Το κρυφό χρέος που αγγίζει τα 6 δις ευρώ μέχρι και τα τέλη Οκτωβρίου από τις ανεξόφλητες υποχρεώσεις του δημοσίου προς τους ιδιώτες, θα βρει μπροστά του το οικονομικό επιτελείο στην πρώτη αξιολόγηση του προγράμματος, η οποία αναμένεται να ξεκινήσει στην αρχές Ιανουαρίου.
Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, μιλώντας νωρίς το πρωί κατά την συζήτηση του προϋπολογισμού στην Βουλή, παραδέχθηκε εμμέσως πλην σαφώς, ότι δεν τηρείται το χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής των δόσεων που είχε συμφωνηθεί με την σύναψη του δανείου των 86 δις ευρώ με τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας. Τουλάχιστον για το σκέλος που αφορά την αποπληρωμή των χρεών του δημοσίου προς ιδιώτες.
Με βάση τον αρχικό σχεδιασμό των δόσεων, η Ελλάδα θα έπρεπε να έχει αποπληρώσει με την δόση των 13 δις ευρώ που πήρε τον περασμένο Αύγουστο, ληξιπρόθεσμες οφειλές ύψους 800 εκατ. ευρώ. Με την δόση των 2 δις ευρώ, η οποία εκταμιεύτηκε πριν από λίγες ημέρες, θα έπρεπε να δοθούν άλλα 800 εκατ. ευρώ.
Στην ομιλία του στη Βουλή, ο πρωθυπουργός τόνισε ότι έχει ξεκινήσει η εξυπηρέτηση των χρεών προς τους ιδιώτες και ότι από την δόση του Αυγούστου έχουν δοθεί 500 εκατ. ευρώ, ενώ από την πρόσφατη δόση των 2 δις ευρώ, έχουν δοθεί άλλα 400 εκατ. ευρώ . Άρα το δημόσιο αποπλήρωσε 900 εκατ. ευρώ αντί των 1,6 δις ευρώ που είχε συμφωνήσει.
Το χειρότερο από όλα είναι ότι τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, δείχνουν ότι οι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης συνεχίζουν να δημιουργούν νέα χρέη. Με βάση τα στοιχεία του Οκτωβρίου, από το Αύγουστο μέχρι και το τέλος του Οκτωβρίου, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του δημοσίου παραμένουν κοντά στα 6 δις ευρώ, ακόμη και μετά την καταβολή των 500 εκατ. ευρώ από την πρώτη δόση του νέου δανείου.
Αυτό σημαίνει ότι η καταβολή των 500 εκατ. ευρώ «ισοσκελίστηκε» σχεδόν πλήρως από την δημιουργία νέων οφειλών που υπερβαίνουν τις 90 ημέρες.
Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές αφορούν κυρίως τα ασφαλιστικά ταμεία και τα δημόσια νοσοκομεία, που έχουν συνολικά ληξιπρόθεσμες οφειλές κοντά στα 4 δις ευρώ και τις καθυστερούμενες περιστροφές φόρων, οι οποίες παραμένουν σταθερά κοντά στα 800 εκατ. ευρώ.
Μέσα στις καθυστερούμενες οφειλές των ασφαλιστικών ταμείων, περιλαμβάνονται και περίπου 300.000 αιτήσεις συνταξιοδότησης που βρίσκονται σε αναμονή, λόγω της έλλειψης πόρων. Ως γνωστόν, μια σύνταξη, δεν είναι δαπάνη που εξοφλείται εφάπαξ αλλά ένα ποσό που θα πρέπει να δίνεται από το ασφαλιστικό ταμείο κάθε μήνα και στην περίπτωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών, θα πρέπει να αποπληρωθεί με αναδρομικό κόστος. ¨Όταν λοιπόν τα ταμεία αναμένεται να παρουσιάσουν ταμειακό έλλειμμα 2 δις ευρώ για το 2015, αποφεύγουν όσο μπορούν τις μόνιμές δαπάνες.
Το ίδιο σοβαρό ατόπημα για τους δανειστές είναι και η καθυστέρηση επιστροφής φόρων, που αφορά κατά κύριο λόγο τις εξαγωγικές επιχειρήσεις. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το ποσό που καταγράφεται στο δελτίο των στοιχείων της Γενικής Κυβέρνησης, δεν περιλαμβάνει σε πάγια βάση και τις επιστροφές φόρου που θα πρέπει να κάνουν τα τελωνεία, λόγω της καθυστέρησης υποβολής των σχετικών στοιχείων.
Η εξόφληση των χρεών αλλά και η δημιουργία νέων χρεών, θα είναι ένα από τα θέματα που αναμένεται να τεθούν επί τάπητος κατά την συζήτηση που θα ξεκινήσει στις αρχές του επόμενου χρόνου το κουαρτέτο των δανειστών.
enikonomia.gr
Στην ίδια κατεύθυνση κοιτούν πλέον κυβέρνηση και δανειστές, αναζητώντας μια μόνιμη λύση στην ελάφρυνση του χρέους, αν και Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) και ΕΕ θέλουν να την συνοδεύσουν και από ένα μνημόνιο μακράς διάρκειας που θα μας συνοδεύει για αρκετά χρόνια μετά το 2018.
Ο επικεφαλής του ESM κ. Κλάους Ρέγκλινγκ, αλλά και οι εκπρόσωποι των θεσμών της ΕΕ έχουν αποκλείσει με τη συμφωνία του καλοκαιριού οποιαδήποτε ιδέα για ονομαστικό κούρεμα του χρέος.
Ο επικεφαλής της ομάδας της ΕΕ στην τρόικα κ. Ντέκλαν Κοστέλο, μιλώντας τη Δευτέρα για το θέμα, παραδέχθηκε ότι θα υπάρξει μεν ρύθμιση στο χρέος, αλλά τόνισε ότι οι αλλαγές θα έχουν στόχο τις χαμηλές ετήσιες δαπάνες χρηματοδότησης τοκοχρεολυσίων και ειδικά για τις χρονιές που η Ελλάδα θα έχει υψηλές υποχρεώσεις χρέους.
Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, μιλώντας χθες το βράδυ για την ελάφρυνση του χρέους στο ετήσιο συνέδριο του ελληνοαμερικανικό επιμελητήριο, χρησιμοποίησε - μάλλον όχι τυχαία - την έκφραση «εξυπηρετησημότητα» του χρέους αντί της αναδιάρθρωσης, ταυτιζόμενος με τη λύση που προσφέρουν οι δανειστές.
Ωστόσο, ΕΕ και ΕΜΣ βλέποντας τη σταδιακή υποχώρηση άρχισαν να θέτουν και νέους όρους. Σε δηλώσεις του ο κ. Ρέγκλινγκ τόνισε ότι η λύση που θα δοθεί θα είναι σταδιακή και θα συνοδεύεται από ένα συγκεκριμένο πακέτο πολιτικών. Με άλλα λόγια ένα μνημόνιο μακράς διάρκειας που θα υπερβαίνει τα όρια του δημοσιονομικού συμφώνου, το οποίο ισχύει ούτως ή άλλως για όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ.
Πληροφορίες θέλουν την λύση για το χρέος να προσανατολίζεται καταρχήν σε μια επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής από τα 31,7 χρόνια που είναι σήμερα, στα 50 χρόνια.
Σε δεύτερο στάδιο θα αποφασιστεί κάποια παρέμβαση για την κάλυψη των υποχρεώσεων του 2022, 2023 και του 2024 όταν τα τοκοχρεολύσια που θα πρέπει να πληρώσει η Ελλάδα φτάνουν συνολικά τα 83,6 δισ. ευρώ.
Η αιτία είναι ότι από το 2022 λήγει η 10ετής περίοδος χάριτος για την πληρωμή τόκων που είχε η Ελλάδα από την συμφωνία του 2012, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να πρέπει να πληρώσει μόνο για ένα χρόνο τόκους ύψους 24,5 δισ. ευρώ, ενώ για την τριετία μόνο οι τόκοι φτάνουν τα 55,7 δισ. ευρώ.
Από τον ΕΜΣ έχει πέσει η ιδέα μια «κεφαλαιοποίησης» με την έκδοση ενός ομολόγου που θα καλύψει το επιπλέον κόστος και θα προστεθεί στο χρέος ή μια αλλαγή του χρονοδιαγράμματος αποπληρωμής των τόκων.
Το σενάριο για παρεμβάσεις στο θέμα των επιτοκίων είναι πια εξαιρετικά αδύναμο.
Ο ΕΜΣ έχει ξεκαθαρίσει ότι το επιτόκιο δανείου προς την Ελλάδα είναι οριακό (0,6%). Συνεπώς η μείωση του θα σημάνει απώλειες για τον Μηχανισμό οι οποίες μπορούν αν έχουν συνέπειες και στην πιστοληπτική του ικανότητα.
Το περιθώριο για μείωση του επιτοκίου των διμερών δανείων ύψους 52,9 δισ. ευρώ που έλαβε η Ελλάδα το 2010 (είναι 1,5%) φαίνεται ότι συναντά αντιδράσεις, αφού θα μειώσει την καθαρή παρούσα αξία του δανείου.
Όλα αυτά θα αρχίσουν να συζητούνται από τις δύο πλευρές από την στιγμή που θα έχει διαθέσιμη τη θετική αξιολόγηση των δανειστών για την έως τώρα πρόοδο του μνημονίου ΙΙΙ.
Για να γίνει αυτό θα πρέπει να θεσμοθετήσει και να υλοποιήσει όλα τα μέτρα που απέφυγαν να υλοποιήσουν όλες οι κυβερνήσεις από το 2012 και μετά. Να κάνει σκληρές αλλαγές στο ασφαλιστικό, τα εργασιακά και να αναμορφώσει πλήρως το φορολογικό τοπίο.
enikonomia.gr
Ηθικό ζήτημα προκύπτει αναμφίβολα από τη μαζική συμμετοχή μεγάλων οφειλετών στη ρύθμιση των 100 δόσεων, καθώς αντί το υπουργείο Οικονομικών να εξαντλήσει τα νόμιμα μέσα που διαθέτει για να εισπράξει αυτά τα χρέη, έδωσε τη δυνατότητα όχι μόνο διακανονισμού αλλά και διαγραφής σχεδόν 190 εκατ. ευρώ σε 270 φυσικά και νομικά πρόσωπα με οφειλές άνω του 1 εκατομμυρίου ευρώ ο καθένας!
Τα στοιχεία που έδωσε ο Τ. Αλεξιάδης στη Βουλή, απαντώντας σε σχετική Ερώτηση του Γ. Βρούτση, είναι πραγματικά αποκαλυπτικά: με τη ρύθμιση των 100 δόσεων δεν διευκολύνθηκαν μόνο χαμηλόμισθοι και χαμηλοσυνταξιούχοι, επιτηδευματίες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αλλά και «βαριά» πορτοφόλια, που ξαφνικά βρήκαν αυτά που δεν είχαν και ρύθμισαν τα χρέη τους.
Πόσα είναι αυτά τα χρέη; 756.508.327,79 ευρώ!
Κι αν κάνει κανείς την αναγωγή στους 270 οφειλέτες που αξιοποίησαν στο έπακρο τη ρύθμιση των 100 δόσεων, τότε θα διαπιστώσει ότι κατά μέσο όρο ο καθένας από αυτούς ρύθμισε 2,8 εκατομμύρια ευρώ!
Το να μπει κανείς στη διαδικασία να αναλύσει τι είδους οφειλές είναι αυτές, είναι μάλλον λεπτομέρεια αλλά αξίζει να επισημανθεί ότι 187,4 εκατ. ευρώ είναι οφειλές ΦΠΑ, δηλαδή φόρος που εισπράχθηκε αλλά δεν αποδόθηκε ποτέ κι αυτό αν μη τι άλλο προκαλεί ακόμα μεγαλύτερη δυσφορία.
Όσο για το κεφάλαιο και τις προσαυξήσεις που γλίτωσαν όλοι αυτοί οι μεγάλοι οφειλέτες, ανέρχονται στα 188.087.461,60 ευρώ, δηλαδή κάτι λιγότερο από αυτά που απαιτούνται για να μην «κοπεί» από του χρόνου το ΕΚΑΣ για χιλιάδες χαμηλοσυνταξιούχους και κάτι παραπάνω για να παραμείνει ανέγγιχτο το κονδύλι για το επίδομα θέρμανσης που «ψαλιδίστηκε» κατά 105 εκατ. ευρώ.
Ο αντίλογος από το υπουργείο Οικονομικών είναι ότι με αυτή τη ρύθμιση μπήκαν στα κρατικά ταμεία πολλά εκατομμύρια ευρώ από αυτούς που σφύριζαν ως τώρα αδιάφορα, ωστόσο δεν υπάρχει πειστική απάντηση για τη διαχρονική αδυναμία ή απροθυμία των εισπρακτικών και ελεγκτικών μηχανισμών να πάρουν αυτά που πρέπει από αυτούς που πρέπει.
iefimerida.gr
Τα όρια του «κραχ» δοκιμάζει η πραγματική οικονομία. «Κόκκινα», τραπεζικά, δάνεια, ληξιπρόθεσμες οφειλές ιδιωτών προς Εφορία και ΔΕΚΟ, το χρέος αυτοαπασχολούμενων και επιχειρήσεων στα ασφαλιστικά ταμεία και το δημόσιο χρέος της χώρας ξεπερνούν το ιλιγγιώδες ποσό του μισού τρισ. ευρώ.
Πρόκειται για «κόκκινο χρέος», δεκαπλάσιο των ετήσιων εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού, που βυθίζει την οικονομία σε κύκλο πρωτοφανούς αβεβαιότητας, την ώρα που η ρευστότητα παραμένει στον «πάγο», ελέω των capital controls, και η οικονομία οδεύει το 2016 για έναν ακόμη χρόνο ύφεσης. Μία ύφεση, η διάρκεια της οποίας δεν έχει προηγούμενο στον αναπτυγμένο κόσμο.
Αναπόφευκτα, κόκκινο κτυπά και η αβεβαιότητα στον επιχειρηματικό κόσμο και εντείνεται ο προβληματισμός εντός και εκτός συνόρων για την προοπτική σταθεροποίησης της ελληνικής οικονομίας τους επόμενους μήνες. Κάτι που καθίσταται μεγάλη πρόκληση με δεδομένα τα εξής:
«Βόμβα»: Πάνω από 560 δισ. το συνολικό χρέος της Ελλάδας
Την εύθραυστη πολιτική ισορροπία, την προώθηση, με διαδικασίες-εξπρές, επώδυνων μέτρων που θα πλήξουν ακόμη περισσότερο τη μεσαία τάξη, τη γεωπολιτική αστάθεια στην ευρύτερη περιοχή και το ερώτημα εάν το πολιτικό προσωπικό της σημερινής κυβέρνησης μπορεί να συγκροτήσει στρατηγική ανάπτυξης και προσέλκυσης επενδύσεων.
Ξένοι οίκοι, αξιολογητές του ελληνικού χρέους, εμφανίζονται ιδιαίτερα ανήσυχοι. Ούτως ή άλλως η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας θα ήταν μια δύσκολη εξίσωση. Οι παλινωδίες όμως των τελευταίων μηνών, η επιβάρυνση της οικονομίας με νέο, μεγάλο, δάνειο, νέους όρους και σκληρά μέτρα που θα κτυπήσουν ακόμη περισσότερο τις ομάδες που έχουν ήδη σηκώσει το βάρος της τιτάνιας δημοσιονομικής προσαρμογής τα τελευταία χρόνια, περιπλέκουν ακόμη περισσότερο τα πράγματα.
ΠΕΡΙΚΟΠΕΣ ΠΡΟ ΤΩΝ ΠΥΛΩΝ
Ο πρωθυπουργός, παρά την εύθραυστη πλειοψηφία στη Βουλή, εμφανίζεται αποφασισμένος να προχωρήσει, τώρα, με δύσκολα μέτρα, όπως το ασφαλιστικό, παρά το ότι από την πλευρά των Θεσμών, σύμφωνα με πληροφορίες υπήρχε διάθεση να δοθεί πολιτικός χρόνος για να καταστεί πιο εύκολα διαχειρίσιμο το θέμα.
Αυτό σημαίνει ότι οι περικοπές στις συντάξεις και οι ανατροπές που έρχονται με το νέο ασφαλιστικό είναι προ των πυλών, όπως επίσης και νέες φορολογικές επιβαρύνσεις, ενώ σε εκκρεμότητα παραμένει το μεγάλο θέμα της διαχείρισης και της αναδιάρθρωσης του ιδιωτικού, «κόκκινου», χρέους.
Η κυβέρνηση, από την πλευρά της, ποντάρει, στην εικόνα διάλυσης που εμφανίζει η Αξιωματική Αντιπολίτευση, για να περάσει το συντομότερο δυνατόν δύσκολα μέτρα, ώστε και με δεδομένο το σκηνικό δημοσιονομικής ανοχής που στήνεται στην Ευρώπη υπό το βάρος των δραματικών εξελίξεων, να λάβει το συντομότερο δυνατόν διευκολύνσεις.
Στην κορυφή βρίσκεται αναμφίβολα η αναδιάρθρωση του δημοσίου χρέους, στην οποία η κυβέρνηση ευελπιστεί να «πατήσει» και δευτερευόντως πιθανή χαλάρωση του δημοσιονομικού πλαισίου μεσοπρόθεσμα. Ωστόσο, όπως παρατηρούν έμπειροι ξένοι τεχνοκράτες, πλέον η κατάσταση στην πραγματική οικονομία έχει φτάσει στο σημείο μηδέν. «Τα ψέματα και οι εύκολες λύσεις έχουν τελειώσει», σχολιάζει χαρακτηριστικά τραπεζικός παράγοντας, εκτιμώντας πως για μια πραγματική ανάκαμψη, με δυναμική ουσιαστικής ανάσχεσης της ανεργίας θα απαιτηθεί σειρά ετών.
Όμως και για το πρώτο, μικρότερο, αλλά ουσιαστικό βήμα της σταθεροποίησης, ο δρόμος δεν είναι ούτε εύκολος, ούτε απλός: Και αυτό επειδή απαιτούνται ρευστότητα, σχέδιο και πολιτική βούληση για μεγάλες τομές, ζητούμενα ιδιαίτερα δύσκολα στην περίπτωση της Ελλάδας. Η πρόβλεψη του προϋπολογισμού του 2016 για ύφεση και το 2016, η οποία μαστίζει τη χώρα από το 2008 με μοναδική εξαίρεση τη δειλή επιστροφή στην ανάπτυξη το 2014, αποτελεί αιτία σοβαρής εγρήγορσης για την πραγματική οικονομία. Ακόμη και εάν, υποθετικά, όλα κυλήσουν κατ’ ευχήν, η ρευστότητα στην οικονομία θα παραμείνει, εκ των πραγμάτων, περιορισμένη για αρκετό διάστημα, αφού η εμπιστοσύνη και το οικονομικό κλίμα έχουν υποστεί σοβαρό πλήγμα.
ΔΥΣΚΟΛΗ ΕΞΙΣΩΣΗ
Την ίδια ώρα η κατάρτιση σχεδίου ανάκαμψης, με όρους συμβατούς με τα κριτήρια που θέτουν ξένα επενδυτικά κεφάλαια τα οποία διαθέτουν ρευστότητα για να επενδύσουν, είναι μια δύσκολη εξίσωση. Η κυβέρνηση, όπως και οι προκάτοχοί της σε ένα βαθμό, δεν έχουν μέχρι στιγμής παρουσιάσει δείγματα γραφής που θα πείσουν επενδυτές και επιχειρηματίες πως έχει επέλθει ρήξη με πρακτικές του παρελθόντος, οι οποίες συντέλεσαν στην πτώση της ελληνικής οικονομίας.
«Δεν βλέπουμε επαρκή ιδιοκτησία (ownership) στις μεταρρυθμίσεις» λένε στελέχη που παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς τις διαπραγματεύσεις με τους Θεσμούς. Έτσι, ακόμη και εάν σε κεντρικό επίπεδο ληφθούν σκληρές αποφάσεις για τη λήψη δύσκολων μεταρρυθμίσεων, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι αυτές θα συνοδεύονται από σχέδιο με παρεμβάσεις, ικανές να προσελκύσουν ξένα και εγχώρια επενδυτικά κεφάλαια, που θα συμβάλουν στην αποτροπή ενός νέου κύκλου ύφεσης και αβεβαιότητας και στην ανάσχεση της ανεργίας. Ένα σχέδιο που θα μπορούσε να στηριχθεί στα βασικά μας πλεονεκτήματα, που είναι πλέον οι ελκυστικές αποτιμήσεις, η παραμονή μας στη ζώνη του ευρώ, η υποδομή σε αρκετούς τομείς, αλλά και η ύπαρξη ρευστότητας στο εξωτερικό που αναζητά επενδυτικά σχέδια να διοχετευθεί με τη μορφή συμμετοχών ή εξαγορών.
ΤΟ ΜΟΜΕΝΤΟΥΜ ΠΟΥ «ΚΑΗΚΕ»
Όπως έχει αποδειχθεί στο πρόσφατο παρελθόν, στην οικονομία δημιουργούνται παράθυρα ευκαιρίας. Όπως ήταν, για παράδειγμα, το μομέντουμ της επιστροφής του Δημοσίου στις διεθνείς αγορές το 2014, το οποίο όμως, δεν μπόρεσε να παρακολουθήσει η πολιτική σκηνή της χώρας, με τα γνωστά αποτελέσματα στη συνέχεια.
Πλέον, η αφετηρία για μια δυνητική ανάκαμψη είναι σαφώς πιο δυσμενής, με ευθύνες πολλών και σε πολλά επίπεδα και για ακόμη μια φορά το μεγάλο ζητούμενο παραμένει η ανάκτηση της οικονομικής ανεξαρτησίας της χώρας. Κάτι που, στα λόγια, όλοι επιθυμούν. Το ερώτημα όμως είναι εάν μπορούν να το πετύχουν και μάλιστα το συντομότερο δυνατόν, ώστε η οικονομία να εξέλθει από το αδιέξοδο και να ξεκινήσει μια επίπονη αλλά σταθερή πορεία προς την ανάκαμψη.
Ο δραματικός «λογαριασμός»
«Κόκκινα», τραπεζικά δάνεια, ληξιπρόθεσμες οφειλές ιδιωτών προς την Εφορία, που αυξάνονται μάλιστα κατά 1 δισ. ευρώ κάθε μήνα, οφειλές επιχειρήσεων και αυτοαπασχολούμενων προς τα ασφαλιστικά ταμεία αλλά και ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τη ΔΕΗ συνθέτουν ένα Σισύφειο, εκρηκτικών διαστάσεων, ιδιωτικό χρέος.
Ύφεση, ανεργία και η βίαιη δημοσιονομική προσαρμογή που συντελέστηκε τα τελευταία χρόνια, με την υπέρμετρη φορολόγηση νοικοκυριών και επιχειρήσεων και τις μειώσεις στις αποδοχές μισθωτών και συνταξιούχων, προσέδωσαν εκρηκτικές διαστάσεις στο μη εξυπηρετούμενο ιδιωτικό χρέος στην Ελλάδα, η οποία παράλληλα χαρακτηρίζεται και από ένα υπέρογκο δημόσιο χρέος.
Πλαίσιο που καθιστά αναπόφευκτη την αναδιάρθρωση του χρέους, σε όλα τα επίπεδα, καθώς ουδείς μπορεί να θεωρήσει εφικτή την αποπληρωμή όλου αυτού του χρέους, που είναι περίπου τρεις φορές το -ραγδαία επιδεινούμενο- τα τελευταία χρόνια, ελληνικό ΑΕΠ. Μόνο τα «κόκκινα» τραπεζικά δάνεια ανέρχονται στα 107 δισ. ευρώ, ενώ οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των ιδιωτών προς την Εφορία ξεπερνούν τα 82 δισ. ευρώ και αυξάνονται κατά 1 δισ. ευρώ τον μήνα, κατά μέσο όρο.
Τα χρέη αυτοαπασχολούμενων και επιχειρήσεων προς τα ασφαλιστικά ταμεία κινούνται προς τα 29 δισ. ευρώ, ενώ στη ΔΕΗ τα ληξιπρόθεσμα χρέη ανέρχονται σε 2,5 δισ. ευρώ. Παύση πληρωμών όμως κηρύττει και το Δημόσιο που χρωστά περί τα 6 δισ. ευρώ σε ιδιώτες, ενώ στο «κόκκινο» βρίσκεται και το δημόσιο χρέος της χώρας, που κινείται πια στα 326 δισ. ευρώ, δύο φορές περίπου το ελληνικό ΑΕΠ, και το οποίο βρίσκεται από το 2010 που έκλεισαν οι αγορές, στο... κόκκινο.
ΚΡΥΦΟ ΧΡΕΟΣ 14 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ
Ο λογαριασμός του χρέους μπορεί να φουσκώσει ακόμη περισσότερο, εάν σε αυτόν συνεκτιμηθούν οι εγγυήσεις ύψους 14,5 δισ. ευρώ που έχει παράσχει το Δημόσιο σε κρατικές επιχειρήσεις, δημόσιους οργανισμούς και ΔΕΚΟ, οι οποίες έχουν αντλήσει δάνεια. Και αυτό επειδή ελλοχεύει ο κίνδυνος οι εγγυήσεις αυτές να καταπέσουν, επιβαρύνοντας επιπλέον το κρατικό χρέος, που εκ των πραγμάτων αποτελεί το μεγάλο βαρίδι για την ελληνική οικονομία, υπονομεύοντας τη δυναμική ανάκαμψης. Δεν είναι τυχαίο ότι οι ετήσιες δαπάνες για τόκους, περίπου 6 δισ. ευρώ, ισούνται με τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου προς τρίτους, κεφάλαια που το κράτος στερεί αυτή τη στιγμή από τις επιχειρήσεις, οι οποίες βαδίζουν στην κόψη του ξυραφιού..
Ευκαιρία
Κομβικό σημείο η αναδιάρθρωση του χρέους
Στη δύσκολη πορεία προς τη σταθεροποίηση της οικονομίας, κομβικό σημείο θα αποδειχθεί ο βαθμός στον οποίο η κυβέρνηση θα μπορέσει να εκμεταλλευθεί το «παράθυρο ευκαιρίας» που όπως όλα δείχνουν μπορεί να ανοίξει με τη νέα αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, πιθανόν στο πρώτο τρίμηνο του 2016.
Απόφαση που δύσκολα θα αναβληθεί με δεδομένη την επιθυμία της Ευρώπης να παραμείνει το ΔΝΤ ως χρηματοδότης στο τρίτο Μνημόνιο και την κόκκινη γραμμή του ΔΝΤ που ξεκαθαρίζει ότι χωρίς ρύθμιση χρέους δεν συμμετέχει.
Στο πλαίσιο αυτό ερμηνεύεται και η σπουδή της κυβέρνησης να προχωρήσει άμεσα με τα δύσκολα μέτρα για να αποσπάσει τη νέα ρύθμιση του χρέους το συντομότερο δυνατόν και να κερδίσει, έστω οριακούς, βαθμούς ελευθερίας στην άσκηση της δημοσιονομικής πολιτικής. Άλλωστε, το πρόσφατο παρελθόν έχει αποδείξει πως στην οικονομία δημιουργούνται, υπό προϋποθέσεις, παράθυρα ευκαιρίας. Όπως ήταν η επιτυχής επιστροφή του Δημοσίου στις αγορές το 2014. Έχει όμως επίσης αποδειχθεί πως η αδυναμία του πολιτικού προσωπικού να διαχειριστεί μια τέτοια ευκαιρία μπορεί να οδηγήσει τη χώρα και την πραγματική οικονομία πολλά χρόνια πίσω.
«Παράθυρο» για χαλάρωση λόγω Προσφυγικού
Καταρχήν κατανόηση στο αίτημα χωρών, όπως η Ελλάδα και η Γαλλία, που ζητούν να υπάρξουν εξαιρέσεις από τα όσα επιτάσσει το Σύμφωνο Σταθερότητας, με βασικό επιχείρημα το πρόσθετο κόστος που συνεπάγεται για τους προϋπολογισμούς τους η διαχείριση της προσφυγικής κρίσης αλλά και η αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, φαίνεται πως δείχνει ο επικεφαλής του Eurogroup.
Σε συνέντευξή του ο Γ. Ντάισελμπλουμ ανέφερε, μεταξύ άλλων, πως υπό τέτοιες εξαιρετικές συνθήκες το Σύμφωνο Σταθερότητας επιτρέπει αποκλίσεις από την πολιτική των περικοπών. Προσθέτοντας πως την ερχόμενη χρονιά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εξετάσει κατά περίπτωση εάν δικαιολογούνται υψηλότερες δαπάνες και ελλείμματα.
imerisia.gr
Αντιμέτωποι με ποινικές διώξεις και ποινές φυλάκισης για μη εμπρόθεσμη καταβολή χρεών προς το Δημόσιο, αλλά και με κατηγορίες για ξέπλυμα «μαύρου» ή «βρόμικου» χρήματος κινδυνεύουν να βρεθούν 11.569 φορολογούμενοι, που οφείλουν συνολικά ληξιπρόθεσμα χρέη 18,36 δισ. ευρώ στο Δημόσιο.
Πρόκειται για φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις που έχουν καθυστερήσει να πληρώσουν ποσά φόρων άνω των 50.000 ευρώ για περισσότερους από τέσσερις μήνες μετά την ημερομηνία λήξης των προβλεπόμενων προθεσμιών, με αποτέλεσμα να έχουν υποβληθεί εναντίον τους μηνυτήριες αναφορές από τις αρμόδιες ΔΟΥ για το αδίκημα της μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο.
Σύμφωνα με την «Ναυτεμπορική» οι εν λόγω φορολογούμενοι εντοπίστηκαν εντός του πρώτου δεκαμήνου του 2015 να μην έχουν καταβάλει τα οφειλόμενα ποσά. Εκτός από τις ποινικές διώξεις για τη μη πληρωμή των οφειλών τους στο Δημόσιο, υπάρχει πιθανότητα να κατηγορηθούν και για το αδίκημα της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, δηλαδή ξέπλυμα «μαύρου» ή «βρόμικου» χρήματος. Κι αυτό διότι, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία (ν. 3691/2008), οι ΔΟΥ, τα Ελεγκτικά Κέντρα και το ΣΔΟΕ κάθε φορά που διαπιστώνουν φορολογικά αδικήματα που διώκονται ποινικά υποχρεούνται να υποβάλλουν αναφορές προς την Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες προκειμένου οι κατηγορούμενοι να ελέγχονται και για το εάν διέπραξαν το αδίκημα του ξεπλύματος «βρόμικου» ή «μαύρου» χρήματος.
Το γεγονός ότι 11.569 φορολογούμενοι που διώκονται ποινικά, σύμφωνα με το άρθρο 25 του ν. 1882/1990, για το αδίκημα της μη καταβολής οφειλών προς το Δημόσιο ύψους άνω των 50.000 ευρώ θα ελεγχθούν και από την Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες, για να διαπιστωθεί εάν διέπραξαν το αδίκημα του ξεπλύματος «βρόμικου» ή «μαύρου» χρήματος, αποκαλύπτεται από τα στατιστικά στοιχεία για την αποδοτικότητα των υπηρεσιών της φορολογικής διοίκησης που έδωσε πρόσφατα στη δημοσιότητα η ΓΓΔΕ. Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, στο δεκάμηνο Ιανουαρίου - Οκτωβρίου 2015 υποβλήθηκαν προς την Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες:
11.569 αναφορές για υποθέσεις μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο άνω των 50.000 ευρώ.
Τα ποσά των μη καταβληθέντων χρεών προς το Δημόσιο τα οποία σχετίζονται με τις αναφορές αυτές ανέρχονται σε 18,367 δισ. ευρώ. 278 αναφορές για βεβαιωμένη φοροδιαφυγή άνω των 50.000 ευρώ. Τα ποσά που αναλογούν στα διαπραχθέντα αδικήματα φοροδιαφυγής φτάνουν συνολικά τα 851,05 εκατ. ευρώ.
Κατασχέσεις Εν τω μεταξύ, η άρση των απαγορεύσεων των κατασχέσεων και των πλειστηριασμών, η οποία αποφασίστηκε από την κυβέρνηση από την 1η Νοεμβρίου, έχει ως αποτέλεσμα να έχουν ενεργοποιηθεί σε βάρος εκατοντάδων χιλιάδων οφειλετών του Δημοσίου όλα τα κατασχετήρια που είχαν αποσταλεί ηλεκτρονικά από τις αρμόδιες ΔΟΥ προς τις τράπεζες.
Ετσι, λοιπόν, όσα χρηματικά ποσά κατατίθενται από την 1/11/2015 σε τραπεζικούς λογαριασμούς οφειλετών του Δημοσίου δεσμεύονται πλέον αυτόματα από τις τράπεζες και κατάσχονται υπέρ του Δημοσίου, εκτός εάν οι λογαριασμοί στους οποίους πιστώνονται τα ποσά έχουν δηλωθεί από τους δικαιούχους τους ως ακατάσχετοι στο σύστημα ΤΑΧΙSnet. Προκειμένου οι οφειλέτες του Δημοσίου να γνωρίζουν επακριβώς τι μπορούν πλέον να περιμένουν, υπενθυμίζουμε ότι οι ισχύουσες διατάξεις του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ) προβλέπουν τα εξής για το μέτρο των κατασχέσεων:
Για την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο που δεν έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση μπορεί να ληφθούν μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης, κατά την κρίση του προϊσταμένου της ΔΟΥ ή άλλης υπηρεσίας που είναι αρμόδια για την επιδίωξη της είσπραξης της οφειλής. Τα μέτρα αυτά προβλέπονται στο άρθρο 9 του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων και είναι:
α) κατάσχεση κινητών περιουσιακών στοιχείων στα χέρια του οφειλέτη, δηλαδή Ι.Χ. αυτοκινήτων, δικύκλων, σκαφών αναψυχής κ.λπ.,
β) κατάσχεση κινητών περιουσιακών στοιχείων και χρηματικών απαιτήσεων του οφειλέτη που βρίσκονται στα χέρια τρίτων, δηλαδή μισθών, συντάξεων, ενοικίων, επιδοτήσεων, εφάπαξ βοηθημάτων, απαιτήσεων από πελάτες κ.λπ.,
γ) κατάσχεση ακινήτων περιουσιακών στοιχείων. Σε περίπτωση κατά την οποία επιλέγεται να ληφθεί το μέτρο της κατάσχεσης ακινήτου ή κινητού περιουσιακού στοιχείου, η φορολογική διοίκηση πριν από τη διενέργεια οποιασδήποτε πράξης αναγκαστικής εκτέλεσης πρέπει να κοινοποιήσει στον οφειλέτη ατομική ειδοποίηση με την οποία του υπενθυμίζει την υποχρέωση καταβολής της οφειλής και των συσσωρευμένων τόκων υπερημερίας και προστίμων και του δίνει χρονικό περιθώριο 30 ημερών για την ολοσχερή εξόφληση του χρέους ή την υπαγωγή του σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής.
Η κατάσχεση χρηματικών απαιτήσεων του οφειλέτη στα χέρια τρίτων, δηλαδή η κατάσχεση μισθών, συντάξεων, ενοικίων, επιδοτήσεων, εφάπαξ βοηθημάτων, απαιτήσεων από πελάτες κ.λπ., γίνεται χωρίς καμία προειδοποίηση του οφειλέτη.