Θετικές επιπτώσεις στις τιμές των κρατικών ομολόγων και ενίσχυση της ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα της Ευρωζώνης ώστε να δοθούν δάνεια με χαμηλότερα επιτόκια, φέρνει το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.

Τι είναι, όμως, το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE) που συγκεντρώνει πάνω του τα μάτια των διεθνών αγορών; Είναι η αγορά κρατικών ομολόγων από την ΕΚΤ προκειμένου να διοχετευτεί χρήμα στο σύστημα και να δημιουργηθούν συνθήκες ευνοϊκές για την ανάπτυξη.

Αν και δεν γνωρίζουμε όλες τις παραμέτρους του προγράμματος, η ποσοτική χαλάρωση λειτουργεί ως εξής:
Οταν μία οικονομία βρίσκεται σε ύφεση, η κεντρική τράπεζα -εν προκειμένω η ΕΚΤ- έχει το εργαλείο της μείωσης των επιτοκίων για να δώσει την απαραίτητη «ανάσα» στην οικονομία. Με τη μείωση των επιτοκίων το χρήμα γίνεται φτηνότερο και έτσι οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά έχουν κίνητρο να επενδύσουν και να καταναλώσουν περισσότερο.

Στην περίπτωση της Ευρωζώνης τα επιτόκια βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά (στο 0,05%) και συνεπώς μια τέτοια παρέμβαση είναι αδύνατη, ενώ τα αρνητικά επιτόκια θα έκαναν τους καταθέτες να σηκώσουν τα χρήματά τους από τις τράπεζες

Η λύση λοιπόν είναι η ΕΚΤ (όπως έπραξε στο παρελθόν και η FED) να αγοράσει από τις κεντρικές τράπεζες της κάθε χώρας-μέλους ομόλογα -κρατικά στην περίπτωση της Ευρωζώνης- ελπίζοντας ότι στη συνέχεια οι τράπεζες θα ρίξουν «φρέσκο» χρήμα στην αγορά χρηματοδοτώντας επιχειρήσεις και νοικοκυριά.

Ομως, στην περίπτωση της Ευρωζώνης τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά, καθώς ο κ. Ντράγκι θα πρέπει να κάμψει πρωτίστως τις αντιρρήσεις της Γερμανίας, για να προχωρήσει το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.

Παράλληλα, για να είναι αποτελεσματικό το πρόγραμμα οι αγορές ομολόγων θα πρέπει να «μεταφράζονται» σε πολλά δισ. ευρώ. Οι αγορές αυτές των κρατικών ομολόγων θα είναι ανάλογες με το ποσοστό των μετοχών που διαθέτει το κάθε κράτος-μέλος στην ΕΚΤ. Αυτό σημαίνει ότι θα αγοράζει πολύ περισσότερα γερμανικά ομόλογα απ' ό,τι ελληνικά.

Επίσης, για να καμφθούν οι αντιρρήσεις της Γερμανίας η ΕΚΤ θα αγοράζει τα ομόλογα από τις κατά τόπους κεντρικές τράπεζες (π.χ. την Τράπεζα της Ελλάδος), οι οποίες θα αναλαμβάνουν και το ρίσκο.

Υποστηρικτές
Σημειώνεται ότι οι υπέρμαχοι του QE παραπέμπουν σε εκθέσεις της Fed και της Τράπεζας της Αγγλίας, που δείχνουν ότι οι αγορές τίτλων συνέβαλαν στην αύξηση του ΑΕΠ και του πληθωρισμού.

Από την άλλη πλευρά οι πολέμιοι αντιπαραθέτουν ότι η αγορά κρατικών ομολόγων σε μια νομισματική ένωση 19 ανομοιογενών κρατών, είναι άκρως περίπλοκη. Και θα άρει την πίεση για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που κατά τον σκληρό «πυρήνα» της Ευρωζώνης είναι το πραγματικό φάρμακο για τα χρόνια προβλήματα της περιοχής, και χαρακτηρίζουν το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης ως απλό «παυσίπονο».

Σύμφωνα με τον Anshu Jain, συνδιευθύνοντα σύμβουλο της Deutsche Bank: «Το QE σημαίνει σταθερότητα για την Ευρώπη και ένα καλύτερο περιβάλλον αναφορικά με τις προβλέψεις για επισφάλειες στις πιστώσεις, λιγότερες χρεοκοπίες και ένα σταθερό τοπίο το οποίο πρέπει να είναι καλό για τις τράπεζες. Εξίσου σημαίνει πολύ χαμηλά επιτόκια και πραγματική καταστροφή για τα καθαρά επιτοκιακά περιθώρια. Θα είναι μία τεράστια πρόκληση, θα υποφέρουν οι καλύτεροι κλάδοι των τραπεζικών εργασιών όπως είναι οι καταθέσεις».

imerisia.gr

Στη Β΄ Περιφέρεια της Θεσσαλονίκης περιοδεύει σήμερα το πρωί ο πρωθυπουργός, στο πλαίσιο της επιχείρησης συσπείρωσης των αναποφάσιστων και της μεσαίας τάξης στα μεγάλα αστικά κέντρα, όπου θα κριθεί και το αποτέλεσμα των εκλογών της 25ης Ιανουαρίου.

Ωστόσο το βλέμμα του Αντώνη Σαμαρά και των συνεργατών του σήμερα και αύριο θα είναι στραμμένο στη Φρανκφούρτη και τη συνεδρίαση της ΕΚΤ.

Ήδη χθες ο πρωθυπουργός συνεχίζοντας ένα κύκλο επαφών με ξένους αξιωματούχους επικοινώνησε με τον επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, καθώς σήμερα θα κριθεί το θέμα του ELA, του έκτακτου μηχανισμού παροχής ρευστότητας και αύριο το ζήτημα της αγοράς κρατικών ομολόγων.

Από τη Γλυφάδα όπου περιόδευε χθες το απόγευμα ο κ. Σαμαράς, σε δήλωσή του χαρακτήρισε «πρωταρχική του μέριμνα τη θωράκιση του τραπεζικού συστήματος και της ελληνικής οικονομίας», επισημαίνοντας την ανάγκη να «υπάρξει στον τόπο σοβαρότητα από όλους».

Οι συμπατριώτες μου όπως με εμπιστεύτηκαν αυτά τα δύσκολα χρόνια, να είναι βέβαιοι ότι σήμερα και στις 26 Ιανουαρίου θα κάνουμε ότι είναι αναγκαίο για την πατρίδα με σιγουριά, χωρίς παχιά λόγια και υπερβολές που αυτή τη στιγμή μόνο κακό κάνουν», πρόσθεσε ο πρωθυπουργός.

Στο Μέγαρο Μαξίμου και στη ΝΔ παρακολουθούν με προσοχή τις εξελίξεις και εκφράζουν τον προβληματισμό τους για την αβεβαιότητα και την ανασφάλεια που έχουν προκαλέσει οι δηλώσεις των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ και για τον αντίκτυπο που θα έχουν στις αποφάσεις των Ευρωπαίων και της ΕΚΤ, καθώς οι διαρροές που υπάρχουν από τη Φρανκφούρτη μιλούν για πράσινο φώς στις αγορές ομολόγων από την ΤτΕ μόνο με πρόγραμμα σε ισχύ ή με την Έκθεση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους.

Στο πλαίσιο αυτό από τη Λεωφόρο Συγγρού θα συνεχίσουν στη στρατηγική των δύο εκ διαμέτρου αντίθετων προτάσεων, της ΝΔ που έχει στο επίκεντρο τη μεσαία τάξη και μεταρρυθμιστική ατζέντα και του ΣΥΡΙΖΑ, που είναι γεμάτη αντιφάσεις και με κρυφή ατζέντα.

Ως επιχείρημα στα όσα λένε προτάσσουν τις δηλώσεις στελεχών της Κουμουνδούρου, όπως του Γιάννη Βαρουφάκη που όπως υπενθυμίζουν σε συνέντευξή του στη La Tribune, απέρριψε την «ποσοτική χαλάρωση», καθύβρισε τον πρόεδρο της Κομισιόν Γιούνκερ για το αναπτυξιακό πακέτο και δήλωσε ευθέως ότι προτιμά τον «θάνατο» της Ελλάδας”, ή τα όσα είπε χθες στον Alpha ο Παναγιώτης Λαφαζάνης για άμεση ακύρωση των μνημονίων και των εφαρμοστικών νόμων.

Την ίδια ώρα προτάσσουν το σχέδιο της ΝΔ για ανάπτυξη και μειώσεις φόρων, που θα γίνουν με σταθερά βήματα και είναι, όπως λένε, υπολογισμένα τα πάντα μέχρι και την τελευταία υποδιαστολή, χωρίς να μπαίνει σε κίνδυνο η πορεία της οικονομίας και της χώρας.

Θα συμπεριληφθεί η Ελλάδα στο «πακέτο Ντράγκι» για την αγορά κρατικών ομολόγων και εάν ναι υπό ποιους όρους;

Το ερώτημα αυτό κυριαρχεί, εν αναμονή των κρίσιμων αποφάσεων της ΕΚΤ για το πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων, που αναμένεται να ανακοινωθούν την Πέμπτη, τρία μόλις 24ωρα πριν από την εκλογική αναμέτρηση στην Ελλάδα.

Κυρίαρχη αίσθηση, που μεταφέρουν κορυφαία τραπεζικά στελέχη, είναι ότι το πιθανότερο είναι τα ελληνικά ομόλογα να ενταχθούν στο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ, εφόσον όμως η χώρα βρίσκεται σε πρόγραμμα. Υπενθυμίζεται βέβαια πως το ελληνικό πρόγραμμα στήριξης έχει λάβει παράταση έως το τέλος Φεβρουαρίου και μένει να αποσαφηνιστεί το πλαίσιο στο οποίο θα κινηθεί η νέα κυβέρνηση που θα προκύψει από την αναμέτρηση της 25ης Ιανουαρίου.

Σε κάθε περίπτωση, αναμένοντας την ΕΚΤ να ξεκαθαρίσει το τοπίο, η αγωνία στο ελληνικό στρατόπεδο έχει αυξηθεί κατακόρυφα, ιδίως υπό το βάρος διαροών στον ξένο Τύπο, και ειδικότερα στο γερμανικό, που έκαναν λόγο για εξαίρεση της Ελλάδας από το πακέτο Ντράγκι. Κάτι που θα αποτελούσε «κτύπημα» σε μια πολύ κρίσιμη καμπή, από όλες τις απόψεις. Είναι ξεκάθαρο ότι εάν η Ελλάδα εξαιρούνταν, αυτόματα θα διαχωριζόταν από το «κλαμπ» των υπολοίπων χωρών της Ευρωζώνης, όταν μάλιστα ο ίδιος ο κ. Ντράγκι έχει δηλώσει πως όσο η χώρα βρίσκεται σε πρόγραμμα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα τη στηρίζει. Παράλληλα, πρόκειται για τη χώρα που έχει υποστεί μεγάλες απώλειες στο ΑΕΠ της, το οποίο έχει μειωθεί κατά περίπου 25%, ενώ είναι αποκλεισμένη από τις αγορές, με την απόδοση του δεκαετούς ομολόγου κινείται στα επίπεδα του 9,5%, κατά πολύ υψηλότερα από τις αποδόσεις των ιρλανδικών και των πορτογαλικών ομολόγων.

Σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα του γερμανικού περιοδικού Ντερ Σπίγκελ, η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να επωφεληθεί από το πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων της ΕΚΤ επειδή τα ομόλογά της έχουν πολύ χαμηλή πιστοληπτική αξιολόγηση. Παράλληλα, υποστηρίζει πως η ΕΚΤ προσανατολίζεται να κάνει τις αγορές ομολόγων χωρίς να αναλαμβάνει η ίδια το ρίσκο, αλλά να το μετακυλίει στις εθνικές κεντρικές τράπεζες.

Σε ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζει πως δημοσιεύματα περί εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη ενόψει της επικείμενης συνεδρίασης ΕΚΤ για την αγορά ελληνικών ομολόγων, δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, κάνοντας λόγο για ακατάσχετη κινδυνολογία. «Ο Αντ. Σαμαράς έδωσε επί χρόνια στην Ευρώπη και δίνει και σήμερα μάχη να επιτευχθεί η ποσοτική χαλάρωση που ανακοίνωσε προ διμήνου ο κ. Ντράγκι και να περιληφθεί σε αυτή και η χώρα μας», δήλωσε η εκπρόσωπος της ΝΔ Μ. Σπυράκη, επιρρίπτοντας ευθύνες στον ΣΥΡΙΖΑ για τη στάση του.

imerisia.gr