Η ευρωβουλευτής Michaela Šojdrová από την Τσεχία και η Julie Girling από το Ηνωμένο Βασίλειο, (μέλη του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και οι δυο) βρίσκονται στην χώρα μας στο πλαίσιο εργασίας, που τελεί υπό την αιγίδα της Διακοινοβουλευτικής Επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τα δικαιώματα των παιδιών και των ανηλίκων, με στόχο την εξέταση της κατάστασης όσον αφορά τους ασυνόδευτους ανήλικους πρόσφυγες στην Ελλάδα.

Λίγες ώρες πριν από την άφιξη τους στη Λέσβο, μίλησαν στο iefimerida για την εικόνα που αποκόμισαν από την επίσκεψη τους στις δομές προσφύγων στην Αθήνα, ενώ εξέφρασαν την ανησυχία τους για τις αυξημένες ροές προς την χώρα μας αλλά και για τις μεγάλες καθυστερήσεις που παρατηρούνται στην διαδικασία ασύλου. Χθες επισκέφθηκαν τη δομή του Ελαιώνα και συναντήθηκαν με μέλη της κυβέρνησης.

Περιμένουν 4 χρόνια για το άσυλο

«Αυτό που μας φοβίζει είναι ότι πολλοί άνθρωποι πρέπει να περιμένουν δυο χρόνια ή ακόμη και τέσσερα χρόνια για να εκδοθεί η απόφαση του ασύλου. Αυτό το χρονικό διάστημα είναι πάρα πολύ μεγάλο για αυτή τη διαδικασία. Εκτιμούμε την προσπάθεια των φορέων αλλά η διαδικασία πρέπει να γίνει πιο γρήγορη», τόνισε η ευρωβουλευτής Michaela Šojdrová από την Τσεχία. Η ευρωβουλευτής Julie Girling υποστήριξε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και η ελληνική κυβέρνηση προετοιμάζονται για μια πιθανή έκρηξη προσφυγικών ροών προς την Ελλάδα.

«Πράγματι μας προκαλεί ανησυχία το γεγονός ότι οι ροές μπορεί να αυξηθούν», δήλωσε η κ. Julie Girling και πρόσθεσε: «Δεν είμαι σίγουρη για το ποιο θα είναι το μέγεθος των ροών, αλλά αυτά που ακούσαμε από την ελληνική κυβέρνηση νωρίτερα είναι ότι η κυβέρνηση σας είναι καλά ενημερωμένη για αυτό το πιθανό πρόβλημα και είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε μαζί με την Ε.Ε. για να το αντιμετωπίσουμε». Επιπλέον, για την συμφωνία Ε.Ε. – Τουρκίας η ευρωβουλευτής τόνισε: «Νομίζω ότι είναι σημαντικό να ενισχύσουμε την συμφωνία, και τα δυο μέρη της, η Τουρκία και η Ευρώπη, γιατί είναι τα σύνορα της Σένγκεν και θέλουμε ως κράτη – μέλη να προστατεύσουμε τα σύνορα, είμαστε έτοιμοι να σας βοηθήσουμε αν ζητήσετε, για αυτό έχουμε την Frontex». Οι ευρωβουλευτές διαπίστωσαν πως οι συνθήκες διαβίωσης στον Ελαιώνα είναι ικανοποιητικές, μάλιστα τόνισαν τη σημασία που έχει η εκπαίδευση για τα παιδιά στη συγκεκριμένη δομή. Όμως, η εικόνα στα Κέντρα Υποδοχής στα νησιά του Αιγαίου είναι τελείως διαφορετική.

Ασυνόδευτα ανήλικα

Η αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου εξετάζει κυρίως τις συνθήκες διαβίωσης και τα δικαιώματα που έχουν τα παιδιά πρόσφυγες και κυρίως τα ασυνόδευτα ανήλικα που βρίσκονται στην Ελλάδα. Στη Λέσβο, αναμένεται να επισκεφθούν το Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης της Μόριας και το hot spot του Καρά Τεπέ. Υπενθυμίζεται ότι στη Μόρια φιλοξενούνται περίπου 6.500 πρόσφυγες και μετανάστες, όταν η χωρητικότητα είναι το πολύ για 3.000 άτομα. Οι ευρωβουλευτές αναμένεται να συναντηθούν με τον δήμαρχο Λέσβου Σπύρο Γαληνό αλλά και με στελέχη διεθνών οργανισμών και ΜΚΟ, που δραστηριοποιούνται στο νησί στον τομέα της υποδοχής των προσφύγων και των μεταναστών.

Στο πρόσφατο ρεπορτάζ που έκανε πριν από περίπου δυο μήνες το iefimerida μέσα στον καταυλισμό της Μόριας, καταγράψαμε την δραματική κατάσταση στην οποία βρίσκονται χιλιάδες άνθρωποι. Ειδικότερα, ανάμεσα στους μετανάστες βρίσκονταν 162 ασυνόδευτα ανήλικα και 216 γυναίκες, από τις οποίες οι 35 ήταν έγκυοι. Παρ’ ότι για τους περισσότερους από αυτούς υπάρχει ειδική μέριμνα, ώστε να φιλοξενούνται σε κοντέινερ, σύμφωνα με πολλές μαρτυρίες, δεν μπορούν να εξασφαλιστούν καλές συνθήκες για όλους.

Human Rights Watch: «Επικρατούν συνθήκες τρόμου»

Η ΜΚΟ Human Rights Watch, που πρόσφατα επισκέφθηκε τη δομή στη Μόρια και μίλησε με γυναίκες και παιδιά, καταγγέλλει ότι για πολλές από τις γυναίκες επικρατούν «συνθήκες τρόμου», όπως τονίζει χαρακτηριστικά.
«Πήραμε συνέντευξη από 25 γυναίκες και κορίτσια, με μικρότερη ηλικία αυτή των 13 ετών, που αιτούνται άσυλο στη Λέσβο και ζουν στη Μόρια και μας περιέγραψαν ένα καθεστώς τρόμου» δήλωσε στο iefimerida η ερευνήτρια για την Ελλάδα της ΜΚΟ HRW, Εύα Κοσσέ, και προσθέτει: «Φοβούνται να κυκλοφορήσουν, να πάνε στις τουαλέτες και μας περιέγραψαν την πλήρη απουσία μηχανισμού καταγγελιών για σεξουαλική παρενόχληση ή περιστατικά βίας. Δεν υπάρχει κατάλληλος μηχανισμός ώστε οι γυναίκες και γενικά οι κάτοικοι της Μόριας να μπορούν να καταγγείλουν τα προβλήματα τους», καταλήγει η κ. Κοσσέ.

Σύμφωνα με την έρευνα που διεξήγαγε η κ. Κοσσέ, διαπιστώθηκε ότι παρ’ότι μέσα στη δομή της Μόριας υπάρχουν ειδικοί προστατευόμενοι χώροι για τον ευάλωτο πληθυσμό, πολλές γυναίκες παραμένουν εκτεθειμένες για σεξουαλική παρενόχληση ή άλλου είδους επιθέσεις. «Πάρα πολλές γυναίκες που ταξιδεύουν μόνες τους και δεν συνοδεύονται από κάποιον άνδρα, τις βρήκαμε να ζουν μαζί με τον γενικό πληθυσμό, με ανθρώπους που δεν γνωρίζουν, συμπεριλαμβανομένων αγνώστων ανδρών, μέσα σε κοντέινερ και σε σκηνές. Υπάρχουν ειδικοί χώροι φιλοξενίας για μονογονεϊκές οικογένειες ή γυναίκες που ταξιδεύουν μόνες στη Μόρια αλλά ο χώρος αυτός δεν επαρκεί η χωρητικότητα είναι μικρή», τονίζει η κ. Κοσσέ.

iefimerida.gr

Με επιχείρηση που κράτησε -το πολύ- 10 λεπτά, ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις αποσπούσαν έναν-έναν τους διαμαρτυρόμενους, τους οποίους οδηγούσαν στα λεωφορεία. Οι αλλοδαποί παρέμεναν αμυνόμενοι και αρνούμενοι να εγκαταλείψουν την πλατεία έως την τελευταία στιγμή, σε μια σφιχτή ανθρώπινη αλυσίδα έχοντας στο κέντρο της γυναίκες και παιδιά.

Της τελικής επιχείρησης της Αστυνομίας, είχε προηγηθεί η μετατροπή, καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας, σε πεδίο μάχης της πλατείας Σαπφούς και της Μυτιληνιάς προκυμαίας, καθώς και των σοκακιών του ιστορικού κέντρου της πόλης. Ομάδες νεαρών, κυρίως ακροδεξιών, επιχειρούσαν όλη νύχτα με σχέδιο και στόχο να διασπάσουν τον κλοιό που είχαν αναπτύξει ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις γύρω από την ομάδα των προσφύγων και των μεταναστών.

Υπό ιαχές όπως «κάψτε τους ζωντανούς», ναυτικές φωτοβολίδες, κροτίδες, πέτρες από ξηλωμένα λιθόστρωτα και παρτέρια της πλατείας, μπουκάλια και άλλα αντικείμενα εκσφενδονίζονταν εναντίον των αλλοδαπών οι οποίοι μαζί με άλλους πρόσφυγες και μετανάστες που κατέβηκαν στην πλατεία από τον καταυλισμό της Μόριας, σχημάτισαν τριπλές κυκλικές ανθρώπινες αλυσίδες προκειμένου να αμυνθούν. Ενώ έβαλαν στο κέντρο τους γυναίκες και παιδιά που συμμετέχουν στη κινητοποίηση, απλώνοντας πάνω από τα κεφάλια τους βρεγμένες κουβέρτες.

Οι ισχυρές δυνάμεις της Αστυνομίας παρατάχθηκαν αρχικά μεταξύ των ντόπιων και των προσφύγων και μεταναστών, ενώ μια ακόμα διμοιρία των ΜΑΤ τους περικύκλωσε, Σε ενίσχυση των προσφύγων και των μεταναστών, εξάλλου, είχαν σπεύσει πολίτες του αριστερού και του αντιεξουσιαστικού χώρου, καθώς και ομάδα αλληλέγγυων.

Όλα ξεκίνησαν περίπου στις 20.00 το βράδυ της Κυριακής, αμέσως μετά την καθιερωμένη από στρατιωτικό άγημα υποστολή της σημαίας σε παρακείμενο στην πλατεία Σαπφούς χώρο. Εκεί είχε συγκεντρωθεί μεγάλος αριθμός πολιτών σε ένδειξη συμπαράστασης στους κρατούμενους στις τουρκικές φυλακές Έλληνες στρατιωτικούς. Μετά το πέρας της τελετής, η μεγάλη πλειονότητα των συγκεντρωμένων αποχώρησε, αλλά περίπου 200 άτομα κινήθηκαν προς την πλατεία απαιτώντας την εκκένωση της από τους πρόσφυγες και τους μετανάστες.

Γύρω στις 22.00 οι συγκεντρωμένοι που ως τότε προσπαθούσαν απλά να απωθήσουν τους αστυνομικούς, ενισχύθηκαν από ομάδες νεαρών από χωριά του νησιού, οι οποίοι κλήθηκαν μέσω της σελίδας σε ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης του ακροδεξιού χώρου, από έναν γνωστό ακροδεξιό. Αυτοί άρχισαν αληθινή επιχείρηση εναντίον των αστυνομικών, ανάβοντας φωτιές σε κάδους απορριμμάτων τους οποίους κυλούσαν προς τους αστυνομικούς, ενώ πίσω από τους κάδους εκσφενδόνιζαν φωτοβολίδες και βεγγαλικά με στόχο τους πρόσφυγες και τους μετανάστες — ιδιαίτερα τα γυναικόπαιδα, που ήξεραν πως υπήρχαν εκεί. Κάποια στιγμή περί τις 23.00 επιχείρησαν κυκλωτική κίνηση, επιτιθέμενοι από τη μεριά της αγοράς, οπότε και μετατράπηκε σε πεδίο μάχης ολόκληρη η πλατεία Σαπφούς και η προκυμαία Μυτιλήνης. Ακροδεξιά στοιχεία και μόνο πλέον, καθώς οι υπόλοιποι πολίτες που απλά διαμαρτύρονταν είχαν αποχωρήσει, πέταξαν πάνω σε παιδιά και γυναίκες προσφύγων και μεταναστών φωτοβολίδες και κροτίδες. Η αστυνομία έκανε τότε για να περιφρουρήσει τις ζωές και την ασφάλεια των αλλοδαπών, χρήση δακρυγόνων.

Στη 01.00 τα επεισόδια μεταφέρθηκαν από την προκυμαία της Μυτιλήνης μέχρι το ιστορικό Δημαρχείο της πόλης και στα γύρω στενά. Έβαλαν φωτιά σε κάδους στήνοντας με αυτούς οδοφράγματα στις αστυνομικές δυνάμεις και διακόπτοντας την κυκλοφορία σε όλο το λιμάνι.

Περίπου στις 03.00, απωθήθηκαν από τον χώρο της πλατείας αλληλέγγυοι στους αλλοδαπούς πολίτες και κάποιοι ντόπιοι, που συνέχιζαν τον ιδιότυπο ανταρτοπόλεμο τους με την Αστυνομία. Στελέχη του Λιμενικού Σώματος καταδίωξαν ομάδα 15 ατόμων αγνώστου ταυτότητας, που κατευθυνόταν στο χώρο των επεισοδίων με ρόπαλα. Ενώ ο καταυλισμός του Κέντρου Υποδοχής και Ταυτοποίησης της Μόριας είχε τεθεί σε επιφυλακή για την πιθανότητα αντιπερισπασμού.

Στις 05.20 σήμερα άρχισε η επιχείρηση της αστυνομίας για τη μεταφορά των αλλοδαπών στη Μόρια. Στις 05.30, όλα είχαν τελειώσει.

Κατά τη διάρκεια των επεισοδίων υπήρξαν πολλοί τραυματισμοί, κυρίως μεταναστών και προσφύγων, οι οποίοι μεταφέρθηκαν στο Νοσοκομείο για να τους προσφερθούν φροντίδες.

Στην πλατεία Σαπφούς έφτασε από την πρώτη στιγμή των γεγονότων και παρέμεινε εκεί όλη τη διάρκεια της νύχτας ο Εισαγγελέας υπηρεσίας Αντιεισαγγελέας Πρωτοδικών Μυτιλήνης.

Ζητούν να εξεταστεί άμεσα το αίτημα για άσυλο που έχουν υποβάλει, ώστε να μπορέσουν να φύγουν από το νησί. Οι ίδιοι καταγγέλουν ότι ένας συμπατριώτης τους, ένας Αφγανός μετανάστης, έχασε τη ζωή του λόγω αμέλειας, κάτι όμως που διαψεύδεται από όλες τις πλευρές, ακόμα και από τη διοίκηση του νοσοκομείου που επίσημα ανακοίνωσε ότι ο συγκεκριμένος ασθενής, πάσχοντας από σοβαρό χρόνιο καρδιολογικό πρόβλημα, νοσηλεύεται στη Μονάδα Εντατικής θεραπείας του Νοσοκομείου Μυτιλήνης.

Οι διαμαρτυρόμενοι που έχουν καταθέσει τα τρίπτυχά τους έντυπα υποβολής αιτήματος ασύλου στους επικεφαλής τους και άρα δεν μπορούν να αποχωρήσουν από την πλατεία μόνοι τους, υποστηρίζουν ότι για τον «θάνατο» του συμπατριώτη τους ευθύνεται ομάδα εθελοντών γιατρών από την Ολλανδία που λειτουργούσαν το βραδινό ιατρείο στον καταυλισμό. Και οι οποίοι, σύμφωνα με τα καταγγελλόμενα, δεν έδωσαν τη δέουσα προσοχή στον συγκεκριμένο.

Οι εθελοντές μετά τις καταγγελίες, που μάλιστα έγιναν επώνυμα, κατά της οργάνωσης τους, και φοβούμενοι τα αποτελέσματα των καταγγελιών αποχώρησαν από τον καταυλισμό, κλείνοντας το ιατρείο και αφήνοντας έτσι μια μικρή πόλη 6.500 κατοίκων ακάλυπτη ιατρικά καθ' όλη τη διάρκεια της νύχτας.

Σημειώνεται ότι, πριν από λίγες μέρες, το βράδυ της Δευτέρας του Πάσχα, 9 Απριλίου, το ιατρείο είχε καταστραφεί ολοκληρωτικά από ομάδα διαδηλωτών. Για τον βανδαλισμό αυτό δεν συνελήφθη ποτέ κανένας. Μετά το κλείσιμο του βραδινού ιατρείου, η ιατρική φροντίδα τόσων ανθρώπων επιβάρυνε τον Ελληνικό Στρατό που επιχειρεί μέσα στον καταυλισμό και φυσικά τις μονάδες παροχής δημόσιων υπηρεσιών υγείας μέσα στην πόλη.

Με δηλώσεις του, ο δήμαρχος Λέσβου Σπύρος Γαληνός ζητά την άμεση εκκένωση της πλατείας από την Ελληνική Αστυνομία και την τήρηση του νόμου. «Η πόλη και οι πολίτες δεν μπορεί να χρησιμοποιούνται ως μέσο πίεσης προς τους διοικούντες. Τέτοιες πρακτικές από πρόσφυγες, μετανάστες και οργανώσεις που δρουν δια αυτών πρέπει να αντιμετωπίζονται άμεσα με ό,τι ο νόμος επιτάσσει», σημείωσε ο κ. Γαληνός, ο οποίος ήρθε σε επαφή για το θέμα με την ηγεσία της Ελληνικής Αστυνομίας και με τους υπουργούς Προστασίας του Πολίτη, Νίκο Τόσκα, και Μεταναστευτικής Πολιτικής, Δημήτρη Βίτσα.

Επεισόδια σημειώθηκαν, χθες -Δευτέρα του Πάσχα- το βράδυ, στον καταυλισμό του Κέντρου Υποδοχής και Ταυτοποίησης της Μόριας μεταξύ ομάδων Ιρακινών, που φιλοξενούνται εκεί.

Οι συγκρούσεις είχαν σαν αποτέλεσμα την καταστροφή του νυχτερινού ιατρείου του καταυλισμού κοντά στη βόρεια πύλη του χώρου, όταν κάποιοι μπήκαν σε αυτό για να προστατευθούν, αλλά εντέλει δέχθηκαν επίθεση.

Σημειώνεται ότι η κατάσταση λόγω των συνεχών και αυξανόμενων ροών στον καταυλισμό είναι εκρηκτική, καθώς η υποδομή του είναι για 3.000 πρόσφυγες και μετανάστες και φιλοξενούνται περί τους 6.300.