενο.
Η κίνηση θα αναγκάσει ορισμένα μέλη της Ε.Ε. όπως η Βρετανία να υποδεχτούν πολύ περισσότερους πρόσφυγες, καθώς θα γίνει πιο δύσκολο να τους στείλει πίσω σε γειτονικές χώρες.
Επιπλέον, μπορεί να αυξήσει την πίεση σε μέλη της Ε.Ε. να στηρίξουν ένα επίσημο σύστημα ποσοστώσεων, κοινά δικαιώματα ασύλου και διαδικασίες για τον καταμερισμό των βαρών στην Ένωση.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ προειδοποίησε την Τρίτη ότι η Ε.Ε. «δεν έχει περισσότερους από δύο μήνες για να θέσει υπό έλεγχο την κατάσταση», διαφορετικά θα αντιμετωπίσει «δύσκολες συνέπειες».
Η αλλαγή των κανόνων για το ποιος είναι υπεύθυνος για τους πρόσφυγες θα σηματοδοτήσει μια νίκη για τον Ιταλό πρωθυπουργό Μ. Ρέντσι, ο οποίος έχει κατ' επανάληψη τονίσει ότι ο νόμος είναι άδικος και πως άλλα κράτη-μέλη πρέπει να πράξουν περισσότερα για να βοηθήσουν με την προσφυγική κρίση.
Η αντικατάσταση της αρχής για την «πρώτη χώρα εισόδου» είναι πιθανό να αποδειχθεί δύσκολη τεχνικά αλλά και πολιτικά.
Κράτη της βορείου Ευρώπης όπως η Μεγάλη Βρετανία ευνοούνται ξεκάθαρα από το τρέχον καθεστώς, καθώς μπορούν να στείλουν άτομα που αναζητούν άσυλο πίσω σε άλλα κράτη-μέλη.
Στην πράξη, οι ισχύοντες κανόνες δεν ισχύουν. Το περασμένο Φθινόπωρο η Άνγκελα Μέρκελ παραιτήθηκε από δικαίωμα της Γερμανίας να επιστρέψει Σύρους πρόσφυγες στη χώρα της πρώτης εισόδου, προκαλώντας επαίνους αλλά και κατακραυγή από τους αντιπάλους της. Μετά άλλαξε θέση προκαλώντας μια χαοτική κατάσταση μηνών, με ανοίγματα και κλεισίματα συνόρων, σε κράτη της Ευρώπης.
Οι επιστροφές στην Ελλάδα έχουν διακοπεί από το 2011, μετά την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρώπινων Δικαιωμάτων που όριζε πως το σύστημα παροχής ασύλου της χώρας ήταν ακατάλληλο ακόμα και πριν την προσφυγική έκρηξη.
Παρά το γεγονός ότι οι κανόνες του Δουβλίνου προβλέπουν ενδο-ευρωπαϊικές απελάσεις, στην πραγματικότητα ελάχιστες τέτοιες μεταφορές εκτελούνται. Για παράδειγμα, το 2013, μόλις 16.000 απελάσεις πραγματοποιήθηκαν από τις 76.000 που είχαν ζητηθεί.
Οι συζητήσεις για το τι θα πρέπει να διαδεχθεί τους τρέχοντες κανόνες δεν θα ολοκληρωθούν έως τον Μάρτιο, σύμφωνα με αξιωματούχους που γνωρίζουν το θέμα.
Πιθανές αντικαταστάσεις στους κανόνες περιλαμβάνουν ένα μόνιμο μηχανισμό μετεγκατάστασης, ο οποίος θα διαιρεί τους αιτούντες άσυλο στις χώρες της Ε.Ε. βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων, όπως το ΑΕΠ και το μέγεθος του πληθυσμού.
Η στήριξη στη μετεγκατάσταση φαίνεται δύσκολο να γίνει αποδεκτή από χώρες-μέλη που εμφανίστηκαν διστακτικές να μοιραστούν 160.000 άτομα σε όλη την Ευρώπη. Έως σήμερα, μόλις 322 έχουν μετεγκατασταθεί.
euro2day.gr
Τα μισά από τα χρήματα που διαθέτει η ΕΕ για έργα ανθρωπιστικής βοήθειας κι ανάπτυξης χάνονται είτε από κακοδιαχείριση είτε από διασπάθιση, προκαλώντας μια... μαύρη τρύπα που «καταπίνει» τα κονδύλια και που θα χρειαστεί δεκαετίες για να κλείσει, εκτός κι αν τα κράτη-μέλη συνεισφέρουν επιπλέον χρήματα.
Αυτό είναι το πόρισμα έρευνας της Επιτροπής Ελέγχου Προϋπολογισμού Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η οποία και παρουσιάζεται σήμερα.
«Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι καταφεύγουν στην Ευρώπη από χώρες στις οποίες η Ευρώπη ξοδεύει δισεκατομμύρια, χωρίς κανένα εμφανές αποτέλεσμα», δήλωσε η Γκρέσλε σε συνέντευξή της στους «Times». «Κάθε χρόνο, κονδύλια διατίθενται για ασαφή πρότζεκτ, ουσιαστικά είναι σαν να ρίχνουμε λεφτά στη λεκάνη της τουαλέτας». «Χρειαζόμαστε επείγουσα αναθεώρηση του τρόπου με τον οποίο ξοδεύουμε τα κονδύλια, ανεξάρτητο έλεγχο και μια καθαρή διαδικασία απογραφής του τι πραγματικά επιτυγχάνουμε», τόνισε η κ. Γκρέσλε.
Προειδοποίησε μάλιστα πως όσα αποκαλύπτει η έρευνα της επιτροπής μπορεί να «είναι η κορυφή του παγόβουνου», καθώς υπάρχουν βάσιμες υποψίες ότι αρκετές πρεσβείες της ΕΕ «μαγειρεύουν» τις αναφορές τους για την πορεία των κονδυλίων που διαχειρίζονται, ώστε να εμφανίζουν ως πετυχημένα τα αναπτυξιακά προγράμματα.
Συνολικά, σύμφωνα με το πόρισμα της επιτροπής, 915 έργα βοήθειας του 2014, αξίας 15 δισ. ευρώ, κινδυνεύουν να αποτύχουν ή να παρουσιάσουν σοβαρές καθυστερήσεις, ενώ την ίδια ώρα η ΕΕ προσπαθεί να ανακτήσει 92,5 εκατομμύρια ευρώ από προγράμματα βοήθειας που είτε απέτυχαν είτε τα χρήματα σπαταλήθηκαν.
Απ' αυτά, το Μαρόκο πρέπει να επιστρέψει 4,4 εκατ. ευρώ και η Βραζιλία 1 εκατομμύριο ευρώ. (Αν μετά από αξιολογήσεις κι ελέγχους, προκύψουν σοβαρές υπόνοιες ότι οι διαθέσιμοι πόροι χρησιμοποιούνται με ανορθόδοξο τρόπο, η ΕΕ μπορεί να σταματήσει τη χρηματοδότηση και να λάβει τα αναγκαία μέτρα, στα οποία συγκαταλέγεται η ανάκτηση κονδυλίων).
Νιγηρία
Στο μεταξύ, λίγο πριν από την παρουσίαση του πορίσματος, είχε γίνει γνωστό πως η ΕΕ «παγώνει» κονδύλι ύψους 35 εκατομμυρίων ευρώ προς τη Νιγηρία, με στόχο την πάταξη της διαφθοράς, επειδή ακριβώς δεν ήταν σίγουρη ότι το ίδιο το κονδύλι δεν θα έπεφτε «θύμα διαφθοράς». Στο παρελθόν, η χώρα είχε λάβει παρόμοια κονδύλια, εξακολουθεί όμως να έχει από τα υψηλότερα ποσοστά διαφθοράς στον κόσμο.
Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαμηνύει πως τα αναπτυξιακά προγράμματά της βελτιώνονται και πως έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος, όπως ότι βοήθησαν 18,3 εκατομμύρια παιδιά να εμβολιαστούν κατά της ιλαράς. «Η εφαρμογή αναπτυξιακών προγραμμάτων», τόνισε εκπρόσωπος της ΕΕ, «μπορεί να είναι επισφαλής και εξωτερικοί παράγοντες όπως ο πόλεμος, οι ασθένειες κι άλλοι μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τις επιδόσεις των προγραμμάτων αυτών».
Παραδείγματα
Χώρες που διαπιστώθηκε διασπάθιση χρήματος
Κονγκό: Εξήντα εκατομμύρια ευρώ έχουν διατεθεί γι' ένα πρόγραμμα το οποίο έχει ως στόχο «την πλοήγηση σε ποτάμια και λίμνες». Απ' αυτά έχουν διατεθεί μόλις 9 εκατομμύρια ευρώ εξαιτίας «λαθών στον καταρτισμό του προγράμματος» αλλά και στις «χρονολογίες που επιλέχθηκαν για την έναρξη των εργασιών»... Επίσης, στη σχετική αναφορά γίνεται λόγος και για «κακή απόδοση των μάνατζερ του έργου» και στην «αδυναμία των δικαιούχων να απορροφήσουν τα χρήματα».
Φίτζι: Η ΕΕ διέθεσε 1 εκατομμύριο ευρώ για τη σύνταξη και την εφαρμογή νόμων για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τα οποία ουσιαστικά «σπαταλήθηκαν», καθώς δεν υπήρξε καμία «ανταπόκριση από το ενδιαφερόμενο μέρος».
Κίνα: Ξοδεύτηκαν 10 εκατομμύρια ευρώ σ' ένα πρότζεκτ που είχε ως στόχο την ανάπτυξη «πράσινης ενέργειας», το οποίο όμως «εξαρχής δεν είχε ξεκάθαρους στόχους» και το οποίο «πέντε χρόνια αφότου δόθηκαν τα χρήματα δεν έχει παρουσιάσει κανένα αποτέλεσμα».
Ουζμπεκιστάν: Η πρεσβεία της ΕΕ στο Ουζμπεκιστάν διαχειρίζεται 55 εκατομμύρια ευρώ για προγράμματα ανάπτυξης, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και προγράμματα προάσπισης ανθρωπίνων δικαιωμάτων. 3,5 εκατ. ευρώ απ' αυτά κατέληξαν σε φιλανθρωπικό ίδρυμα της κόρης του προέδρου Καρίμοφ. Την ίδια ώρα, διεθνείς οργανισμοί όπως το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κατηγορούν την ηγεσία της χώρας για σοβαρές παραβιάσεις στα ανθρώπινα δικαιώματα. Κάθε μορφή αντιπολίτευσης καταστέλλεται, ενώ, όπως έχουν αποκαλύψει οι οργανώσεις, τα βασανιστήρια είναι πολύ συνηθισμένα.
ethnos.gr
Υπαινιγμούς άφησε ο υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Τουρκίας Βολκάν Μποζκίρ, για μη τήρηση της, από της πλευράς της Ε.Ε, δέσμευσης για χορήγηση 3 δισεκατομμυρίων ευρώ στην Τουρκία με αντάλλαγμα τον περιορισμό της ροής των μεταναστών.
Μιλώντας σε κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο ο Μποζκίρ δήλωσε ότι η Τουρκία έχει εκπληρώσει το δικό της μέρος της συμφωνίας, αλλά η ΕΕ πρέπει να επιλύσει τις εσωτερικές διαφορές της, μετά τη δήλωση ευρωπαίων αξιωματούχων την περασμένη εβδομάδα ότι η Ιταλία μπλοκάρει προγράμματα για την εκταμίευση των χρημάτων που προορίζονται για την 'Αγκυρα.
«Η μέθοδος που χώρες θα χρησιμοποιήσουν όσον αφορά τη συμφωνία είναι ένα θέμα που αφορά τις εσωτερικές υποθέσεις της ΕΕ», πρόσθεσε ο Μποζκίρ.
kathimerini.gr
«Όλοι μας γνωρίζουμε στο μεταξύ, πως η διασφάλιση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ δεν λειτουργεί στα ελληνικά σύνορα και πιστεύω ότι υπάρχει ελάχιστη προθυμία από μέρους της Ελλάδας να δεχθεί βοήθεια στο θέμα αυτό», δηλώσει ο Αυστριακός υπουργός Εξωτερικών, Σεμπάστιαν Κουρτς.
Κριτική άσκησε ο Σεμπάστιαν Κουρτς και στο γεγονός, όπως είπε, ότι θέματα όπως η προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ στα ελληνοτουρκικά σύνορα, τέθηκαν πολύ αργά στην ημερήσια διάταξη, και ότι «αυτό που τώρα βιώνουμε, είναι η αναμενόμενη συνέπεια αυτής της πολιτικής, το ότι δηλαδή, ολοένα και περισσότερα κράτη είναι αναγκασμένα να λάβουν εθνικά μέτρα”.
Σύμφωνα με τον Αυστριακό υπουργό Εξωτερικών, πολλές χώρες στην Ευρώπη είναι ικανοποιημένες με το ότι οι πρόσφυγες μεταφέρονται γρήγορα στην Κεντρική Ευρώπη, αλλά χώρες, όπως η Αυστρία, η Γερμανία και η Σουηδία, δεν θα μπορούσαν να το αντέξουν οριστικά – και προς τούτο απαιτείται μία μείωση του προσφυγικού ρεύματος.
Κατά την άποψή του, εάν δεν υπάρξει ευρωπαϊκή απάντηση, τότε θα χρειαστούν εθνικά μέτρα ή μία συντονισμένη στάση μερικών κρατών, και κάτι τέτοιο θα είχε σίγουρα νόημα, καθώς έχει συνειδητοποιηθεί πως «ούτε η πολιτική πρόσκλησης ούτε η πολιτική καλωσορίσματος αποτελούν τη σωστή απάντηση στην προσφυγική κρίση». Η άλλη απάντηση κατά τον κ. Κουρτς, μπορεί να είναι μόνον μία ανάσχεση των προσφύγων, στην ιδανική περίπτωση στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, αλλά εάν αυτό δεν λειτουργήσει, τότε η ανάσχεση στα εθνικά σύνορα.
Πρόσφατα, ο αρχηγός της αυστριακής διπλωματίας είχε ταχθεί με έμφαση υπέρ της παρέμβασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην εθνική κυριαρχία για το θέμα της προστασίας των εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ασκώντας ταυτόχρονα κριτική απέναντι στην Ελλάδα. Ο κ. Κουρτς, είχε τονίσει και τότε πως ο ίδιος έχει πλήρη κατανόηση ότι η Ελλάδα δεν μπορεί καταφέρει μόνη της τη διασφάλιση των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε., ωστόσο δεν έχει καμία κατανόηση για το ότι η Ελλάδα δεν αφήνει να βοηθηθεί.
Δεν ήταν η πρώτη φορά που ο Αυστριακός υπουργός Εξωτερικών προέβαινε σε φραστική επίθεση εναντίον της Ελλάδας, καθώς ο ίδιος είχε διαμηνύσει νωρίτερα πως «δεν μπορεί να στηρίζουμε την Ελλάδα με δισεκατομμύρια ευρώ και να αφήνουμε αυτό το θέμα στην άκρη, αλλά πρέπει να απαιτήσουμε ποια θα είναι η συνεισφορά της στην κρίση του ασύλου».
Ο ίδιος, στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για τον δανεισμό της Ελλάδας, είχε ζητήσει να τεθούν ως προϋπόθεση, όχι μόνον οι μεταρρυθμίσεις τις οποίες θα πρέπει να εφαρμόσει η χώρα, αλλά και η κοινή προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ – ωστόσο κάτι τέτοιο δεν είχε γίνει δεκτό από τους υπουργούς Οικονομικών και από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ.
Έντονη κριτική εναντίον της Ελλάδας σε σχέση με την «προστασία των συνόρων», είχε ασκήσει ο Αυστριακός υπουργός Εξωτερικών και νωρίτερα σε άλλες δηλώσεις του, τονίζοντας ότι δεν μπορεί να αντιληφθεί το «πώς η Ελλάδα, η οποία έχει τις μεγαλύτερες κατά κεφαλήν στρατιωτικές δαπάνες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν είναι σε θέση να διασφαλίσει τα εξωτερικά σύνορα της Ένωσης”, και σημειώνοντας ότι «χρειάζεται να ασκηθεί πίεση εκ μέρους της ΕΕ προς την Ελλάδα, για να ανταποκριθεί αυτή στα καθήκοντά της».
Είχε προηγηθεί η δριμεία κριτική του Σεμπάστιαν Κουρτς εναντίον της Ελλάδας, κατά την ομιλία του την 1 η Ιουλίου, στην Επιτροπή Εξωτερικής Πολιτικής της αυστριακής Βουλής, όταν είχε χαρακτηρίσει, μεταξύ άλλων, ως «απόλυτα απαράδεκτη» τη στάση της Αθήνας στο θέμα της κρίσης χρέους και ως «προβληματικό» τον τόνο της ελληνικής πλευράς. Όπως είχε υποστηρίξει τότε, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν πρέπει να ανέχεται «εκβιασμούς», και δεν είναι ο σωστός δρόμος η μόνιμη συνέχιση επιδότησης «ενός συστήματος (σ.σ. του ελληνικού) που δεν λειτουργεί».
ΑΠΕ-ΜΠΕ
==