H Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά σήμερα την Κοίμηση της Θεοτόκου. Σε κάθε γωνιά της Ελλάδας και μια εκκλησία είναι αφιερωμένη στη χάρη Της.

Το «Αχ, Παναγιά μου» του λαού μας, είναι η πιο σπαρακτική και περιεκτική προσευχή που ακούστηκε ποτέ σ΄ αυτόν τον τόπο.

Η Παναγιά η Μεγαλόχαρη, η Κυρά,η Τσαμπίκα, η Καθολική, η Βρεφοκρατούσα, η Ελεούσα, η Θαλασσινή, η Φανερωμένη, η Οδηγήτρια, η Γλυκοφιλούσα, η Γαλατούσα, η Γιάτρισσα, η Μεγαλομάτα, η Θρηνούσα η Εκατονταπυλιανή, η Γιάτρισσα, η Μυρτιδιώτισσα, του Σουμελά, η Πολίτισσα, και χιλιάδες άλλα προσωνύμια που Της έδωσε ο λαός μας!

Ιδιαίτερα γνωστά είναι επίσης τα επίθετα Μεγαλόχαρη και Φανερωμένη. Η δεύτερη προσωνυμία, αποδίδεται σε εικόνες που φανέρωσαν την ύπαρξη τους με κάποιο θαύμα. Πολλές φορές, αυτό γίνεται μέσω κάποιου οράματος, όπως η εμφάνιση της Παναγίας, στη μοναχή Πελαγία και η εν συνεχεία ανεύρεση της εικόνας της στις 30 Ιανουαρίου του 1823.

Τι γιορτάζουμε
Σύμφωνα με την παράδοση, όταν η Θεοτόκος έμαθε από τον Θεό για τον επικείμενο θάνατό της, ανέβηκε σ’ ένα ορεινό όγκο στα ανατολικά της παλαιάς πόλης της Ιερουσαλήμ, στο όρος των Ελαιών, για να προσευχηθεί και να προετοιμαστεί, δίνοντας τα υπάρχοντά της σε δύο γειτόνισσές της χήρες. Από εκείνο το σημείο ειδοποίησε τους Αποστόλους να είναι έτοιμοι για το γεγονός. Όμως επειδή κατά την ημέρα της κοίμησης (του θανάτου Της) δηλαδή ορισμένοι Απόστολοι δεν βρίσκονταν στα Ιεροσόλυμα, λέγεται ότι μια νεφέλη τους έφερε κοντά Της.

Η Κοίμηση της Θεοτόκου συνέβη στο σπίτι του Ευαγγελιστή Ιωάννη, στο οποίο διέμενε και η Παναγία. Αφού της έκλεισαν τα μάτια, μετέφεραν το νεκροκρέβατό της στον κήπο της Γεθσημανής, όπου και την έθαψαν. Κατά τη μεταφορά του λειψάνου της, φανατικοί Ιουδαίοι αποπειράθηκαν να ανατρέψουν το νεκροκρέβατό της, αλλά τυφλώθηκαν. Μόνο ένας από αυτούς κατόρθωσε να το ακουμπήσει, όμως λέγεται ότι μια αόρατη ρομφαία του έκοψε τα χέρια.

Οι πρώτες μαρτυρίες για τον εορτασμό της Κοίμησης της Θεοτόκου εμφανίζονται τον πέμπτο αιώνα μΧ, γύρω στην εποχή που συγκλήθηκε η Γ' Οικουμενική Σύνοδος της Εφέσου (451), που καθόρισε το θεομητορικό δόγμα και έγινε αιτία να αναπτυχθεί η τιμή στο πρόσωπο της Θεοτόκου.

Για πρώτη φορά φαίνεται να γιορτάστηκε στα Ιεροσόλυμα στις 13 Αυγούστου και λίγο αργότερα μετατέθηκε στις 15 του ίδιου μήνα.

Η Κοίμηση της Θεοτόκου δεν είναι ένα πένθιμο γεγονός για το ελληνικό λαό, επειδή η Παναγία «μετέστη προς την ζωήν».

Τα τάματα στην Παναγία
Μεγαλύτερο προσκύνημα όλων αυτό της Μεγαλόχαρης στην Τήνο, όπου ο εορτασμός του Δεκαπενταύγουστου αποτελεί τη λαμπρότερη γιορτή.

Χιλιάδες πιστών, πολλοί εξ αυτών γονατιστοί, κάθε χρόνο ανηφορίζουν με θρησκευτική ευλάβεια προς το Ναό της Ευαγγελίστριας για να εκπληρώσουν το τάμα τους στην εικόνα της Παναγίας.

Η περιφορά του Επιταφίου και η μεγαλοπρεπής λιτάνευση της εικόνας σε ολόκληρη τη πόλη δημιουργούν θρησκευτικό δέος και συγκίνηση.

Στο διπλανό κυκλαδίτικο νησί, την Πάρο, ο παλαιοχριστιανικός ναός της Εκατονταπυλιανής, στο λιμάνι της Παροικιάς, από τις εντυπωσιακότερες εκκλησίες του Αιγαίου, φοράει τα γιορτινά του.

Στην πρωτεύουσα του νησιού, χαρακτηριστική είναι η περιφορά του Επιταφίου της Παναγίας, που δίνει το έναυσμα για το παραδοσιακό γλέντι που θα ακολουθήσει με νησιωτικούς χορούς και με το κρασί της Πάρου να ρέει εν αφθονία. Την ίδια ώρα, στο λιμανάκι της Νάουσας, δεκάδες καΐκια με αναμμένες δάδες προσεγγίζουν την προβλήτα και δίνουν το σύνθημα για να αρχίσει η γιορτή.

Στις πλαγιές του Βερµίου όρους, στην Ηµαθία, κοντά στο χωριό Καστανιά, χιλιάδες πιστοί συρρέουν κάθε χρόνο στο ιερό προσκύνηµα της Παναγίας Σουµελά για να προσκυνήσουν τη θαυµατουργή εικόνα, όπως και τις ηµέρες της πανηγύρεως.

Πρόκειται για µια προσπάθεια αναβίωσης της περίφηµης οµώνυµης µονής, τα ερείπια της οποίας σώζονται στο όρος Μελά, κοντά στην Τραπεζούντα του Πόντου.

Η εκκλησία χτίστηκε το 1951 από τους πρόσφυγες του Πόντου, στη µνήµη της ιστορικής οµώνυµης µονής. Εκεί φυλάσσεται η θαυµατουργή εικόνα της Παναγίας, που είναι φιλοτεχνηµένη από τον Ευαγγελιστή Λουκά.

Στην Κεφαλονιά, πλήθος πιστών συγκεντρώνεται κάθε χρόνο στην αυλή της Iεράς Mονής της Παναγιάς της Φιδούς στην περιοχή Mαρκόπουλου, Kεφαλονιάς για να δουν τα «φιδάκια της Παναγίας».

Τα φιδάκια εμφανίζονται στο καμπαναριό και η εκκλησιαστική επιτροπή τα μεταφέρει στο προαύλιο του Iερού Nαού. Τα φιδάκια λένε πως φέρνουν καλή τύχη στο νησί και αν δεν εμφανιστούν, ο οιωνός είναι κακός, όπως έγινε, για παράδειγμα, τη χρονιά των μεγάλων σεισμών, μερικές δεκαετίες πριν.

Σύµφωνα µε τον µύθο, πρόκειται για τις καλόγριες ενός παλιού µοναστηριού που υπήρχε στην περιοχή, οι οποίες, προκειµένου να µην πέσουν στα χέρια των πειρατών, παρακάλεσαν την Παναγιά να τις µεταµορφώσει σε φίδια.

Στην υπόλοιπη Ελλάδα
Στο νησί του Παπαδιαμάντη, τη Σκιάθο, όπου το βράδυ της παραμονής γίνεται η έξοδος του επιταφίου της Παναγίας υπό τη συγκινητική μελωδία των εγκωμίων της Θεοτόκου που ψάλλουν όλοι μαζί οι Σκιαθίτες.

- στη Μυτιλήνη, όπου στη γραφική κωμόπολη της Αγιάσου στο επίκεντρο της ημέρας είναι η ξακουστή εκκλησία της Παναγίας της Αγιάσου, όπου η ομώνυμη εικόνα είναι έργο του ευαγγελιστή Λουκά, πλασμένη με κερί και μαστίχα.

Πολλοί προσκυνητές με αφετηρία την πόλη της Μυτιλήνης περπατούν 25 χιλιόμετρα για να φτάσουν στον αυλόγυρο της Παναγιάς της Αγιασώτισσας και να διανυκτερεύσουν. Την ημέρα της γιορτής, μετά τη λειτουργία, γίνεται η περιφορά της εικόνας γύρω από το ναό και ακολουθεί ένα από τα ωραιότερα πανηγύρια του Ανατολικού Αιγαίου

- στη Θάσο, στο χωριό Παναγιά, όπου μετά τη λιτάνευση της εικόνας, που συνοδεύεται από πολυμελή μπάντα, οι πιστοί μαζεύονται στο προαύλιο της εκκλησίας και παρακάθονται στο γιορτινό τραπέζι που περιλαμβάνει πατάτες, ρύζι και μοσχάρι στιφάδο

- στην Κάρπαθο, στην οποία το πανηγύρι της Κοίμησης της Θεοτόκου, στην Όλυμπο, είναι από τα πιο κατανυκτικά. Αποκορύφωμα του παραδοσιακού εορτασμού είναι ο χορός που γίνεται στη μικρή πλατεία, μπρος στην εκκλησιά της Παναγίας, με τους οργανοπαίκτες να παίζουν τον Κάτω Χορό, αργόσυρτο και με σοβαρή διάθεση. Ξεκινά από τους άντρες και ακολουθούν οι γυναίκες ντυμένες με τις εκπληκτικής ομορφιάς παραδοσιακές γιορτινές στολές τους

- στην Πάτμο, το νησί της Ορθοδοξίας, όπου τα πάντα περιστρέφονται γύρω από το ιστορικό Μοναστήρι της Αποκάλυψης, ο χρυσοποίκιλτος επιτάφιος περιφέρεται από τους μοναχούς στα σοκάκια του νησιού, ενώ οι καμπάνες ηχούν ασταμάτητα
- στην Κάσο και στο χωριό Παναγιά, όπου γίνεται το μεγαλύτερο πανηγύρι του νησιού. Όλα τα πατροπαράδοτα έθιμα τηρούνται με ευλάβεια και δεν είναι λίγοι οι ξενιτεμένοι Κασιώτες που επιλέγουν αυτή τη μέρα για να επισκεφθούν τον τόπο τους
- στα Κουφονήσια, όπου γιορτάζει η Παναγιά στο Κάτω Κουφονήσι. Μετά τη λειτουργία προσφέρεται φαγητό από τους ντόπιους και κατόπιν όλοι μεταφέρονται με καΐκια στο Πάνω Κουφονήσι για γλέντι με θαλασσινούς μεζέδες μέχρι πρωίας

- αλλά και στην Παναγία Σπηλιανή στη Νίσυρο, στο Μοναστήρι Παναγίας του Χάρου στους Λειψούς, στην Παναγία Φανερωμένη και στην Παναγιά τη Θαλασσινή στην 'Ανδρο, στην Παναγία Κρεμαστή στη Ρόδο, στην Παναγιά Καστριανή στην Τζια, στην Παναγιά Πανοχωριανή στην Αμοργό, στην Παναγία στη Σέριφο και στο Φιλότι της Νάξου, στην Πορταΐτισσα στην Αστυπάλαια και σε άλλες γωνιές της Ελλάδας, η ημέρα της Κοίμησης της Θεοτόκου εορτάζεται με μεγαλοπρέπεια. Τα ήθη και τα έθιμα της ημέρας συνεχίζονται από γενιά σε γενιά, σε μια προσπάθεια να κρατηθούν στο χρόνο.

Πανηγύρια σε όλη την Ελλάδα
Στο αποκορύφωμα της γιορτής, ποντιακά συγκροτήματα προσφέρουν μοναδικές στιγμές με παραδοσιακούς σκοπούς και πολύωρο γλέντι.

Ξακουστά τα πανηγύρια για το «Πάσχα του καλοκαιριού» σε όλη την Ελλάδα. Από τον Βορρά μέχρι τον Νότο, από την Ανατολή ως τη Δύση ηχούν παραδοσιακοί ρυθμοί:

Στην Αττική, πανηγύρι στήνεται το Δεκαπενταύγουστο στην Ιερά Μονή της Παναγίας των Κλειστών. Τις κατανυκτικές λειτουργίες ακολουθεί λαμπρό πανηγύρι σε κατάφυτο περιβάλλον σε υψόμετρο 410, στα βόρεια της Φυλής. Το σημαντικό αυτό μοναστήρι χρονολογείται από το 12ο αι. Στην αρχή λειτούργησε ως ανδρικό μοναστήρι και από το 1932 ανασυστάθηκε ως γυναικεία μονή.

- Στα Ζαγοροχώρια, οι εκδηλώσεις για τη γιορτή της Παναγίας είναι τριήμερες. Οι απόδημοι Ηπειρώτες επιστρέφουν για να τιμήσουν τη μνήμη της και να γιορτάσουν με παραδοσιακούς ηπειρωτικούς σκοπούς στα πατροπαράδοτα πανηγύρια που κορυφώνονται το τριήμερο Παρασκευή - Κυριακή.

- Στην Κοζάνη, οι «καβαλάρηδες της Σιάτιστας» κάθε χρόνο συγκεντρώνουν πλήθος επισκεπτών, όχι μόνο από τη Δυτική Μακεδονία, αλλά από ολόκληρη τη χώρα. Στην πόλη της Σιάτιστας, τη λειτουργία παρακολουθούν προσκυνητές καβαλάρηδες πάνω σε στολισμένα άλογα. Με το πέρας της λειτουργίας επιστρέφουν έφιπποι στην πόλη όπου πλήθος κόσμου τους περιμένει για να δώσουν το έναυσμα της γιορτής. Το έθιμο χρονολογείται από την Τουρκοκρατία, ως μια ευκαιρία για τους σκλαβωμένους Έλληνες να δείξουν τη λεβεντιά και τον πόθο τους για λευτεριά.

-Στα Θεοδώριανα 'Αρτας, το πρωί η πομπή των προσκυνητών κατεβαίνει στο χωριό από το ξωκκλήσι της Παναγίας πεζή και με την εικόνα της στα χέρια, ενώ το βράδυ με το χτύπημα της καμπάνας συγκεντρώνονται στην πλατεία του χωριού για να διασκεδάσουν και να χορέψουν το «διπλοκάγκελο».

Στην ηπειρωτική Ελλάδα, ξακουστά πανηγύρια γίνονται, επίσης, στο Τσεπέλοβο στην Τύμφη Ιωαννίνων, στην Επισκοπή της Τεγέας στην Αρκαδία, στη Βλάστη Κοζάνης, στην Παναγία Αμπελακιώτισσα στην Ορεινή Ναυπακτία, στην Ευαγγελίστρια του Βόλου, στην Παναγία Κοσμοσώτηρα στις Φέρες Έβρου κ.α.

https://www.newsbomb.gr

Με πληρότητες που αγγίζουν σχεδόν το 100%, εκτελούν δρομολόγια τα πλοία από τη Ρόδο, για τα μικρότερα νησιά της Δωδεκανήσου ενόψει της γιορτής του Δεκαπενταύγουστου, ενώ δύσκολα θα βρει κανείς θέση σε πλοίο της γραμμής από το λιμάνι του Πειραιά προς το νησί μας, για τους επισκέπτες της τελευταίας στιγμής
Η κίνηση αναμένεται να κορυφωθεί σήμερα και αύριο, παραμονή της εορτής του “Πάσχα του καλοκαιριού”, καθώς παρά την οικονομική στενότητα, η φιλοξενία σε σπίτια συγγενών και φίλων, αποτελεί διέξοδο για τις διακοπές των Ροδίων, όσων τουλάχιστον έχουν την δυνατότητα να εκδράμουν.
Παρά την οικονομική κρίση που έχει σαρώσει τα πάντα στην Ελλάδα, ο θεσμός των πανηγυριών φαίνεται πως ακόμα αντέχει, αφού συγκεντρώνουν πλήθος κόσμου τόσο στη Ρόδο όσο και στα γύρω νησιά, ακόμα κι αν τα χρήματα έχουν περιοριστεί.
Εκδηλώσεις και πανηγύρια διοργανώνονται από τις τοπικές κοινωνίες και τους πολιτιστικούς συλλόγους κάθε περιοχής και ο θρησκευτικός χαρακτήρας συνδέεται άρρηκτα με τη διασκέδαση, με τη συμμετοχή όλων.
Πλάι στους επιδέξιους χορευτές και στους βαθιά θρησκευομένους, συναντά κανείς όλο και περισσότερους νέους αλλά και αλλοδαπούς τουρίστες που μοιάζουν να γοητεύονται από το τελετουργικό, οι ρίζες του οποίου χάνονται στο παρελθόν.
Όπως λένε στη “δ”, δήμαρχοι μικρών νησιών που ετοιμάζονται για τη μεγάλη γιορτή και επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στον τουρισμό, τα πατρογονικά σπίτια έχουν ανοίξει και πάλι για να υποδεχθούν συγγενείς και φίλους, ακόμα και για ανάπαυλα των δύο τριών ημερών, αφού ναι μεν η κίνηση είναι αυξημένη αλλά χρήμα δεν κυκλοφορεί.
Πέρα από τους τουρίστες που επιλέγουν, κυρίως το all inclusive πακέτο διακοπών και οι ημεδαποί επισκέπτες διαθέτουν χαμηλό budget για τις διακοπές τους, περιορίζοντας σημαντικά τα χρήματα για το φαγητό και τη διασκέδασή τους.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, όπως ανέφεραν επαγγελματίες της εστίασης στη “δ” είναι ότι πέρα από τους “βραχιολάκηδες” επισκέπτες εμφανίστηκαν και οι… σαντουιτσάκηδες! Όπως εξηγούν, πρόκειται για επισκέπτες, ημεδαπούς και αλλοδαπούς, που προκειμένου να κάνουν οικονομία, αγοράζουν από τα σούπερ μάρκετ υλικά για τοστ και σάντουιτς, ώστε να μην χρειαστεί να ξοδέψουν άλλα χρήματα για φαγητό. Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται στα τελευταία χρόνια, με την άνθηση του Airbnb, φέτος όμως είναι πιο έντονο ενώ αποτελεί δημοφιλή μέθοδο… διατροφής στις διακοπές κυρίως στις νεαρές ηλικίες επισκεπτών.
Όπως δήλωσαν στη “δ” ιδιοκτήτες μίνι και σούπερ μάρκετ, κυρίως στα μικρά νησιά, φέτος δεν προλαβαίνουν να προμηθεύονται φόρμες του τοστ και σάντουιτς, αφού η ζήτηση είναι πολύ μεγάλη από τους τουρίστες.
Ακόμα ένα χαρακτηριστικό της έλλειψης χρημάτων, είναι το γεγονός πως μπορεί οι παραλίες να είναι γεμάτες, όμως οι ξαπλώστρες παραμένουν άδειες αφού οι λουόμενοι είτε κουβαλούν δικές τους ομπρέλες στις παραλίες είτε κάθονται κάτω από τον καυτό ήλιο προκειμένου να εξοικονομήσουν ακόμα κι αυτά τα δέκα ευρώ και να τα διαθέσουν κάπου αλλού.

Πηγή:www.dimokratiki.gr

«Δεκαπενταύγουστος»
Η μεγάλη καλοκαιρινή γιορτή της Ορθοδοξίας. Το αποκορύφωμα του καλοκαιριού και σημείο αντίστροφης μέτρησης για επιστροφή στην καθημερινότητα για τους περισσότερους εγχώριους παραθεριστές και τους ξενιτεμένους που ήρθαν για λίγο καιρό από τις μακρινές τους χώρες και πόλεις στην ιδιαίτερη πατρίδα. Τα δυο μεγάλα πανηγύρια του νησιού της Κω είναι της Παναγιάς της κοίμησης στην Αντιμάχεια που γίνεται από πολύ παλιά και το πανηγύρι της Παναγιάς της Στυλλωτής στην Κέφαλο που γίνεται εδώ και περίπου είκοσι πέντε χρόνια. Παλιά γινόταν πανηγύρι και στην Παναγιά της Ζιάς αλλά αυτό έχει σταματήσει εδώ και πολλά χρόνια. Μεγαλύτερο όμως πανηγύρι από τα παραπάνω, είναι εκείνο της Παναγιάς της Σπυλιανής στην Νίσυρο, ενός μοναστηριού με πάνω από έξι αιώνες ιστορία. Μεγάλο πανηγύρι εκτός από αυτό της Σπυλιανής γίνεται και στην μονή της Παναγιάς της Κυράς κοντά στα Νικιά.
Ας πάμε όμως λίγο πίσω περίπου πενήντα χρόνια να δούμε πως γινόταν το πανηγύρι της Παναγιάς στην Αντιμάχεια.

Μετά του Σωτήρος στις 6 του Αυγούστου άρχιζαν τα νιάμερα. Πρωί και βράδυ οι νιαμερίτισσες πήγαιναν στην εκκλησία και έκαναν μετάνοιες μπροστά στην εικόνα της Παναγιάς ενώ έμεναν μέχρι αργά στην εκκλησία και έψαλαν μοιρολόγια για την χάρη της. Νιαμερίτισσες λέγονται οι γυναίκες λεύτερες και παντρεμένες που υποβάλλονται στα «νιάμερα». Νιάμερα είναι ο κόπος που καταβάλουν εκούσια και ολόψυχα κατά την διάρκεια εννέα ημερών πρωί, βράδυ κάνοντας μετάνοιες μπροστά στην εικόνα της Παναγιάς με ενδόμυχη προσευχή, νηστεία και αφοσίωση στη μορφή Της. Την παραμονή το βράδυ στις 14 του μήνα γινόταν ο εσπερινός ενώ μετά το τέλος του, έβαζαν μπροστά τα όργανα στα καφενεία της ενορίας τα οποία έπαιζαν και τα δυο βράδια, παραμονή και ανήμερα. Τα καφενεία ήταν του Αντώνη του Κατσαμούνδη, του Γιάννη του Ζουμπά και του Αντώνη του Τριτσάρη ενώ όργανα είχαν από το 1980 περίπου και μετά τα καινούρια μαγαζιά της περιοχής η ψησταριά του Νικόλα του Φώτη και η καφετέρια του Ντίνου του Καράλιαμη τα οποία βρίσκονται πιο μακριά από τα υπόλοιπα καφενεία προς το αεροδρόμιο. Το γλέντι βαστούσε μέχρι το πρωί. Το ξημέρωμα της μεγάλης γιορτής όλοι πήγαιναν στην εκκλησία και μετά το τέλος της λειτουργίας κάθιζαν για έναν καφέ η ουζάκι στα καφενεία. Κατόπιν πήγαιναν για λίγες ώρες να ταχτοποιήσουν τα ζώα του μιας και ήταν σχεδόν όλοι αγρότες και νωρίς το απόγευμα επέστρεφαν να ετοιμαστούν για το μεγάλο πανηγύρι που γινόταν στην αυλή της εκκλησίας. Εκεί η αυλή ήταν στρωμένη με τραπέζια και πάγκους για να κάτσει ο κόσμος, ενώ άρχιζαν τα όργανα από νωρίς το απόγευμα. Τα πρώτα χρόνια έπαιζαν ο Γιώργος ο Σακέλλης στο βιολί ο Παναγιώτης ο Καντούνιας και ο Γιώργος ο Κιλιμάτος στο λαούτο και αργότερα ο Νίκος ο Παππούλης στο λαούτο και ο Σαράντος ο Χαρμαντάς στο ακορντεόν. Τους μεζέδες είχε ετοιμάσει από νωρίς η επιτροπή και τα ποτά μπύρα και ρετσίνα ήταν μέσα σε βαρέλια με πάγο που έφερναν από το παγοποιείο της Κω. Το πολύ κέφι βαστούσε το γλέντι μέχρι το πρωί, με τις παρέες να παραγγέλλουν και να πληρώνουν, «ραίνουν», τα όργανα για να χορέψουν με την σειρά τους. Σήμερα γλέντι γίνεται μόνο στις 15 Αυγούστου το βράδυ στο προαύλιο της εκκλησίας αφού και τα τρία παραδοσιακά καφενεία που προαναφέραμε έχουν κλείσει.
Μοιρολόι της Παναγιάς

Η Παναγιά Στυλλωτή, στην Κέφαλο, βρίσκεται στην περιοχή του Αγ. Θεολόγου, πριν υπάρχει χωμάτινος δρόμος που οδηγεί σε αυτήν. Από την δεκαετία του 1930-40, με βάση μαρτυρίες, πήγαινε κόσμος από την παραμονή για τον εσπερινό, διανυκτέρευε για την λειτουργία ανήμερα και μετά επέστρεφε στο χωριό. Γλέντι με όργανα δεν γινόταν παλιά, παρά μόνο οι πιστικοί(βοσκοί) τις περιοχής με τις οικογένειες τους, έβαζαν 1-2 ζώα ο καθένας και έτρωγαν μεταξύ τους. Και στην Παναγιά την Στυλλωτή πήγαιναν γυναίκες και έκανα νιάμερο μετά του Σωτήρος στις 6 του Αυγούστου που άρχιζε. Πρωί και βράδυ οι νιαμερίτισσες, μαυροντυμένες, έκαναν μετάνοιες μπροστά στην εικόνα της Παναγιάς ενώ έμεναν μέχρι αργά στην εκκλησία και έψαλλαν μοιρολόγια για την χάρη της. Νιαμερίτισσες λέγονται οι γυναίκες λεύτερες και παντρεμένες που υποβάλλονται στα «νιάμερα». Νιάμερα είναι ο κόπος που καταβάλουν εκούσια και ολόψυχα κατά την διάρκεια εννέα ημερών πρωί-βράδυ κάνοντας μετάνοιες μπροστά στην εικόνα της Παναγιάς με ενδόμυχη προσευχή, νηστεία και αφοσίωση στη μορφή Της. Στην Κέφαλο λόγω μεγάλης απόστασης του μοναστηριού από το χωριό και με δεδομένη την δυσκολία της μετακίνησης(εκείνα τα χρόνια) λίγες γυναίκες όλο το 9μέρο, αργότερα με την ευκολότερη μετακίνηση, πηγαινοερχόντουσαν καθημερινά και μόνο την παραμονή το βράδυ στις 14 του μήνα που γινόταν ο εσπερινός, ξώμεναν και έψαλαν παράκλησης και μοιρολόγια. Μέχρι και τέλη της δεκαετίας του ’80 έμεναν 9 μέρες εκεί 2 γυναίκες, αργότερα λόγο ηλικίας έμεναν κι αυτές μόνο παραμονή. Πανηγύρι με όργανα και φαγητά ξεκίνησε να γίνεται το 1994. Κάποιοι από τους οργανοπαίχτες που έπαιζαν είναι ο Θεοδόσης Παπαντωνίου (Λούπος) βιολί, Κωνσταντής Ανθούλης(Τριπαλίτης) λαούτο, Μάμμης Λευτερης βιολί, Μάμμης Νίκος λαούτο, Αλέκος Κρητικός λύρα, Παριανός Νίκος λαούτο, Κοκκαλάκης Βασιλής λύρα. Παραμονή, λόγω νηστείας, προσφέρεται ρεβυθάδα και ανήμερα κατσίκα ψημένη παραδοσιακά σε καζάνια! Στην αρχή τα ζώα τα πρόσφεραν πιστικοί, αλλά λόγω μεγάλης προσέλευσης κόσμου(5-6χιλιαδες) η επιτροπή αγοράζει τα περισσότερα! Χαρακτηριστικό στο συγκεκριμένο πανηγύρι είναι ο μεγάλος αριθμός εθελοντών οι οποίοι ξεκινούν τις εργασίες περίπου 3-4 εβδομάδες νωρίτερα.
Το πανηγύρι της Παναγιάς της Ζιας

Με βάση πληροφορίες από τον κ.Μάνο Πόγια αλλά και από τον κ. Αντώνη Ματθαίο γεννηθεί το 1929, ο οποίος θυμάται ότι πανηγύρι στην Παναγιά της Ζιας γινόταν σίγουρα από το 1938 και ανελλιπώς μέχρι το 1980, όπου και σταμάτησε. Από τους πρώτους οργανοπαίχτες ήταν ο Κωνσταντίνος Παπαγγελής(Κωνσταντούρη) στην λύρα και Μιχάλης Μαστρομιχάλης στο λαούτο, Στεφανής Χατζηδημητρης βιολί, Βασιλης Πολυχρόνης λαούτο. Βέβαια ακολούθησαν πολλοί οργανοπαίχτες, όπως ο Γαβρίλης Γιαλλίζης, Χριστόφορος Γιαλλίζης, Μανώλης Κεφαλιανός, Μάνος Πόγιας. Το πανηγύρι γινόταν ανήμερα της Παναγιάς και προσφερόταν φαγητό από την αδελφότητα, εδώ μαζεύονταν πιστοί από όλο το Ασφενδιού και το Πυλί μιας και ήταν η μοναδική εκκλησία που γιόρταζε και γινόταν πανηγύρι στην περιοχή τους!
Το πανηγύρι της Παναγιάς της Σπηλιανής.
Η πιο λατρεμένη Παναγιά όμως στην συνείδηση των Κώων πιστών ήταν και είναι μέχρι σήμερα η Παναγιά Σπηλιανή στην Νίσυρο, γι αυτό πολλές γυναίκες κυρίως από την Καρδάμαινα την Κέφαλο και την Αντιμάχεια αλλά και την υπόλοιπη Κω, πήγαιναν για να κάνουν νιάμερα εκεί. Ο Ηρακλής Καραναστάσης στα «Λαογραφικά της Κως» 1980 περιγράφει πως ήταν τα πράγματα τις δεκαετίες 1920-1930. Για τις γυναίκες «νιαμερίτισσες» από την Αντιμάχεια, την Καρδάμαινα, και την Κέφαλο που πήγαιναν για νιάμερα στην Νίσυρο η προετοιμασία έπρεπε να ξεκινήσει εγκαίρως ώστε την παραμονή της Μεταμόρφωσης να είναι έτοιμες για να φύγουν με το πλεούμενο που ερχόταν ειδικά από την Νίσυρο για να τις παραλάβει. Οι Κεφαλιανές πήγαιναν με ντόπιο καΐκι. Μέρες πριν την αναχώρηση τους ετοίμαζαν τα ρούχα τους και τα τρόφιμα (σησάμι, όσπρια, παξιμάδια, ελιές και διάφορα φρούτα της εποχής, όλα νηστίσιμα) που θα έπαιρναν μαζί τους για δέκα περίπου ημέρες. Φτάνοντας στην Νίσυρο ταχτοποιούνταν σε συγγενικά ή φιλικά σπίτια ή στα κελιά της εκκλησίας όσες δεν είχαν. Το βράδυ της Μεταμορφώσεως μετά τον εσπερινό, άρχιζαν τα νιάμερα και τις πρώτες μετάνοιες για να συνεχίσουν το πρωί της επομένης με πίστη και αφοσίωση. Αυτό γινόταν κάθε μέρα πρωί, βράδυ μέχρι τις 14 του μήνα, ημέρα του μεγάλου εσπερινού. Στις επτά το απόγευμα χτυπούσαν οι καμπάνες και με όλες τις τιμές και επισημότητες, παρουσία ασφαλώς του Δεσπότη γινόταν ο εσπερινός. Μετά το τέλος του, ο κόσμος όλος κατέβαινε στην «Ηλικιωμένη» την μικρή πλατεία του Μαντρακίου, για το καθιερωμένο δείπνο από νοστιμότατα ντόπια ρεβίθια.
Η γιορτινή λειτουργία και το πανηγύρι.
Το πρωί της μεγάλης γιορτής οι νιαμερίτισσες συγκεντρώνονται στην αίθουσα της μονής και συνοδεύουν το κόλλυβο της Παναγιάς στην εκκλησία. όπου η πανηγυρική λειτουργία τελείται με μεγαλοπρέπεια και τελετουργική λαμπρότητα. Μετά την λειτουργία ξεκινά η περιφορά της εικόνας όπου καταλήγει και πάλι στη πλατεία της «Ηλικιωμένης» όπου ψάλετε δέηση από τον Δεσπότη. Το μεσημέρι στον ίδιο χώρο στρώνεται το τραπέζι και αφού συν φάγουν όλοι αρχίζει το γλέντι με τα όργανα βιολί- λαούτο να παίζουν στην μέση του χορού. Το απόγευμα γίνεται το έθιμο της «κούπας» που έχει μεταφερθεί και στην Καρδάμαινα στο πανηγύρι της Παναγιάς στις 8 του Σεπτέμβρη.
Η Κούπα: Κάθε νέος παντρεμένος η ανύπαντρος οδηγεί στη θέση του μπροστάρη την αδερφή του η την γυναίκα του και όποια άλλη θέλει της προσφέρει την «κούπα» (που είναι συνήθως ένα πανέρι) και ραίνει με χρήματα τα οποία προορίζονται για το ταμείο της εκκλησίας. Έτσι τα μπροστάρια εναλλάσσονται (σε χορό σιγανό η «εμπρός» όπως τον λένε στην Νίσυρο) για πολύ ώρα μέχρι να πάρουν μέρος όλοι όσοι επιθυμούν στο ωραίο αυτό έθιμο. Μετά την «κούπα» το γλέντι συνεχίζεται ελεύθερα και με πολύ κέφι μέχρι το πρωί. Σήμερα το πανηγύρι της Παναγιάς της Σπυλιανής γίνεται κάπως διαφορετικά στην αυλή του «Ζωσιμοπούλειου» με περισσότερους προσκυνητές από τα γύρω νησιά και με ανταγωνιστικό κατά κάποιον τρόπο αυτό της Παναγιάς της Κυράς κοντά στα Νικιά. Γλέντι γίνεται και την παραμονή το βράδυ μετά τον εσπερινό, πράμα το οποίο δεν γνωρίζουμε πότε άρχισε μιας και ο Καραναστάσης δεν το αναφέρει. Οι προσκυνητές πηγαινοέρχονται από την παραμονή το απόγευμα και κθ όλη τη διάρκεια της νύχτας με τα τουριστικά πλοιάρια από την Καρδάμαινα και την Κέφαλο για λίγες όμως ώρες και επιστρέφουν. Οι νιαμερίτισσες της παλιάς εποχής δεν πηγαίνουν πια από την Κω, λιγότερες σε αριθμό, μιας και ο τρόπος ζωής έχει αλλάξει, αλλά κυρίως εξασθένιση της βαθειάς πίστης, και οι εργασιακές υποχρεώσεις δεν το καθιστούν απαραίτητο. Παρ όλα αυτά ο εσπερινός της παραμονής και η εορταστική λειτουργία παρουσία του σεβασμιότατου μητροπολίτη Κω-Νισύρου γίνονται με μεγάλη λαμπρότητα και επισημότητα ενώ το γλέντι και τα δυο βράδια έχει πολύ κέφι και η παρουσία των «Αμερικάνων» Νισύριων που μπορούν πλέον να έρχονται κάθε χρόνο δίνει ένα πολύ ιδιαίτερο τόνο.
Το πανηγύρι της Παναγιάς της Κυράς.

Η μονή της Παναγιάς της Κυράς βρίσκεται σε μια ερημική τοποθεσία ανάμεσα στον Εμπορειό και στα Νικιά και είναι ένα μοναστήρι του 17ου αιώνα ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής και φυσικής ομορφιάς. Το πανηγύρι εκεί γίνεται την παραμονή το βράδυ στις 14 Αυγούστου μετά τον εσπερινό στην έξω μεγάλη αυλή και ανήμερα μετά το τέλος της πρωινής γιορτινής λειτουργίας στην μέσα μικρή αυλή. Το ίδιο επαναλαμβάνεται στα νιάμερα της Παναγιάς στις 22 και 23 Αυγούστου. Δεν γνωρίζουμε πότε ξεκίνησε αυτό του Δεκαπενταύγουστου αλλά σύμφωνα με τοπικές πληροφορίες σίγουρα γίνεται πριν τις αρχές του 20ου αιώνα, ενώ αυτό των νιάμερων άρχισε περίπου το 1910. Την παραμονή το βράδυ πολλοί προσκυνητές έρχονται από νωρίς για να παρακολουθήσουν τον εσπερινό ενώ όταν αρχίζει το γλέντι ο κόσμος έχει γεμίσει πλέον ασφυκτικά την μεγάλη έξω αυλή. Πολύ ιδιαίτερο χρώμα δίνει η παρουσία των εναλλακτικών νεαρών τουριστών της «παχιάς άμμου» που χορεύουν μέχρι το πρωί. Οι ντόπιοι πάντως γλεντιστές έχουν παράπονα γιατί δεν τηρούν τους κανόνες καλής συμπεριφοράς όπως την σειρά και τον σεβασμό στο μπροστάρι που παραγγέλλει για να χορέψει με την παρέα του, με αποτέλεσμα να δυσανασχετούν και να αποχωρούν νωρίς. Πολύ ωραίο είναι ωστόσο το πανηγύρι στην μέσα αυλή που αρχίζει λίγο μετά την πρωινή γιορτινή λειτουργία αφού εκεί συμμετέχουν κυρίως οι ντόπιοι και οι ξενιτεμένοι Νισύριοι και τηρούν όλους τους κανόνες που επιβάλλει το έθιμο. Το μεσημέρι γίνεται η «κούπα» και το γλέντι συνεχίζεται μέχρι αργά το απόγευμα. Τα πιο παλιά χρόνια οι γλεντιστές με τα όργανα μετέφεραν το γλέντι το βράδυ στην πλατεία του Εμπορειού.
Εκκλησίες Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην Κω
1. ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΚΟΥΒΟΥΚΛΙΑΝΗ (ΕΝΟΡΙΑΚΟΣ ΝΑΟΣ ΖΙΑΣ), ΚΟΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ-ΠΑΝΑΓΙΑ «ΚΟΥΒΟΥΚΛΗ» ΖΙΑ ( ΕΝΟΡΙΑΚΟΣ ΝΑΟΣ)
2. ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ, ΑΝΤΙΜΑΧΕΙΑ (ΚΟΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ-ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ Ή ΣΚΟΡΔΑΛΛΟΥ-ΑΝΤΙΜΑΧΕΙΑ (ΕΝΟΡΙΑΚΟΣ ΝΑΟΣ)
3. ΚΟΙΜΗΣΗ ΘΕΟΤΟΚΟΥ (ΚΟΙΜΗΤΗΡΙΟ ΠΥΛΙΟΥ) (ΕΝΟΡΙΑ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΥΛΙΟΥ)
4. ΚΟΙΜΗΣΗ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΜΑΡΜΑΡΙ-ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΑΡΕΚΚΛΗΣΙ
5. ΚΟΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ PORTO BELLO ROYAL (ΕΝΟΡΙΑ ΓΕΝΕΣΙΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΚΑΡΔΑΜΑΙΝΑΣ)
6. ΤΟ ΕΚΚΛΗΣΑΚΙ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ (Diamond Deluxe Hotel)
7. ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΜΕΓΑΛΟΧΑΡΗ (ΚΟΙΜΗΣΗ ΘΕΟΤΟΚΟΥ) ΠΥΛΙ (ΕΝΟΡΙΑ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΥΛΙΟΥ)
8. ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΤΥΛΩΤΗ ΚΕΦΑΛΟΣ (ΚΟΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ) (ΕΝΟΡΙΑ ΕΙΣΟΔΙΩΝ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΚΕΦΑΛΟΥ)
9. ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΥΝΤΡΙΑΝΗ (ΚΟΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ) (ΕΝΟΡΙΑ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ)
10. ΠΑΝΑΓΙΑ ΕΛΕΟΥΣΑ ΖΗΠΑΡΙ(ΑΧΟΥΣΑ) (ΚΟΙΜΗΣΗ ΘΕΟΤΟΚΟΥ) (ΕΝΟΡΙΑ ΓΕΝΕΣΙΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΛΑΓΟΥΔΙΟΥ)
Μπροβάλετε μπροβάλετε ΄΄Δράσεις΄΄
Γιάννης Μαστόρος-Κυριάκος Παππούλης

Είθισται να αποκαλούμε τη μεγάλη θεομητορική εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και τη μετάστασή Της στους ουρανούς και «Πάσχα του καλοκαιριού». Γιατί, όμως, συμβαίνει αυτό; Πότε εορτάστηκε για πρώτη φορά ο «Δεκαπενταύγουστος»;

Ο Δεκαπενταύγουστος ή καλύτερα εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου έχει ιδιαίτερη θέση στο εορτολόγιο της Εκκλησίας και συνδέεται άμεσα με τη μοναδικότητα του προσώπου της Παναγίας , αποτελώντας τη μεγαλύτερη από τις γιορτές που καθιερώθηκαν προς τιμή της Παναγίας.

Οι πρώτες μαρτυρίες για τον εορτασμό της Κοίμησης της Θεοτόκου εμφανίζονται τον πέμπτο αιώνα μΧ, γύρω στην εποχή που συγκλήθηκε η Γ’ Οικουμενική Σύνοδος της Εφέσου (451), η οποία καθόρισε και το θεομητορικό δόγμα, ενώ επιπλέον έγινε και η αιτία να αναπτυχθεί η τιμή στο πρόσωπο της Θεοτόκου.

Για πρώτη φορά η Κοίμηση της Θεοτόκου πρέπει να εορτάστηκε στα Ιεροσόλυμα στις 13 Αυγούστου, ενώ απο το 460 και μετά αποφασίστηκε η μετάθεση της εορτής για τις 15 Αυγούστου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η εορτή εκείνη είγε γενικότερο θεομητορικό χαρακτήρα, χωρίς ειδική αναφορά στο γεγονός της Κοιμήσεως της Παναγίας και ονομάζονταν «ημέρα της Θεοτόκου Μαρίας».

Ως κέντρο του πανηγυρισμού αναφέρεται στην αρχή ένα «Κάθισμα» (ναός), που βρίσκονταν έξω από τα Ιεροσόλυμα στον δρόμο προς την Βηθλεέμ. Η σύνδεση αυτής της γιορτής με την Κοίμηση της Θεοτόκου, έγινε στον ναό της Παναγίας, που βρισκόταν στη Γεσθημανή, το «ευκτήριο του Μαυρικίου», όπου υπήρχε και ο τάφος της.

Κατά την εκκλησιαστική παράδοση, της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου προηγείται νηστεία, η οποία καθιερώθηκε τον 7ο αιώνα. Αρχικά ήταν χωρισμένη σε δύο περιόδους: πριν από την εορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος και πριν από την εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.

Τον 10ο αιώνα, συνενώθηκαν σε μία νηστεία, που περιλαμβάνει 14 ημέρες και ξεκινά την 1η Αυγούστου. Κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης νηστείας, νηστεύεται το λάδι εκτός του Σαββάτου και της Κυριακής, ενώ στη γιορτή της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα καταλύεται το ψάρι.

Ανήμερα της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου καταλύονται τα πάντα, εκτός και αν η εορτή πέσει σε Τετάρτη ή Παρασκευή, οπότε καταλύεται μόνο το ψάρι.

Στην Ορθόδοξη Εκκλησία ο εορτασμός της Κοίμησης της Θεοτόκου περιλαμβάνει κατά πρώτο λόγο το θάνατο και την ταφή της Παναγίας και κατά δεύτερο την ανάσταση και τη μετάστασή της στους ουρανούς.

Για την Κοίμηση της Θεοτόκου δεν υπάρχουν πληροφορίες από την Καινή Διαθήκη. Γι’ αυτήν μαθαίνουμε από τις διηγήσεις σημαντικών εκκλησιαστικών ανδρών, όπως των Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, Διονυσίου του Αρεοπαγίτη, Μόδεστου Ιεροσολύμων, Ανδρέα Κρήτης, Γερμανού Κωνσταντινουπόλεως, Ιωάννη Δαμασκηνού κ.ά., καθώς και από τα σχετικά τροπάρια της εκκλησιαστικής υμνολογίας. Στα κείμενα αυτά διασώζεται η «αρχαία και αληθεστάτη» παράδοση της Εκκλησίας γι’ αυτό το Θεομητορικό γεγονός.

Έτσι, λοιπόν, κατά την εκκλησιαστική παράδοση, η μητέρα του Ιησού Χριστού, Μαρία (η Θεοτόκος και Παναγία), πληροφορήθηκε τον επικείμενο θάνατό της από έναν άγγελο τρεις ημέρες προτού αυτός συμβεί και άρχισε να προετοιμάζεται κατάλληλα. Προσεύχεται στο όρος των Ελαιών και δίνει τα υπάρχοντά της σε δύο γειτόνισσές της χήρες. Επειδή κατά την ημέρα της Κοίμησής της δεν ήταν όλοι οι Απόστολοι στα Ιεροσόλυμα, καθώς κήρυτταν «απανταχού γης», μια νεφέλη τους άρπαξε και τους έφερε κοντά της. Μοναδικός απών ο απόστολος Θωμάς.

Η Κοίμηση της Θεοτόκου συνέβη στο σπίτι του Ευαγγελιστή Ιωάννη, στο οποίο διέμενε η μητέρα του Θεανθρώπου. Αφού της έκλεισαν τα μάτια, οι Απόστολοι μετέφεραν το νεκροκρέβατό της στον κήπο της Γεθσημανής, όπου και την έθαψαν. Κατά τη μεταφορά του λειψάνου της, φανατικοί Ιουδαίοι αποπειράθηκαν να ανατρέψουν το νεκροκρέβατό της, αλλά τυφλώθηκαν. Μόνο ένας από αυτούς κατόρθωσε να το ακουμπήσει, αλλά μια αόρατη ρομφαία του έκοψε τα χέρια.

Μοναδικός απών από την κηδεία της υπήρξε, όπως προαναφέραμε, ο Απόστολος Θωμάς. Όταν μετά από τρεις ημέρες πήγε στον τάφο της, βρήκε μόνο τα εντάφια. Προφανώς, η Παναγία είχε αναστηθεί. Πάνω στον τάφο της χτίστηκε μεγαλοπρεπής ναός, που αποδίδεται στην Αγία Ελένη.

Μετά την καταστροφή του, ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Μαρκιανός (450-457) με τη δεύτερη σύζυγό του Πουλχερία έχτισαν ένα νέο ναό, που υπάρχει μέχρι σήμερα. Η Κοίμηση της Θεοτόκου εορταζόταν αρχικά στις 13 Αυγούστου και από το 460 στις 15 Αυγούστου

Η Δογματική διαφορά μεταξή Ορθοδόξου και Καθολικής Εκκλησίας

Η Καθολική Εκκλησία πιστεύει στο δόγμα της ενσώματης ανάληψης της Θεοτόκου (Assumptio Beatae Mariae Virginis), που οριστικοποιήθηκε με την αποστολική εγκύκλιο του Πάπα Πίου IB’ «Munificentissimus Deus» (1 Νοεμβρίου 1950).

Αντίθετα, η Ορθόδοξη Εκκλησία κάνει λόγο πρώτα για Κοίμηση της Θεοτόκου, δηλαδή πραγματικό θάνατο (χωρισμό ψυχής και σώματος) και στη συνέχεια για μετάσταση της Θεοτόκου, δηλαδή ανάσταση (ένωση ψυχής και σώματος) και ανάληψή της κοντά στον Υιόν της.

Κατά την εκκλησιαστική παράδοση, της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου προηγείται νηστεία, η οποία καθιερώθηκε τον 7ο αιώνα. Αρχικά ήταν χωρισμένη σε δύο περιόδους: πριν από την εορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος και πριν από την εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Τον 10ο αιώνα, συνενώθηκαν σε μια νηστεία, που περιλαμβάνει 14 ημέρες και ξεκινά την 1η Αυγούστου. Κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης νηστείας, νηστεύεται το λάδι εκτός του Σαββάτου και της Κυριακής, ενώ στη γιορτή της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα καταλύεται (επιτρέπεται) το ψάρι. Ανήμερα της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου καταλύονται τα πάντα, εκτός και αν η εορτή πέσει σε Τετάρτη ή Παρασκευή, οπότε καταλύεται μόνο το ψάρι. Τις ημέρες της νηστείας του Δεκαπενταύγουστου ψάλλονται τις απογευματινές ώρες στις εκκλησίες (εκτός Κυριακής), εναλλάξ, ο «Μικρός και ο Μέγας Παρακλητικός Κανών εις την Υπεραγίαν Θεοτόκον», οι λεγόμενες «Παρακλήσεις».

Το «Πάσχα του Καλοκαιριού» και οι … Παναγίες της Ελλάδας

Στην Ελλάδα, η Κοίμηση της Θεοτόκου εορτάζεται με ιδιαίτερη λαμπρότητα, ονομάζεται δε και «Πάσχα του Καλοκαιριού».

Σε πολλά νησιά του Αιγαίου (Τήνος, Πάρος, Πάτμος) στολίζουν και περιφέρουν επιτάφιο προς τιμήν της Παναγίας.

Σε πόλεις δε, και χωριά ανά την επικράτεια, σε εκκλησίες αφιερωμένες στην Κοίμηση της Θεοτόκου διοργανώνονται παραδοσιακά πανηγύρια, που καταλήγουν σε γενικευμένο γλέντι.

Από το όρος Μελά η Παναγία Σουμελά, βρέθηκε στο Βέρμιο Ημαθίας. Στην Τήνο η γιορτή της συνδέθηκε με τον τορπιλισμό της «Έλλης» και μαζί με την Κοίμησή της οι Έλληνες τιμούν την μνήμη αυτών που χάθηκαν.

Στη Λέρο η Καστροβασίλισσα, στην Αστυπάλαια η Πορταΐτισσα, στη Ρόδο η Κρεμαστή και στην Πάρο η Εκατονταπυλιανή, στη Λέσβο η Αγία Σιών της Αγιάσου και στη Νίσυρο η Σπηλιανή Κυρά. Στην Κρήτη η Καλυβιανή και η Μεγάλη Παναγιά της Νεάπολης, στην Ίμβρο η Παναγιά η Ιμβριώτισσα και στη Χαλκιδική η Μεγάλη Παναγιά. Στη Γουμένισσα το Θεομητορικό Μοναστήρι, στην Ήπειρο η Μολυβδοσκέπαστη, στην Κεφαλονιά η Οφιούσα, στην Άνδρο η Φανερωμένη, στην Κάρπαθο η Παναγιά της Ολύμπου και η Χοζοβιώτισσα στην Αμοργό.

Στη Σκιάθο η Βαγγελίστρα, στο Λεωνίδιο Κυνουρίας η Παναγιά της Έλωνας και η Επισκοπιώτισσα στη Μαντινεία.

Η Κοίμηση της Θεοτόκου δεν είναι ένα πένθιμο γεγονός για το ελληνικό λαό, επειδή η Παναγία «μετέστη προς την ζωήν».

https://www.dogma.gr