Η ΕΕ και η Τουρκία συνήψαν μια χωρίς προηγούμενο και αμφιλεγόμενη συμφωνία με στόχο να μπει ένα τέλος στη ροή των μεταναστών προς την Ευρώπη, όμως η εφαρμογή της αναμένεται ότι θα είναι πολύ περίπλοκη.

Το βασικό μέτρο της, "προσωρινό και έκτακτο", προβλέπει την επιστροφή στην Τουρκία όλων των μεταναστών που θα φθάνουν από την Κυριακή στα ελληνικά νησιά, περιλαμβανομένων των αιτούντων άσυλο, όπως των Σύρων που διαφεύγουν του πολέμου.

"Είναι μια ιστορική ημέρα", δήλωσε χθες ο τούρκος πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου. "Σήμερα συνειδητοποιήσαμε ότι η Τουρκία και η ΕΕ έχουν το ίδιο πεπρωμένο".

Καθώς μια ανθρωπιστική κρίση επαπειλείται στην Ελλάδα, όπου 46.000 μετανάστες είναι αποκλεισμένοι σε κακές συνθήκες μπροστά στη λεγόμενη "οδό των Βαλκανίων" που έχει πλέον κλείσει, η πίεση προς τους Ευρωπαίους για να βρουν επιτέλους μια λύση ήταν πολύ μεγάλη.

Μετά την άφιξη 1,2 δισεκ. μεταναστών πέρυσι, οι περισσότεροι από τους οποίους διέφευγαν από τους πολέμους στη Συρία, το Ιράκ και το Αφγανιστάν, η ΕΕ διχάσθηκε όσο ποτέ άλλοτε τους τελευταίους μήνες όσον αφορά την απάντηση που θα έπρεπε να δώσει.

"Δεν είμαστε υπερήφανοι"

Ορισμένα κράτη μέλη ήταν απρόθυμα μέχρι την τελευταία στιγμή, φοβούμενα ότι η επιστροφή στην Τουρκία ανθρώπων που ζητουν άσυλο είναι παράνομη ή δείχνοντας απροθυμία να κάνουν υπερβολικά πολλές παραχωρήσεις στην Τουρκία, η οποία κατηγορείται για αυταρχική παρέκκλιση.

"Δεν είναι μια πολύ καλή συμφωνία, όμως ήμασταν υποχρεωμένοι να την συνάψουμε. Κανείς δεν είναι υπερήφανος γι' αυτήν, όμως δεν έχουμε εναλλακτική", συνόψισε ένας διπλωμάτης.

Η Υπάτη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες δήλωσε χθες ότι "κρίσιμη" σημασία θα έχει ο τρόπος με τον οποίο θα εφαρμοστεί η συμφωνία. "Οι πρόσφυγες έχουν ανάγκη προστασίας και όχι απόρριψης", πρόσθεσε η Αρμοστεία σε ανακοινωσή της.

Συγκεντρώσεις υπέρ της υποδοχής των προσφύγων αναμένεται να πραγματοποιηθούν σήμερα σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις, μεταξύ των οποίων το Λονδίνο, η Βιέννη και η Αθήνα.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαβεβαίωσε πως ο μηχανισμός θα εφαρμοστεί με σεβασμό στο διεθνές δίκαιο. Κάθε αιτών άσυλο που θα φθάνει από αύριο Κυριακή στις ελληνικές ακτές θα έχει το δικαίωμα η αίτησή του να εξετάζεται ατομικά καθώς και το δικαίωμα να προσφεύγει κατά της απόφασης για επιστροφή του.

"Μας περιμένει ένα ηράκλειο έργο", παραδέχθηκε ο πρόεδρος της Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ. Πράγματι θα πρέπει να οργανωθεί σε χρόνο ρεκόρ στα ελληνικά νησιά μια περίπλοκη επιχείρηση επιμελητείας.

Για κάθε Σύρο που θα στέλνεται πίσω στην Τουρκία, οι Ευρωπαίοι δεσμεύθηκαν να "μετεγκαθιστούν" στην ΕΕ έναν άλλον Σύρο από την Τουρκία. Το ανώτατο όριο για τις μετεγκαταστάσεις αυτές θα είναι οι 72.000 θέσεις που προσφέρονται στην Ευρώπη.

Οι επιστροφές αυτές "θα αρχίσουν από τις 4 Απριλίου", διαβεβαίωσε η γερμανίδα καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ, η οποία διαδραμάτισε ρόλο κλειδί στη σύναψη αυτής της συμφωνίας.

Λιβυκό μέτωπο

Οι Ευρωπαίοι δέχθηκαν να επιταχύνουν τη διαδικασία της απελευθέρωσης των θεωρήσεων εισόδου για τους τούρκους υπηκόους, υπογραμμίζοντας όμως ότι δεν θα υποχωρήσουν στα προαπαιτούμενα.

Ξεπέρασαν επίσης τις ισχυρές επιφυλάξεις της Κύπρου ώστε να υποσχεθούν στην Τουρκία ότι θα ανοίξουν ένα νέο κεφάλαιο (για τα οικονομικά και τον προϋπολογισμό) στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ.

Στο οικονομικό τομέα, η ΕΕ δεσμεύεται να επιταχύνει την καταβολή μιας βοήθειας 3 δισεκ. ευρώ, την οποία έχει ήδη υποσχεθεί στην Τουρκία για τους 2,7 εκατ. πρόσφυγες που η χώρα αυτή έχει υποδεχθεί. Επίσης η ΕΕ άνοιξε την πόρτα για έναν νέο φάκελο με το ίδιο ποσό έως τα τέλη του 2018.

Μπροστά στις επικρίσεις, οι Ευρωπαίοι επανέλαβαν ότι χρειάζεται να δοθεί ένα ισχυρό σινιάλο για να "σπάσει το επιχειρηματικό μοντέλο των διακινητών" στο Αιγαίο, όπου από την αρχή της χρονιάς περισσότεροι από 460 μετανάστες έχουν χάσει τη ζωή τους από πνιγμό.

Από την αρχή της χρονιάς, περισσότεροι από 143.000 άνθρωποι έφθασαν στην Ελλάδα μέσω της Τουρκίας. Μόνον η Ελλάδα είδε πέρυσι να περνούν από το έδαφός της περισσότεροι από ένα εκατομμύριο μετανάστες.

Η ΕΕ δήλωσε επίσης ότι είναι έτοιμη να αντιδράσει αν συγκεκριμενοποιηθεί κάποια μετακίνηση των μεταναστευτικών οδών προς τη Λιβύη ή τη Βουλγαρία. Πολλές χιλιάδες μετανάστες προερχόμενοι από τη Λιβύη διασώθηκαν μέσα σε τρεις ημέρες στη νότια Μεσόγειο, προκαλώντας φόβους για ένα νέο μέτωπο στη μεταναστευτική κρίση.

ΗΠΑ

Οι Ηνωμένες Πολιτείες χαρακτήρισαν σημαντικό βήμα την συμφωνία στην οποία κατέληξαν η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Τουρκία για την αναχαίτιση της παράνομης μετανάστευσης στην Ευρώπη και η Ουάσιγκτον δήλωσε έτοιμη να αυξήσει τη βοήθεια της προς τις χώρες που επηρεάζονται από τις προσφυγικές ροές.

"Συγχαίρουμε την υπογραφή της συμφωνίας διαβεβαιώνοντας πως όλοι οι πρόσφυγες αξίζουν να έχουν πρόσβαση στην προστασία ξεκαθαρίζοντας ότι η συμφωνία θα εφαρμοστεί σε πλήρη συμφωνία με το ευρωπαικό και το διεθνές δίκαιο".

imerisia.gr

Οι ηγέτες της ΕΕ ενέκριναν την συμφωνία με την Τουρκία για την αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης, έγραψε πριν λίγο στο Twitter ο πρωθυπουργός της Φινλανδίας Γιούχα Σίπιλα.

"Η συμφωνία με την Τουρκία εγκρίθηκε", έγραψε ο Σίπιλα.
Την αναθεωρημένη πρόταση συμφωνίας η οποία είναι αποτέλεσμα των εντατικών συνομιλιών που είχαν σήμερα το πρωί ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ ο προεδρεύων της ΕΕ και πρωθυπουργός της Ολλανδίας Μαρκ Ρούτε και ο Τούρκος πρωθυπουργός, Αχμέτ Νταβούτογλου έχει θέσει στο τραπέζι των 28 ο κ. Τουσκ, με τη γνωμοδότηση να υιοθετηθεί χωρίς αλλαγές, σύμφωνα με Ευρωπαίο αξιωματούχο.

Στο τελευταίο αυτό προσχέδιο εμπεριέχονται προτάσεις συμβιβασμού για τα τέσσερα αμφιλεγόμενα σημεία:

1. Σε σχέση με τις ενστάσεις τις Κύπρου για το άνοιγμα των κεφαλαίων, υπάρχει συμβιβασμός που ικανοποιεί σύμφωνα με την ίδια πηγή τόσο την Κύπρο όσο και την Τουρκία, για το άνοιγμα του κεφαλαίου 33 (προϋπολογισμός) , το οποίο δεν έχει μπλοκαριστεί από την Κύπρο, εντός της ολλανδικής προεδρίας

2. Σε σχέση με την ημερομηνία εφαρμογής του σχεδίου επανεισδοχής/επανεγκατάστασης "ένας προς έναν" μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας προτείνεται να οριστεί η 20η Μαρτίου

3. Σε σχέση με τη νομιμότητα του εν λόγω σχεδίου, προτείνεται ότι θα είναι σε πλήρη συμφωνία με το διεθνές και ευρωπαϊκό δίκαιο, θα σέβεται δηλαδή την αρχή της ατομικής εξέτασης κάθε αίτησης ασύλου, ενώ στην τελική συμφωνία θα υπάρχει σαφής αναφορά στην αρχή μη επαναπροώθησης και στις μη συλλογικές επιστροφές

4. Σε σχέση με την οικονομική ενίσχυση της Τουρκίας για τους πρόσφυγες, στην τελική συμφωνία προτείνεται να μην υπάρχουν νέα ποσά αλλά σαφής αναφορά σε συγκεκριμένα έργα που μπορούν να επωφεληθούν από τα ήδη υπάρχοντα 3 δισ. μέσα στην εβδομάδα για ταχύτερη εκταμίευση.

Ο προσωπάρχης του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ δήλωσε ότι η συμφωνία της ΕΕ με την Τουρκία για τη μετανάστευση θα συναφθεί σήμερα.
"Θα το κάνουμε σήμερα", έγραψε στο Twitter ο Μάρτιν Σελμάιρ.

Εξάλλου ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ δήλωσε ότι ο τούρκος πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου έκανε γνωστό ότι αποδέχεται το τελευταίο σχέδιο συμφωνίας ανάμεσα στην ΕΕ και την Τουρκία.

Βάσει της προτεινόμενης συμφωνίας, η Άγκυρα θα πάρει πίσω όλους τους παράτυπους μετανάστες που φθάνουν στην Ελλάδα, περιλαμβανομένων των σύρων προσφύγων, με αντάλλαγμα ότι η ΕΕ θα δέχεται μερικούς σύρους πρόσφυγες και θα ανταμείψει την Τουρκία με χρήματα, πρόωρη άρση της υποχρέωσης των τούρκων πολιτών να έχουν θεώρηση εισόδου όταν εισέρχονται στην ΕΕ και πρόοδο στις διαπραγματεύσεις της για να ενταχθεί στην ΕΕ.

Τα «αγκάθια» στην τετραμερή
Η εμπλοκή στα σημαντικά θέματα ήταν εμφανής στην τετραμερή με την συμμετοχή των κ.κ. Νταβούτογλου, Τουσκ, Γιούνκερ και του Ολλανδού πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε που προεδρεύει της ΕΕ.

Αγκάθια ήταν το άνοιγμα των ενταξιακών κεφαλαίων της Τουρκίας, με τον κ. Νταβούτογλου να ζητά πιο σαφείς και δεσμευτικές αναφορές, εκ μέρους των Ευρωπαίων, αλλά και το θέμα κατάργησης της βίζας για τους Τούρκους πολίτες, καθώς η ευρωπαϊκή πλευρά θέτει σειρά προϋποθέσεων.

Πάντως ο Τούρκος πρωθυπουργός εξέφρασε συγκρατημένη αισιοδοξία για μία κοινά επωφελή συμφωνία, τόσο για το προσφυγικό όσο και για τη σύσφιξη των σχέσεων των

«28» με την Αγκυρα.

«Ναι» από Αναστασιάδη
Ο Πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Αναστασιάδης είπε σε άλλους ηγέτες της ΕΕ ότι αποδέχεται το τελευταίο σχέδιο συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας για τη μεταναστευτική κρίση, έκανε γνωστό στο Ρόιτερς διπλωμάτης της ΕΕ, που δεν κατονομάζεται από το πρακτορείο.

Σκληρότατη απάντηση στην «απαράδεκτη» – όπως τη χαρακτηρίζει – επίθεση που εξαπέλυσε η Τουρκία στην Ελλάδα αναφορικά με δηλώσεις του Αλέξη Τσίπρα και του Προκόπη Παυλόπουλου για τη Γενοκτονία των Αρμενίων εξέδωσε το υπουργείο Εξωτερικών.

«Φαίνεται πως η Τουρκία πιστεύει ότι αν η Ιστορία δεν συμφωνεί με όσα αυτή υποστηρίζει, τόσο το χειρότερο για την Ιστορία», σχολίασε δηκτικά ο εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ Κωνσταντίνος Κούτρας, απαντώντας στη χθεσινή δήλωσή του τούρκου ομολόγου ότι η Άγκυρα δεν πρόκειται «ποτέ» να δώσει αξία σε όσους χρησιμοποιούν μία «παράνομη» γραμμή της Ιστορίας σε βάρος της τουρκικής ταυτότητας.

Η επίθεση της Άγκυρας ήλθε τη στιγμή που ο τούρκος πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου ετοιμαζόταν να αναχωρήσει για τη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, στην προσπάθεια να «κλειδώσει» η συνεργασία μεταξύ Ε.Ε. και Άγκυρας για τη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης, με τον κ. Κούτρα να επισημαίνει στην τουρκική πλευρά ότι «οι στιγμές είναι πολύ κρίσιμες για ανέξοδη και υποκριτική ρητορική».

«Η Τουρκική Δημοκρατία πρέπει, προφανώς, να εγκαταλείψει τις εμμονές της και να συμφιλιωθεί με το ιστορικό της παρελθόν. Στο δύσκολο αυτό έργο η Ελλάδα θα είναι στο πλάι της», καταλήγει το ελληνικό ΥΠΕΞ.

Η πρώτη, ανεπίσημη ελληνική απάντηση είχε έλθει από κύκλους του Μεγάρου Μαξίμου το βράδυ της Πέμπτης, όπου όμως είχε ουσιαστικά γίνει προσπάθεια μερικής υποβάθμισης του θέματος, με κυβερνητικούς αξιωματούχους να αναφέρουν μεν ότι «η ιστορία μιλάει από μόνη της», αλλά να συμπληρώνουν ότι «δεν είναι λόγος εντάσεων και δεν ανατρέπει την καλή σχέση με τη γείτονα χώρα».

ΑΠΕ-ΜΠΕ

«Η Ελλάδα έχει πράγματι έρθει σε πιο ήρεμα νερά» αναφέρει ο Κλάους Ρέγκλινγκ, επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης (ESM) στην Ελβετική εφημερίδα Neue Zurcher Zeitung, υπογραμμίζοντας ότι το ταμείο έχει τα κεφάλαια να στηρίξει το τρίτο πρόγραμμα.

Ο Επικεφαλής του μηχανισμού στήριξης προβλέπει ότι η χώρα μας θα χρειαστεί λιγότερα κεφάλαια χρηματοδότησης από τα 86 δις ευρώ του τρίτου προγράμματος τα οποία μάλιστα υπολογίζει στην παρούσα οικονομική συγκυρία σε 60 δις ευρώ έως το 2018. Ο επικεφαλής του ESM θεωρεί μάλιστα ότι αξιολόγηση θα κλείσει πριν την 1η Μαΐου. Όσον αφορά τις τράπεζες ο Κλάους Ρέγκλινγκ υποστηρίζει ότι από τα 25 δισ. ευρώ έχουν αντληθεί μόλις 5 δισ. ευρώ. Αναφερόμενος στο ασφαλιστικό τονίζει ότι η μεταρρύθμιση του είναι περιπλοκη και δύσκολη. Ωστόσο η κυβέρνηση, γνωρίζει την ανάγκη μεταρρύθμισης,

iefimerida.gr