Μεσοσταθμική μείωση 6% στις υψηλές επικουρικές συντάξεις και αύξηση 1% στις ασφαλιστικές εισφορές (που σήμερα είναι 3% για τον ασφαλισμένο και 3% για τον εργοδότη) προβλέπει το plan b για τη διατήρηση της αυτοτέλειας και της βιωσιμότητας της επικουρικής ασφάλισης υπό το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ).
Η πρόταση έχει υποβληθεί, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες της «Ημερησίας», στην ηγεσία του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης στο πλαίσιο του «εσωτερικού» διαλόγου που διεξάγεται για τη διάσωση των επικουρικών ως δεύτερου «πυλώνα» της κοινωνικής ασφάλισης. Το σχέδιο -το οποίο υποστηρίζουν κορυφαία στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ και των Ταμείων- προβλέπει:
[1] Τον εξορθολογισμό των παροχών με επανυπολογισμό όσων επικουρικών συντάξεων έχουν εκδοθεί με υψηλά ποσοστά αναπλήρωσης. Επαρκές θεωρείται, ως ποσοστό αναπλήρωσης του μισθού, το 20% που ισχύει για τους νέους (από την 1/1/93 και μετά) ασφαλισμένους, καθώς και για τους δημοσίους υπαλλήλους και τους ασφαλισμένους στο ΙΚΑ. Ο μέσος όρος σύνταξης ανά κλάδο στο ΤΕΑΔΥ (Δημόσιο) δεν ξεπερνά τα 177,32 ευρώ και του πρώην ΕΤΕΑΜ (ΙΚΑ) τα 165,20 ευρώ, σε αντίθεση με άλλους κλάδους όπως τους δημοτικούς και κοινοτικούς υπαλλήλους (225,36 ευρώ), το ΤΕΑΠ της ΔΕΗ (243,65 ευρώ), τους εμποροϋπαλλήλους (230,67 ευρώ), την ΕΡΤ (312,43 ευρώ) και τους προερχόμενους από τράπεζες (έως 525,81 ευρώ).
[2] Την περικοπή κατά 6% των υψηλών συντάξεων. Να σημειωθεί ότι οι επικουρικές συντάξεις 1.090.000 συνταξιούχων έχουν μειωθεί από το πρώτο ευρώ, σε εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος, κατά 5,20% από την 1/7/2014, ενώ από τον περασμένο Ιούλιο χάνουν επιπλέον 6% λόγω της επιβολής εισφοράς ασθενείας.
[3] Τη μικρή αύξηση των εισφορών (έως 1%) ασφαλισμένων και εργοδοτών για την ενίσχυση των εσόδων που έχουν απομειωθεί λόγω της κατάργησης κοινωνικών πόρων και της περιορισμένης αναλογίας ασφαλισμένων και συνταξιούχων (2,02 προς 1). Παρά τις απώλειες εσόδων (2,5 δισ. ευρώ σε ονομαστικές αξίες από το PSI και 200 εκατ. ετησίως από τόκους, 1 δισ. ευρώ από εθελούσιες - προσυνταξιοδοτικά τραπεζών, 125 εκατ. ετησίως από κατάργηση κοινωνικών πόρων) το ΕΤΕΑ έχει αποθεματικά 2,22 δισ. ευρώ.
Σχέδιο για την επιβολή ενιαίας εισφοράς 20% για την κύρια σύνταξη (όσο είναι στο ΙΚΑ, δηλαδή 6,67% για τον ασφαλισμένο και 13,33% για τον εργοδότη) και αύξησης επιμέρους εισφορών άλλων κλάδων
οι οποίες είχαν μειωθεί (π.χ. υπέρ ΟΑΕΔ, ασθένειας σε χρήμα) θα υποβάλει στους εκπροσώπους των δανειστών το υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Το σχέδιο, σύμφωνα με πληροφορίες της «Ημερησίας», καταρτίστηκε στο πλαίσιο της εφαρμογής «ενιαίων κανόνων» για τις εισφορές και τις παροχές που θα ισχύουν με το νέο Ασφαλιστικό. Και, όπως εξηγούν στελέχη του υπουργείου, προβλέπει αντίστοιχο ποσοστό 20% για την κύρια σύνταξη για τους ελεύθερους, τους επιστήμονες και (σταδιακά) για τους αγρότες με βάση, όμως, τουλάχιστον 2 κλίμακες υποχρεωτικών ασφαλίστρων (μιας κατώτατης και μιας ανώτατης) που θα συνδεθούν με το πραγματικό εισόδημα.
Μειώσεις και αυξήσεις
Ενιαία εισφορά 20% για κύρια σύνταξη σε όλα τα Ταμεία - Σε ποιους θα αυξηθεί ο μισθός
Με βάση το σχέδιο εναρμόνισης των εισφορών «με ό,τι ισχύει στο ΙΚΑ», τα ασφάλιστρα θα μειωθούν στα ειδικά ταμεία (πρώην ΔΕΚΟ, ΕΤΕ, ΟΤΕ, ΟΣΕ κ.ά.) όπου οι εισφορές εργοδότη και ασφαλισμένου παραμένουν υψηλές (28% έως 32%) καθώς και στον ΟΑΕΕ. Οι εισφορές στα ειδικά ταμεία θα έφταναν στα επίπεδα του ΙΚΑ το... 2022, ενώ οι εισφορές του ΟΑΕΕ, παρά την πολυετή κρίση, δεν έχουν μειωθεί και, ανάλογα με τις κλίμακες, φτάνουν έως και τα 709 ευρώ τον μήνα! Αντιθέτως, μεγάλη αύξηση θα προκύψει για τους αγρότες - ασφαλισμένους στον ΟΓΑ όπου τα ασφάλιστρα κυμαίνονται, ανά κατηγορία, από 62,76 ευρώ έως 136,26 ευρώ τον μήνα.
Ο υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Γ. Κατρούγκαλος, με τη συνέντευξή του στην «Ημερησία» το Σάββατο, προανήγγειλε, ειδικά για τις εισφορές των αγροτών, ότι «θα ληφθεί μέριμνα να υπάρχουν κλίμακες που να αντιστοιχούν και σε πολύ χαμηλά εισοδήματα των κατ’ επάγγελμα αγροτών και να φτάσουν στο τελικό τους ύψος σταδιακά, όχι άμεσα». Αυξήσεις «κρύβει» το μέτρο για κάποιες κατηγορίες επιστημόνων (π.χ. τους δικηγόρους).
Νέος «χάρτης»
Η σχεδιαζόμενη εναρμόνιση θα φέρει πλήρη αλλαγή στον «χάρτη» των εισφορών που σε άλλους κλάδους παραμένουν υψηλές και σε άλλους χαμηλές. Η ηγεσία του υπουργείου, πάντως, εμμένει στη μερική αναστροφή της μείωσης των εργοδοτικών εισφορών στις οποίες προχώρησαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις χωρίς προηγούμενη αναλογιστική μελέτη.
Μετά την αντίδραση των εργοδοτικών οργανώσεων και θεωρώντας... δεδομένη την αρνητική στάση των εκπροσώπων των δανειστών στην αύξηση των εργοδοτικών εισφορών, σχεδιάζει να τους προτείνει την επαναφορά των εισφορών που αφορούν την αντιμετώπιση της ανεργίας ή τις παροχές σε χρήμα (επιδόματα ασθενείας κ.ά.). Εισηγήσεις, τέλος, έχουν υποβληθεί στο υπουργείο για την αύξηση των εισφορών (3% για τον εργοδότη και 3% για τον ασφαλισμένο) προς τα επικουρικά ταμεία ως «ισοδύναμο» - μέσο περιορισμού των μειώσεων στις ήδη καταβαλλόμενες επικουρικές συντάξεις που έχουν δοθεί με υψηλότερο του 20% ποσοστό αναπλήρωσης, εφόσον βέβαια αυτές δεν... ενσωματωθούν στις κύριες συντάξεις.
Οι εισφορές που έχουν μειωθεί ή καταργηθεί
- Εχουν καταργηθεί η εισφορά 1% του εργοδότη και 1% του εργαζόμενου υπέρ του Διανεμητικού Λογαριασμού Οικογενειακών Επιδομάτων Μισθωτών του ΟΑΕΔ και η εισφορά 1% του εργοδότη υπέρ του κλάδου στράτευσης.
- Εχουν μειωθεί η εισφορά 0,35% των μεγάλων επιχειρήσεων υπέρ του Λογαριασμού Απασχόλησης και Επαγγελματικής Κατάρτισης, η εισφορά 0,55% από τον κλάδο ασθενείας σε είδος του ΙΚΑ, η εισφορά 0,75% υπέρ του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας και 0,35% υπέρ της Εργατικής Εστίας.
- Μείωση εισφορών έχει γίνει σε όσα επικουρικά ταμεία του ιδιωτικού τομέα ήταν πάνω από 3% για τον εργοδότη και τον ασφαλισμένο, αντίστοιχα.
Το υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης θα προτείνει, ωστόσο, την αύξηση επιμέρους εισφορών για άλλους κλάδους (υπέρ ΟΑΕΔ, ασθενείας σε χρήμα κ.λπ.) που είχαν μειωθεί.
Ο υπουργός Εργασίας με τη συνέντευξή του στην «Ημερησία» το Σάββατο, προανήγγειλε, ειδικά για τις εισφορές των αγροτών, ότι «θα ληφθεί μέριμνα να υπάρχουν κλίμακες που να αντιστοιχούν και σε πολύ χαμηλά εισοδήματα των κατ’ επάγγελμα αγροτών και να φτάσουν στο τελικό τους ύψος σταδιακά, όχι άμεσα».
Πέντε συμβουλές συμβουλές για όσους θέλουν να βγουν στη σύνταξη με αφορμή τις ραγδαίες αλλαγές στο ασφαλιστικό, δίνει σε χιλιάδες ασφαλισμένους η Ένωση για την Υπεράσπιση της Εργασίας και του Κοινωνικού Κράτους, η οποία έχει πρόεδρο τον πρώην αντιπρόεδρο της Βουλής Αλέξη Μητρόπουλο.
Ο οδηγός της ΕΝΥΠΕΚΚ περιλαμβάνει τα εξής:
Συμβουλή 1η: Όχι βεβιασμένη απόφαση για συνταξιοδότηση
Σύμφωνα με το τρίτο Μνημόνιο (ν. 4336/2015) και τον εφαρμοστικό του νόμο (ν. 4337/2015) που ρυθμίζουν το ασφαλιστικό καθεστώς όλων των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης (ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΝΑΤ, ΟΓΑ κ.λπ.) και του Δημοσίου, θεμελιωμένα δικαιώματα μέχρι και 18-8-2015 δεν θίγονται ως προς τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης όποτε και αν υποβληθεί η αίτηση συνταξιοδότησης (ακόμα και μετά την ημερομηνία αυτή).
Συνεπώς για χιλιάδες ασφαλισμένους δεν υπάρχει λόγος φυγής προς τη σύνταξη, αφού η βεβιασμένη έξοδος με λίγες ημέρες ασφάλισης και με «ποινή» («πέναλτι») λόγω ηλικίας (έως και 40%!) μπορεί να οδηγήσει σε συντάξεις-«φιλοδωρήματα»!
Συμβουλή 2η: Χρήση πλασματικών χρόνων
Σύμφωνα με τις ίδιες διατάξεις, ισχύουν μεταβατικά (και πιο ευνοϊκά) όρια ηλικίας για όσους μπορούν με τη χρήση πλασματικών ετών (όπως ορίζονται στον ν. 3996/2011) να βγουν στη σύνταξη σε μικρότερα όρια ηλικίας (από 55 έως και τα 62 έτη).
Συνεπώς όσοι μπορούν να κατοχυρώσουν δικαίωμα με χρήση χρόνου στρατού, ανεργίας (επιδοτούμενης και μη), τέκνων, σπουδών κ.λπ., οφείλουν να εξετάσουν τις δυνατότητες που τους δίνει ο ν.4093/2012, προκειμένου να αποφύγουν τις γενικές διατάξεις συνταξιοδότησης που συχνά προβλέπουν ακόμα και 12.000 ημέρες ασφάλισης (40 χρόνια) για να λάβουν σύνταξη!
Συμβουλή 3η: Καλή γνώση του θεσμικού πλαισίου
Με τις πρόσφατες αλλαγές που εισήγαγε ο ν. 4337/2015 και η σχετική εγκύκλιος του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης που δημοσιεύτηκε στις 27-10-2015, παρέχονται διευκρινίσεις σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων του ν. 3863/2010.
Συγκεκριμένα, διευκρινίζεται ότι πλέον, υπό την ισχύ του ν. 4337/2015, όσοι ασφαλισμένοι θεμελίωσαν δικαίωμα σύνταξης έως την 31-12-2014 και συνταξιοδοτήθηκαν από 1-1-2015 έως 31-8-2015, διέπονται από το προ του ν. 3863/2010 καθεστώς, το οποίο άλλωστε και γνώριζαν ως ισχύον όταν υπέβαλαν την αίτηση συνταξιοδότησης.
Με άλλα λόγια, με τις ρυθμίσεις του άρθρου 14 του ν. 4337/2015, όπως εξηγεί και η σχετική εγκύκλιος, «θεραπεύτηκε» η αναδρομικότητα που είχε δοθεί στις διατάξεις του άρθρου 4 του ν. 3863/2010 και δεν επηρεάζονται οι ασφαλισμένοι που υπέβαλαν αίτηση συνταξιοδότησης στο μεσοδιάστημα από 1-1-2015 έως 31-8-2015, πριν δηλαδή από τη θέση σε ισχύ του ν. 4336/2015.
Οι λοιποί ασφαλισμένοι, που ΔΕΝ έχουν έναρξη συνταξιοδότησης πριν την 1-9-2015, υπάγονται υποχρεωτικά στις διατάξεις του ν. 3863/2010 και ο υπολογισμός της σύνταξης, όποτε και αν αποχωρήσουν από την εργασία τους, θα γίνει με βάση τις διατάξεις αυτές.
Συνεπώς, δεν υφίσταται λόγος άμεσης αποχώρησης από τον εργασιακό βίο, αφού, ούτως ή άλλως, όλοι καταλαμβάνονται από τον νέο τρόπο υπολογισμού της σύνταξης. Συμβουλεύουμε γενικά τους ασφαλισμένους αυτούς να επιλέξουν δηλαδή την παραμονή στην εργασία και τον μισθό.
Για όλους αυτούς θα ήταν καλύτερο να κατοχυρώσουν μεν τα δικαιώματά τους, αλλά να παραμείνουν στη θέση εργασίας τους, αφού οι περιοδικές-τακτικές περικοπές των συντάξεων τούς αναμένουν με κάθε βεβαιότητα.
Συμβουλή 4η: Γνώση ορθού υπολογισμού βασικής-αναλογικής σύνταξης
Με βάση τα ανωτέρω δημιουργούνται οι εξής διαφοροποιήσεις ανάλογα με το χρόνο θεμελίωσης δικαιώματος σύνταξης, ως προς τον τρόπο υπολογισμού:
α) Αναλογική σύνταξη
• Η αναλογική σύνταξη αντιστοιχεί στο ποσό που αναλογεί στο ύψος των ασφαλιστικών εισφορών για τα έτη ασφάλισης, από 1.1.2011 και εφεξής (για τα έτη προ 1.1.2011 ισχύει το παλιό σύστημα).
• Προ της τροποποίησης που εισάγεται με το ν. 4337/2015, η αναλογική σύνταξη αφορούσε μόνον όσους ασφαλισμένους θεμελίωσαν δικαίωμα σύνταξης από 1.1.2015.
• Με τον ν. 4337/2015 προστίθεται η εξής κατηγορία ασφαλισμένων: όσοι θεμελίωσαν δικαίωμα σύνταξης μέχρι 31.12.2014 αλλά η συνταξιοδότησή τους αρχίζει από 1.9.2015.
β) Βασική σύνταξη
• Προ της τροποποίησης που εισάγεται με το ν. 4337/2015, η βασική σύνταξη αφορούσε μόνον όσους ασφαλισμένους θεμελίωσαν δικαίωμα σύνταξης από 1.1.2015.
• Με τον ν. 4337/2015 προστίθεται η εξής κατηγορία ασφαλισμένων: όσοι θεμελίωσαν δικαίωμα σύνταξης μέχρι 31.12.2014 αλλά η συνταξιοδότησή τους αρχίζει από 1.9.2015.
γ) Ασφαλισμένοι για πρώτη φορά από 1.1.2011 και εφεξής
• Οι εν λόγω ασφαλισμένοι δικαιούνται αναλογικού ποσού σύνταξης με βάση το συνολικό χρόνο ασφάλισής τους, γεγονός που από μόνο του θα οδηγήσει σε μεγάλη μείωση όλες τις συντάξεις μετά την 1-1-2022.
• Προ της τροποποίησης, που εισάγεται με το ν. 4337/2015, η αναλογική σύνταξη αφορούσε μόνον όσους ασφαλισμένους θεμελίωσαν δικαίωμα σύνταξης από 1.1.2015.
• Με τον ν. 4337/2015 προστίθεται η εξής κατηγορία ασφαλισμένων: όσοι θεμελίωσαν δικαίωμα σύνταξης μέχρι 31.12.2014, αλλά η συνταξιοδότησή τους αρχίζει από 1.9.2015.
δ) Ασφαλισμένοι πριν την 1.1.2011
• Οι εν λόγω ασφαλισμένοι εισπράττουν:
(α) τμήμα σύνταξης για τα έτη προ 1.1.2011 βάσει του παλιού συστήματος και
(β) τμήμα σύνταξης για τα έτη μετά την 1.1.2011 βάσει του καινούργιου συστήματος.
• Προ της τροποποίησης που εισάγεται με τον ν. 4337/2015, ο ως άνω διττός υπολογισμός αφορούσε μόνον τους ασφαλισμένους των οποίων η συνταξιοδότηση άρχιζε από 1.1.2015.
• Με τον ν. 4337/2015 τροποποιείται η διάταξη και πλέον καλύπτει: όσους ασφαλισμένους θεμελίωσαν δικαίωμα σύνταξης από 1.1.2015 ή όσους θεμελίωσαν δικαίωμα σύνταξης μέχρι 31.12.2014, αλλά η συνταξιοδότησή τους αρχίζει από 1.9.2015.
Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι οι μειώσεις στις συντάξεις με την εφαρμογή του ν. 3863/2010 για όσους κάνουν χρήση τα επόμενα πέντε (5) έτη θα είναι σχετικά μικρές (από 2 έως 5%), ενώ μεγαλύτερες μειώσεις θα έχουν όσοι συνταξιοδοτούνται από το 2020 και μετά.
Συμβουλή 5η: Ψύχραιμη αναμονή του νέου τρόπου υπολογισμού των συντάξεων
Πολλοί είναι οι υποψήφιοι συνταξιούχοι που καταθέτουν αίτηση για σύνταξη χωρίς να έχει ανακοινωθεί ακόμα το νέο Ασφαλιστικό (αναμένεται έως 15/11/2015), ενώ δεν γνωρίζουμε ακόμα τις ακριβείς διατάξεις του υπολογισμού των νέων συντάξεων (ποσοστά αναπλήρωσης, εύρος μειώσεων κλπ).
imerisia.gr
Διευκρίνιση σχετικά με την εγκύκλιο που αναφέρει τον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα πριν και μετά το 2015, απέστειλε το υπουργείο Εργασίας.
Συγκεκριμένα, στην εγκύκλιο παρέχονται διευκρινίσεις στις αρμόδιες αρχές σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων του νόμου Λοβέρδου-Κουτρουμάνη (3863/2010) μετά τις τροποποιήσεις που εισήγαγε ο νόμος που ψηφίστηκε πρόσφατα, σχετικά με μέτρα για την εφαρμογή της συμφωνίας δημοσιονομικών στόχων (4337/2015).
Διευκρινίζεται ότι πλέον, υπό την ισχύ του ν. 4337/2015, όσοι ασφαλισμένοι θεμελίωσαν δικαίωμα σύνταξης έως τις 31.12.2014 και συνταξιοδοτήθηκαν από 1.1.2015 έως 31.8.2015, διέπονται από το προ του ν. 3863/2010 καθεστώς, το οποίο άλλωστε και γνώριζαν ως ισχύον όταν υπέβαλαν την αίτηση συνταξιοδότησης.
«Με άλλα λόγια, με τις ρυθμίσεις του σχετικού άρθρου του νόμου 4337/2015, όπως εξηγεί και η σχετική εγκύκλιος, θεραπεύτηκε η αναδρομικότητα που είχε δοθεί στις διατάξεις του άρθρου 4 του ν. 3863/2010 και προστατεύτηκαν οι ασφαλισμένοι που υπέβαλαν αίτηση συνταξιοδότησης στο μεσοδιάστημα από 1.1.2015 έως 31.8.2015, πριν δηλαδή από τη θέση σε ισχύ του ν. 4336/2015», αναφέρει χαρακτηριστικά η ανακοίνωση του υπουργείου Εργασίας.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Την ημερομηνία καταβολής των συντάξεων Νοεμβρίου ανακοίνωσε η διοίκηση του ΟΓΑ.
Ειδικότερα, όπως αναφέρεται στην σχετική ανακοίνωση του Οργανισμού, η σύνταξη Νοεμβρίου 2015 θα καταβληθεί σε 675.201 συνταξιούχους του Ο.Γ.Α.
με πίστωση στους Τραπεζικούς λογαριασμούς τους ή λογαριασμούς ΕΛ.ΤΑ., που έχουν επιλέξει για την πληρωμή των συντάξεων, τη Δευτέρα 2 Νοεμβρίου 2015.
Η συνολική δαπάνη για την καταβολή των συντάξεων μηνός Νοεμβρίου 2015 ανέρχεται στο ποσό των 303.670.540 ευρώ.