Επιστήμονες στις ΗΠΑ -μεταξύ των οποίων μία Ελληνίδα- ανακοίνωσαν ότι στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία η πρώτη κλινική δοκιμή σε ανθρώπους ενός εναλλακτικού τρόπου εμβολιασμού, με τη χρήση ενός επιθέματος (τσιρότου) που διαθέτει μικροβελόνες.

Η νέα ανώδυνη μέθοδος μπορεί μελλοντικά να καταστήσει περιττή τη χρήση της σύριγγας για τον εμβολιασμό, η οποία συχνά δημιουργεί αρνητικές ψυχολογικά ή και επώδυνες σωματικά αντιδράσεις - και όχι μόνο στα παιδιά. Έτσι, ελπίζεται ότι θα αυξηθεί ο αριθμός όσων εμβολιάζονται.

Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Τζόρτζια (Georgia Tech) και της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Έμορι της Ατλάντα, με επικεφαλής τους καθηγητές Ναντίν Ρούφαελ και Μαρκ Πράουσνιτς, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο ιατρικό περιοδικό "The Lancet". Η ανάπτυξη του νέου εμβολιαστικού «τσιρότου» έχει την ευλογία των δημόσιων Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας (ΝΙΗ) των ΗΠΑ, από τα οποία και χρηματοδοτείται.

Η πρώτη κλινική δοκιμή σε 100 υγιή άτομα ηλικίας 18 έως 49 ετών του επιθέματος, το οποίο προσκολλάται στο δέρμα και απελευθερώνει το φάρμακο μέσω πολύ μικρών βελονών στην επιφάνειά του, έδειξε ότι μπορεί να προκαλέσει μια εξίσου ισχυρή ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος (δημιουργία αντισωμάτων) με το παραδοσιακό εμβόλιο στην περίπτωση της γρίπης.

Επιπλέον, η νέα μέθοδος είναι ασφαλής και χωρίς παρενέργειες, καθώς οι μικροβελόνες, αφού επιτελέσουν το έργο τους, αυτοδιαλύονται χωρίς πρόβλημα. Το μόνο που αναφέρθηκε, ήταν κάποιες κοκκινίλες και φαγούρα λόγω ερεθισμού του δέρματος σε λίγα άτομα, συμπτώματα που κράτησαν δύο έως τρεις μέρες. Πάνω από το 70% των συμμετεχόντων στη δοκιμή δήλωσαν ότι προτιμούν το τσιρότο από τις παραδοσιακές σύριγγες.

Πλεονέκτημα της νέας μεθόδου είναι ότι τα επιθέματα -που έχουν μέγεθος μικρού κέρματος- μπορούν να σταλούν ακόμη και ταχυδρομικά εκεί όπου υπάρχει ανάγκη και οι χρήστες να τα χρησιμοποιήσουν χωρίς καν την ανάγκη εξειδικευμένου ιατρικού ή νοσηλευτικού προσωπικού.

Κάθε «τσιρότο» διαθέτει 100 στερεές, αλλά υδατοδιαλυτές μικροσκοπικές βελόνες, που έχουν τόσο μήκος όσο χρειάζεται για να τρυπήσουν το δέρμα. Το τσιρότο μένει κολλημένο στο δέρμα, όσο το εμβόλιο απελευθερώνεται μέσα στο σώμα. Στη συνέχεια, μετά από λίγα λεπτά, διαλύονται και οι μικροβελόνες, οπότε το τσιρότο μπορεί να πεταχθεί.

Το εμβόλιο παραμένει δραστικό επί τουλάχιστον ένα έτος μέσα στο τσιρότο χωρίς την ανάγκη ψυγείου. Το κόστος παραγωγής του νέου τσιρότου εμβολιασμού αναμένεται να είναι ανταγωνιστικό σε σχέση με τα σημερινά εμβόλια.

Όμως δραματική θα είναι η μείωση στο κόστος του εμβολιασμού, αφού θα μπορούν να τον κάνουν μόνοι τους οι εμβολιαζόμενοι. Το γεγονός ότι το τσιρότο πακετάρεται εύκολα για μαζική αποστολή και δεν χρειάζεται ψυγείο, αποτελεί σημαντικό πλεονέκτημα από άποψη χρόνου και χρήματος.

Θα ακολουθήσουν κλινικές δοκιμές σε περισσότερους ανθρώπους, ενώ οι ερευνητές ήδη εργάζονται για την ανάπτυξη και άλλων εμβολίων σε μορφή τσιρότου (πολιομυελίτιδας, ιλαράς, ερυθράς κ.α.), πέρα από τη γρίπη. Παράλληλα, έχουν ιδρύσει την εταιρεία Micron Biomedical, που κατέχει τα δκαιώματα ευρεσιτεχνίας (πατέντα) του εμβολιαστικού επιθέματος και η οποία θα προχωρήσει στην εμπορική αξιοποίησή του.

Στην μελέτη συμμετείχε η Ιωάννα Σκούντζου, αναπληρώτρια καθηγήτρια του Τμήματος Μικροβιολογίας και Ανοσολογίας του Πανεπιστημίου Έμορι, η οποία αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Πάτρας και μετά πήρε το διδακτορικό της στην ανοσολογία το 1991 από την Ιατρική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Από το ΑΠΕ-ΜΠΕ

Δύο πειραματικά εμβόλια κατά του ιού Ζίκα, τα οποία δοκιμάσθηκαν με απόλυτη επιτυχία σε πειραματόζωα (ποντίκια), αφήνουν πολλές υποσχέσεις ότι θα είναι αποτελεσματικά και στους ανθρώπους, όπως ανακοίνωσαν επιστήμονες στις ΗΠΑ.

Οι σχετικές κλινικές δοκιμές αναμένεται να ξεκινήσουν σε λίγους μήνες, έως τον Οκτώβριο. Όμως θα περάσουν χρόνια, εωσότου δοθεί άδεια για την ευρεία κυκλοφορία ενός εμβολίου που θα προστατεύει τις πιο ευάλωτες ομάδες, όπως τις εγκύους και τους ταξιδιώτες.

Οι ερευνητές του Στρατιωτικού Ινστιτούτου Ερευνών Γουόλτερ Ριντ, της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και του Ιατρικού Κέντρου Beth Israel Deaconess, με επικεφαλής τον δρα Νταν Μπαρούχ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Nature", σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερς και το BBC, μίλησαν για «εντυπωσιακά» αποτελέσματα, καθώς μία μόνο δόση του εμβολίου ήταν αρκετή για προστασία 100%, όταν τα ζώα εκτέθηκαν στον ιό μετά από ένα-δύο μήνες.

Ο ιός Ζίκα εξαπλώνεται στην Αμερική, στην Αφρική και, πιο πρόσφατα, έκανε την εμφάνισή του στην Ευρώπη. Σήμερα σε πάνω από 60 χώρες ο ιός συνεχίζει να μεταδίδεται μέσω των κουνουπιών, προκαλώντας προβλήματα όπως η μικροκεφαλία των μωρών και νευρολογικές διαταραχές όπως το σπάνιο σύνδρομο προσωρινής παράλυσης Γκιγιέν-Μπαρέ. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο Ζίκα εξελίσσεται σε σοβαρό πλέον πρόβλημα δημόσιας υγείας και η ανάγκη για ένα εμβόλιο θεωρείται επείγουσα.

Οι αμερικανοί επιστήμονες δοκίμασαν δύο διαφορετικά είδη εμβολίων: το ένα βασίζεται σε τμήματα του γενετικού κώδικα του ιού (του στελέχους από τη Βραζιλία) και το άλλο αποτελεί μια αδρανή και αβλαβή απομίμηση του ιού (του στελέχους του Πουέρτο Ρίκο). Και τα δύο εμβόλια «δούλεψαν» καλά στα πειραματόζωα, τα οποία απέκτησαν πλήρη ανοσία έναντι του Ζίκα.

Θα ακολουθήσουν νέες δοκιμές για να ελεγχθεί η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα του εμβολίου στους ανθρώπους, καθώς και το πόσο διαρκεί η ανοσία. Πιθανότερο θεωρείται ότι θα δοθεί προτεραιότητα στο δεύτερο εμβόλιο, που βασίζεται στον αδρανή ιό, καθώς υπάρχουν ήδη πολλά ανάλογου είδους εμβόλια για άλλες ασθένειες, αλλά προς το παρόν λίγα εμβόλια του πρώτου είδους, που βασίζονται στο DNA του ιού.

Όμως άλλοι επιστήμονες, όπως ο καθηγητής Τζόναθαν Μπολ του βρετανικού Πανεπιστημίου του Νότιγχαμ και ο Γκάβιν Σκρίτον του Imperial College του Λονδίνου, εξέφρασαν φόβους ότι το νέο εμβόλιο μπορεί να έχει και παρενέργειες, καθώς είναι πιθανό να αυξήσει τον κίνδυνο λοίμωξης από ιούς που ανήκουν στην ίδια οικογένεια με τον Ζίκα, όπως ο ιός του Δάγκειου, πράγμα ανησυχητικό, αν ευσταθεί, καθώς σε αρκετές περιοχές του κόσμου οι δύο ιοί συνυπάρχουν. Οι αμερικανοί γιατροί διαβεβαίωσαν πάντως ότι θα γίνουν πειράματα σε μαϊμούδες για να διαπιστωθεί κατά πόσο το εμβόλιο για τον Ζίκα μπορεί να προκαλέσει μόλυνση από Δάγκειο.

Τουλάχιστον 15 φαρμακευτικές εταιρείες και ερευνητικές πανεπιστημιακές ομάδες διεθνώς συμμετέχουν στην «κούρσα» για την ανάπτυξη του πρώτου εμβολίου για τον ιό Ζίκα.

topontiki.gr

Την Παρασκευή 13 Μαΐου 2016, κλιμάκιο του Περιφερειακού Τμήματος Ε.Ε.Σ. Θεσσαλονίκης, με την άμεση συμβολή του Τομέα Νοσηλευτικής, κατόπιν επείγουσας έκκλησης του Κέντρου Ελέγχου & Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΛΠΝΟ)

και σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία του Ο.Η.Ε. για τους Πρόσφυγες, προχώρησε στον εμβολιασμό 100 παιδιών προσφύγων για Ηπατίτιδα Α στο χώρο φιλοξενίας υποψηφίων του προγράμματος μετεγκατάστασης (ΑΘΗΝΑ Ηotel Airport).

Τα εμβόλια παραχωρήθηκαν από τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό ενώ το κλιμάκιο του Ε.Ε.Σ. αποτελούνταν από Νοσηλεύτριες και Παιδίατρο.

Έκτακτη σύσκεψη συγκαλεί τη Δευτέρα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας στη Γενεύη για την αντιμετώπιση του ιού Ζίκα για τον οποίο ως τώρα δεν υπάρχει ούτε αντίδοτο, ούτε εμβόλιο.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις δεν πρόκειται να υπάρξει κάποια ικανή φαρμακευτική λύση στο πρόβλημα πριν την παρέλευση τριετίας. Γεγονός είναι πως αυτή τη στιγμή στο δυτικό ημισφαίριο έχει σημάνει συναγερμός καθώς χιλιάδες περιστατικά έχουν καταγραφεί μέσα σε λίγους μήνες στην Βραζιλία και άλλες χώρες της Αμερικής. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του ΠΟΥ αναμένεται να νοσήσουν περίπου 4 εκατ. άνθρωποι.

 Ο ιός φαίνεται να συνδέεται με τη μικροκεφαλία, μια σοβαρή πάθηση που προσβάλλει τα νεογνά και σε ακραίες περιπτώσεις οδηγεί και σε θάνατο. Στη Βραζιλία το περασμένο τρίμηνο καταγράφηκαν περίπου 3500 τέτοιες γεννήσεις αριθμός υπερδεκαπλάσιος σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές.Ο συγκεκριμένος ιός μεταδίδεται από το τσίμπημα κουνουπιού. Στα κουνούπια που ενοχοποιούνται για τη μετάδοση της ασθένειας -όπως και για σαν τον Δάγκειο πυρετό- είναι και το κουνούπι τίγρης το οποίο υπάρχει σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες. Στη χώρα μας εμφανίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 2000 στην Πάτρα και την Ηγουμενίτσα, πιθανότατα μέσω φορτηγών που έρχονταν από τα λιμάνια της Ιταλίας και της Αλβανίας, όπου το κουνούπι προϋπήρχε.

«Από τη στιγμή που έχουμε παρουσία του κουνουπιού διαβιβαστή στην Ελλάδα έχει σημάνει ένας μικρός συναγερμός» λέει ο κ. Αντώνης Μιχαηλάκης , εντομολόγος ερευνητής του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου. «Τα τελευταία χρόνια η παρουσία του συγκεκριμένου είδους είναι όλο και πιο έντονη. Η ιδιαιτερότητα του είναι πως είναι αρκετά δραστήριο και πως επιτίθεται κατά τη διάρκεια της ημέρας εξηγεί». 

Ο ιδιαίτερα ήπιος χειμώνας ανησυχεί και αυτός τους ειδικούς. «Αυτή τη στιγμή δεν έχουμε κουνούπια. Όμως λόγω του ήπιου χειμώνα που διανύουμε αυτή τη στιγμή ενδέχεται τα πρώτα κουνούπια να εμφανιστούν νωρίτερα από ότι συνήθως. Ο κόσμος πρέπει να συνεχίσει να προστατεύεται από τα τσιμπήματα του κουνουπιού. Θα πρέπει να συντονιστεί το κράτος στο επίπεδο καταπολέμησης των κουνουπιών και να οργανωθεί νωρίτερα. Είναι ιδιαιτέρως σημαντικό είτε στη χώρα εμφανιστεί κρούσμα του ιού, είτε όχι», λέει ο κ. Μιχαηλάκης.

Μάλιστα ο κ. Μιχαηλάκης τονίζει πως επειδή το συγκεκριμένο κουνούπι προτιμά τις μικρές εστίες για να αναπτυχθεί «είναι ιδιαιτέρως σημαντικό να προσέχουμε την υγιεινή στο περιβάλλοντα μας χώρο. Παραδείγματος χάρη, να μην αφήνουμε εστίες μολυσμένου νερού στην αυλή του σπιτιού μας, δεν μπορούμε να αρκεστούμε στους ψεκασμούς που πραγματοποιούν οι αρχές , πρέπει να κινηθούμε και από μόνοι μας».

Μια ιδιαιτερότητα του συγκεκριμένου ιού είναι πως περίπου στο 80% των περιπτώσεων που κάποιος νοσήσει δεν εμφανίζει συμπτώματα όπως πυρετό. «Αυτό σημαίνει πως κάποιος που έχει τον ιό και τον τσιμπήσει κουνούπι διαβιβαστής μπορεί να μεταδώσει τον ιό χωρίς να το ξέρει» λέει ο κ. Στέφανος Ανδρεάδης εντομολόγος ερευνητής του Πέν Στέιτ στην Πενσυλβάνια των ΗΠΑ. «Χρειάζεται ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα παρακολούθησης κουνουπιών. Πρέπει να δούμε που ακριβώς εντοπίζεται το κουνούπι και να προχωρήσουμε σε αντίστοιχα μέτρα» σχολιάζει .

Κάτι αντίστοιχο έχει συμβεί τα τελευταία χρόνια και με την ελονοσία, μια ασθένεια που θεωρούνταν εξαφανισμένη όμως επιστρέφει στη χώρα μας και τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες μέσω ανθρώπων που έχουν ταξιδέψει σε χώρες της Ασίας και της Αφρικής. «Όσοι ταξιδέψουν στη Νότια Αμερική θα πρέπει να είναι ιδιαιτέρως προσεχτικοί, να φοράνε μακριά ρούχα και να είναι εφοδιασμένοι με κάθε είδους φαρμακευτική προστασία»

Ο κ. Ανδρεάδης εξηγεί και το κλίμα που επικρατεί αυτή τη στιγμή στις ΗΠΑ όπου έχουν καταγραφεί αρκετά περιστατικά ανθρώπων που έχουν νοσήσει από τον ιό. «Υπάρχει ανησυχία , όχι πανικός . Όμως το θέμα απασχολεί την επικαιρότητα και το αντίστοιχο κέντρο πρόληψης προσπαθεί να λάβει τα απαραίτητα μέτρα.