Σε διαβούλευση τέθηκε το νομοσχέδιο για τις αλλαγές στους αγροτικούς συνεταιρισμούς της χώρας απο το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και ήδη έχει λήξει ώστε να κατατεθεί στην βουλή προς συζήτηση και ψήφιση

Όπως αναφέρεται στην αιτιολογίκη έκθεση του νομοσχεδίου για τους αγροτικούς συνεταρισμούς που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση το 2015 οι αγροτικοί συνεταιρισμοί της χώρας μας συμπληρώνουν έναν αιώνα νομοθετικής θεσμοθέτησης. Οι πρωτεργάτες του συνεργατισμού με τους αγώνες τους εναντίον της αμάθειας, της μοιρολατρίας και των προκαταλήψεων, αλλά εναντίον κυρίως της αισχροκέρδειας και της τοκογλυφίας, έδωσαν στους αγρότες της εποχής εκείνης ένα ισχυρό όπλο αυτοπροστασίας και προόδου. Η θεσμοθέτηση των συνεταιρισμών με το ν. 602/1915 έφερε στην Ελλάδα το πρότυπο του ευρωπαϊκού συνεταιρισμού, που είχε ήδη δοκιμαστεί σε ολόκληρη την Ευρώπη με εκπληκτικές επιδόσεις, με αποτέλεσμα να διαδοθούν και στην χώρα μας με μεγάλη ταχύτητα. Ο συνεταιριστικός θεσμός υπόκειται σε συγκεκριμένους κανόνες, που διαφέρουν από τις άλλες μορφές οικονομικής δράσης και οι οποίοι συνδυάζουν την οικονομική αποτελεσματικότητα με την κοινωνική ευαισθησία. Οι συνεταιρισμοί αποτελούν ένα «οικονομικό σύστημα με κοινωνικό περιεχόμενο».

Οι συνεταιριστικές ΑΡΧΕΣ, που αποτελούν τις κατευθυντήριες γραμμές με τις οποίες οι συνεταιρισμοί θέτουν σε εφαρμογή τις αξίες τους, είναι οι εξής:

1η Αρχή: Εθελοντική και ελεύθερη συμμετοχή, με συνεταιρισμούς ανοιχτούς σε όλα τα πρόσωπα που μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις υπηρεσίες τους και επιθυμούν να αποδεχθούν όμως τις ευθύνες του μέλους.

2η Αρχή: Δημοκρατική διοίκηση εκ μέρους των μελών με τα μέλη να έχουν ίσα δικαιώματα, πχ ψήφου.

3η Αρχή: Οικονομική συμμετοχή των μελών ισότιμα. 4η Αρχή: Αυτονομία και ανεξαρτησία επιδεικνύοντας σύνεση σε θέματα συνεργασιών και χρηματοδότησης προκειμένου να διαφυλάσσουν τη συνεταιριστική αυτονομία. 5η Αρχή: Εκπαίδευση, πρακτική εξάσκηση και πληροφόρηση ώστε να μπορούν πάνοπλοι να συμβάλλουν αποτελεσματικά στην ανάπτυξη των συνεταιρισμών τους. 6η Αρχή: Συνεργασία μεταξύ συνεταιρισμών, η πεμπτουσία του συνεργατισμού, διότι ισχυροποιούνται οι συνεταιρισμοί όταν συνεργάζονται μεταξύ τους με συμφωνίες ή με νέα συνεταιριστικά σχήματα. 7η Αρχή: Ενδιαφέρον για την κοινότητα.

Οι συνεταιρισμοί πρέπει να εργάζονται και για τη βιώσιμη ανάπτυξη των κοινοτήτων τους Το οικονομικό περιβάλλον στο οποίο καλούνται σήμερα να δραστηριοποιηθούν οι αγροτικοί συνεταιρισμοί έχει ως κύριο χαρακτηριστικό τον ανταγωνισμό.

Η παγκοσμιοποίηση της οικονομίας καθιστά αναγκαία την επιχειρηματική αποτελεσματικότητα ως όπλο για την επιβίωση και την ανάπτυξη. Η συντήρηση, με επιδοτήσεις και προνόμια, μπορεί να ανακουφίζει προσωρινά, αλλά δεν μπορεί να αποτελεί αναπτυξιακή στρατηγική. Οι συνεταιρισμοί, ως ιδέα και ως εφαρμογή, είναι φορείς που δημιουργούνται για την αύξηση της επιχειρηματικής αποτελεσματικότητας των μικρών και διάσπαρτων ατομικών αγροτικών εκμεταλλεύσεων. Επιδιώκουν να αποκτήσουν διαπραγματευτική δύναμη στην αγορά και να αξιοποιήσουν τις οικονομίες κλίμακας που απολαμβάνει το μεγάλο επιχειρηματικό μέγεθος.

Δυστυχώς στη σημερινή εποχή αυτό που αποτελούσε μεγάλο μέγεθος στο παρελθόν, στα πλαίσια της εθνικής οικονομίας, είναι πλέον ανεπαρκές με τα κριτήρια της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας και πέρα από αυτό οι αγροτικοί συνεταιρισμοί της χώρας μας βρίσκονται οικονομικά αποδυναμωμένοι και κοινωνικά αμφισβητούμενοι αδύναμοι να ανταποκριθούν στις νέες εξαιρετικά δύσκολες απαιτήσεις των καιρών.

Το προτεινόμενο σχέδιο νόμου για τους συνεταιρισμούς περιλαμβάνει τις ελάχιστες αναγκαίες ρυθμίσεις και αφήνει στα καταστατικά τις επί μέρους εξειδικεύσεις, έτσι ώστε αυτές να προσιδιάζουν κάθε φορά στις ανάγκες των διαφόρων μορφών συνεταιρισμών και στις βλέψεις και επιλογές των μελών τους. Με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου, που εδράζεται στο άρθρο 12 παρ. 4 του Συντάγματος, το οποίο προβλέπει την προστασία και εποπτεία των συνεταιρισμών από το κράτος, στο οποίο επιβάλλει την υποχρέωση να μεριμνά για την ανάπτυξή τους, επιχειρείται η εκ βάθρων ανασυγκρότηση και εξυγίανση των συνεταιρισμών, η αναβίωση της συνεργατικής ιδέας στα μέλη των συνεταιρισμών και η ενίσχυση των πρωτοβουλιών που λειτουργούν στη βάση της κοινωνικής οικονομίας και συλλογικότητας.

Ο συνεταιρισμός δεν είναι μια πηγή όπου κάποιος μπορεί να αγοράσει φθηνότερα είναι κάτι περισσότερο και πάνω από αυτό, πρέπει να είναι μια άλλη μορφή επιχειρηματικής δραστηριότητας εμπιστοσύνης και συνεργασίας. Στόχος και βασική επιδίωξη του είναι να καταδείξει ότι στην πράξη αγοραστής και πωλητής διαμορφώνουν μια κοινότητα βασισμένη στην αμοιβαιότητα και όχι στην αντίθεση. Το προϊόν που ανταλλάσσεται έρχεται σε δεύτερη μοίρα σε σχέση με αυτά που μοιράζονται και έχουν οικοδομήσει μεταξύ τους. Ο Συνεταιρισμός προσανατολίζει την παραγωγή του σύμφωνα με τις απαιτήσεις του καταναλωτή και ο αγοραστής με την σειρά του γνωρίζει εκτιμά και εμπιστεύεται τις καλλιεργητικές και εκτροφικές μεθόδους των μελών του συνεταιρισμού.

Μεταξύ τους αναπτύσσονται λοιπόν σχέσεις εμπιστοσύνης και αμοιβαίου σεβασμού τόσο για την ποιότητα όσο και για την ασφάλεια και υγιεινή των προϊόντων. Η ανάγκη του καθενός ξεχωριστά μετατρέπεται από απλή επιθυμία για το προϊόν σε ταύτιση παραγωγού και καταναλωτή μια ισχυρή και ακλόνητη σχέση που εδράζεται στο αμοιβαίο όφελος.

Οι συνεταιρισμοί με την συγκέντρωση του παραγόμενου προϊόντος τους έχουν το πλεονέκτημα στον πρωτογενή τομέα έναντι του κάθε ιδιώτη παραγωγού, ακόμη και του μεγαλύτερου, να διαθέτουν το συγκριτικό πλεονέκτημα του όγκου για κάθε προϊόν.

Αν μάλιστα καταφέρουν να επιβάλουν μεταξύ των μελών τους και κοινές καλλιεργητικές μεθόδους θα αποκτήσουν και το συγκριτικό πλεονέκτημα του προϊόντος με τα ίδια χαρακτηριστικά, τέλος μέσω των μεθόδων πιστοποίησης μπορεί να αποκτήσουν και το ποιοτικό πλεονέκτημα που θα τους καταστήσει ασυναγώνιστους. Το νέο θεσμικό πλαίσιο των Αγροτικών Συνεταιρισμών επιχειρεί να ανατρέψει δημιουργικά μια απαξιωμένη κατάσταση που συνεχίζει να οδηγεί σε ουσιαστική ατροφία και μαρασμό ένα συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα των αγροτών.

Το νομοσχέδιο για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς καταργεί τις αναφορές και παραπομπές σε προγενέστερες νομοθεσίες που προκαλούσαν σύγχυση στην εφαρμογή τους, διατηρεί ρυθμίσεις της κείμενης μέχρι τώρα νομοθεσίας που δοκιμάστηκαν και βοήθησαν τη λειτουργία των συνεταιρισμών, ενώ διορθώνει και εισάγει νέες ρυθμίσεις – πολιτικές που θα συμβάλλουν αποφασιστικά στην επανεκκίνηση των συνεταιρισμών.

Δείτε εδώ αναλυτικά το νομοσχέδιο

www.dikaiologitika.gr

Λύνει τα χέρια των μικρών παραγωγών η υπουργική απόφαση του κ. Βαγγέλη Αποστόλου που διευκολύνει τη διάθεση τροφίμων οικοτεχνίας. Ειδικότερα, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, σε εφαρμογή του νόμου Τσαυτάρη 4235/2014, δίνει τη δυνατότητα μεταποίησης αγροτικών προϊόντων σε μικρή κλίμακα.

Ο νόμος Τσαυτάρη εισήγαγε για πρώτη φορά τον όρο της οικοτεχνίας ως «μεταποίηση, μικρής κλίμακας, γεωργικών προϊόντων αποκλειστικά ιδίας παραγωγής από τον παραγωγό και την οικογένειά του, στον χώρο της αγροτικής κατοικίας ή της αγροτικής εκμετάλλευσης», με στόχο να αυξηθεί το εισόδημα του αγρότη και να αποκτήσει άμεση ρευστότητα.

Στο εξής, αυτά τα μεταποιημένα προϊόντα θα μπορούν να πωλούνται από τον οικοτέχνη στους χώρους του ή σε περιοδικές τοπικές διοργανώσεις (όπως εμποροπανηγύρεις και δημοτικές εκδηλώσεις), σε τοπικές λαϊκές αγορές, σε αγορές παραγωγών (farmers’ markets), σε επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου και μαζικής εστίασης της τοπικής αγοράς.

ποιοι έχουν δικαίωμα

Δικαίωμα οικοτεχνικής παρασκευής μεταποιημένων γεωργικών προϊόντων έχουν μόνο τα φυσικά πρόσωπα που είναι επαγγελματίες αγρότες, όπως αυτοί ορίζονται και είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων, καθώς και τα μέλη της οικογένειάς τους.

Στην οικοτεχνική τους δραστηριότητα οι επαγγελματίες αγρότες μπορούν να χρησιμοποιήσουν ως πρώτη ύλη γεωργικά προϊόντα με ανώτατο όριο το σύνολο της παραγωγής τους ή, κατ’ εξαίρεση και σε μικρές ποσότητες, προϊόντα που παράγονται στα όρια της αγροτικής τους εκμετάλλευσης ή του κτήματος της αγροτικής κατοικίας αλλά δεν είναι δηλωμένα στο ΟΣΔΕ. Όσοι συμμετέχουν σε αγροτικούς συνεταιρισμούς έχουν δικαίωμα να χρησιμοποιήσουν στην οικοτεχνική τους δραστηριότητα το μέρος της παραγωγής τους που δεν διαθέτουν στον συνεταιρισμό.

Με την υπουργική απόφαση του κ. Αποστόλου, η οποία μόλις δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ, καθορίζονται οι όροι και οι απαιτήσεις παραγωγής και διάθεσης τροφίμων οικοτεχνικής παρασκευής, καθώς και οι διαδικασίες καταχώρισης των μονάδων παρασκευής στο Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Οικοτεχνίας (ΚΗΜΟ). Για την εγγραφή και την ανανέωση εγγραφής στο ΚΗΜΟ ορίζεται παράβολο δέκα ευρώ.

Ποια προϊόντα παραγωγής τους μπορούν να διαθέτουν

Τα είδη των τροφίμων οικοτεχνικής παρασκευής είναι προϊόντα:

– δημητριακών, ιδίως απλά αρτοσκευάσματα (π.χ. παξιμάδια κτλ.) και ζυμαρικά με κύριο συστατικό το αλεύρι δημητριακών (π.χ. τραχανάς, χυλοπίτες κτλ.)

– φυτικής προέλευσης με γλυκαντικές ύλες, ιδίως γλυκά κουταλιού, μαρμελάδες, κομπόστες, ζελέ φρούτων, παστέλια με ξηρούς καρπούς

– με παρθένα ελαιόλαδα και διάφορα αρωματικά φυτά, μπαχαρικά, αιθέρια έλαια, χυμούς φρούτων κ.ά. τρόφιμα σε συσκευασία έως δύο λίτρων

– διατηρημένα με αλάτι, ξίδι και λάδι τρόφιμα φυτικής προέλευσης, ιδίως επιτραπέζιες ελιές και προϊόντα ελιάς αλείμματα, τουρσιά, σάλτσες

– διατηρημένα με ξήρανση τρόφιμα φυτικής προέλευσης, ιδίως φρούτα και λαχανικά, ξηροί καρποί, όσπρια, αρωματικά φυτά

– γαλακτοκομικά εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις που ορίζονται στην αριθμ. 3724/162303/22.12.2014 ΚΥΑ (ΦΕΚ 3438 /Β/2014).

Επίσης, στα προϊόντα οικοτεχνίας περιλαμβάνονται και προϊόντα με μέλι και ξηρούς καρπούς, αποξηραμένα φρούτα, μαστίχα, κρόκο κ.ά.

ΒΗΜΑ

Αντιπρόταση στα σκληρά μέτρα και στις δεσμεύσεις που ανέλαβε η προηγούμενη κυβέρνηση με την ψήφιση του μνημονίου όσον αφορά την φορολόγηση των αγροτών επεξεργάζεται και έχει έτοιμη το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.

Τα βασικά σημεία της αντιπρότασης βρίσκονται ήδη και στο παράλληλο πρόγραμμα που ανακοίνωσε ο ΣΥΡΙΖΑ ενώ αντίστοιχες προτάσεις έχει καταθέσει στο πρόγραμμα της και η Νέα Δημοκρατία.

Το Enikonomia.gr παρουσιάζει τις λεπτομέρειες του σχεδίου που ετοίμασαν οι υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ.

Η υποχρεωτική τήρηση των βιβλίων εσόδων-εξόδων από όλους τους αγρότες από το πρώτο ευρώ και οι αυστηροί έλεγχοι της «γκρίζας ζώνης» που υπάρχει στον αγροτικό χώρο είναι τα από τα κυριότερα επιχειρήματα του Υπουργείου.

Πηγές του Υπουργείου αναφέρουν ότι σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν στην κατοχή τους, η άξια της αγροτικής παραγωγής ξεπερνά τα 10 δις. ευρώ το χρόνο ενώ αυτή που διακινείται με κανονικά παραστατικά και δηλώνεται δεν ξεπερνά τα 4 δις. ευρώ.

Από τη τήρηση των βιβλίων προβλέπεται να στοιχειοθετηθούν δημόσια έσοδα που ξεπερνούν το 1 δις. ευρώ, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές αυτό το πόσο υπερκαλύπτει τις απαιτήσεις των δανειστών για την φορολόγηση του χώρου.

Μάλιστα, για να δώσουν κίνητρα στην τήρηση βιβλίων από τους αγρότες θα καλύψουν τις δαπάνες για την λογιστική τήρηση τους ενώ θα υπάρξει και αντίστοιχη καμπάνια ενημέρωσης.

Με αυτό τον τρόπο ο αγρότης θα συμψηφίζει το ΦΠΑ των εφοδίων που χρησιμοποιεί (λιπάσματα, φυτοφάρμακα κ.λπ), ο οποίος έχει αναρριχηθεί στο 23%, και εφόσον θα περνάει στα βιβλία όλα του τα έξοδα, το τελικό φορολογητέο του εισόδημα ναι μεν θα είναι περιορισμένο αλλά η συνολική του επιβάρυνση ακόμη και με υψηλό φορολογική συντελεστή θα είναι μικρή.

Ενα ακόμη σημείο στο οποίο δίνει έμφαση το Υπουργείο είναι η διεκδίκηση της εξαίρεσης από τα έσοδα της κοινοτικής επιδότησης (έως ένα όριο) ενώ από την άλλη πλευρά στα έξοδα θα καταχωρούνται οι αποσβέσεις παγίων που έχουν αποκτηθεί στο παρελθόν, οι τόκοι των δανείων και η αμοιβή της προσωπικής και οικογενειακής εργασίας.

Οι υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ έχουν επεξεργαστεί και άλλες προτάσεις όπως για παράδειγμα να θεωρηθεί το ποσοστό φορολόγησης 20% και 26% που ζητείται από τους δανειστές για το 2016 ως μεσοσταθμικό μιας ευρύτερης κλίμακας, με τρεις επιμέρους συντελεστές όπου τα βάρη θα επωμίζονται οι αγρότες που έχουν το μεγαλύτερο εισόδημα.

Επίσης ζητούν, την εξαίρεση ή τουλάχιστον την διαφοροποίηση των επιδοτήσεων από το εισόδημα όπως ισχύει σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες ώστε να αντιμετωπίζεται το καθαρό φορολογητέο αγροτικό εισόδημα όπως η μισθωτή εργασία.

Τέλος, θα συζητήσουν με τους θεσμούς την ύπαρξη μιας ευνοϊκότερης φορολογίας για τα αγροτικά εισοδήματα που παράγονται σε ορεινές και μειονεκτικές περιοχές.