Στα 67 εκατ. ευρώ το συνολικό πακέτο
Τρία στοχευμένα χρηματοδοτικά εργαλεία «ήρθαν για να μείνουν» ως μέρος της στρατηγικής για τα ελληνικά νησιά, υπογραμμίζει με συνέντευξη στο «MR» ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Γιάννης Πλακιωτάκης. Η ακτοπλοΐα συνδέει τα νησιά με την ενδοχώρα και απασχολεί στα πλοία της το μεγαλύτερο ποσοστό του ελληνικού ναυτεργατικού δυναμικού, τονίζει ο κ. Πλακιωτάκης, απαντώντας στις αιτιάσεις ότι η κυβέρνηση στηρίζει τις εταιρείες του κλάδου. Ο ίδιος περιγράφει τις ενέργειες της κυβέρνησης προκειμένου να αντιστραφεί η τάση συρρίκνωσης του ελληνικού νηολογίου.
Κύριε Υπουργέ, τι προβλέπει το νέο νομοθετικό πλαίσιο που πρόσφατα ψηφίσθηκε στην Βουλή για το μέλλον των νησιών μας ;
Όπως είπα και στην Βουλή, είμαι ιδιαίτερα ικανοποιημένος που ως βουλευτής, ως Υπουργός αυτής της κυβέρνησης, αλλά και ως νησιώτης, εισηγήθηκα ένα νομοσχέδιο το οποίο αλλάζει άρδην τα δεδομένα στον τρόπο που το Ελληνικό Κράτος προσεγγίζει τα νησιά και τους νησιώτες.
Μετά την υπερψήφιση του πρόκειται πλέον για ένα νομοθετικό πλαίσιο το οποίο ανταποκρίνεται πλήρως στις κυβερνητικές προτεραιότητες όπως τις έχει θέσει η κυβέρνηση μας και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Το 18,7% της συνολικής επιφάνειας του εδάφους της πατρίδας μας αποτελείται από νησιά, στα οποία διαμένει το 15,1% του συνολικού μας πληθυσμού, ενώ τα νησιά και οι οικονομικές δραστηριότητες που αναπτύσσονται σε αυτά, στη θάλασσα και τον παράκτιο χώρο τους, είναι σημαντικοί πλουτοπαραγωγικοί πόροι για τη χώρα μας.
Για πρώτη φορά λοιπόν θεσμοθετείται μια ενιαία πολιτική για τη νησιωτική Ελλάδα. Για πρώτη φορά, οι αποσπασματικές παρεμβάσεις, δίνουν τη θέση τους σε ολιστική στρατηγική προσέγγιση και για πρώτη φορά υπάρχουν συγκεκριμένα αναπτυξιακά χρηματοδοτικά εργαλεία προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί. Ο νόμος 4770/2021 προβλέπει την κατάρτιση έως τον Αύγουστο του 2021 της Εθνικής Στρατηγικής για την Ολοκληρωμένη Θαλάσσια Πολιτική στο Νησιωτικό Χώρο, αποτελώντας τον «οδικό χάρτη» της χώρας για τις αναγκαίες πολιτικές και χρηματοδοτήσεις προς το νησιωτικό χώρο. Επιπλέον, προβλέπεται η δημιουργία τριών στοχευμένων χρηματοδοτικών εργαλείων που «ήρθαν για να μείνουν». Μια νησιωτική πολιτική πρέπει να διαθέτει εργαλεία μόνιμου χαρακτήρα, επομένως ο νόμος ήρθε να καλύψει αυτό το – επίσης – διαχρονικό κενό στη δημόσια πολιτική για τα νησιά, είτε αφορά τη διασφάλιση χρηματοδότησης κρίσιμων δημοσίων υποδομών και λειτουργιών (λιμάνια, διαχείριση νερού, ακτοπλοϊκές συνδέσεις κα), είτε τη διάθεση ειδικών προγραμμάτων για παροχή κινήτρων διατήρησης λειτουργίας μικρών – κυρίως οικογενειακών – επιχειρήσεων στα νησιά μας. Παράλληλα, το νέο πλαίσιο επενδύει σημαντικά στη λεγόμενη «συμμετοχική» διακυβέρνηση δίδοντας κίνητρα στο δημόσιο διάλογο των φορέων των νησιών μας και την προαγωγή συνεργασιών μέσω της σύστασης του Εθνικού Μητρώου Φορέων Θαλάσσιας Οικονομίας. Ο νησιωτικός και ο θαλάσσιος χώρος της Ελλάδας είναι για εμάς γόνιμο πεδίο για ανάπτυξη συνεργασιών και συνεργιών βασισμένο στο μοντέλο της «τετραπλής έλικας» με συνεργασία φορέων από το δημόσιο, την ιδιωτική οικονομία, την κοινωνία των πολιτών και φυσικά τους ερευνητικούς φορείς.
Με ποιους τρόπους θα υλοποιηθούν οι πρόνοιες του νέου νόμου;
Αυτό που στην πραγματικότητα απουσίαζε τόσα χρόνια ήταν ένα πλαίσιο δομικά στοιχεία του οποίου θα έπρεπε να είναι η νησιωτικότητα, η θαλάσσια οικονομία και η γαλάζια ανάπτυξη.
Για πρώτη φορά λοιπόν το Κράτος δημιουργεί ένα τέτοιο πλαίσιο αναλαμβάνοντας τις ευθύνες του απέναντι στις τοπικές κοινωνίες για να διασφαλίσει το ελάχιστο που οφείλει στους νησιώτες και κυρίως κρίσιμες υποδομές και δημόσιες λειτουργίες, όπως τα λιμάνια, οι ακτοπλοϊκές συνδέσεις κ.ά.
Ο νέος νόμος λοιπόν εισάγει την υποχρέωση ύπαρξης μιας Εθνικής Στρατηγικής για το νησιωτικό χώρο, με σαφείς και μετρήσιμους δείκτες – στόχους τόσο στο εθνικό όσο και στο περιφερειακό επίπεδο και με συγκεκριμένες πολιτικές περιφερειακής ανάπτυξης.
Δεν πρόκειται να υποκαταστήσουμε κανέναν. Η Τοπική αυτοδιοίκηση και οι τοπικοί φορείς αναλαμβάνουν να υλοποιήσουν όλα αυτά που απαιτούνται για κάθε νησί μας με βάσει τις ανάγκες του και τις προτεραιότητες του.
Χρέος του Κράτους είναι να παρεμβαίνει εκεί που πρέπει ώστε να διασφαλίζει την εδαφική συνοχή της χώρας με όρους κοινωνικής, οικονομικής ισορροπίας πάντα με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος και τους ιδιαίτερου οικο-πολιτιστικού αποθέματος των νησιωτικών μας περιοχών.
Ο νόμος προβλέπει σαφή χρονοδιαγράμματα και ήδη προχωράμε στην εξειδίκευση της δευτερογενούς νομοθεσίας και στόχος μας είναι σε λιγότερο από 5 μήνες να έχουμε ενεργοποιήσει το σύνολο των προβλέψεων του.
Κατά την συζήτηση στην Βουλή πολύς λόγος έγινε για την χρηματοδότηση αυτών των πρωτοβουλιών. Η αντιπολίτευση σας κατέκρινε ότι το εν λόγω νομοθετικό πλαίσιο είναι στην πραγματικότητα ένα άδειο πουκάμισο. Τι ισχύει τελικά;
Το νέο νομοθετικό πλαίσιο προβλέπει τρία διακριτά χρηματοδοτικά εργαλεία που περιλαμβάνουν:
– Το πρώτο ονομάζεται Νέαρχος και αφορά στην χρηματοδότηση έργων δημοσίου χαρακτήρα.
Το Πρόγραμμα Νέαρχος θα δημιουργηθεί μέσα από τη συνεργασία του Υπ. Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής με το Ταμείο Παρακαταθηκών. Στόχος μας είναι να πολλαπλασιάσουμε τους πόρους που ετησίως διαθέτει το Υπουργείο για την κάλυψη κρίσιμων έργων δημοσίου χαρακτήρα στους τομείς λιμενικών υποδομών και εγκαταστάσεων, συμπεριλαμβανομένων και των μελετών ωρίμανσης τους.
Μέσω αυτής της συνέργειας θα καλυφθούν παρεμβάσεις για την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας, την επάρκεια υποδομών, την προστασίας του περιβάλλοντος, την δημιουργία υποδομών αφαλάτωσης και δικτύων διανομής ύδατος ιδίως για τα μικρά, απομακρυσμένα και άνυδρα νησιά,
Επίσης, θα χρηματοδοτηθούν έργα διαχείρισης ενέργειας, ενώ θα καλυφθούν και οι πολυετείς συμβάσεις δημόσιας υπηρεσίας, δηλαδή οι άγονες γραμμές.
Με τον τρόπο αυτό δημιουργούμε τον πιο κρίσιμο κρίκο της αλυσίδας ανάπτυξης των νησιών που έχει να κάνει με την επαρκή και ασφαλή διασύνδεση.
– Το δεύτερο χρηματοδοτικό εργαλείο μας είναι το Πρόγραμμα Νησιωτικής Επιχειρηματικότητας το οποίο θα υλοποιηθεί σε διαδοχικούς κύκλους σε συνεργασία με την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα.
Το πρόγραμμα αυτό προβλέπει την στήριξη των λειτουργικών εξόδων μικρών και πολύ μικρών νησιωτικών επιχειρήσεων μέσω μικροπιστώσεων ή επιχορηγήσεων.
Η στήριξη του κράτους είναι αναγκαία για να μειωθεί το λειτουργικό κόστος που σχετίζεται με τα μειονεκτήματα ή τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο νησιώτης επιχειρηματίας και ιδίως στα μικρά νησιά.
Στο πλαίσιο μελέτης που αναθέσαμε ως Υπουργείο και εκπονείται από το Πανεπιστήμιο Πειραιώς, διεξήχθη για πρώτη φορά έρευνα σε νησιωτικές επιχειρήσεις το οποίο ανέδειξε ότι η λειτουργική υποστήριξη στη μικρο-επιχειρηματικότητα των νησιών αποτελεί τον πιο κρίσιμο παράγοντα για τη διατήρηση της μικρο-επιχειρηματικότητας στα νησιά μας, ενώ παράλληλα το χρηματοδοτικό κενό ανά επιχείρηση είναι μικρότερο των 100 χιλιάδων ευρώ, επομένως μιλάμε για μικρο-επενδύσεις και λειτουργικά έξοδα σε ορίζοντα λίγων ετών.
– Το τρίτο χρηματοδοτικό εργαλείο μας είναι το Ταμείο Θαλάσσιας – Γαλάζιας Οικονομίας.
Πρόκειται για Ταμείο Χαρτοφυλακίου που θα προκύψει από την συνεργασία του Υπουργείου με την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα και θα εστιάζει στη χρηματοδότηση υφιστάμενων και νέων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται ή επιθυμούν να στρέψουν το παραγωγικό τους μοντέλο σε δραστηριότητες της θαλάσσιας οικονομίας.
Δίνουμε έμφαση στους τομείς ναυτιλιακής τεχνολογίας, του ναυτιλιακού ή/ και ναυπηγικού εξοπλισμού, ανάπτυξης εφαρμογών και χρήση τεχνολογίας, πληροφορικής και επικοινωνιών. Στην πραγματικότητα δημιουργούμε ένα ελληνικό «BlueInvest» FUND κατά τα πρότυπα αντίστοιχων ευρωπαϊκών ταμείων.
Όλα αυτά δεν είναι ασκήσεις επί χάρτου, αλλά μια νέα πραγματικότητα η οποία πολύ σύντομα θα μας δώσει μια άλλη εικόνα της νησιωτικής Ελλάδας. Η χρηματοδότηση των εργαλείων αυτών, αλλά και της μεταρρύθμισης αυτής συνολικά, θα έλθει μέσα από πόρους του ΕΣΠΑ 2021 2027 καθώς και μέσα από το Τομεακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης 2021-2026 του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. Από την πρώτη ημέρα δουλεύουμε συστηματικά για το σκοπό αυτό. Ο νόμος αυτός δεν είναι η αρχή, αλλά ένας βασικός σταθμός μιας οργανωμένης προσπάθειας που ξεκίνησε τον Ιούλιο του 2019 και με τη σαφή εντολή του Πρωθυπουργού για την εκπόνηση ενός Επιχειρησιακού Σχεδίου για τα νησιά μας. Αυτό πράττουμε και σύντομα θα είμαστε σε θέση να ανακοινώσουμε και συγκριμένους πόρους που θα διατεθούν για το σκοπό αυτό.
Και θα ήθελα να καταχραστώ την φιλοξενία σας και να ευχαριστήσω όλους όσους εργάστηκαν για αυτό το νέο νομοθετικό πλαίσιο, τα συναρμόδια Υπουργεία, όσους συμμετείχαν στη δημόσια διαβούλευσης, τους Περιφερειάρχες, Δημάρχους και τους 327 κοινωνικούς εταίρους και φορείς που έλαβαν μέρος στους 14 Περιφερειακούς Διαλόγους που διοργανώσαμε. Συνέβαλαν όλοι σε μια καθοριστική αλλαγή στην αναπτυξιακή πορεία των νησιών μας.
Kύριε Υπουργέ, ένας από τους κλάδους που βίωσαν και συνεχίζουν να βιώνουν με ιδιαίτερη ένταση τις αρνητικές συνέπειες της πανδημίας είναι αυτός της ακτοπλοΐας. Καθώς η ομαλή λειτουργία του κλάδου συνδέεται άμεσα με την συνοχή του εθνικού χώρου και την διασφάλιση της επικοινωνίας των νησιών μας με την ενδοχώρα, τι μέτρα έχετε λάβει;
Σας ευχαριστώ για την ερώτηση γιατί μου δίνετε την ευκαιρία να ξεκαθαρίσω κάποια πράγματα.
Κατηγορούν την κυβέρνηση ότι στηρίζει τις εταιρίες της ακτοπλοΐας κάτι που είναι αληθές, αλλά είναι η μισή αλήθεια.
Η άλλη μισή είναι πως οι εταιρίες αυτές διασφαλίζουν την σύνδεση των νησιών μας με την ενδοχώρα, ενώ την ίδια ώρα απασχολούν στα πλοία τους το μεγαλύτερο ποσοστό του Ελληνικού ναυτεργατικού δυναμικού, χωρίς να αναφερθώ και στις θέσεις εργασίας που διατηρούν στα γραφεία τους στην ξηρά. Η ακτοπλοΐα στη χώρα μας επιτελεί – ιδίως την περίοδο της πανδημίας – ένα πολύ κρίσιμο ρόλο, αυτό της διατήρησης της συνεκτικότητας και της εδαφικής συνοχής της χώρας μας, επομένως η διατήρηση του δικτύου θαλασσίων μεταφορών διασφαλίζει τόσο την κανονικότητα στη τροφοδοσία, αλλά και τη μετακίνηση επιβατών και εργαζομένων. Επομένως, είναι εύκολα αντιληπτό ότι εν μέσω τόσο δυσμενών συνθηκών και με πλειάδα περιορισμών έχει περιοριστεί το μεταφορικό έργο, όμως η μη λειτουργία ή παύση γραμμών δεν είναι κάτι που πρέπει να συμβεί, κυρίως για εθνικούς λόγους, αλλά και λόγους κοινωνικής συνοχής.
Εν μέσω πανδημίας κανένα νησί μας δεν έμεινε χωρίς ακτοπλοϊκή σύνδεση και όπου τυχόν προέκυψαν ζητήματα αντιμετωπίσθηκαν άμεσα. Και όχι μόνο αυτό, αλλά οι άγονες γραμμές λειτούργησαν κανονικότατα, ενώ κάποιες από αυτές επεκτάθηκαν και χρονικά και γεωγραφικά.
Σε απόλυτα νούμερα, μαζί με τα πρόσθετα 12 εκατ. Ευρώ για την επόμενη περίοδο που διασφαλίσαμε ως Υπουργείο για την στήριξη του κλάδου προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι αρνητικές συνέπειες της συνεχιζόμενης πανδημίας, το συνολικό πακέτο στήριξης για την ακτοπλοΐα ανέρχεται πλέον στα 67 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα, συνεχίζουμε να στηρίζουμε τους ναυτικούς και τους εργαζόμενους στον κλάδο. Ενδεικτικά σας αναφέρω την αποζημίωση ειδικού σκοπού, την παράταση ασφαλιστικής ικανότητας ανέργων ναυτικών και παροχής επιδόματος ανεργίας, την ένταξη της ακτοπλοΐας στο καθεστώς επιδότησης εργοδοτικών εισφορών για ενεργούς ναυτικούς, την αναθεώρηση προϋποθέσεων για την εγγραφή άνεργων ναυτικών στους καταλόγους προσφερόμενων προς ναυτολόγηση, την κάλυψη μέρους των ενοικίων των ανέργων ναυτικών. Συνολικά, τα μέτρα στήριξης της ναυτικής εργασίας προσεγγίζουν τα 15 εκ. ευρώ.
Παρότι οι μεσοπρόθεσμες επιπτώσεις της πανδημίας στους διάφορους τομείς και κλάδους της οικονομίας είναι ακόμη άγνωστες, φαίνεται πως το πλήγμα για τις ακτοπλοϊκές επιχειρήσεις είναι ήδη μεγάλο, καθότι βιώνουν εκτεταμένη μείωση της δραστηριότητας τους στα πλαίσια του περιορισμού της διάδοσης του κορωνοϊού, καθώς και τεράστια απώλεια εσόδων.
Ο κίνδυνος της αποδρομολόγησης πλοίων, της απόλυσης πληρωμάτων και εν τέλει της μη εξυπηρέτησης των νησιών συνηγορούν στην ανάγκη στοχευμένων παρεμβάσεων επι της λειτουργίας και εκτέλεσης των δρομολογίων. Λόγω της καθίζησης της επιβατικής κίνησης, το 30% του διαθέσιμου στόλου παρέμεινε και παραμένει σε ακινησία, γεγονός που πιέζει σημαντικά τις εταιρίες ως προς τη διατήρηση ναυτολογίων, υψηλού κόστους συντήρησης και αβεβαιότητα για τη διαθεσιμότητα των πλοίων κατά την επόμενη δρομολογιακή περίοδο.
Μια πιθανή ακινησία μεγάλου αριθμού πλοίων, θα οδηγήσει σε αύξηση της ανεργίας των ναυτικών, επομένως θα πρέπει να ληφθούν εκ νέου μέτρα χρηματοδότησης της απασχόλησης αυτών και διατήρησης ανοικτών ναυτολογίων από τις εταιρίες. Ειδική μέριμνα θα ληφθεί για τις περιπτώσεις επιχειρήσεων και εργαζομένων στις κατηγορίες των ημερόπλοιων και λαντζών, οι οποίοι έχουν πληγεί σε μεγαλύτερο ποσοστό, καθότι συνδεόμενοι άρρηκτα με την τουριστική ζήτηση.
Έως και το Μάιο του 2021 και με δεδομένη τη μειωμένη ζήτηση των θερινών μηνών, οι οικονομικές πιέσεις στις εταιρίες για διατήρηση δρομολογίων και εκτέλεση αυτών, θα απαιτήσει εκ νέου χρηματοδότηση της ελάχιστης συγκοινωνιακής εξυπηρέτησης βασικών δρομολογιακών γραμμών για την τροφοδοσία και αδιάλειπτη επικοινωνία των νησιών με την ηπειρωτική χώρα.
Κύριε Υπουργέ, ένα άλλο μείζον θέμα είναι η διαρροή των πλοίων από την γαλανόλευκη. Τα νούμερα είναι αμείλικτα. Το εθνικό νηολόγιο φθίνει. Τι κάνετε για αυτό;
Οι Έλληνες διαχειριστές πλοίων κατέχουν πάνω από 21% του παγκόσμιου και 54% του ευρωπαϊκού στόλου. Παρόλα αυτά, μόνο το 16,7% της ελληνόκτητης χωρητικότητας φέρει σήμερα την ελληνική σημαία. Οι αιτίες συρρίκνωσης της ελληνικής σημαίας, μια τάση που ξεκίνησε ήδη από τη 10ετία του 1990, είναι πολλές και αποτελούν συνδυασμό παραγόντων, εμπορικών, πολιτικών, συνδικαλιστικών, ιστορικών, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό της χώρας.
Αν ήθελε κανείς να αναφερθεί, με ειλικρίνειας και αυτοκριτική, σε κάποιους από αυτούς θα όφειλε να καταγράψει την αδυναμία των κυβερνήσεων να επιλύσουν χρόνια προβλήματα σε θέματα στελέχωσης των πλοίων, ευελιξίας των Υπηρεσιών, αλλά και σε απαιτήσεις των ναυλωτών, πολιτικών της ΕΕ που δεν έδωσαν τη δέουσα σημασία στην παράμετρο ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής ναυτιλίας.
Παρά τη φθίνουσα πορεία όμως του ελληνικού νηολογίου, η ελληνική διαχείριση συνεχίζει τη σταθερά αναπτυξιακή της πορεία, στη βάση της εμπεδωμένης σχέσης εμπιστοσύνης με την Ελληνική Πολιτεία.
Σήμερα, 1.419 εγκατεστημένες στην Ελλάδα εταιρείες διαχειρίζονται 4.717 πλοία και απασχολούν στα γραφεία τους 17.872 εργαζόμενους. Οι αριθμοί αυτοί αποτελούν ιστορικό υψηλό στους σχετικούς δείκτες και επιβεβαιώνουν την άρρηκτη σύνδεση της ελληνικής ναυτιλίας με την ελληνική οικονομία, στη βάση ενός σταθερού θεσμικού πλαισίου με αναπτυξιακή προοπτική.
Στη βάση ανάκτησης της εμπιστοσύνης με τη ναυτιλιακή κοινότητα, προχωρούμε στην εξάλειψη όλων των ανασχετικών παραγόντων για την επιστροφή σημαντικού μέρους της ελληνόκτητης ναυτιλίας στην εθνική σημαία. Για την κυβέρνησή μας, η ενίσχυση του ελληνικού νηολογίου αποτελεί πρόκληση και όραμά μας και εργαζόμαστε μεθοδικά και σε συνεργασία με τους ναυτιλιακούς φορείς προς την κατεύθυνση αυτή.
Στον ενάμιση χρόνο της Κυβέρνησης μας έγιναν ήδη πολλά και σημαντικά βήματα για την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής σημαίας. Από την πρώτη στιγμή υιοθετήσαμε την πολιτική «Flag-Gain» και αποτελεί αναπόσπαστο και βασικό στοιχείο του Κυβερνητικού Έργου και μέρος του Εθνικού Προγράμματος Μεταρρυθμίσεων εγκεκριμένο από το Υπουργικό Συμβούλιο. Βάζουμε τέλος στην απραξία των προηγούμενων κυβερνήσεων και σε συνεργασία με τους θεσμικούς φορείς της ναυτιλίας και ναυτικής εργασίας διαμορφώνουμε το πλαίσιο που αρμόζει στην πρώτη ναυτιλιακή δύναμη.
Μεταρρυθμίσαμε το καθεστώς ναυτολόγησης στα πλοία υπό ελληνική σημαία, ώστε να δοθεί νέα πνοή και δυναμική στο ελληνικό νηολόγιο, καθιστώντας το ελκυστική επιλογή για τα πλοία.
Παράλληλα οι νέοι μας, που επιζητούν ελκυστικές ευκαιρίες εργασίας και επαγγελματικής αποκατάστασης, μπορούν να έχουν τη ναυτιλία ως βασική επιλογή και διέξοδο.
Για το σκοπό αυτό, νομοθετήσαμε (Ν. 4714/2020) την εφαρμογή των διεθνώς αναγνωρισμένων και εκάστοτε ισχυουσών Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας (Collective Agreements) PNO-ITF-TCC ή PNO-IBF, κατά την ελεύθερη κρίση της πλοιοκτήτριας εταιρείας εξαιρετικά και μόνο για τις ναυτολογήσεις ειδικοτήτων κατωτέρου πληρώματος, καθώς και των ειδικοτήτων του ανθυποπλοιάρχου και γ’ μηχανικού Ε.Ν.
Ανταποκρινόμενοι επίσης στις σύγχρονες ανάγκες της ναυτιλίας για άμεση εξεύρεση πληρωμάτων, οι οποίες εντάθηκαν λόγω αδυναμίας αντικατάστασής τους στην εποχή της πανδημίας, δώσαμε τη δυνατότητα ναυτολόγησης αλλοδαπού πλοιάρχου (Ν. 4714/2020), εφόσον αποδεδειγμένα δεν προσφέρεται έλληνας για τις ανάγκες της πλοιοκτήτριας ή της διαχειρίστριας εταιρείας του πλοίου και εφόσον η διαχείριση του πλοίου γίνεται από την Ελλάδα.
Ταυτόχρονα, εξορθολογίσαμε τις συνέπειες της παράβασης της υποχρέωσης ναυτολόγησης σπουδαστή και καταστήσαμε λειτουργικότερη της δυνατότητα μεταχρέωσης σπουδαστών. Ειδικότερα:
- Χωρίς να αίρεται η υποχρέωση ναυτολόγησης σπουδαστή ΑΕΝ (πλοιάρχου ή μηχανικού), η παράβαση αυτή θα συνεπάγεται επιβολή προστίμου σε βάρος της εταιρείας, ποσού δύο χιλιάδων πεντακοσίων (2.500) ευρώ ανά σπουδαστή, για χρονική περίοδο του ναυτολογίου, υπέρ ΚΝΕ / NAT και δεν υφίσταται υποχρέωση του πλοιοκτήτη για την καταβολή εισφορών στο ΝΑΤ και τα λοιπά Ταμεία για το σύνολο της οργανικής συνθέσεως. Ορίσαμε επίσης ότι λόγω της φύσης και λειτουργίας του σπουδαστή ως εκπαιδευομένου, τόσο η εταιρεία όσο και ο σπουδαστής, απαλλάσσονται από την υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών, χωρίς να θίγονται τα ασφαλιστικά δικαιώματα του σπουδαστή από την θαλάσσια υπηρεσία του στο πλοίο. Το σχετικό κόστος θα βαρύνει τον προϋπολογισμό του ΝΑΤ.
- Επίσης, μετά από έγκριση της Αρχής, ο πλοιοκτήτης μπορεί να εξαντλεί την υποχρέωση για ναυτολόγηση σπουδαστή ΑΕΝ, με τη ναυτολόγηση ενός επιπλέον σπουδαστή σε άλλο πλοίο ελληνικής ή ξένης σημαίας.
Σε θεσμικό πεδίο, ενσωματώσαμε στο εθνικό δίκαιο το θεσμό της ναύλωσης γυμνού πλοίου, ώστε σε δυσμενείς οικονομικά περιόδους όπως αυτές που βιώνει για πολλά έτη η ναυτιλία, να μπορεί να διασφαλίζεται η χρηματοδότηση νέων επενδύσεων στο ναυτιλιακό τομέα.
Σε εταιρικό και φορολογικό επίπεδο αυτό πραγματοποιήθηκε με νομοθετική παρέμβαση στα τέλη του 2019 (ν. 4646/2019) με θετική ανταπόκριση από πολλές ναυτιλιακές εταιρείες, ενώ πριν από λίγες μέρες ολοκληρώσαμε την παρέμβαση αυτή και μέσω της εγκριτικής πράξης νηολόγησης πλοίων.
Με άλλα λόγια, πλοία που ανήκουν εξαρχής ή μεταβιβάζονται κατά κυριότητα σε αλλοδαπή εταιρεία και στη συνέχεια ναυλώνονται γυμνά ή μέσω leasing σε έλληνες εφοπλιστές, μπορούν πλέον να υψώσουν την ελληνική σημαία.
Για τη θεσμική ολοκλήρωση και κατοχύρωση των παρεμβάσεων αυτών, προχωρήσαμε σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία Οικονομικών και Ανάπτυξης και Επενδύσεων και το Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο, στην τροποποίηση του όρου 8 των Εγκριτικών Πράξεων νηολόγησης πλοίων στην ελληνική σημαία, ώστε να περιβληθούν με την αυξημένη τυπική (υπερνομοθετική) ισχύ που συνοδεύει την Εγκριτική Πράξη. Με τον τρόπο αυτό, η θεσμικές εγγυήσεις της Πολιτείας προς τη ναυτιλιακή κοινότητα επεκτείνονται στα νέα αυτά πεδία και κατοχυρώνονται θεσμικά.
Εξάλλου, το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής έχει ήδη βελτιστοποιήσει τις διαδικασίες εγγραφής και διαγραφής από και προς το ελληνικό νηολόγιο οι οποίες υλοποιούνται σε χρόνο μιας, το πολύ δύο, ημερών.
Παρόλα αυτά, η κυβέρνησή μας έχει δεσμευθεί να προχωρήσει στην παροχή ηλεκτρονικών υπηρεσιών στη ναυτιλιακή κοινότητα, τόσο σε ό,τι αφορά το πλοίο και τη νηολόγησή του, όσο και τη ναυτιλιακή εταιρεία. Για το σκοπό αυτό, θα υλοποιήσουμε έργα πληροφορικής που αφορούν το πλοίο και τους ναυτικούς που παρέμεναν στο συρτάρι για πολλά χρόνια, όπως το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα για τη Ναυτιλία.
Φιλοδοξούμε να προκηρύξουμε αυτό το εμβληματικό έργο, με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ και στο πλαίσιο της προγραμματικής μας συμφωνίας με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης μέσα στους επόμενους μήνες. Έτσι οι εταιρείες θα μπορούν να αλληλεπιδρούν με το νηολόγιο και τα Μητρώα τους ηλεκτρονικά, να υποβάλλουν τα οικονομικά τους στοιχεία, να αιτούνται και να λαμβάνουν όλα τα αναγκαία για τη λειτουργία τους έγγραφα από τον υπολογιστή τους. Αντίστοιχες παρεμβάσεις θα πραγματοποιηθούν και στον Κλάδο Επιθεώρησης Πλοίων.
Καθώς η ελληνική ναυτιλία έχει τεράστια ιστορία, το επόμενο βήμα θα είναι να αξιοποιήσουμε και το Ταμείο Ανάκαμψης από την πανδημία, προκειμένου να ψηφιοποιήσουμε τα νηολόγια και τους εκατοντάδες χιλιάδες φακέλους πλοίων και εταιρειών, που ανατρέχουν σε βάθος πολλών δεκαετιών, ώστε να μπορούμε να μιλάμε για ένα ψηφιακό νηολόγιο. Μέσα από τις παρεμβάσεις μας αυτές θέτουμε τις στέρεες βάσεις για ένα ακόμη πιο λαμπρό μέλλον για τη ναυτιλία μας, με βάση τις σύγχρονες τεχνολογίες.
Η πορεία προς την ανάκαμψη του ελληνικού νηολογίου απαιτεί ένα νέο συμβόλαιο μεταξύ της Πολιτείας και της ναυτιλιακής κοινότητας, το οποίο από την πλευρά μας προτείνουμε σήμερα και είμαστε έτοιμοι να τιμήσουμε. Προσδοκούμε στη θετική ανταπόκριση της μεγάλης ναυτιλιακής κοινότητας για την επιστροφή σημαντικού μέρους της ελληνόκτητης ναυτιλίας -εκ των περίπου 4000 πλοίων που φέρουν ξένη σημαία- στη γαλανόλευκη.
Καθώς το ελληνικό πλοίο αποτελεί το φυσικό χώρο εργασίας του έλληνα ναυτικού, η ανάκαμψη του ελληνικού νηολογίου θα δώσει νέα πνοή και στη ναυτική απασχόληση, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες ποιοτικής εργασίας σε σύγχρονα πλοία και προάγοντας την υψηλή ναυτιλιακή μας τεχνογνωσία.
Πηγή moneyreview.gr