Αξίζει να δούμε τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης "Προσέλκυση Αεροπορικών Εταιρειών Χαμηλού Κόστους -LCC- και Σχεδιασμός Στρατηγικής Διαπραγμάτευσης’’ που συνέταξε ομάδα Επιστημόνων του Πανεπιστήμιου Αιγαίου επ’ ωφελεία της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου.
Μας λέει:

1. οι άμεσες ή έμμεσες ενισχύσεις προς τις LCC από κρατικούς και αυτοδιοικητικούς φορείς ενδέχεται να αντιμετωπίσουν σημαντικά νομικά κωλύματα. Για αυτό είναι προτιμότερη η δαπάνη χρημάτων από την τοπική αυτοδιοίκηση στην άμεση τουριστική προώθηση των νησιών μετατρέποντας έτσι το συγκριτικό σε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα μέσα από την αύξηση της ισχύος του εμπορικού τους ονόματος του κάθε νησιού. Έτσι αποδεσμεύεται η Αυτοδιοίκηση από την στήριξη συγκεκριμένων και μόνον LCC διατυπώνοντας παράλληλα στις τελευταίες το επιχείρημα ότι η βελτίωση του brand name των νησιών μαζί με πιθανές επενδύσεις στους τοπικούς αερολιμένες επιτρέπουν την αύξηση του premium επί των ναύλων και συνεπώς συμβάλουν στην κερδοφορίας των εταιρειών χαμηλού κόστους.

2. η ύπαρξη ενός ισχυρού brand name προορισμού μειώνει τα σχετικά έξοδα για την LCC οπότε και τις όποιες απαιτήσεις της για καταβολή χρηματικών ποσών από την τοπική αυτοδιοίκηση και τους διάφορους επαγγελματικούς φορείς για συν-διαφήμιση. Επιπλέον, είναι πολύ πιθανόν ο τοπικός αερολιμένας υποδοχής LCC να είναι διατεθειμένος να μειώσει σε σημαντικό βαθμό τα αερολιμενικά του τέλη στο βαθμό που η LCC μπορεί να εγγυηθεί έναν ελάχιστο αριθμό επιβατών (οι οποίοι θα ενισχύσουν τα μη αερολιμενικά έσοδα του αερολιμένα μέσα από την αγορά αγαθών και υπηρεσιών από τα καταστήματα του αερολιμένα) και ακόμα περισσότερο στην περίπτωση που η LCC ή /και η τοπική αυτοδιοίκηση δέχεται να αναλάβει την υποχρέωση μερικής χρηματοδότησης των υποδομών του αερολιμένα. Πράγματι σε αρκετές χώρες έχουν συναφθεί τέτοιου είδους συμφωνίες συνεργασίας μεταξύ LCC και αερολιμένων. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να προωθηθεί στους μεγάλους αερολιμένες Ρόδου και Κω.

3. η τοπική αυτοδιοίκηση δεν συμμετέχει στο ιδιοκτησιακό καθεστώς ή στη διαχείριση των αερολιμένων και δεν έχει άμεσα λόγο στην τιμολογιακή πολιτική τους. Παρόλα αυτά στο βαθμό που το νομικό πλαίσιο το επιτρέπει, θα μπορούσε να προβεί σε άμεση ή έμμεση επιδότηση των αερολιμενικών υποδομών των νησιών, ούτως ώστε οι σχετικοί αερολιμένες με τη σειρά τους να μειώσουν τα σχετικά αερολιμενικά τέλη προς όφελος των LCC. Με αυτό τον τρόπο, η αυτοδιοίκηση θα δαπανήσει χρήματα σε υποδομές που βρίσκονται εντός της επικράτειάς της και όχι σε LCC αλλοδαπών συμφερόντων που μπορούν εύκολα να επαναπροσδιορίσουν το πτητικό τους έργο. Υπό προϋποθέσεις θα μπορούσε να εξεταστεί σοβαρά η συμμετοχή της αυτοδιοίκησης στο μετοχικό κεφάλαιο των αερολιμένων (είτε σε συνεργασία με τον ιδιώτη επενδυτή, είτε αγοράζοντας μέρος των μετοχών αυτού σε μεταγενέστερη φάση - άλλωστε σε αρκετές χώρες η τοπική αυτοδιοίκηση συμμετέχει ενεργά σε αντίστοιχες υποδομές) ή ακόμα και σε ορισμένες LCC των οποίων η δραστηριοποίηση στην περιοχή της παρουσιάζει έντονη δυναμική.

4. Όταν η αυτοδιοίκηση εμπλέκεται σε χρηματοδότηση δράσεων συν-διαφήμισης με κάποια αεροπορική εταιρεία, θα πρέπει να πληρούνται τουλάχιστον τα ακόλουθα κριτήρια:
- Η προτεινόμενη περίοδος των δρομολογίων από την αεροπορική εταιρεία θα πρέπει καλύπτει χρονικά όχι μόνον την περίοδο υψηλής ζήτησης όταν η ζήτηση είναι ουσιαστικά εξασφαλισμένη σε πολύ μεγάλο βαθμό, αλλά την περίοδο τουλάχιστον από 01/05 έως και 31/10 έστω και με μειωμένη συχνότητα για τον Οκτώβριο.
- Η πρόταση της αεροπορικής εταιρείας θα πρέπει να αναφέρεται όχι μόνον σε συχνότητες δρομολογίων, αλλά και σε αριθμό εγγυημένων θέσεων με ρητή και νομικά ισχυρή δέσμευση.
- Σε περίπτωση που η αεροπορική εταιρεία επιχειρεί από πόλη που διαθέτει περισσότερων του ενός αερολιμένα, θα πρέπει να καθορίζεται ποιος αερολιμένας θα χρησιμοποιηθεί (π.χ. στην περίπτωση της Κωνσταντινούπολης προτίμηση στον αερολιμένα Ataturk σε σχέση με τον Sabiha Gökçen).
- Σε περίπτωση που η προτεινόμενη συμφωνία εμπλέκει πέραν της αεροπορικής εταιρείας, ενδιαμέσους (π.χ. διοργανωτές ταξιδιών ή ταξιδιωτικούς πράκτορες) είναι απαραίτητο να καθίστανται σαφείς εξαρχής οι όροι εμπλοκής τους.

Πολύς λόγος έγινε και γίνεται στο νησί μας με αφορμή τα προβλήματα των μικρών επιχειρήσεων στον τουρισμό (ας μην γελιόμαστε …οι μεγάλες επιχειρήσεις του κλάδου πάνε πολύ καλά!!!) και την ανάγκη χρηματοδότησης της RAYANAIR. Μερικοί μάλιστα προπαγανδίζουν τον ρόλο της ως σωτήριο! Φυσικά δεν είναι έτσι τα πράγματα. Ο τρόπος που είναι φτιαγμένος ο τουρισμός στο νησί μας έχει δομικό πρόβλημα που δεν λύνεται με τις ενέσεις τύπου RAYANAIR. Έχουμε το πρόβλημα (του ολοκληρωμένου καπιταλισμού) : ο μεγάλος τρώει τον μικρό! Και επειδή το δημοτικό χρήμα προέρχεται κυρίως από τους μικρούς όταν καταφεύγουμε σε αποφάσεις που το σπαταλούν ιδίως σε περίοδο υπερχρέωσης με οικονομική ύφεση, πρέπει οι δημοτικές δαπάνες να αιτιολογούνται και να αποδεικνύεται η αποτελεσματικότητα τους!

---Τα συμπεράσματα της μελέτης περιγράφουν την αλλαγή της διαχείρισης της μέχρι τώρα εμπλοκής και του Δήμου Κω στο θέμα της Προσέλκυσης Αεροπορικών Εταιρειών Χαμηλού Κόστους-LCC!

---Δεν χρειάζεται η Περιφέρεια να κάνει ακριβές φιέστες παρουσίασης (σε γραφικά νησιά του Αιγαίου όπως η Νίσυρος) της μελέτης ονομάζοντας τες μάλιστα ‘’σεμινάριο εκπαίδευσης στελεχών για την διαπραγμάτευση με τις LCC.

Νίκος Μυλωνάς