Η ριζική αλλαγή του Ασφαλιστικού και οι περικοπές των υψηλών συντάξεων είναι τα δύο «ισοδύναμα» που θα προτείνει η κυβέρνηση στους θεσμούς, για να μη μειωθούν περαιτέρω οι χαμηλές συντάξεις και το ΕΚΑΣ. Τα μέτρα αυτά προδιέγραψε ο υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Γ. Κατρούγκαλος, επανερχόμενος στο υπουργείο ύστερα από απουσία 27 ημερών λόγω της μεσολάβησης των εθνικών εκλογών.

«Σε λιγότερο από ένα μήνα θα κάνουμε όσα δεν μπόρεσε να κάνει σε 40 χρόνια το παλαιοκομματικό σύστημα», είπε ο Γ. Κατρούγκαλος, προαναγγέλλοντας:

[1] Τη δομική μεταρρύθμιση του Ασφαλιστικού και του τρόπου υπολογισμού των συντάξεων με βάση το πόρισμα της Επιτροπής «σοφών», το οποίο θα δημοσιοποιηθεί την πρώτη εβδομάδα του Οκτωβρίου και θα προβλέπει «ομοιόμορφους κανόνες για όλους». «Παρά την υποτιθέμενη συνένωση των ταμείων και την απορρόφησή τους στο ΙΚΑ, ακόμη και σήμερα έχουμε 500 διαφορετικούς τρόπους υπολογισμού των συντάξεων, αυτό θα το αλλάξουμε», σημείωσε, διευκρινίζοντας ότι το 3ο Μνημόνιο, κατόπιν δικής του εισήγησης που έγινε αποδεκτή, δίνει τη δυνατότητα στην κυβέρνηση να αντικαταστήσει σειρά μνημονιακών υποχρεώσεων (μειώσεις συντάξεων που δεν αντιστοιχούν σε εισφορές, περιορισμό το 2016 και κατάργηση στα τέλη του 2019 του ΕΚΑΣ κ.ά.) μέσω μιας νέας μεταρρύθμισης του Ασφαλιστικού στη θέση του νόμου 3863/10.

[2] Το «κούρεμα» των υψηλότερων συντάξεων. Οπως δήλωσε χαρακτηριστικά, χθες το πρωί, «ίσως να μη μπορέσουμε να αποφύγουμε τις μειώσεις κάποιων συντάξεων όσο υπάρχει η υποχρηματοδότηση των Ταμείων, όμως, θα προστατεύσουμε απολύτως τις μικρές και τις μεσαίες συντάξεις... Αυτές δεν υπάρχει περίπτωση να πειραχτούν».
Οι αλλαγές στο Ασφαλιστικό θα τεθούν σε δημόσιο διάλογο και, σε κάθε περίπτωση, θα περιλαμβάνουν τις ενοποιήσεις των Ταμείων και επιπλέον μέτρα (πέραν όσων ήδη έχουν ληφθεί ή παραμένουν «παγωμένα», όπως η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος) με στόχο την εξοικονόμηση 1% του ΑΕΠ, δηλαδή 1,8 δισ. ευρώ το 2016.
Σε ευρωπαϊκό τραπέζι τα εργασιακά

Ρόλο... διαιτητή στην «ανοικτή» έως το τέλος του 2015 διαπραγμάτευση με τους θεσμούς για τις αλλαγές στα εργασιακά (συλλογικές διαπραγματεύσεις, ομαδικές απολύσεις, απεργιακός νόμος) θα επιχειρήσει να δώσει ο Γ. Κατρούγκαλος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Στις 12 και 13 Οκτωβρίου ο υπουργός θα παρουσιάσει τις ελληνικές θέσεις στην επιτροπή Απασχόλησης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, επιδιώκοντας να καταστήσει ευρωπαϊκό -και όχι διμερές- το ζήτημα των εργασιακών σχέσεων. Να σημειωθεί ότι για την προσαρμογή των εργασιακών σχέσεων στις «βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές» η κυβέρνηση έχει συμφωνήσει με τους θεσμούς να εμπλακεί στον διάλογο το Διεθνές Γραφείο Εργασίας.

«Να απαλλαγεί η δημόσια διοίκηση από την κομματοκρατία»

Την ανάγκη να καταστεί η δημόσια διοίκηση «εργαλείο ανάπτυξης του τόπου», αποδεσμευμένη από κομματικές και πολιτικές εξαρτήσεις, καθώς και να παταχθεί η γραφειοκρατία επισήμαναν τόσο η νέα όσο και η απερχόμενη πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης κατά την τελετή παράδοσης-παραλαβής. «Επιτέλους, να απαλλαγεί η δημόσια διοίκηση από την κομματοκρατία. Δεν είναι ο χώρος βολέματος του κομματικού στρατού. Η δημόσια διοίκηση δεν αφορά το κάθε κόμμα, αφορά την πατρίδα και την κοινωνία», τόνισε ο Παναγιώτης Κουρουμπλής. Στόχος είναι, προσέθεσε, «να σπάσουμε το καρκίνωμα της γραφειοκρατίας», διότι -όπως εξήγησε- αυτή συχνά χρησιμοποιείται ως όπλο για την αδιαφάνεια και τη διαφθορά.

Ο ίδιος χρησιμοποίησε παλαιά ρήση του Γεωργίου Ράλλη ότι η δημόσια διοίκηση είναι ο «μεγάλος ασθενής» για να συμπληρώσει λέγοντας ότι αυτό συμβαίνει διότι δεν μπόρεσε να γίνει το εργαλείο ουσιαστικής ανάπτυξης για τη χώρα. Τάχθηκε υπέρ της «αξιοκρατίας, της αξιοσύνης και της αξιολόγησης», αρκεί -όπως είπε- οι θεσμοί που θα επωμιστούν αυτό το έργο να μην αμφισβητούνται από κανέναν.

Διαβεβαίωσε, επίσης, πως η νέα ηγεσία θα λειτουργήσει χωρίς στερεότυπα και οτιδήποτε θετικό έχει δημιουργηθεί τα προηγούμενα χρόνια, θα το χρησιμοποιήσει, ενώ κάλεσε τον απερχόμενο υπηρεσιακό υπουργό Αντώνη Μανιτάκη «να δίνει λίγο από τον ελεύθερο χρόνο του» για να παρέχει, ως ειδικός, συμβουλές σε κρίσιμα ζητήματα.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο αναπληρωτής υπουργός αρμόδιος για θέματα Διοικητικής Μεταρρύθμισης Χριστόφορος Βερναρδάκης. Τόνισε την ανάγκη απαλλαγής του δημόσιου τομέα από τη γραφειοκρατία και την κομματικοποίηση και υποσχέθηκε ότι «δεν θα χτίσουμε από το μηδέν, αλλά θα αξιοποιήσουμε οτιδήποτε θετικό προέρχεται από οπουδήποτε».

imerisia.gr

Ενα νέο παράλληλο σύστημα ασφάλισης οπως αναφερει η imerisia.gr για όσους δεν είναι κοντά στη συνταξιοδότηση που θα δίνει χαμηλότερες συντάξεις σε όλους στο μέλλον,

προβλέπει το σχέδιο της δομικής «μεταρρύθμισης» του Ασφαλιστικού το οποίο προωθείται για... μετεκλογική αξιοποίηση, ανάλογα με τη σύνθεση και τον «προσανατολισμό» της νέας κυβέρνησης (αν δηλαδή θα εφαρμόσει πλήρως ή μερικώς το 3ο Μνημόνιο).

Το σχέδιο ανατροπής του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, όπως ισχύει επί πολλές δεκαετίες στην Ελλάδα και τη μετάβαση από το διανεμητικό σύστημα των εγγυημένων παροχών (ως ένα βαθμό, λόγω των γνωστών περικοπών), σε ένα κεφαλαιοποιητικό (εξατομικευμένο) σύστημα με μια εθνική σύνταξη για όλους, χαμηλότερες εισφορές ακόμη και σε συνάρτηση με το φορολογητέο εισόδημα του κάθε πολίτη και τη συμπλήρωση του εισοδήματος είτε από αναλογικές - κυμαινόμενες συντάξεις (χωρίς εγγυημένα από το κράτος ποσοστά) είτε από πρόσθετες επαγγελματικές ή ιδιωτικές συντάξεις, βρίσκεται στο τραπέζι της Επιτροπής «σοφών» για το Ασφαλιστικό.

Και θα συμπεριληφθεί στο τελικό πόρισμα που θα δημοσιοποιηθεί μετά τις εκλογές με τρεις διαφορετικές εκδοχές-σενάρια, στα συνολικά τέσσερα που έχουν ήδη κατατεθεί. Πολλά μέλη της Επιτροπής (συμπεριλαμβανομένων και κορυφαίων δικαστικών) θεωρούν, πάντως, ότι τα «μοντέλα» εξατομίκευσης των κύριων συντάξεων προσκρούουν στο ελληνικό σύνταγμα, το οποίο «θεμελιώνει» την κοινωνική ασφάλιση (άρθρο 22 παρ. 5).

Επιπλέον διατυπώνονται σοβαρές επιφυλάξεις για την... επάρκεια της χρηματοδότησης των ήδη καταβαλλόμενων συντάξεων αν αλλάξει το σύστημα καθώς και για τις ομάδες που, τελικά, θα κληθούν να «σηκώσουν» το κύριο φορολογικό βάρος για τη χρηματοδότηση της εθνικής σύνταξης (μόνο οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι δεν μπορούν να «κρύψουν» εισόδημα).

Το 1ο σενάριο

Το πρώτο σενάριο το οποίο παρουσίασε «κεκλεισμένων των θυρών» ο πρώην υπουργός Γ. Κατρούγκαλος ταυτόχρονα με τη συγκρότηση της Επιτροπής, προβλέπει την ενοποίηση της κύριας και της επικουρικής σύνταξης (παρά το γεγονός ότι το επίσημο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ αναφέρει ότι θα λειτουργεί ένα Ταμείο για την κύρια σύνταξη και ένα Ταμείο για την επικουρική σύνταξη) και την απονομή, χωρίς εισοδηματικά κριτήρια, μιας εθνικής σύνταξης συνδεδεμένης με το «κατώφλι» κινδύνου φτώχειας (60% του μέσου εισοδήματος) και μιας ανταποδοτικής, με βάση τις εισφορές που θα έχουν καταβληθεί στις ατομικές μερίδες κάθε ασφαλισμένου σύμφωνα με τους κανόνες του συστήματος της νοητής κεφαλαιοποίησης. Η εθνική σύνταξη θα χρηματοδοτείται από τη γενική φορολογία και η ανταποδοτική από τις εισφορές εργαζομένου και εργοδότη, ενώ κατά τη μεταβατική περίοδο και μέχρις ότου «ισορροπήσει» χρηματοδοτικά το σύστημα θα πρέπει να δίνεται κρατική χρηματοδότηση. Στη μεταβατική περίοδο θα χορηγείται τμήμα σύνταξης για τον χρόνο ασφάλισης έως την ημερομηνία εφαρμογής του νέου Ασφαλιστικού (θα υπολογίζεται με ενιαίο τρόπο λαμβάνοντας υπόψη τις αρχές του παλαιού συστήματος και τα διαθέσιμα ιστορικά δεδομένα) και δεύτερο τμήμα (με νοητή κεφαλαιοποίηση) για τον χρόνο ασφάλισης με το νέο σύστημα.

Το 2ο σενάριο

Το δεύτερο σενάριο που υποστηρίζει ο καθηγητής Μιλτ. Νεκτάριος (πρώην διοικητής του ΙΚΑ και παλαιότερα πρόεδρος της Εθνικής Ασφαλιστικής), προβλέπει την εξασφάλιση αναπλήρωσης, μέσω της σύνταξης, του 50% του μισθού ύστερα από 35χρόνια στους ασφαλισμένους που ασφαλίστηκαν μετά το 1992. «Και οι πολίτες θα πρέπει με δικά τους μέσα να φροντίσουν για την εξασφάλιση ενός επιπλέον ποσοστού αναπλήρωσης 25%» είτε από πρόσθετη ασφάλιση (π.χ. επαγγελματική). Οι συντάξεις του 50% θα απονέμονται από το ΙΚΑ στο οποίο θα συγχωνευτούν, ως «υποδιευθύνσεις» όλα τα Ταμεία, με το σύστημα ατομικών μερίδων και προκαθορισμένες χαμηλές εισφορές επί του φορολογητέου εισοδήματος (10% για τις κύριες και 5% για τις επικουρικές). Με βάση το μοντέλο αυτό (παραλλαγή του σουηδικού) το κράτος θα μπορούσε να διατηρήσει το ΕΚΑΣ, με εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, για τους πιο φτωχούς συνταξιούχους.

Το 3ο σενάριο

Την απονομή μιας εθνικής σύνταξης σε όλους με βάση κλίμακα εισφορών στο (προ φόρου) εισόδημα που θα «δηλώνεται» στην εφορία, προβλέπει, αντί της καταβολής ασφαλιστικών εισφορών για κύρια σύνταξη, η πρόταση του καθηγητή του Πανεπιστημίου της Κρήτης Δ. Γράβαρη. Οπως εξηγεί στην «Ημερησία», το σημερινό σύστημα δεν είναι βιώσιμο μετά τις μεγάλες ανατροπές που έχουν γίνει στην οικονομία και στην αγορά εργασίας (υψηλή ανεργία, μειωμένες ασφαλιζόμενες αποδοχές λόγω των μειωμένων μισθών και των ευέλικτων μορφών εργασίας). Με βάση την πρόταση αυτή, οι συντάξεις μέσω της γενικής φορολογίας θα μπορούσαν να είναι από 600 ευρώ η κατώτερη έως 1.300 ευρώ η ανώτατη, ανάλογα με το εισόδημα, για όποιον «βγαίνει» στα 65, το ΕΚΑΣ θα μπορούσε να διατηρηθεί, ενώ θα αυξάνονταν τα φορολογικά έσοδα και οι προοπτικές για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Το 4ο σενάριο

Η τέταρτη πρόταση που έχει υποβληθεί στην Επιτροπή, διατηρεί το διανεμητικό χαρακτήρα της κοινωνικής ασφάλισης προβλέποντας, όμως, την «ταχύτερη» εφαρμογή του ν. 3863/10 για όλους τους ασφαλισμένους ανεξαρτήτως του χρόνου υπαγωγής στην ασφάλιση (σύνταξη με βάση τις εισφορές ολόκληρου του εργασιακού βίου και εγγυημένα ποσοστά αναπλήρωσης). Η απελθούσα κυβέρνηση, στο πλαίσιο των προαπαιτούμενων, έχει ήδη επεκτείνει τον υπολογισμό των συντάξεων για όσους συνταξιοδοτούνται φέτος με βάση τον 3863/10 (βασική + αναλογική) για τον χρόνο ασφάλισης από την 1/1/2011.

Με τον υπολογισμό, βάσει του ν. 3863, των νέων συντάξεων για ολόκληρο τον εργασιακό βίο, θα υπάρξουν σημαντικές μειώσεις σε σχέση με τα ποσά τα οποία ανέμεναν οι υποψήφιοι συνταξιούχοι, όμως, αυτές θα δίνουν σε κάθε περίπτωση μεγαλύτερα ποσοστά αναπλήρωσης σε σύγκριση με το υποσχόμενο 50% ή την εθνική σύνταξη.

Εγγυημένες παροχές 55% για την κύρια και 12% για την επικουρική, δηλαδή αναπλήρωση του εισοδήματος συνολικά σε ποσοστό 67% για όλους και χωρίς την εφαρμογή της «ρήτρας» του μηδενικού ελλείμματος, προβλέπει μελέτη που έχει εκπονήσει ομάδα εργασίας υπό τον ομότιμο καθηγητή της Παντείου Σ. Ρομπόλη.

Η μελέτη στηρίζεται στην παραδοχή ότι το ΑΕΠ θα αυξάνεται με ρυθμό 2% ετησίως κατά μέσο όρο έως το 2050 και ενσωματώνει τις υποχρεώσεις για «κάλυψη» των ελλειμμάτων των Ταμείων κρατώντας τη συνταξιοδοτική δαπάνη στο 16% του ΑΕΠ. Προτάσεις που επιδιώκουν να συνδέσουν ακόμη και την... κύρια σύνταξη με το σύστημα της νοητής κεφαλαιοποίησης σημαίνουν ουσιαστικά «την ανατροπή της κοινωνικής ασφάλισης» σημειώνει ο Σ. Ρομπόλης.

πηγη Imerisia.gr