Τι ισχύει για ειδικές περιπτώσεις - Τι γίνεται µε τις κληρονοµιές - Αναλυτικά παραδείγµατα
Η προσέλκυση περισσότερων ιδιοκτητών ειδικά από αγροτικές περιοχές, οι οποίες αποτελούν το µεγαλύτερο τµήµα αυτής της φάσης κτηµατογράφησης, αλλά εµφανίζουν και τις περισσότερες δυσκολίες, αποτελεί το βασικό στοίχηµα του φορέα του Ελληνικού Κτηµατολογίου αυτήν την περίοδο.

Την επόµενη εβδοµάδα, µάλιστα, αρχίζει νέα καµπάνια από τον φορέα µε τη διοργάνωση ενηµερωτικών ηµερίδων σε συνεργασία µε τις τοπικές Αρχές και στόχο την πληροφόρηση του κοινού, το οποίο µέχρι τώρα εµφανίζεται «µουδιασµένο», παρά το γεγονός ότι οι πρώτες εκ των νέων προθεσµιών για την υποβολή δηλώσεων περιουσίας αρχίζουν να εκπνέουν. Και παρά το γεγονός ότι η υποβολή δήλωσης είναι µια σχετικά εύκολη διαδικασία, υπάρχουν ορισµένες περιπτώσεις οι οποίες χρειάζονται ειδικό χειρισµό και κάποια πρόσθετα δικαιολογητικά. Σε αυτούς τους «γρίφους» -και όχι µόνοέρχεται να ρίξει φως το «Εθνος», παρουσιάζοντας έναν πλήρη οδηγό µε συγκεκριµένες οδηγίες τόσο για τις κατηγορίες υποχρεωτικών δηλώσεων περιουσίας, όσο και για τις ειδικές περιπτώσεις, ενώ, µεταξύ άλλων, παρέχει αναλυτικά παραδείγµατα µε τα τέλη για τους ιδιοκτήτες ανά περιοχή.

Υποχρεωτική δήλωση
Πάντως, το Εθνικό Κτηµατολόγιο υπενθυµίζει ότι η υποβολή δήλωσης είναι υποχρεωτική για όλα τα φυσικά ή νοµικά πρόσωπα που έχουν εµπράγµατο ή άλλο εγγραπτέο δικαίωµα σε ακίνητο. Υποχρέωση υποβολής δήλωσης έχουν και όσοι διαχειρίζονται ξένη περιουσία (εκκαθαριστής διαθήκης, σύνδικος πτώχευσης, κηδεµόνας σχολάζουσας κληρονοµίας, εκτελεστής διαθήκης, διαχειριστής ακινήτου κ.λπ.). Επίσης, όποιος αποκτά δικαίωµα κατά την περίοδο συλλογής δηλώσεων υποχρεούται να υποβάλει δήλωση, ανεξάρτητα από το αν το δικαίωµα έχει ήδη δηλωθεί από τον προηγούµενο δικαιούχο.

Τα δικαιώµατα αυτά είναι:

Κυριότητα (πλήρης ή ψιλή κυριότητα)
∆ουλεία (π.χ. επικαρπίας από γονική παροχή, οίκησης, διόδου κ.λπ.)
Υποθήκη / προσηµείωση
Αγωγή και ανακοπή
Κατάσχεση
Μακροχρόνια µίσθωση
Χρονοµεριστική µίσθωση (time sharing)
Χρηµατοδοτική µίσθωση ακινήτου (leasing)
Μεταλλειοκτησία
Μεταφορά συντελεστή δόµησης
Οι δηλώσεις που υποβάλλονται αφορούν στο δικαίωµα, και όχι στο ακίνητο. Ως εκ τούτου, εάν ένα ακίνητο ανήκει σε περισσότερα του ενός άτοµα, πρέπει όλοι όσοι έχουν δικαίωµα σε αυτό να το δηλώσουν (δηλαδή και αυτός που έχει την ψιλή κυριότητα και αυτός που έχει την επικαρπία). ∆εδοµένου ότι το Κτηµατολόγιο καταγράφει ιδιοκτησία, και όχι χαρακτηρισµό, όλα τα ακίνητα των υπό κτηµατογράφηση περιοχών πρέπει να δηλωθούν.

Με άλλα λόγια, δηλώνονται και τα αυθαίρετα και τα εκτός σχεδίου σε κάθε περιοχή, είτε έχουν κτίσµα είτε όχι, χωρίς καµία εξαίρεση. Οι ιδιοκτήτες µαζί µε τη συµπληρωµένη δήλωση υποβάλλουν απλό φωτοαντίγραφο του τίτλου ιδιοκτησίας (π.χ. συµβόλαιο), φωτοαντίγραφο του πιστοποιητικού µεταγραφής/εγγραφής στο υποθηκοφυλακείο, στοιχεία για τον εντοπισµό του ακινήτου, φωτοαντίγραφο αστυνοµικής ταυτότητας ή διαβατηρίου του δικαιούχου και απλό φωτοαντίγραφο εγγράφου που αποδεικνύει τον ΑΦΜ (απόσπασµα εκκαθαριστικού σηµειώµατος Εφορίας, αποδεικτικό απόδοσης ΑΦΜ ή λογαριασµό ∆ΕΗ).

Το Εθνικό Κτηµατολόγιο υπενθυµίζει ότι η υποβολή δήλωσης είναι υποχρεωτική για όλα τα φυσικά ή νοµικά πρόσωπα που έχουν εµπράγµατο ή άλλο εγγραπτέο δικαίωµα σε ακίνητο

Εφόσον ο ιδιοκτήτης δεν διαθέτει ΑΦΜ, θα πρέπει να εκδώσει πριν από την υποβολή της δήλωσης, δεδοµένου ότι είναι κάτοχος ακίνητης περιουσίας. Σε περίπτωση που δεν έχει πιστοποιητικό µεταγραφής, θα το ζητήσει µε αίτηση από το υποθηκοφυλακείο ή, εφόσον τα στοιχεία της µεταγραφής (τόµος, αριθµός, ηµεροµηνία µεταγραφής κ.λπ.) είναι γνωστά, απλώς θα τα συµπληρώσει στο σχετικό πεδίο της δήλωσης και στη συνέχεια θα προσκοµίσει το πιστοποιητικό για τη συµπλήρωση της δήλωσης. Κρίσιµη είναι η συµπλήρωση της ηλεκτρονικής διεύθυνσης (e-mail) του ιδιοκτήτη, ώστε να υπάρχει ανοιχτός δίαυλος επικοινωνίας µε το Γραφείο Κτηµατογράφησης κυρίως την περίοδο της προανάρτησης για κάθε περιοχή.

Οι γρίφοι που δυσκολεύουν τους υπόχρεους
ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ: Σε ακίνητα που έχει µεταβιβαστεί µόνο η ψιλή κυριότητα και έχει παρακρατηθεί η επικαρπία, υπόχρεοι δήλωσης είναι τόσο ο ψιλός κύριος όσο και ο επικαρπωτής του ακινήτου, ο καθένας για το δικαίωµά του.
ΣΥΓΚΥΡΙΟΤΗΤΑ: Κάθε συγκύριος δηλώνει το ποσοστό που του ανήκει (π.χ. αγροτεµάχιο που ανήκει σε δύο αδέλφια από 50%, δηλώνεται ξεχωριστά από καθέναν για το δικό του ποσοστό).
ΚΑΘΕΤΗ Ή ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ Ι∆ΙΟΚΤΗΣΙΑ: Κάθε ιδιοκτήτης δηλώνει το δικαίωµά του επί της οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας (π.χ. το διαµέρισµά του σε µια πολυκατοικία).
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ∆ΟΥΛΕΙΑ (διόδου, άντλησης νερού, θέασης): Ο δικαιούχος της δουλείας υποβάλλει δήλωση για το δικαίωµα της δουλείας του επί του ξένου ακινήτου και για το δικαίωµα της κυριότητάς του στο δικό του ακίνητο. Ο κύριος του βεβαρηµένου µε τη δουλεία ακινήτου (δουλεύον ακίνητο) υποβάλλει δήλωση για την κυριότητα στο δικό του ακίνητο. Πρακτικά, εάν υποθέσουµε ότι ο Α είναι ιδιοκτήτης αγροτεµαχίου και έχει δικαίωµα να περνά (µε αυτοκίνητο, µε τα πόδια κ.λπ.) µέσα από το αγροτεµάχιο του γείτονά του (Β) από συγκεκριµένη δίοδο, ο Α θα δηλώσει τα εξής δικαιώµατα: α) την κυριότητά του στο δικό του ακίνητο και β) την πραγµατική δουλεία στο ακίνητο του Β (γείτονα). Ο Β θα δηλώσει µόνο την κυριότητά του.
ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΟ ∆ΑΝΕΙΟ ΜΕ ΥΠΟΘΗΚΗ: Ο ιδιοκτήτης του ακινήτου δηλώνει το δικαίωµα της κυριότητάς του και η δανείστρια τράπεζα δηλώνει το δικαίωµα της εµπράγµατης ασφάλειας (υποθήκη, προσηµείωση)
ΒΟΗΘΗΤΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΣΕ ΠΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΕΣ (αποθήκες, γκαράζ): Εάν οι βοηθητικοί χώροι έχουν χιλιοστά στο οικόπεδο (αποτελούν δηλαδή αυτοτελείς ιδιοκτησίες), δηλώνονται ξεχωριστά από τη διηρηµένη ιδιοκτησία το κτίριο (σε ξεχωριστό έντυπο δήλωσης). Εάν δεν έχουν χιλιοστά στο οικόπεδο (είναι δηλαδή «παρακολούθηµα» ενός διαµερίσµατος), καταγράφονται στο πεδίο «Βοηθητικοί χώροι διηρηµένων ιδιοκτησιών» της δήλωσης του διαµερίσµατος.
ΒΟΗΘΗΤΙΚΑ ΚΤΙΣΜΑΤΑ (αποθήκες, αντλιοστάσια κ.λπ.): Οι κατασκευές αυτές δεν αποτελούν αυτοτελείς ιδιοκτησίες, γι’ αυτό καταγράφονται στο πεδίο «Κτίρια για τα οποία δεν έχει συσταθεί οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτησία» της δήλωσης του ακινήτου (δεν χρησιµοποιείται, δηλαδή, ξεχωριστό έντυπο). Εκτός των απαραίτητων για όλες τις περιπτώσεις εγγράφων, οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να γνωρίζουν πως εάν έχουν αποκτήσει δικαίωµα (π.χ. κυριότητα) σε ένα ακίνητο µε διαφορετικούς τίτλους (π.χ. το 25% µε δωρεά, το 30% µε γονική παροχή και το 45% µε αγορά), τότε θα πρέπει να καταθέσουν όλους τους τίτλους και να συµπληρώσουν τα σχετικά πεδία στην ενότητα «Στοιχεία δικαιώµατος». Εάν κάποιος έχει γειτονικά ακίνητα, θα τα δηλώσει ως ενιαίο ακίνητο µόνον εάν η συνένωση προκύπτει από πράξη (π.χ. συµβολαιογραφική) η οποία έχει µεταγραφεί. ∆ιαφορετικά, θα υποβάλει δήλωση για κάθε ακίνητο και θα επισυνάψει τον αντίστοιχο τίτλο.
Οι αγροτικές περιοχές εµφανίζουν τις µεγαλύτερες δυσκολίες και τη χαµηλότερη ανταπόκριση του κοινού

Τι ισχύει για κληρονοµιά και έκτακτη χρησικτησία
Απαραίτητη είναι η υποβολή δήλωσης από κάθε κληρονόµο σε περίπτωση κληρονοµιάς. Λύση υπάρχει ακόµα και για τις περιπτώσεις που δεν υφίσταται διαθήκη. Ακόµα και τα ακίνητα, για τα οποία δεν υπάρχουν τίτλοι ιδιοκτησίας, ο ενδιαφερόµενος µπορεί να τα δηλώσει επισυνάπτοντας συγκεκριµένα έγγραφα που αποδεικνύουν την επί 20ετία νοµή του. Κάθε κληρονόµος πρέπει να δηλώσει το µερίδιό του (ποσοστό δικαιώµατος επί τοις εκατό ή σε κλάσµα) στο ακίνητο που έχει κληρονοµήσει. ∆ικαίωµα που έχει αποκτηθεί µε κληρονοµιά, µπορεί να δηλωθεί ακόµα και αν δεν έχει γίνει αποδοχή κληρονοµιάς (ή άλλη ισοδύναµη πράξη π.χ. κληρονοµητήριο).

Σε αυτή την περίπτωση, όµως, θα πρέπει να προσκοµισθούν τα απαραίτητα δικαιολογητικά, ανάλογα µε την ύπαρξη ή όχι διαθήκης. Ετσι, εάν υπάρχει διαθήκη, υποβάλλονται υποχρεωτικά ο τίτλος του κληρονοµούµενου, ληξιαρχική πράξη θανάτου, αντίγραφο της δηµοσιευµένης διαθήκης, πιστοποιητικό περί µη δηµοσιεύσεως άλλης διαθήκης και πιστοποιητικό περί µη αποποιήσεως κληρονοµιάς. Σε περίπτωση που ο κληρονοµούµενος δεν είχε τίτλους γιατί είχε το ακίνητο µε χρησικτησία, πρέπει να προσκοµίσει δύο έγγραφα από τα οποία να προκύπτει πως ασκούσε πράξεις νοµής επί 20ετία. Στην περίπτωση που δεν υπάρχει διαθήκη, υποβάλλονται υποχρεωτικά ο τίτλος του κληρονοµούµενου, ληξιαρχική πράξη θανάτου, πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών, πιστοποιητικό περί µη δηµοσιεύσεως διαθήκης και πιστοποιητικό περί µη αποποιήσεως κληρονοµιάς.

Πώς δηλώνεται
Σε περίπτωση που κάποιος έχει αποκτήσει δικαίωµα µε έκτακτη χρησικτησία, πρέπει να καταθέσει τη σχετική τελεσίδικη δικαστική απόφαση εφόσον υπάρχει. Εάν δεν υπάρχει, θα πρέπει να υποβάλει έγγραφα από τον συνδυασµό των οποίων αποδεικνύεται η 20ετής νοµή και κατοχή του ακινήτου (π.χ. λογαριασµοί ∆ΕΗ, ΟΤΕ, εταιρειών ύδρευσης κ.λπ., µισθωτήρια, αποδεικτικά επιδότησης, συµβολαιογραφική πράξη αναγνώρισης ορίων, έγγραφα υποθηκών και λοιπών βαρών επί του ακινήτου, συµβόλαια γειτονικών ιδιοκτητών που αναφέρουν τον δηλούντα ως κύριο του ακινήτου, Ε9 κ.λπ.). Στην περίπτωση χρησικτησίας είναι απαραίτητη και η επισύναψη τοπογραφικού διαγράµµατος, εκτός εάν η θέση και τα όρια του γεωτεµαχίου µπορούν να προσδιοριστούν επακριβώς στον ψηφιακό χάρτη της περιοχής, ενώ οπωσδήποτε ένα από τα προσκοµιζόµενα έγγραφα πρέπει να είναι το Ε9 που θα περιλαµβάνει το δηλούµενο ακίνητο.

Τι πληρώνουμε: 35 ευρώ για κάθε δικαίωµα
Το πάγιο τέλος κτηµατογράφησης είναι 35 ευρώ για κάθε δικαίωµα σε κύριο χώρο (διαµέρισµα, κατάστηµα, οικόπεδο κ.λπ.). Για τους βοηθητικούς χώρους (αποθήκες, χώροι στάθµευσης), που αποτελούν αυτοτελείς ιδιοκτησίες, δηλαδή έχουν χιλιοστά στο οικόπεδο και δεν αναφέρονται στον τίτλο ως παρακολουθήµατα, το τέλος κτηµατογράφησης είναι 20 ευρώ για κάθε δικαίωµα. Στις αγροτικές περιοχές τα φυσικά πρόσωπα που δηλώνουν περισσότερα από δύο δικαιώµατα κυριότητας ή δουλείας στον ίδιο προκαποδιστριακό ΟΤΑ, καταβάλλουν πάγιο τέλος για δύο µόνο δικαιώµατα, ανεξάρτητα από τον συνολικό αριθµό δικαιωµάτων που δηλώνουν στον συγκεκριµένο ΟΤΑ.

Το τοπογραφικό διάγραμμα
Η επισύναψή του είναι απαραίτητη ακόµα κι αν αυτό είναι παλαιότερης χρονολογίας, σε περιπτώσεις που:

αναφέρεται ή προσαρτάται στο συµβόλαιο,
µε τη δήλωση στο Κτηµατολόγιο γίνεται επίκληση χρησικτησίας ως αιτίας κτήσης του ακινήτου,
έχει εκδοθεί οικοδοµική άδεια,
έχει ήδη συνταχθεί τοπογραφικό για οποιαδήποτε άλλη χρήση (τακτοποίηση αυθαιρέτου, εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, πράξη τακτοποίησης, διορθωτική πράξη εφαρµογής κ.λπ).
Παραδείγµατα

ΑΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ: Ιδιοκτήτης που δηλώνει δικαιώµατα κυριότητας ή δουλείας σε τρία διαµερίσµατα (π.χ. δύο διαµερίσµατα µε δικαίωµα κυριότητας και ένα διαµέρισµα µε δικαίωµα επικαρπίας) θα καταβάλει 105 ευρώ (35x3). Ιδιοκτήτης που δηλώνει ένα δικαίωµα κυριότητας σε διαµέρισµα και ένα δικαίωµα κυριότητας σε χώρο στάθµευσης µε χιλιοστά στο οικόπεδο θα καταβάλει 55 ευρώ (35x1) + (20x1). Ιδιοκτήτης που δηλώνει ένα δικαίωµα κυριότητας σε διαµέρισµα και ένα δικαίωµα κυριότητας σε χώρο στάθµευσης χωρίς χιλιοστά στο οικόπεδο θα καταβάλει 35 ευρώ.
ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ: Ιδιοκτήτης που δηλώνει δύο δικαιώµατα σε ακίνητα που αφορούν κυριότητα ή δουλεία (π.χ. επικαρπία) θα καταβάλει 70 ευρώ (35x2). Ιδιοκτήτης που δηλώνει άνω των δύο δικαιωµάτων που αφορούν κυριότητα ή δουλεία (επικαρπία) θα καταβάλει 70 ευρώ (35x2).  ΣΕ ΑΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΓΡΟΤΙΚΗ: Ιδιοκτήτης που δηλώνει ένα δικαίωµα που αφορά κυριότητα σε αστική περιοχή (εντός των ορίων του ίδιου ΟΤΑ) και τρία δικαιώµατα σε ακίνητα σε αγροτική περιοχή του ίδιου ΟΤΑ θα καταβάλει 105 ευρώ, δηλαδή (35x1)+(35x2).

Για να δει ο πολίτης το δασικό χάρτη πρέπει να μπει στην ιστοσελίδα του Κτηματολογίου (https://www.ktimanet.gr).
Με Ανατολική Αττική, Μαγνησία και Καρδίτσα συνεχίζεται η ανάρτηση των δασικών χαρτών. Σύμφωνα με την απόφαση του υπουργείου Περιβάλλοντος, την 1η Μαρτίου θα αναρτηθούν χάρτες για την Αν. Αττική στο Κορωπί, για τη Μαγνησία στις περιοχές Βόλο, Αλόννησο, Σκιάθο και Νέα Αγχίαλο ενώ για την Καρδίτσα η ανάρτηση θα περιλαμβάνει όλο το σύνολο των διευθύνσεων δασών της περιοχής.

Παράλληλα, εντός των επόμενων ημερών πρόκειται να κατατεθεί στη Βουλή το νομοσχέδιο για τις οικιστικές πυκνώσεις. Οπως σημειώνουν υψηλόβαθμες πηγές του υπουργείου στον Ελεύθερο Τύπο, η διαβούλευση με πολίτες και φορείς απέδωσε καρπούς, με δεδομένο ότι τέθηκαν επί τάπητος διάφορα ζητήματα που απασχολούν τους ιδιοκτήτες δασικών αυθαιρέτων. Στο πλαίσιο αυτό, θα υπάρξουν επιμέρους αλλαγές οι οποίες όμως δεν έχουν οριστικοποιηθεί πλήρως.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η φιλοσοφία του σχεδίου νόμου για τις οικιστικές πυκνώσεις κινείται στη λογική του τελευταίου νόμου αυθαιρέτων, ωστόσο τα πρόστιμα που θα κληθούν να πληρώσουν οι πολίτες είναι αρκετά πιο αυξημένα.
Στο μεταξύ, τρέχει η προθεσμία που είχε δοθεί με τροπολογία του ΥΠΕΝ για μικρής διάρκειας παράταση για περιοχές σε Αττική, Κυκλάδες, Τρίκαλα, Καβάλα, Δράμα και Κοζάνη για την υποβολή αντιρρήσεων, αιτήσεων πρόδηλων σφαλμάτων και υπαγωγής στις διατάξεις της εξαγοράς/χρήσης εκτάσεων δασικού χαρακτήρα για γεωργική εκμετάλλευση επί των αναρτημένων δασικών χαρτών. Η καταληκτική ημερομηνία είναι 29 Μαρτίου 2019.

Χρηστικά για τους πολίτες

Για να δει ο πολίτης το δασικό χάρτη πρέπει να μπει στην ιστοσελίδα του Κτηματολογίου (https://www.ktimanet.gr). Ο πολίτης μπορεί να αναζητήσει το ακίνητό του εστιάζοντας στις αεροφωτογραφίες ή χρησιμοποιώντας τις συντεταγμένες του. Αν δεν ξέρει πώς να το κάνει, θα πρέπει να ζητήσει βοήθεια από δασολόγο ή μηχανικό. Οσοι δεν έχουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο θα πρέπει να απευθυνθούν είτε στα σημεία υποστήριξης ανάρτησης του δασικού χάρτη στο δασαρχείο της περιοχής τους είτε σε ειδικό επιστήμονα (δασολόγο ή τοπογράφο).

Η αντίρρηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά μέσω της ίδιας της ιστοσελίδας. Στη συνέχεια εκδίδεται ο αριθμός λογαριασμού πληρωμής του τέλους αντίρρησης, το οποίο πληρώνεται στην τράπεζα. Εντός 24ώρου από την πληρωμή του τέλους, η αίτηση αντίρρησης κατοχυρώνεται και παίρνει αριθμό πρωτοκόλλου.

Αφού κατοχυρωθεί η αντίρρηση με την πληρωμή του τέλους, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να απευθυνθούν σε τοπογράφο για να εκπονήσει τοπογραφικό διάγραμμα με τις συντεταγμένες του ακινήτου. Παράλληλα, θα πρέπει να συμβουλευτούν δασολόγο, ο οποίος θα αποφανθεί αν η γη τους είναι δάσος, δασική έκταση, χορτολιβαδική έκταση κ.λπ., αλλά και να συνεργαστούν με δικηγόρο που θα συντάξει το κείμενο των αντιρρήσεων, με το οποίο θα θεμελιώσει έννομο συμφέρον και θα ετοιμάσει και τα στοιχεία του φακέλου.

Εφόσον η έκταση έχει χαρακτηριστεί ΔΑ ή ΧΑ (και δεν είναι ιδιωτικό χορτολίβαδο), τότε μπορείτε:

1. Να υποβάλετε αίτηση ατελώς στο δασαρχείο της περιοχής σας είτε για εξαγορά της έκτασης, εφόσον η εκχέρσωση έχει γίνει προ του 1975, είτε για χρήση (έγκριση επέμβασης) της έκτασης, εφόσον η εκχέρσωση έχει γίνει μέχρι το 2007.

2. Να υποβάλετε αίτηση ατελώς για την υπαγωγή σε προφανές σφάλμα του δασικού χάρτη.

3. Να υποβάλετε αντίρρηση επί του χαρακτήρα της έκτασης.

Εντός του Μαΐου αναμένεται η τελική ανάρτηση των κτηματογραφήσεων που έγιναν σε Αθήνα, Λαμία, Βόλο και Λιβαδειά το 2008
Με σημαντικά προβλήματα αλλά και με δραματικά μειωμένη συμμετοχή εξελίσσεται η κτηματογράφηση για το υπόλοιπο 63% της χώρας.

Σύμφωνα μάλιστα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών Μιχάλης Καλογιαννάκης για την εξέλιξη της σύνταξης του Εθνικού Κτηματολογίου, το ποσοστό των πολιτών που έχουν εκκινήσει διαδικασία κυμαίνεται από 0,71% μέχρι 10,50%, με τη μέση συμμετοχή να βρίσκεται στο 1,49% από την έναρξη των δηλώσεων τον Νοέμβριο. Αποτέλεσμα αυτού, όπως πρώτος είχε γράψει ο Ελεύθερος Τύπος, να έρθουν παρατάσεις στις περιοχές που τρέχουν οι προθεσμίες.

Παράλληλα, εντός Μαΐου αναμένεται η τελική ανάρτηση των κτηματογραφήσεων που έγιναν σε Αθήνα, Λαμία, Βόλο και Λιβαδειά το 2008, με τους ιδιοκτήτες να πρέπει να επικαιροποιήσουν εκ νέου τα στοιχεία τους, αφού πρώτα «τσεκάρουν» ότι όσα αναγράφονται στα πεδία είναι ακριβή. Σε διαφορετική περίπτωση, ακόμα και για τις πιο απλές περιπτώσεις, όπως το να έχει ορθογραφικό το επώνυμο του ιδιοκτήτη, θα χρειαστεί να κατατεθεί αίτηση για πρόδηλο σφάλμα.

Η μειωμένη συμμετοχή των πολιτών στη διαδικασία οφείλεται σε πολλαπλές αιτίες, με την πρώτη να είναι η οικονομική κατάσταση των πολιτών, ενώ ακολουθούν η χαμηλή αξία των δηλούμενων ακινήτων, η έλλειψη τίτλων ιδιοκτησίας, η δυσκολία επίκλησης της έκτακτης περιουσίας, η μη ύπαρξη κεντρικής διαφημιστικής καμπάνιας, η καθυστέρηση λειτουργίας της ηλεκτρονικής εφαρμογής δηλώσεων Κτηματολογίου, αλλά και η μη λειτουργία των κεντρικών γραφείων συλλογής δηλώσεων στην Αθήνα (το οποίο αναμένεται να ανοίξει εντός των επόμενων ημερών) και στη Θεσσαλονίκη (που πρόσφατα ξεκίνησε).

Η διαφορά ανάμεσα στις κτηματογραφήσεις, αυτή του 2008 αλλά και της τρέχουσας, αποτυπώνεται και σε αριθμούς. Στα προηγούμενα προγράμματα, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο κ. Καλογιαννάκης, η τελική συμμετοχή των πολιτών έφτασε από 35,31% έως 130,50%, με μέση συμμετοχή το 71,61%. Σημειώνεται πως το ποσοστό αυτό αφορά αποκλειστικά τις περιοχές που έχει τελειώσει η περίοδος της δήλωσης ιδιοκτησίας.

Αντίστοιχα, η χρήση της ηλεκτρονικής εφαρμογής δηλώσεων Κτηματολογίου είναι συγκριτικά αυξημένη σε σχέση με την προηγούμενη. Ειδικότερα, κατά την προηγούμενη εφαρμογή το 2,75% των δηλώσεων που υποβλήθηκαν έγινε με τη χρήση της εφαρμογής. Στα νέα προγράμματα, τα ποσοστά φτάνουν από 0,72% μέχρι 20,34%, με το μέσο ποσοστό να είναι στο 6,52%. «Παρά το ότι η νέα εφαρμογή είναι λειτουργική από την αρχή της βδομάδας, ήδη οι δηλώσεις που γίνονται μέσω αυτής έχουν αυξητικές τάσεις και αναμένεται το ποσοστό 6,52% να είναι μικρό σε σχέση με το τελικό», σημειώνει χαρακτηριστικά.

Τα σημαντικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν ιδιοκτήτες και επαγγελματίες παραμένουν πολλά. Πρώτα από όλα, τίθεται ζήτημα ορθότητας στον εντοπισμό ακινήτου, αφού σε πολλές των περιπτώσεων η εφαρμογή του Κτηματολογίου έχει σφάλμα από μισό μέτρο αλλά και περισσότερων μέτρων. Κατά τον κ. Καλογιαννάκη, σημαντικό είναι, για τις φορές που κρίνεται απαραίτητο από τον τεχνικό κόσμο, να γίνεται τοπογραφικό διάγραμμα. «Το ακίνητο μπορεί να περιγράφει ορθά και μοναδιαία (συντεταγμένες, διαστάσεις, σχήμα και εμβαδόν) μόνο με τη σύνταξη εξαρτημένου τοπογραφικού διαγράμματος από το ΕΓΣΑ ’87 (Ελληνικό Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς 1987)», όπως εξηγεί.

Εχουν εντοπιστεί ωστόσο προβλήματα και στην ηλεκτρονική δήλωση. «Παρά το ότι η ηλεκτρονική δήλωση γίνεται μέσω του Τaxisnet, ο χρήστης απαιτείται να συμπληρώσει ξανά τα προσωπικά του στοιχεία και να καταθέσει κάποιο αποδεικτικό του ΑΦΜ του με κίνδυνο να γίνουν λάθη. Τα στοιχεία που έχει στην κατοχή του η ΓΓΠΣ θα έπρεπε αυτόματα να συμπληρώνονται από τη στιγμή που συνδέεται ο χρήστης μέσω αυτής», τονίζει. Από την άλλη, το παράδοξο είναι ότι ενώ η καταχώριση του e-mail του χρήστη είναι υποχρεωτική, δεν είναι υποχρεωτική η συμπλήρωση του αριθμού της διεύθυνσης του πολίτη.

Η εφαρμογή, που από την πρώτη μέρα λειτουργίας της «έπεσε», καθυστερεί σημαντικά να προχωρήσει στον εντοπισμό του ακινήτου, ενώ για τα κινητά είναι μη λειτουργική.

Αναφορικά με τη χρησικτησία, υπενθυμίζεται ότι στις περιοχές που υλοποιείται τώρα το έργο, αρκετά ακίνητα είναι μοιρασμένα «διά λόγου» και δεν υπάρχουν τίτλοι ιδιοκτησίας. Πόσω μάλλον για ακίνητα τα οποία δεν είναι ηλεκτροδοτούμενα (κυρίως αγροτεμάχια) και για αυτό είναι υπερβολικά δύσκολο να προσκομιστούν τα απαραίτητα έγγραφα τα οποία θα αποδεικνύουν την 20ετή νομή και κατοχή του ακινήτου.

Σε αυτές τις περιπτώσεις, δηλαδή όταν γίνεται επίκληση στην έκτακτη χρησικτησία και την εφαρμογή της, δεν γίνεται αποδεκτή η δήλωση του Κτηματολογίου αν δεν υπάρχουν οι απαραίτητες «αποδείξεις», όπως ∆ΕΗ, ΟΤΕ, εταιριών ύδρευσης κ.λπ., µισθωτήρια, αποδεικτικά επιδότησης, συµβολαιογραφική πράξη αναγνώρισης ορίων, έγγραφα υποθηκών και λοιπών βαρών επί του ακινήτου, συμβόλαια γειτονικών ιδιοκτητών που αναφέρουν τον δηλούντα ως κύριο του ακινήτου και το Ε9.

Διαβάστε ολόκληρο το ρεπορτάζ στην έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου

Ο πολίτης μπαίνει στην σελίδα www.ktimatologio.gr και επιλέγει το εικονίδιο e - ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ κάνοντας είσοδο στο σύστημα
Με κάποιους μήνες καθυστέρηση τίθεται τελικά σε εφαρμογή, τη Δευτέρα 4 Φεβρουαρίου, η νέα σελίδα του Κτηματολογίου, με την οποία οι πολίτες θα μπορούν να υποβάλουν τη δήλωση κτηματογράφησης.

Σύμφωνα με το φορέα, υπάρχει και η επιλογή η απεικόνιση να είναι τρισδιάστατη, βασισμένη σε αεροφωτογραφίες του 2016 με ευκρίνεια 25 εκατοστών, προκειμένου οι ιδιοκτήτες να μπορούν να εντοπίσουν την περιουσία τους ακόμα και αν αυτή βρίσκεται σε μη προσβάσιμα σημεία. Παράλληλα, υπάρχει η δυνατότητα η διαδικασία να πραγματοποιείται και από κινητά τηλέφωνα. Ειδικότερα, έχει προβλεφθεί σχετική εφαρμογή με την οποία ακολουθείται ο κάτοχος του τηλεφώνου και την ώρα που περπατάει πάνω στην ιδιοκτησία του μπορεί να επιλέξει την κορυφή και έπειτα το τέρμα της, στη συνέχεια να πατήσει «ολοκλήρωση και αποθήκευση» και σε email να του έρθει όλη η ψηφιοποίηση που έκανε.

Μέσα στο μήνα αναμένεται να ανοίξουν τα δύο μεγάλα γραφεία Κτηματογράφησης. Πρώτα πρόκειται να ανοίξει το γραφείο στη Θεσσαλονίκη στο κέντρο της πόλης, επί της οδού 26ης Οκτωβρίου 90, στο Εμπορικό Κέντρο Porto Center. Στο γραφείο που θα ανοίξει μέσα στο επόμενο διάστημα θα εξυπηρετούνται οι περιοχές Ξάνθη, Δράμα, Χαλκιδική, Καστοριά και Φλώρινα. Αμέσως μετά θα ανοίξει το γραφείο της Αθήνας, που θα λειτουργήσει στο Ολυμπιακό Κέντρο Γαλατσίου (επί της λεωφόρου Βεΐκου 137) και θα εξυπηρετεί τις Περιφέρειες Ηπείρου, Θεσσαλίας, Ιονίων Νήσων, Δυτικής Ελλάδας, Στερεάς Ελλάδας, Πελοποννήσου, Βορείου και Νοτίου Αιγαίου, αλλά και Κρήτης. Εκτιμάται πως και τα δύο γραφεία θα λειτουργούν για τουλάχιστον 6 μήνες.

Βήμα βήμα η διαδικασία

• Η καταχώριση της δήλωσης γίνεται μέσω των κωδικών του TAXIS, με τον εντοπισμό του ακινήτου να είναι υποχρεωτικός γιατί σε διαφορετική περίπτωση επέρχονται οι κατά το νόμο προβλεπόμενες κυρώσεις. Πιο συγκεκριμένα, τα ακίνητα τα οποία δεν θα δηλωθούν κατά τη διάρκεια της κτηματογράφησης θα καταγραφούν στις Αρχικές Εγγραφές ως αγνώστου ιδιοκτήτη και εφόσον δεν πραγματοποιηθούν οι σχετικές διορθώσεις στις προβλεπόμενες προθεσμίες, θα περιέλθουν στο Δημόσιο.

• Παρέχονται οnline οδηγίες, διευκρινίσεις και επεξηγήσεις για τη συμπλήρωση των πεδίων της δήλωσης.

• Η εφαρμογή αποτελείται από πέντε βήματα.

• Τυχόν λάθη επισημαίνονται με εύληπτο τρόπο σε κάθε καρτέλα που πρέπει να συμπληρωθεί.

Αναλυτικότερα, ο πολίτης μπαίνει στην σελίδα www.ktimatologio.gr και επιλέγει το εικονίδιο e – ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ κάνοντας είσοδο στο σύστημα. Αφού έχει βάλει τους κωδικούς του TAXIS, του εμφανίζεται η αρχική σελίδα που έχει τις εξής επιλογές:

α) για την υποβολή της νέας δήλωσης να πατήσει εδώ

β) για τις εκκρεμείς δηλώσεις να πατήσει εδώ

γ) για τις υποβληθείσες δηλώσεις να πατήσει εδώ

δ) για να τροποποιήσετε τα στοιχεία του δικαιούχου να πατήσετε εδώ

*Ενώ στο τέλος της σελίδας υπάρχει και σχετικός οδηγός.

Σε πρώτη φάση, ο ιδιοκτήτης θα πρέπει να επιλέξει νομό και ΟΤΑ, στη συνέχεια να ελέγξει τα στοιχεία του και να επιλέξει τον τύπο ακινήτου του (αγροτεμάχιο, απλή κάθετος κ.λπ.).

Διαβάστε ολόκληρο το ρεπορτάζ στην έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου

►ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
Διεθνή κυκλώματα στα «δίχτυα» της Δίωξης Ναρκωτικών Αττικής
Η αντιπολίτευση στη Βενεζουέλα οργανώνει συγκεντρώσεις για να διατηρήσει την πίεση στον Μαδούρο
Ξανά στο δρόμο τα «κίτρινα γιλέκα» βάζουν στο στόχαστρο την αστυνομική βία
Τοσουνίδης: Οι ΑΝΕΛ θα μελετήσουν οποιαδήποτε πρόταση μορφής κατά του Βούτση
Κινέζικη Πρωτοχρονιά: Τι φέρνει για τα ζώδια η χρονιά του Κάπρου
Στοιχεία-σοκ: 1 στα 4 παιδιά έχει δεχθεί διαδικτυακή παρενόχληση
«Ξήλωσαν» τον υποστράτηγο που είχε μιλήσει για νεκρούς στο Μάτι πριν από το σόου Τσίπρα
Σκόπια, το «υιοθετημένο παιδί» του Τζορτζ Σόρος
«Κατηγορώ» της ΝΔ: Αρχηγός με… εκβιασμούς, πρωθυπουργός με δεκανίκια!
Ιλαροτραγωδία ΣΥΡΙΖΑ για να διασωθούν ΑΝΕΛ, Ποτάμι
ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Η πιο ασφαλής μέθοδος είναι η έκδοση τοπογραφικού, η οποία ξεκινά από τα 300 ευρώ, ενώ για μεγάλες εκτάσεις το κόστος αυξάνεται σημαντικά.
Απομένουν ακόμα 6 συμβάσεις -πέρα από τις 5 που υπόκεινται σε δικαστικές εμπλοκές- για να ολοκληρωθεί η συλλογή δηλώσεων κτηματογράφησης του υπόλοιπου 63% της χώρας.

Πρόκειται για τις περιοχές Βόλος, Καλαμάτα, Ζάκυνθος, Αμφισσα, Πειραιάς και Λέσβος οι οποίες αναμένεται να ξεκινήσουν μέσα στο πρώτο 15ημερο του Φεβρουαρίου.

Ωστόσο, μόλις το Σάββατο και από το βήμα του 36ου Πανελλήνιου Συνεδρίου της ΠΟΜΙΔΑ ο πρόεδρος της Ελληνικό Κτηματολόγιο Βύρων Νάκος εγκαινίασε τη νέα εύχρηστη πλατφόρμα προκειμένου οι πολίτες να υποβάλλουν τις δηλώσεις τους. Παράλληλα, προανήγγειλε ότι έως το τέλος Απριλίου προγραμματίζεται η προανάρτηση των κτηματολογικών στοιχείων της Αττικής που είχαν συλλεγεί με τις δηλώσεις που υποβλήθηκαν το 2008, ενώ υπενθύμισε πως την περασμένη Τετάρτη υπεγράφη από την αρμόδια επίτροπο Κορίνα Κρέτσου συγχρηματοδότηση ύψους 83,5 εκατ. ευρώ για τα έργα τέταρτης γενιάς του Κτηματολογίου.

Κάνοντας τον απολογισμό της διοίκησής του, ο κ. Νάκος αναφορικά με τη συνολική πρόοδο είπε πως έχει ολοκληρωθεί η κτηματογράφηση και λειτουργεί ο θεσμός του Κτηματολογίου για το 31% των δικαιωμάτων της χώρας και αυτή τη στιγμή εξελίσσονται περισσότερες από 70 συμβάσεις κτηματογράφησης για το περίπου 60% των δικαιωμάτων.

Εκκρεμεί η ανάθεση 5 μελετών, οι οποίες αντιστοιχούν στο 7% των δικαιωμάτων λόγω του ότι υπάρχουν δικαστικές εμπλοκές ανάμεσα στα ανάδοχα σχήματα. «Εκτός» λοιπόν από τη διαδικασία συλλογής στοιχείων μένουν σε αυτή τη φάση οι εξής περιοχές: από Κυκλάδες τα νησιά Ανδρος, Τήνος, Μύκονος, Πάρος, Νάξος, Σαντορίνη, Μήλος, Κέα και η Κύθνος καθώς και η Θεσπρωτία, η Κέρκυρα, το Ρέθυμνο, τα Χανιά και το Ηράκλειο (περιοχές Μαλεβιζίου, Ηρακλείου και Χερσονήσου). Οι περιοχές αυτές εξαιρέθηκαν με τη σύμφωνη γνώμη των θεσμών από τον στόχο ολοκλήρωσης τον Ιούνιο του 2021, καθώς είναι απίθανο να ανατεθούν πριν από το τέλος του έτους, και έτσι μετατίθενται για το 2022.

Βέβαια, στη διοίκηση του Κτηματολογίου χρεώνεται ανετοιμότητα και αυτό γιατί μπορεί να ξεκλείδωσαν το έργο κάτω από τις πιέσεις των θεσμών, όμως η χαμηλή προσέλευση των πολιτών στην κτηματογράφηση αποδεικνύει πως δεν έχει υπάρξει η απαραίτητη προετοιμασία. Χαρακτηριστικό είναι άλλωστε πως η διαφημιστική καμπάνια που θα προωθήσει τη διαδικασία παραμένει στον πάγο, πολλά γραφεία όπως της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης δεν έχουν ακόμα ανοίξει, ενώ η νέα σελίδα του φορέα ανανεώθηκε έπειτα από 10 χρόνια, μόλις προχθές.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η υποβολή της δήλωσης είναι υποχρεωτική, γιατί διαφορετικά επέρχονται οι κατά τον νόμο προβλεπόμενες κυρώσεις. Πιο συγκεκριμένα, τα ακίνητα τα οποία δεν θα δηλωθούν κατά τη διάρκεια της κτηματογράφησης θα καταγραφούν στις Αρχικές Εγγραφές ως αγνώστου ιδιοκτήτη και εφόσον δεν πραγματοποιηθούν οι σχετικές διορθώσεις στις προβλεπόμενες προθεσμίες, θα περιέλθουν στο Δημόσιο.

Κόστος και δικαιολογητικά
Κατά την κατάθεση των στοιχείων οι πολίτες θα κληθούν να καταβάλουν 35 ευρώ ανά ιδιοκτησιακό δικαίωμα και 20 ευρώ για τους βοηθητικούς χώρους, ενώ στις αγροτικές περιοχές, αν το ίδιο άτομο έχει περισσότερα δικαιώματα στον ίδιο δήμο, τότε θα πληρώνει μόνο δύο φορές το «κτηματόσημο».

Διαβάστε ολόκληρο το ρεπορτάζ στην έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου