Τέσσερα προγράμματα συνολικού προϋπολογισμού σχεδόν 800 εκατομμυρίων ευρώ για την ενέργεια κι η αναβάθμιση κατοικιών και την ανανέωση εξοπλισμού βρίσκονται σε εξέλιξη αυτή την περίοδο.
Πρόκειται για τα προγράμματα «Εξοικονομώ 2023», «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω» για νέους, «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Θερμοσίφωνα» και «Φωτοβολταϊκά στη Στέγη» που έχουν συγκεντρώσει ήδη σημαντικό ενδιαφέρον από τους ωφελούμενους που υποβάλλουν αιτήσεις συμμετοχής.
Το «Εξοικονομώ 2023», με προϋπολογισμό 300 εκατ. ευρώ, από τα οποία διατίθενται 60 εκατ. ευρώ αποκλειστικά για ευάλωτα νοικοκυριά, με στόχο την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας είναι το πρώτο πρόγραμμα επιδότησης για ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών που θεσπίστηκε από την Πολιτεία και προκηρύσσεται με διάφορες παραλλαγές από το 2009. Η πλατφόρμα για την υποβολή αιτήσεων ( https://exoikonomo2023.gov.gr) θα ανοίξει στις 12 Ιουνίου και θα δέχεται αιτήσεις έως τις 15 Σεπτεμβρίου. Οι παρεμβάσεις που επιδοτούνται είναι:
Αντικατάσταση κουφωμάτων.
Τοποθέτηση/Αναβάθμιση θερμομόνωσης.
Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης.
Σύστημα ζεστού νερού χρήσης (ΖΝΧ) με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).
Λοιπές παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας (εγκατάσταση έξυπνου συστήματος διαχείρισης (smart home), έξυπνα συστήματα διαχείρισης ηλεκτρικών φορτίων, Έξυπνα συστήματα ελέγχου της θέρμανσης/ψύξης, έξυπνα συστήματα απομακρυσμένου ελέγχου και παρακολούθησης).
Τα ποσοστά ενίσχυσης κυμαίνονται από 40 έως 75 %, ανάλογα με το εισόδημα του ενδιαφερόμενου.
Το πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω για Νέους» προκηρύχθηκε ήδη και η ηλεκτρονική πλατφόρμα (https://exoikonomoneon.gov.gr) του προγράμματος θα παραμείνει ανοιχτή μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου. Το πρόγραμμα δίνει τη δυνατότητα σε 20.000 νέους ηλικίας από 18 έως 39 ετών, να αναβαθμίσουν ενεργειακά και να ανακαινίσουν την κατοικία τους.
Το «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω για Νέους» χωρίζεται σε δύο υποενότητες:
Το «Εξοικονομώ», με προϋπολογισμό 200 εκατ. ευρώ, από το οποία τα 40 εκατ. ευρώ διατίθενται αποκλειστικά για τα ευάλωτα νοικοκυριά, και αφορά σε παρεμβάσεις ενεργειακής εξοικονόμησης, όπως αντικατάσταση κουφωμάτων, θερμομόνωση, συστήματα θέρμανσης – ψύξης, συστήματα παροχής ζεστού νερού χρήσης και smarthome. Ο επιλέξιμος προϋπολογισμός ανά αίτηση στο σκέλος του Εξοικονομώ φθάνει μέχρι 22.500 ευρώ. Το πρόγραμμα καλύπτει από 45% έως 90% του ποσού των επιλέξιμων ενεργειακών παρεμβάσεων, ενώ το υπόλοιπο ποσό μπορεί να καλυφθεί από άτοκο δάνειο.
Το «Ανακαινίζω», ο προϋπολογισμός του οποίου ανέρχεται σε 100 εκατ. ευρώ, περιλαμβάνει παρεμβάσεις ανακαίνισης, όπως ανακαίνιση χώρων μπάνιου και κουζίνας, αντικατάσταση πόρτας εισόδου, αντικατάσταση και επισκευή ηλεκτρολογικών και υδραυλικών εγκαταστάσεων αλλά και πατωμάτων. Για το «Ανακαινίζω» ο επιλέξιμος προϋπολογισμός ανά αίτηση είναι μέχρι 10.000 ευρώ. Το πρόγραμμα καλύπτει έως και το 30% του ποσού των επιλέξιμων παρεμβάσεων ανακαίνισης (δηλαδή έως 3.000 ευρώ) ενώ το υπόλοιπο ποσό μπορεί να καλυφθεί από χαμηλότοκο δάνειο έως 7.000 ευρώ.
Βασική προϋπόθεση για την ένταξη στην υποενότητα «Ανακαινίζω» είναι η υποχρεωτική ένταξη πρώτα στην υποενότητα του «Εξοικονομώ».
Η ηλεκτρονική πλατφόρμα του προγράμματος «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Θερμοσίφωνα» (https://allazothermosifona.gov.gr/) άνοιξε στις 11 Μαΐου και θα παραμείνει ανοιχτή μέχρι τις 20 Ιουνίου. Μέσω του προγράμματος, υπολογίζεται ότι 120.000 ελληνικά νοικοκυριά θα λάβουν επιδότηση για την αντικατάσταση ενεργοβόρων ηλεκτρικών θερμοσιφώνων με νέους ηλιακούς θερμοσίφωνες, σύγχρονης τεχνολογίας.
Το όφελος για αυτά αλλά και για το περιβάλλον, θα είναι η μείωση κατά τουλάχιστον 200 χιλ. τόνων CO2 ανά έτος. Καθώς επίσης υπολογίζεται, ότι η κατανάλωση ρεύματος για τη χρήση ζεστού νερού πρόκειται να μειωθεί κατά περίπου 65%.
Για να δοθεί η επιδότηση για την αγορά νέου ηλιακού θερμοσίφωνα είναι υποχρεωτική η απόσυρση των παλαιών θερμοσιφώνων οι οποίοι πρέπει να είναι λειτουργικοί.
Το εισοδηματικό όριο ανά μέλος οικογένειας είναι 30.000 ευρώ το χρόνο και η επιδότηση ανέρχεται έως 60% της δαπάνης αγοράς του νέου ηλιακού θερμοσίφωνα. Στο ανώτατο ποσό επιχορήγησης για τους δικαιούχους συμπεριλαμβάνεται και το κόστος εγκατάστασης.
Το Πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στη Στέγη» άνοιξε στις 2 Μαίου και η πλατφόρμα υποβολής αιτήσεων (https://pvstegi.gov.gr) θα παραμείνει ανοιχτή μέχρι τις 30 Ιουνίου 2024 ή μέχρι την κάλυψη των διαθέσιμων πόρων. Βασική προϋπόθεση για την υποβολή αίτησης είναι ο αιτών να έχει συνάψει ήδη Σύμβαση Σύνδεσης με τον ΔΕΔΔΗΕ αλλά να μην έχει συνδεθεί ο φωτοβολταϊκός σταθμός.
Επίσης τα νοικοκυριά θα πρέπει υποχρεωτικά να εγκαταστήσουν και μπαταρία, ενώ στους αγρότες δίνεται η δυνατότητα να επιλέξουν την εγκατάσταση φωτοβολταϊκού σταθμού με, ή χωρίς μπαταρία. Η επιδότηση του συστήματος φωτοβολταϊκού ξεκινά από 45% και φτάνει το 75% για τα νοικοκυριά.
Τα αντίστοιχα ποσοστά για τους αγρότες είναι 40% – 60%, ενώ η συνολική επιδότηση του συστήματος φωτοβολταϊκού με μπαταρία μπορεί να φτάσει έως και 16.000 ευρώ για νοικοκυριά και 10.000 ευρώ για αγρότες. Ο συνολικός προϋπολογισμός του Προγράμματος είναι 238 εκατ. ευρώ, από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Θύματα του… shrinkflation πέφτουν οι Έλληνες καταναλωτές, καθώς διαπιστώνουν στα σούπερ μάρκετ ότι όχι μόνο αυξάνονται οι τιμές των προϊόντων αλλά παράλληλα μικραίνουν και οι συσκευασίες. Εν μέσω συνεχιζόμενης οικονομικής και ενεργειακής κρίσης, τα αγαθά στο καλάθι του νοικοκυριού αλλάζουν προς το… χειρότερο.
Άρα, δηλαδή, πληρώνουμε περισσότερα για να παίρνουμε λιγότερα; Έτσι φαίνεται. Αυτό διαπίστωσαν και οι περισσότεροι καταναλωτές με τη συσκευασία μιας συγκεκριμένης μάρκας μαργαρίνης όταν πήγαν σούπερ μάρκετ, οι οποίοι βρέθηκαν προ δυσάρεστης εκπλήξεως. Ενώ το μέγεθος είναι ίδιο, το καθαρό προϊόν έχει μειωθεί.
Αρκετοί νόμιζαν ότι είχε γίνει λάθος και διαμαρτυρήθηκαν στους υπεύθυνους του σούπερ μάρκετ, επειδή νόμιζαν ότι η κακή συντήρηση του προϊόντος οδήγησε στην έλλειψη της ποσότητας μέσα στη συσκευασία. Όπως αναφέρει «Η Καθημερινή της Κυριακής», η μαργαρίνη μειώθηκε από τα 250γρ. στα 200γρ. και από τα 500γρ. στα 400γρ. αλλά η συσκευασία έμεινε ίδια.
Και είναι… λογικό, αν σκεφτεί κανείς ότι κοστίζει σαφώς λιγότερο στην εταιρεία παραγωγής να αλλάξει δύο νούμερα στην εκτύπωση πάνω στη συσκευασία, παρά να την αλλάξει ολόκληρη. Το κυριότερο πρόβλημα, όμως, δεν είναι στην ποσότητα του προϊόντος αλλά στην τιμή του, αφού αυτή αυξήθηκε ραγδαία από την ημέρα που ξέσπασε ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Ειδικότερα, όπως αναφέρει «Η Καθημερινή της Κυριακής», η μέση τιμή της μαργαρίνης (250γρ.) την 1η Μαρτίου 2022 ήταν 1,41 ευρώ. Σήμερα, τα 200γρ. πωλούνται προς 1,62 ευρώ, δηλαδή 21 λεπτά περισσότερα ή 15% ακριβότερα για την ίδια συσκευασία με λιγότερο καθαρό προϊόν. Μάλιστα, η τιμή του κιλού έχει αυξηθεί από 5,64 ευρώ σε 8,1 ευρώ, δηλαδή κατά 43,61%!
Τι είναι το shrinkflation
Το φαινόμενο του shrinkflation έφτασε και στην Ελλάδα. Η λέξη είναι συνδυασμός από τις αγγλικές λέξεις shrink (μτφ. συρρικνώνω) και inflation (μτφ. πληθωρισμός), με πολλές εταιρείες να προχωρούν ήδη στον ανάλογο σχεδιασμό.
Είναι μια πρακτική που ακολουθούν οι περισσότερες βιομηχανίες τροφίμων, ιδιαίτερα σε περιόδους μεγάλων ανατιμήσεων και σημαντικών αυξήσεων στο κόστος παραγωγής, για να διατηρήσουν ή και να αυξήσουν τα περιθώρια κέρδους, μειώνοντας την ποσότητα που παράγουν και πουλώντας τη στις ίδιες ή και σε υψηλότερες τιμές.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η συγκεκριμένη πρακτική δεν είναι παραπλανητική για τον καταναλωτή, αφού στη συσκευασία αναγράφεται το σωστό βάρος, άρα δεν συζητείται η περίπτωση εξαπάτησης. Όμως, οι υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και η Προστασία του Καταναλωτή θα πρέπει να ερευνήσουν αν οι εταιρείες παραβιάζουν τις διατάξεις σχετικά με τα περιθώρια κέρδους.
Δηλαδή, το περιθώριο μικτού κέρδους ανά μονάδα από την πώληση προϊόντων ή υπηρεσιών να μην υπερβαίνει το αντίστοιχο περιθώριο μικτού κέρδους ανά μονάδα που ίσχυε πριν από την 1η Σεπτεμβρίου 2021.
Αλλά, σύμφωνα με έμπειρα «μάτια» της αγοράς, η αλλαγή συσκευασίας που σημαίνει αλλαγή κωδικού είναι το «παράθυρο» για τα προϊόντα να μην υπάγονται στις διατάξεις περί πλαφόν στο περιθώριο κέρδους.
Σε πόσα προϊόντα έχουν αλλάξει οι τιμές
Το κύμα αισχροκέρδειας συνεχίζεται στο ράφι και στη συνέχεια στο καλάθι και στην τσέπη του νοικοκυριού. Παράλληλα, πληθαίνουν οι καταγγελίες από τους καταναλωτές για «ύποπτες» αυξήσεις στις τιμές, σύμφωνα με την κυριακάτικη «Real News».
Ειδικότερα, έχουν καταγραφεί αυξήσεις στις τιμές 27 προϊόντων μέσα στο 2022:
Μοσχάρι ελιά ή σπάλα το κιλό: από 8,9€ σε 11,9€, δηλαδή 33,7%
Ελαιόλαδο 1 λίτρο: από 6,9€ σε 8,74€, δηλαδή 26,6%
Γάλα φρέσκο 1 λίτρο: από 1,52€ σε 1,90€, δηλαδή 25%
Κοτόπουλο το κιλό: από 3,19€ σε 3,75€, δηλαδή 17,5%
Μαργαρίνη 250γρ.: από 0,97€ σε 1,44€, δηλαδή 48,4%
Γάλα εβαπορέ 400γρ. (ετικέτας): από 0,65€ σε 0,89€, δηλαδή 36,9%
Χοιρινές μπριζόλες το κιλό: 5,95€ σε 6,98€, δηλαδή 17,3%
Χυμός ντομάτας 200γρ.: 1,10€ σε 1,32€, δηλαδή 20%
Γάλα εβαπορέ 400γρ. (επώνυμο): από 0,98€ σε 1,35€, δηλαδή 37,7%
Μακαρόνια 500γρ.: από 1,05€ σε 1,20€, δηλαδή 14,3%
Μακαρόνια Νο.6 500γρ.: από 0,98€ σε 1,24€, δηλαδή 26,5%
Τσιπούρα: από 6,95€ σε 8,95€, δηλαδή 28,7%
Ζάχαρη: από 0,89€ σε 1,05€, δηλαδή 18%
Κριθαράκι: από 1,10€ σε 1,33€, δηλαδή 20,9%
Μπανάνες: από 1,5€ σε 1,75€, δηλαδή 16,6%
Χαρτοπετσέτες: από 1,74€ σε 2,49€, δηλαδή 43,1%
Αλλαντικά: από 12€ σε 16€, δηλαδή 33,3%
Γιαούρτι στραγγιστό 3Χ200γρ.: από 3,30€ σε 3,80€, δηλαδή 15,1%
Γραβιέρα το κιλό: από 12€ σε 14,5€, δηλαδή 20,8%
Αλεύρι το κιλό: από 1,40€ σε 2,20€, δηλαδή 57,1%
Αλεύρι το κιλό (άλλη μάρκα): από 1,29€ σε 1,91€, δηλαδή 48%
Αλεύρι το κιλό (ετικέτας): από 0,65€ σε 0,95€, δηλαδή 46,1%
Φέτα ΠΟΠ το κιλό (χύμα): από 8,9€ σε 10,60€, δηλαδή 19,1%
Πατάτες: από 0,75€ σε 0,93€, δηλαδή 24%
Ψωμί του τοστ (680γρ.): από 1,52€ σε 1,82€, δηλαδή 19,7%.
Προφανώς, πολλά από τα παραπάνω προϊόντα έχουν πέσει θύματα του shrinkflation, εκτός της μαργαρίνης. Εταιρεία που παράγει στραγγιστό γιαούρτι σε τριάδες, έχει μειώσει το 3Χ200γρ. σε 3Χ190γρ. ενώ κορυφαία εταιρεία με κατεψυγμένα λαχανικά έχει μειώσει το καθαρό προϊόν στις συσκευασίες της από 1 κιλό σε 900γρ.. Μέχρι και τα κρουασάν έχουν επηρεαστεί, με μια εταιρεία να έχει μειώσει την ποσότητα από 110γρ. σε 98γρ.!
«Το κόστος προϊόντων και υπηρεσιών επηρεάζεται από την παγκόσμια ενεργειακή κρίση», δηλώνει στη «Real News» ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Καταναλωτών, Γιώργος Λεχουρίτης. «Όμως στην Ελλάδα υπάρχουν φαινόμενα αισχροκέρδειας και κερδοσκοπείας», συμπληρώνει.
Μένει να φανεί, δηλαδή, τι ισχύει με τις τιμές σε σχέση με τα προϊόντα στο ράφι του σούπερ μάρκετ, αφού η έρευνα των αρμόδιων φορέων για ενδεχόμενη αισχροκέρδεια μπορεί να κρατήσει μέχρι και ολόκληρους μήνες…
Με πληροφορίες από την «Καθημερινή της Κυριακής» και την κυριακάτικη «Real News»
Στη νομοθεσία υπάρχει πρόβλεψη για την προστασία των καταναλωτών από κλήσεις που γίνονται για τη διαφημιστική προώθηση προϊόντων.
Η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας υπενθυμίζει το νομικό υπόβαθρο και τα πρόστιμα που προβλέπονται, αλλά και ποιος είναι ο τρόπος αντίδρασης των καταναλωτών.
Το νομικό πλαίσιο, όπως σημειώνεται, ορίζει ότι:
Η χρήση αυτόματων συστημάτων κλήσης, ιδίως με χρήση συσκευών φαξ ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, και γενικότερα η πραγματοποίηση μη ζητηθεισών επικοινωνιών με οποιοδήποτε μέσο ηλεκτρονικής επικοινωνίας, χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση, για σκοπούς απευθείας εμπορικής προώθησης προϊόντων ή υπηρεσιών και για κάθε είδους διαφημιστικούς σκοπούς, επιτρέπεται μόνο, αν ο συνδρομητής συγκατατεθεί εκ των προτέρων ρητώς.
Δεν επιτρέπεται η πραγματοποίηση μη ζητηθεισών επικοινωνιών με ανθρώπινη παρέμβαση (κλήσεων) για τους ανωτέρω σκοπούς, εφόσον ο συνδρομητής έχει δηλώσει προς τον φορέα παροχής της διαθέσιμης στο κοινό υπηρεσίας, ότι δεν επιθυμεί γενικώς να δέχεται τέτοιες κλήσεις. Ο φορέας υποχρεούται να καταχωρίζει δωρεάν τις δηλώσεις αυτές σε ειδικό κατάλογο συνδρομητών, ο οποίος είναι στη διάθεση κάθε ενδιαφερομένου».
Σημειώνεται ότι από το 2011, οι τηλεφωνικές κλήσεις με ανθρώπινη παρέμβαση, για τους ανωτέρω σκοπούς, επιτρέπονται, εκτός αν ο καλούμενος έχει δηλώσει ότι δεν τις επιθυμεί (σύστημα «opt-out»). Με το σύστημα «opt-out» οι καταναλωτές μπορούν να απευθύνουν τις αντιρρήσεις τους, όσον αφορά την επεξεργασία των δεδομένων τους, είτε ειδικά, απευθείας στον διαφημιζόμενο, ασκώντας το δικαίωμα αντίρρησης ως προς την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων, είτε γενικά, μέσω της εγγραφής τους στον ειδικό κατάλογο συνδρομητών του παρόχου.
Πώς προστατεύεται ο καταναλωτής
Ο νόμος προβλέπει τη δημιουργία σε κάθε πάροχο υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών Μητρώου («opt out»), στο οποίο κάθε ενδιαφερόμενος δηλώνει ότι δεν επιθυμεί να λαμβάνει τηλεφωνικές κλήσεις για απευθείας εμπορική προώθηση.
Με την προαναφερόμενη διάταξη, ο κάθε πάροχος φέρει την υποχρέωση να τηρεί, με τις ανωτέρω δηλώσεις, Δημόσιο Μητρώο που επιτελεί έναν δημόσιο σκοπό και στο οποίο έχει πρόσβαση όποιος ενδιαφέρεται να το χρησιμοποιήσει για απευθείας εμπορική προώθηση. Οι διαφημιζόμενοι οφείλουν να λαμβάνουν από όλους τους παρόχους επικαιροποιημένα αντίγραφα των Μητρώων του άρθρου 11 ν. 3471/2006 και να εξασφαλίζουν ότι έχουν διαθέσιμες τις δηλώσεις των συνδρομητών που έχουν πραγματοποιηθεί έως τριάντα ημέρες πριν από την πραγματοποίηση της τηλεφωνικής κλήσης.
Τέλος, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 14 ν. 3471/2006, ισχύουν τα εξής:
Φυσικό ή νομικό πρόσωπο που, κατά παράβαση του νόμου αυτού, προκαλεί περιουσιακή βλάβη υποχρεούται σε πλήρη αποζημίωση. Αν προκάλεσε ηθική βλάβη, υποχρεούται σε χρηματική ικανοποίηση.
Η χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης για παράβαση του παρόντος νόμου ορίζεται, κατ` ελάχιστο, στο ποσό δέκα χιλιάδων (10.000,00) ευρώ, εκτός αν ζητηθεί από τον ενάγοντα μικρότερο ποσό. Η χρηματική ικανοποίηση επιδικάζεται ανεξάρτητα από την αιτούμενη αποζημίωση για περιουσιακή βλάβη».
Επομένως, η ένταξη στο μητρώο του άρθρου 11 Ν.3471/2006, είναι η αποτελεσματικότερη άμυνα του καταναλωτή, έτσι ώστε να σταματήσει να δέχεται διαφημιστικές κλήσεις στο τηλέφωνό του, ενώ απειλείται και η καταδίκη των υπαιτίων σε χρηματική του ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης. Οι καταναλωτές είτε σε κατάστημα, είτε σε τηλέφωνο εξυπηρέτησης του παρόχου τους, μπορούν να δουν και να ακολουθήσουν τη διαδικασία για την εγγραφή τους στο μητρώο του άρθρ. 11 Ν. 3471/2006.
https://www.iefimerida.gr/ellada/katanalotes-tilefoniki-proothisi-proionton
Ακραίος συνωστισμός καταγράφηκε έξω από τα Harrods στο Λονδίνο. Στους δρόμους έξω από το πολυκατάστημα το απόγευμα του Σαββάτου καταγράφηκαν εικόνες χάους με τον κόσμο να συγκεντρώνεται προκειμένου να εισέλθει για τα ψώνια του.
Όπως φαίνεται, ο ένας βρίσκεται πάνω στον άλλο, μάσκες φορούν ελάχιστοι, ενώ για τις αποστάσεις που πρέπει να τηρούνται ούτε λόγος.
Και όλα αυτά την ώρα που ο κορονοϊός "καλπάζει".
Στο σημείο κλήθηκε η αστυνομία που προχώρησε σε τέσσερις συλλήψεις. Στη Βρετανία αναμένεται να ξεκινήσουν οι εμβολιασμοί την Τρίτη.
Πληροφορίες και ΦΩΤΟ από newsfinale.com
Ο μεγαλύτερος άμεσος αντίκτυπος στο κόστος των πληρωμών, που προέρχεται από την πανδημία, ήταν η «μετανάστευση» των καταναλωτών από μετρητά σε κάρτες, λόγω του φόβου της μόλυνσης. Αυτό αποτυπώθηκε ιδιαίτερα σε ανέπαφες πληρωμές, οι οποίες αυξήθηκαν στην ΕΕ-27 τουλάχιστον 50% κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.
Αυτό αναφέρει σε σημερινό άρθρο του ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς Βασίλης Κορκίδης, και υπογραμμίζει: «Η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τη λειτουργία του κανονισμού για την ανταλλαγή τελών δεν έλαβε τελικώς υπόψη τις αυξανόμενες αποδείξεις και τις μαζικές αυξήσεις των τελών των καρτών, που δεν καλύπτονται από τον κανονισμό της ΕΕ».
Όπως αναφέρει ο κ. Κορκίδης, η μετάβαση από μετρητά σε ανέπαφες συναλλαγές αύξησε το κόστος πληρωμών σε εμπορικά καταστήματα και καταναλωτές. Το γεγονός μάλιστα ότι τα τέλη ανταλλαγής και προμήθειας είναι κατά μέσο όρο 13% υψηλότερα, σημαίνει και αύξηση τιμών. Σχεδόν το 80% των συναλλαγών με κάρτες στην Ευρώπη διαχειρίζονται δύο αμερικανικές εταιρείες με παγκόσμια εμβέλεια. Οι έμποροι λιανικής και χονδρικής, καθώς και επιχειρήσεις διαμονής, τουρισμού και αεροπορικών ταξιδιών, που έχουν ήδη πληγεί από τον COVID-19, είδαν αυτές τις εταιρείες να αυξάνουν τις χρεώσεις τους, αφού δεν καλύπτονται από τον κανονισμό περί ανταλλαγής τελών. Μόνο τους τελευταίους 18 μήνες, έχουν εισπράξει επιπλέον 800 εκατ. ευρώ από τα ταμεία των επιχειρήσεων και τελικά τις τσέπες των καταναλωτών. Επιπλέον, η ΕΕ επιτρέπει σε αυτά τα συστήματα καρτών να παγιώσουν τη θέση τους, καθιστώντας τα ανταγωνιστικά σχήματα λιγότερο ελκυστικά για τις τράπεζες.
Η κατάσταση αυτή πρέπει να συνεχίσει να παρακολουθείται στενά και όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, οφείλουν να δώσουν λύσεις μέχρι τέλος του έτους, όπως υπογραμμίζει ο πρόεδρος και προσθέτει ότι η ΕΕ καλείται να ενεργήσει βάσει των νέων στοιχείων και να μην περιμένει ακόμη μεγαλύτερη οικονομική ζημιά από τα δύο συγκεκριμένα συστήματα καρτών που χρησιμοποιούν την ισχύ της αγοράς τους για να αποκομίσουν περαιτέρω κέρδη από τους καταναλωτές.
Αποδεικτικά στοιχεία από ανεξάρτητους συμβούλους πληρωμών, συνεχίζει το άρθρο, δείχνουν ότι τα συστήματα καρτών, σταμάτησαν να συλλέγουν δεδομένα το 2018, αύξησαν τις αμοιβές τους, που δεν καλύπτονται από τον IFR κανονισμό (Interchange Fee Regulation) κατά περίπου 50%, ενώ υπήρξαν προγράμματα «εξ αποστάσεως πληρωμών» με αυξήσεις στις χρεώσεις κατά 150%.
Το ζητούμενο, λοιπόν, είναι να δούμε μεγαλύτερο ανταγωνισμό στις πληρωμές μέσω καινοτομίας και προτάσεων στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Πληρωμών, αλλά όπως συνήθως βλέπουμε, οι ισχυροί «παίχτες» μπορούν να εξουδετερώσουν τους ανταγωνιστές, εάν οι ρυθμιστικές αρχές δεν ενεργούν.
Ο πρόεδρος του ΕΒΕΠ σημειώνει στη συνέχεια ότι υπήρξαν ήδη τέσσερις αποτυχημένες ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες που προσέφεραν εναλλακτικές λύσεις στα μεγάλα συστήματα πληρωμής μέσω καρτών. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί ξανά και ξανά, εάν δεν αναληφθεί πειστική δράση τώρα. Μια πληθώρα καταγγελιών κατά των συστημάτων καρτών έχουν κατατεθεί τα τελευταία είκοσι χρόνια, οι οποίες μάλιστα οδήγησαν στην εφαρμογή του κανονισμού IFR περί ανταλλαγής τελών. Η ΕΕ είναι αυτή που σε μεγάλο βαθμό πρέπει να παρέμβει εκ νέου και να αλλάξει τη νομοθεσία, αφού δεν υπάρχουν άλλες δυνατότητες. Ειδικότερα, είναι επιτακτική ανάγκη η Ευρωπαική Επιτροπή να ενεργήσει και να ενσωματώσει στον κανονισμό νέες ρυθμίσεις. Απαιτείται ρύθμιση των συνολικών τελών που χρεώνονται στους αγοραστές καρτών πληρωμής και τα οποία, με τη σειρά τους, μεταβιβάζονται στις επιχειρήσεις και τελικά στους πελάτες τους.
Χρειάζεται η κατάργηση όλων των ουσιαστικών εξαιρέσεων στον κανονισμό, σύμφωνα με τον κ. Κορκίδη, ώστε να καλύπτονται οι εμπορικές κάρτες, τα τριμερή συστήματα, οι αναλήψεις μετρητών σε ΑΤΜ και άλλες συναλλαγές μέσω καρτών. Να είναι υποχρεωτικά τα ελάχιστα τέλη ανταλλαγής για αναλήψεις μετρητών και καταθέσεις σε ΑΤΜ για τη διατήρηση της επιλογής των καταναλωτών και των εναλλακτικών μετρητών. Τέλος να προβλέπονται ισχυρές και αποτρεπτικές κυρώσεις για μη συμμόρφωση με τον κανονισμό. Συμπερασματικά ο κανονισμός περί ανταλλαγής τελών (IFR) δεν πέτυχε στον ρυθμιστικό ρόλο του, που ήταν να αντιμετωπίσει τις «κρυφές χρεώσεις» που επιβάλλονται για την αποδοχή των καρτών πληρωμής. Ας ελπίσουμε πως η επίτευξη του στόχου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για «χαμηλότερες τιμές για όλους», σε αγαθά και υπηρεσίες σε όλη την Ευρώπη, θα πραγματοποιηθεί καλύπτοντας τα σημαντικά κενά που υπάρχουν στον κανονισμό και καθιστώντας τελικά τις κάρτες πληρωμής λιγότερο ακριβές για αποδοχή.