«Τι ωραία που είν’ η αγάπη μου, η χαϊδεμένη από τη μάνα της και τ’ αδελφού της τα φιλιά. Κανείς δεν ήξερε πως είναι τόσο ωραία».
Με τους στίχους αυτούς από το υπέροχο «άσμα ασμάτων» του Ιάκωβου Καμπανέλλη, μελοποιημένο απ’ το μεγάλο μας μουσικοσυνθέτη Μίκη Θεοδωράκη απέδωσε τιμή στην μνήμη των θυμάτων του ολοκαυτώματος, στη σεμνή τελετή που έγινε στην Συναγωγή στη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου, ο Αντιπεριφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου κ. Γιάννης Φλεβάρης.
Στην ομιλία του ανέφερε πως όλοι, όσοι είναι γονείς, όσοι έχουν αδέρφια και οικογένεια μπορούν να νιώσουν μέσα απ’ αυτούς τους συγκινητικούς στίχους που γράφτηκαν για όμορφες κοπέλες, τη φρίκη και την οδύνη του ολοκαυτώματος. Τότε που οι δήμιοι χώριζαν αθώα παιδιά από τους γονείς και τ’ αδέρφια τους και τα οδηγούσαν στο θάλαμο αερίων και στους φούρνους των στρατοπέδων του θανάτου, στο Άουσβιτς και το Νταχάου για να βρουν φριχτό θάνατο μ’ έναν ανείπωτο τρόπο.
Ας φανταστεί κάποιος τα μέλη της δικής του οικογένειας που τόσο αγαπά και μετά τα κολαστήρια του θανάτου όπου μαρτύρησαν αθώες ψυχές. Αυτό φτάνει για να σκύψουμε με δέος μπροστά στο ολοκαύτωμα με θύματα εκατομμύρια ανθρώπων που το μόνο τους έγκλημα ήταν η θρησκεία τους και η φυλή στην οποία έτυχε να ανήκουν με τη γέννησή τους. Πέρα και μακριά από άναρθρες κραυγές ρατσισμού, αντισημιτισμού και δογματισμού ας δούμε τον άνθρωπο ως επίκεντρο του δράματος και της τραγωδίας.
Ποτέ ξανά... Στη συνέχεια ο Αντιπεριφερειάρχης και ο εντεταλμένος Περιφερειακός Σύμβουλος κ. Άγγελος Ανανίας, που εκπροσώπησαν την Περιφέρεια, μετέβησαν μαζί με τον Δήμαρχο Ρόδου και τις Αρχές του τόπου, τον Ραβίνο Αθηνών κ. Γκαμπριέλ Νεγρίν, τον Πρόεδρο του κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλείου Ελλάδος κ. Μωυσή Κωνσταντίνη, τους εκπροσώπους των εβραϊκών Κοινοτήτων Ρόδου και Κω, την Πρόεδρο της Διαχειριστικής Επιτροπής της Ισραηλιτικής Κοινότητας κ. Κάρμεν Κοέν, τους εκπροσώπους του Διπλωματικού Σώματος και εκπροσώπους Φορέων και Οργανισμών, στην πλατεία Εβραίων Μαρτύρων για την κατάθεση στεφάνου. Ο κ. Φλεβάρης μετέφερε χαιρετισμό του Περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου κ. Γιώργου Χατζημάρκου για την επέτειο του ολοκαυτώματος.
Ο κ. Άγγελος Ανανίας ανέφερε ότι η Εβραϊκή Κοινότητα της Ρόδου που άφησε για αιώνες τα δικά της σημάδια που διατηρούνται έως σήμερα στο νησί μας, τιμά τα θύματά της. Ο κ. Φλεβάρης στις εκδηλώσεις που ξεκίνησαν στις 22 Ιουλίου, από το Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου στη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου, άφησε ένα κόκκινο τριαντάφυλλο για το Ολοκαύτωμα.
Η μνήμη των αδελφών μας από τη Ρόδο και τη Κω που χάθηκαν και έσβησαν στο Άουσβιτς, στο Νταχάου και αλλού και όσων εκτοπίστηκαν, ξεριζώθηκαν και δεν επέστρεψαν ποτέ, είναι ζωντανή όπως και η ιστορική τους διαδρομή και τα ίχνη τους στον τόπο μας, στο σταυροδρόμι αυτό των Πολιτισμών. Μουσικό και Ποιητικό ήταν το οδοιπορικό στην πλούσια παράδοση με Σεφαραδίτικα τραγούδια, με yiddish, ποιήματα από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και τα γκέτο και πανδαισία ήχων, φωνών και οργάνων σε έναν μοναδικό χώρο που σε ταξιδεύει πίσω στο χρόνο.
Συμμετείχε η Σοπράνο Σόνια Θεοδωρίδου, η μικτή χορωδία του Δήμου Ρόδου και η ορχήστρα Mobile που χάρισαν στους εκατοντάδες συμπολίτες μας που γέμισαν την πλατεία του Παλατιού, μοναδικές καλλιτεχνικές συγκινήσεις. Με το τέλος των εκδηλώσεων στην πλατεία Εβραίων Μαρτύρων και μπροστά στο μνημείο των 1604 Εβραίων της Ρόδου και της Κω που χάθηκαν στα ναζιστικά στρατόπεδα θανάτου ανέφερε ότι «Επί πολλούς αιώνες οι συμπολίτες μας, εβραϊκής καταγωγής, ζούσαν και δημιουργούσαν στον τόπο μας μαζί με τους υπόλοιπους συμπατριώτες μας και μοιραζόταν σχέσεις αγάπης, αδελφοσύνης και ανθρωπιάς.
Τον Ιούλιο του 1944 λίγους μόνο μήνες πριν το τέλος του πολέμου συγκεντρώθηκαν και συνελήφθησαν από τους κατακτητές τα μέλη της εβραϊκής Κοινότητας στη Ρόδο και στην Κω και στάλθηκαν με τα τρένα του θανάτου στο Άουσβιτς. Έμελε να είναι αυτοί οι τελευταίοι Έλληνες εβραίοι που έφυγαν για τα κολαστήρια. Λίγοι μόνο μήνες απετέλεσαν το όριο μεταξύ ζωής και θανάτου.
Οι Κοινότητες των νησιών μας αφανίστηκαν σε ποσοστό που ξεπέρασε το 90% και πλήρωσαν βαρύτατο φόρο αίματος στη ναζιστική θηριωδία. Λίγες δεκάδες κατάφεραν να επιστρέψουν και να ξαναρχίσουν τη ζωή τους στα νησιά μας, τη γη των προγόνων τους με τις περιουσίες τους να έχουν λεηλατηθεί από τους κατακτητές και τις πληγές της ψυχής τους για πάντα ανοιχτές. Ήταν 23 Ιουλίου 1944 όταν το πλοίο ξεκίνησε από τη Ρόδο για το Άουσβιτς, αλησμόνητοι οι συμπατριώτες μας που ταξίδεψαν εκείνη τη μέρα για το ταξίδι χωρίς γυρισμό…»