H έμμεση κατάργηση του χαρτονομίματος των 500 ευρών φαίνεται να βρίσκεται επί θύραις μετά και τις πρόσφατες δηλώσεις του αντιπροέδρου της ΕΚΤ, Μπενουά Κερέ.

Υπέρ λοιπόν της απόσυρσης από την κυκλοφορία των χαρτονομισμάτων των 500 ευρώ τάχθηκε δυό μέρες πριν από το μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) ο κ. Κερέ, προσθέτοντας ότι η ΕΚΤ εξετάζει ενεργά και θα αποφασίσει σύντομα για το θέμα αυτό.

«Βρίσκω όλο και λιγότερο πειστικά τα επιχειρήματα υπέρ της διατήρησης των χαρτονομισμάτων των 500 ευρώ», δήλωσε ο Κερέ σε συνέντευξή του στη γαλλική εφημερίδα Le Parisien που αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της ΕΚΤ. «Ιστορικά, τα χαρτονομίσματα αυτά επέτρεπαν στους ιδιώτες να κάνουν μεγάλες πληρωμές με βολικό τρόπο. Αλλά αυτό το επιχείρημα γίνεται όλο και λιγότερο σημαντικό με την ανάπτυξη των ηλεκτρονικών πληρωμών», τόνισε ο κ. Κερέ, προσθέτοντας: «Επιπλέον, οι αρμόδιες αρχές υποψιάζονται όλο και περισσότερο ότι χρησιμοποιούνται (τα 500ευρα ) για παράνομους σκοπούς, ένα επιχείρημα που δεν μπορούμε να αγνοούμε πλέον, με δεδομένη τη σημασία της μάχης κατά της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και του ξεπλύματος χρήματος».

Ο κεντρικός τραπεζίτης είπε ότι η ΕΚΤ εκτιμά πως τουλάχιστον το 20% της αξίας των χαρτονομισμάτων του ευρώ σε κυκλοφορία -κυρίως 500ευρα και 50ευρα- βρίσκονται εκτός της Ευρωζώνης, κυρίως στη Ρωσία και την Ανατολική Ευρώπη.Απαντώντας σε ερώτηση, αν υπάρχει πρόβλημα στην απόσυρση των 500ευρων λόγω του άγχους που υπάρχει στη Γερμανία για την κατάργηση των πληρωμών με μετρητά, ο Κερέ σημείωσε ότι πρόκειται για ένα δικαιολογημένο επιχείρημα, προσθέτοντας: «Θέλω να τους καθησυχάσω ότι δεν πρόκειται για απόσυρση των χαρτονομισμάτων γενικά, η συζήτηση γίνεται μόνο για τα 500ευρα».

Σταδιακά η απόσυρση

Όπως λένε αρμόδιοι παράγοντες, όταν γίνει τούτο κατανοητό ο κόσμος θα άρει τους ενδοιασμούς του για το θέμα.

Ενδοιασμοί
Πάντως οι Γερμανοί εξακολουθούν και έχουν ενδοιασμούς για το συγκεκριμένο θέμα καθώς το 500ευρω αποτελεί νόμισμα αποθησαυρισμού και μειώνει συνολικά την κυκλοφορία χαρτονομισμάτων στην αγορά. Γι’ αυτό άλλωστε και έγινε.

Στην παρούσα φάση αν αποσυρθεί, τη θέση του θα πάρουν μικρότερα νομίσματα που δεν χαρακτηρίζονται νομίσματα αποθησαυρισμού.

Τι σημαίνει για την Ελλάδα
Ενδιαφέρον λόγω capital controls

Ειδικό ενδιαφέρον αποκτά για τη χώρα μας μία τέτοια εξέλιξη λόγω capital controls. Αποτελεί γεγονός πως όσοι προέβησαν σε αναλήψεις το προηγούμενο χρονικό διάστημα πριν από τους περιορισμούς, προτίμησαν σε αρκετές περιπτώσεις νομίσματα των 500 ευρώ, καθώς αποθηκεύονται ευκολότερα σε περιορισμένους χώρους όπως οι θυρίδες.

Όμως όπως εξηγούν έγκυροι τραπεζικοί παράγοντες δεν υπάρχει ιδιαίτερος λόγος άγχους, καθώς οι καταθέτες αυτοί όποτε και να επαναφέρουν τα νομίσματα αυτά στο τραπεζικό σύστημα θα γίνουν αποδεκτά.

Μάλιστα οι τράπεζες ήδη έχουν δημιουργήσει σχετική διαδικασία για την ανταλλαγή των συγκεκριμένων χαρτονομισμάτων με άλλα μικρότερης αξίας υπό τις οδηγίες της Τράπεζας της Ελλάδος. Πιο συγκεκριμένα οι τράπεζες δέχονται μόνον σε καταθετικό λογαριασμό οποιοδήποτε ποσό σε νομίσματα των 500 ευρώ (εφόσον ασφαλώς δικαιολογείται η κατάθεση π.χ. έχει προηγηθεί ανάληψη) και εν συνεχεία δίδουν στον καταθέτη το ίδιο ποσό σε μετρητά σε μικρότερα νομίσματα.

Κομισιόν
Προς εκπόνηση σχέδιο δράσης

Η Kομισιόν πάντως μπαίνει στη διαδικασία να εκπονήσει ένα συνολικό σχέδιο το οποίο αφορά φραγμούς στη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, μέσα στο οποίο συμπεριλαμβάνεται και η συγκεκριμένη δράση. Στόχος είναι να σταματήσει η πρόσβαση των τρομοκρατών σε κεφάλαια. Το σχέδιο δράσης θα εστιάσει σε δύο κύριους άξονες:

τον εντοπισμό τρομοκρατών μέσω κεφαλαιακών κινήσεων και την παρεμπόδισή τους να μεταφέρουν κεφάλαια και άλλα περιουσιακά στοιχεία την εξάλειψη των πηγών εσόδων που χρησιμοποιούν οι τρομοκρατικές οργανώσεις, στοχεύοντας στην ικανότητά τους να αντλούν κεφάλαια

Μέχρι το τέλος του δεύτερου τριμήνου του 2016 το αργότερο, θα προτείνει ορισμένες στοχευμένες τροποποιήσεις της τέταρτης οδηγίας για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες στους ακόλουθους τομείς:

Εξασφάλιση εγγυήσεων υψηλού επιπέδου όσον αφορά τη ροή κεφαλαίων από τρίτες χώρες υψηλού κινδύνου Ενίσχυση των εξουσιών των μονάδων χρηματοοικονομικών πληροφοριών της Ε.Ε. και διευκόλυνση της συνεργασίας τους Κεντρικά μητρώα τραπεζικών λογαριασμών και λογαριασμών πληρωμών ή κεντρικά συστήματα ανάκτησης δεδομένων σε όλα τα κράτη-μέλη Αντιμετώπιση των κινδύνων χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, που συνδέονται με εικονικά νομίσματα Αντιμετώπιση των κινδύνων που συνδέονται με ανώνυμα προπληρωμένα μέσα (π.χ. προπληρωμένες κάρτες Ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της μεταφοράς στην Ε.Ε. των μέτρων δέσμευσης κεφαλαίων που έχουν θεσπίσει τα Ηνωμένα Έθνη Ποινικοποίηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες Περιορισμός των κινδύνων που συνδέονται με τις πληρωμές σε μετρητά Αξιολόγηση πρόσθετων μέτρων για την παρακολούθηση της χρηματοδότησής της

Νομική φόρμουλα η οποία θα επιτρέπει την απέλαση και επιστροφή στην Τουρκία προσφύγων που έχουν φτάσει σε ευρωπαϊκό έδαφος μέσω της γείτονος εξετάζεται στα ανώτερα κλιμάκια της ΕΕ και της Κομισιόν, σύμφωνα με σχετικό δημοσίευμα της εφημερίδας «Financial Times».

Το ενδεχόμενο αυτό «πατάει» πάνω στο γεγονός ότι η Ελλάδα έχει χαρακτηρίσει την Τουρκία ως «ασφαλή τρίτη χώρα» και έχει προκαλέσει την αντίδραση της Αγκυρας.

Σύμφωνα με το σχετικό άρθρο των «Financial Times»: «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ζητήσει από τα κράτη-μέλη της ΕΕ να εξετάσουν τον χαρακτηρισμό χωρών με λειτουργικά συστήματα ασύλου στα σύνορα του μπλοκ ως "ασφαλείς τρίτες χώρες"».

Κάτι τέτοιο προς το παρόν δεν προβλέπεται νομικά, καθώς οι ευρωπαϊκές χώρες μπορούν να επιστρέψουν πρόσφυγες μόνο πίσω στις χώρες προέλευσής τους και όχι στις χώρες που εμπίπτουν στην παραπάνω κατηγορία. Βέβαια το πρώτο βήμα προς την αλλαγή της αρχής αυτής έχει γίνει μονομερώς από την Ουγγαρία, η οποία, παρά τις αντιδράσεις που προκλήθηκαν, έχει επιστρέψει πρόσφυγες από το έδαφός της προς τη Σερβία.

Σε νευρική κρίση
Το γεγονός ότι οι κανονισμοί δεν επιτρέπουν στην Ελλάδα να στέλνει πίσω στην Τουρκία όσους πρόσφυγες περνούν από τουρκικό έδαφος σε ελληνικό είναι γνωστό στην Αγκυρα, όμως το ενδεχόμενο και μόνο να αλλάξει αυτό έχει προκαλέσει, σύμφωνα με δημοσιεύματα, αναστάτωση στην τουρκική κυβέρνηση.

Μάλιστα Τούρκος αξιωματούχος ανέφερε πως κάτι τέτοιο θα έθετε σε κίνδυνο τη συμφωνία που έχει επιτευχθεί μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας. Εξάλλου, η Τουρκία έχει απορρίψει πλήρως και το σχέδιο Σάμσομ, το οποίο έχει προτείνει η Ολλανδία και το οποίο προβλέπει την επανεγκατάσταση 250.000 προσφύγων από την Τουρκία σε κράτη- μέλη της ΕΕ ως αντάλλαγμα για να μην επιτρέπει η Τουρκία το πέρασμα προς την Ελλάδα.