"Όπως έχω ξαναπεί αυτό με ανησυχεί λίγο ότι οι άνθρωποι με συνδέουν υπερβολικά με την Αμφίπολη, και είμαι στην ευχάριστη θέση να εξηγήσω τα σημεία, αλλά θα περιμένω μέχρι η Κατερίνα Περιστέρη να παρουσιάσει τα εκπληκτικά ευρήματα στις 29 και αποκαλύψει την Πρώτη Πράξη του έπους της Αμφίπολης", αναφέρει και παραθέτει αποσπάσματα από τη συνέντευξη του κ. Τασούλα.

 

"Σύμφωνα με τον Υπουργό Πολιτισμού, με τις εργασίες συντήρησης αποκαλύφθηκαν οι πρώτες υποψίες ανθρώπινων αναπαραστάσεων στα επιστύλια που βρέθηκαν στον τρίτο χώρο. Αυτή τη στιγμή έχει γίνει ο πρώτος καθαρισμός των επιστυλίων και θα ακολουθήσει και επεξεργασία τους με λέιζερ, καθώς και άλλες διαδικασίες. 

 

"Αν βιαστείς, κινδυνεύεις να κάνεις σφάλματα που μπορεί να είναι καθοριστικά", τόνισε ο υπουργός, ο οποίος θέλησε να πει με αυτόν τον τρόπο ότι δεν κρύβουν κάτι, απλώς οι αποκαλύψεις γίνονται έτσι και αλλιώς με αργούς ρυθμούς και δεν είναι μόνο θέμα κάποιου νέου ευρήματος, αλλά και η ίδια η διαδικασία της συντήρησης θα συνεχίσει να αποκαλύπτει πράγματα. "Αυτή είναι και η γοητεία της αρχαιολογίας" είναι ένα από τα αποσπάσματα που παραθέτει.

 

"Η περιγραφή των πρώτων ανθρώπινων παραστάσεων σε ζωφόρους στην τρίτη αίθουσα , και το γεγονός ότι εξετάζονται με λέιζερ , οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ήταν ζωγραφισμένοι. Παρόμοια ζωγραφισμένα στοιχεία βρέθηκαν και στο εσωτερικό του τάφου του Εκατόμνου, και σε αντίθεση με τα γλυπτά, αυτού του είδους τα έργα ζωγραφικής μπορεί να εξασθενίσουν και να εξαφανιστούν γρήγορα , εάν δεν αντιμετωπίζονται σωστά", τονίζει η Ντόροθι Κινγκ και συμπληρώνει:

 

"Επίσης, η παράγραφος αυτή δείχνει ότι μπορεί να ήταν ορθός ο ισχυρισμός μου ότι η πλήρωση των δωμάτια με χώμα έγινε για να σταματήσει η κατάρρευση"

 

"Ο κύριος Τασούλας, θέλοντας να δείξει τις δυσκολίες που είχε να αντιμετωπίσει η ομάδα σε σχέση με τις στερεωτικές διαδικασίες, είπε: "Το χώμα μέσα στον τάφο, κατά τη διάρκεια των χρόνων, έπαιξε ρόλο στερεωτικό για το μνημείο. Η αφαίρεση του χώματος ανέτρεπε τη στήριξη, και οι υποστυλώσεις έπρεπε να γίνονται με τρόπο τέτοιο ώστε να παρέχουν ακριβώς την ίδια στήριξη στα τοιχώματα κάθε φορά, ούτε περισσότερη ούτε λιγότερη", συνεχίζει η Ντόροθι Κίνγκ η οποία μάλιστα πλέκει το εγκώμιο της κας Περιστέρη:

 

"Όπως συνεχίζω να λέω η ομάδα στην Αμφίπολη είναι μία από τις καλύτερες στον κόσμο αναφέρει η Ντόροθι Κίνγκ και συμπληρώνει ότι τόσο η Κτερίνα Περιστέρη όσο και ο Μιχάλης Λεφατζής κάνουν εξαιρετική δουλειά".

 

Σε ερώτηση για το αν θα είναι ευχάριστες οι ανακοινώσεις που θα γίνουν την Τετάρτη σχετικά με τις εξελίξεις της ανασκαφής στον λόφο Καστά, η κυρία Περιστέρη σημείωσε: «Πάντα τα παρακάτω είναι ευχάριστα»....

 

Την επόμενη ημέρα, στην προαναγγελθείσα συνέντευξη Τύπου της αρχαιολογικής ομάδας όλοι κατάλαβαν τι υπονοούσε.

 

Η κοινή γνώμη είχε δει τις προσδοκίες της για κάτι μεγάλο να μικραίνουν απότομα όταν ανακοινώθηκε ότι ο τέταρτος χώρος ήταν γεμάτος χώματα και η σκαπάνη δεν έφερε στο φως κάποιο ψηφιδωτό αντάξιο του δευτέρου θαλάμου. Κάποιοι άρχισαν να μιλούν ότι δεν βρέθηκε ο νεκρικός θάλαμος. Η αποκάλυψη όμως σκελετού και κινητών ευρημάτων σε βάθος 1,60 μέτρων, κάτω από το δάπεδο του τρίτου θαλάμου, άλλαξε μεμιάς το κλίμα.

 

Οι εκπλήξεις από το μνημείο του λόφου Καστά ίσως δεν έχουν σταματήσει ακόμη. Η είδηση έκανε αμέσως τον γύρο του κόσμου. Σκελετός από τα χρόνια του Αλεξάνδρου έγραψαν το BBC και η Mail online, ο σκελετός μπορεί να λύσει το αίνιγμα πιθανολογούσε το Associated Press, σκελετός αναδύθηκε από μυστηριώδη αρχαίο τάφο έγραφε το Discovery news, τάφος και σκελετός στην αρχαία Αμφίπολη μετέδωσαν το Euronews και το france tv info, όπως και άλλα Μέσα στην Ασία, στην Ωκεανία και στην αμερικανική ήπειρο.

 

Από το ζενίθ στο ναδίρ και αντίστροφα κινήθηκαν επιστήμονες και απλός κόσμος που ενδιαφέρεται για το μυστικό που κρύβεται στον τάφο της Αμφίπολης. Έτσι άρχισαν πάλι να ακούγονται εικασίες για το ποιος είναι ο νεκρός. Άλλοι επιμένουν για την Ολυμπιάδα, κάποιοι μιλούν για Νέαρχο και άλλοι για τον επιστήθιο φίλο του Αλέξανδρου, τον Ηφαιστίωνα.

 

Η αναφορά από την αρχαιολογική ομάδα για μνημείο αφηρωισμένου νεκρού, δηλαδή θνητού στον οποίον αποδόθηκαν λατρευτικές τιμές από την κοινωνία της εποχής του, τόνωσε την πεποίθηση ορισμένων ότι πιθανώς πρόκειται για τον Ηφαιστίωνα.

 

Τα σενάρια φουντώνουν αλλά πολλά ερωτηματικά αναδύονται παράλληλα: Πόσοι ήταν οι νεκροί, καθώς τα οστά βρέθηκαν εντός και εκτός του τάφου; Εντός του τάφου δημιουργήθηκε μια επιμήκης βάθυνση πλάτους 0,54 μ. και μήκους 2,35 μ. όπου τοποθετήθηκε το ξύλινο φέρετρο. Η ανασκαφική ομάδα μιλάει πάντως για «τον σκελετό του νεκρού» και μάλιστα η επικεφαλής της, η αρχαιολόγος κυρία Περιστέρη, ανέφερε ότι ο νεκρός ήταν εξέχουσα προσωπικότητα, πιθανώς στρατηγός.

 

Τα οστά πάντως θα εξεταστούν από ειδικούς επιστήμονες για ταυτοποίηση όσον αφορά το φύλο και την ηλικία, και μέχρι το άκουσμα του πορίσματος πολλά θα λεχθούν.

Παράλληλα, τα διακοσμητικά στοιχεία που, σύμφωαν με την ανασκαφική ομάδα, ήταν τοποθετημένα πάνω στο ξύλινο φέρετρο (γυάλινοι οφθαλμοι, ιωνικό κυμάτιο, διακοσμητικοί «αστράγαλοι», τετραγωνίδιο, και «άκανθος») έδωσαν αφορμή για σχόλια, με αναφορές σε ομοιότητες στα καλλιτεχνικά μοτίβα που υπάρχουν στη σαρκοφάγο της Σιδώνας, τη λεγόμενη σαρκοφάγο του Αλεξάνδρου.

 

Για έναν πολύ σπουδαίο νεκρό θα μπορούσε να κατασκευαστεί αυτό το μοναδικό ταφικό συγκρότημα, εξήγησαν οι αρχαιολόγοι: «Αυτό το μνημείο αποτελεί μοναδική και πρωτότυπη σύνθεση ποικίλων χαρακτηριστικών. Είναι μια εξαιρετικά ακριβή κατασκευή, το κόστος της οποίας είναι προφανώς απίθανο να είχε αναληφθεί από ιδιώτη».

 

«Η ανασκαφή στον τάφο Καστά ολοκληρώθηκε με τον καλύτερο επιστημονικό τρόπο, έχουμε έναν καταπληκτικό τάφο» είπε η κυρία Περιστέρη, η οποία καλλιέργησε στη συνέχεια πολλές προσδοκίες για όσα ακόμα κρύβει κάτω από το χώμα ο Τύμβος Καστά : «Η ανασκαφή δεν έχει σταματήσει, θα συνεχίσουμε γιατί ακόμη η περίβολος μας διαφυλάσσει πολλά μυστικά» είπε χαρακτηριστικά. Αξίζει επίσης να επισημανθεί ότι τη γεωφυσική διασκόπηση αναλαμβάνει το Εργαστήριο Γεωφυσδικών Εφαρμογών του ΑΠΘ υπό τον καθηγητή κ. Γρηγόρη Τσόγκα.  

 

Πάντως,  αρκετοί παράγοντες σπεύδουν να συνεισφέρουν στην ανασκαφή με κάθε τρόπο. Σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε  την Τρίτη στην έδρα του Δήμου Αμφίπολης, στο Ροδολίβος, η Περιφερειακή Ένωση Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΕΔΚΜ), το διοικητικό συμβούλιο της οποίας συνεδρίασε εκεί πρώτη φορά για την περίοδο 2014-2019, αποφάσισε να ενισχύει οικονομικά τον Δήμο Αμφίπολης με το συμβολικό ποσόν των 30.000 ευρώ για εκτέλεση έργων που έχουν σχέση με την εξυπηρέτηση και διευκόλυνση του κυρίων ανασκαφικού έργου.

tovima.gr

Περίπου στη μία το μεσημέρι οι εκπρόσωποι του υπουργείου θα ανακοινώσουν τα νέα ευρήματα από τον Τύμβο Καστά της Αμφίπολης.

 

Καθώς η ροή των πληροφοριών είναι ασφυκτικά περιορισμένη, από την συνέντευξη τύπου μπορούν να αναμένονται τα πάντα: Από την ανακοίνωση της λήξης της ανασκαφής και την επιβεβαίωση ότι, τουλάχιστον επί του παρόντος, οι έρευνες απέβησαν άκαρπες ως προς τα ίχνη της ταφής, έως μια πραγματικά σημαντική αποκάλυψη. Η οποία θα αφορά ενδείξεις για την ταυτότητα του ή των νεκρών στους οποίους ήταν αφιερωμένο το επιβλητικό μνημείο.

 

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το πιθανότερο είναι ότι θα λυθεί το μυστήριο περί ύπαρξης ή μη σκαλοπατιών, ενώ πρόκειται να ανακοινωθούν περαιτέρω λεπτομέρειες σχετικά με το όρυγμα του τρίτου, κυρίως ταφικού, θαλάμου. Καθώς η αποχωμάτωση έχει προχωρήσει, μάλλον, ως το κατώτερο άκρο του χώρου (πέραν των 8.5 μέτρων συνολικού ύψους από την οροφή), αν μη τι άλλο θα δοθεί εξήγηση για το πώς και γιατί δημιουργήθηκε το παραλληλόγραμμο «σκάμμα» εντός του θαλάμου. Φυσικά, σε ιδανική περίπτωση, μέσα στα χώματα που αφαιρέθηκαν με τη μέγιστη προσοχή εκ μέρους της ομάδας των ανασκαφέων, θα έχουν αποκαλυφθεί ταφικά υπολείμματα, ανόργανης ή ακόμη και οργανικής φύσης. Δηλαδή, οι ερευνητές θα έχουν στα χέρια τους απομεινάρια από σκεύη, υφάσματα και «έπιπλα» ή οστά, τέφρα κ.λπ.

 

Όπως είναι αυτονόητο, οποιοδήποτε εύρημα θα αποδειχθεί πολύτιμο για την ταυτοποίηση του ή των νεκρών, ενώ δεν αποκλείεται να φανεί καθοριστικό για την επιβεβαίωση της χρονολόγησης του μνημείου στο τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα. Ωστόσο, μερίδα αρχαιολόγων που αποφεύγει συστηματικά τη δημοσιότητα υπό το φόβο του διασυρμού εξαιτίας των «αιρετικών» της απόψεων, επιμένει ότι το μνημείο της Αμφίπολης είναι μεταγενέστερο, ανήκει δηλαδή στην περίοδο της ρωμαϊκής κατοχής των εδαφών της Μακεδονίας. Στην πιο ακραία εκδοχή της, η συγκεκριμένη τάση μεταξύ των ειδικών, θεωρεί ότι ο Τύμβος ήταν αφιερωμένος σε επιφανέστατο Ρωμαίο αξιωματούχο, ενδεχομένως ακόμη και στον Μάρκο Αντώνιο.

 

Υπέρ του «ρωμαϊκού» σεναρίου θα μπορούσε να συνηγορεί ένας, τρόπον τινά, υπόγειος θάλαμος, καθώς παραπέμπει ευθέως σε κατακόμβη, έναν τρόπο ταφής που αναπτύχθηκε στη Ρώμη, κατ' αρχήν λόγω έλλειψης διαθέσιμου χώρου στα νεκροταφεία. Εάν με τις επικείμενες ανακοινώσεις του ΥΠΠΟ επιβεβαιωθεί ότι εντός του Τύμβου Καστά υπάρχει ευμέγεθες υπόσκαφο διαμέρισμα, τότε αναμένεται αναζωπύρωση της διαμάχης ανάμεσα στους υποστηρικτές της αμιγώς μακεδονικής ταυτότητας του μνημείου και σε εκείνους που το χρονολογούν στη ρωμαϊκή εποχή. Ακόμη και σε αυτή την περίπτωση, βέβαια, η αρχαιολογική αξία του Τύμβου παραμένει τεράστια -έστω και εάν δεν εξυπηρετείται η δυνατότητα πατριωτικής εκμετάλλευσής του, έναντι των, ούτως ή άλλως ανιστόρητων, αξιώσεων που εγείρουν οι Σκοπιανοί.  

 

Κατά τα λοιπά, στην συνέντευξη τύπου  αναμένεται να συνεχιστεί η αντεπίθεση των ανασκαφέων και των εκπροσώπων του υπουργείου Πολιτισμού στους κάθε κατηγορίας επικριτές της μεθοδολογίας που εφαρμόστηκε στη διερεύνηση του Τύμβου Καστά. Η επίσημη θέση του ΥΠΠΟ είναι ότι, σε ό,τι αφορά την επικοινωνιακή κάλυψη της ανασκαφής, ουδέποτε καλλιεργήθηκαν επισήμως και επίτηδες μεγαλεπήβολες προσδοκίες, ιδιαίτερα σχετικά με την ταυτότητα του νεκρού.

 

Τέλος, θεωρείται βέβαιο ότι κατά την ενημέρωση των ΜΜΕ στο μουσείο της Αμφίπολης, θα ανακοινωθεί συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για τα επόμενα ανασκαφικά στάδια στο πεδίο. Από το πόρισμα της μελέτης που θα διενεργήσει το πανεπιστημιακό ίδρυμα στο οποίο έχει ανατεθεί η γεωφυσική διασκόπηση του χώρου, θα εξαρτηθεί η συνέχιση της ανασκαφής σε άλλα σημεία εντός της περιμέτρου του τεχνητού γηλόφου. Η επισημοποίηση αυτής της ανάθεσης θα γίνει γνωστή στη συνέντευξη τύπου, ενώ το ίδιο ισχύει και για την προβλεπόμενη ημερομηνία ολοκλήρωσης των εργασιών υποστήλωσης και αντιστήριξης στο εσωτερικό του μνημείου, έτσι ώστε αυτό να καταστεί, έστω και με ορίζοντα τριετίας, επιτέλους, επισκέψιμο.

 

 protothema.gr

 

Ο διευθυντής του εργαστηρίου και καθηγητής του τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ, Γρηγόρης Τσόκας, μιλώντας στο Έθνος, επιβεβαίωσε το άμεσο ενδιαφέρον του υπουργείου Πολιτισμού, αναφέροντας ότι υπήρξε τηλεφωνική επικοινωνία με τη γ.γ. του υπουργείου, Λίνα Μενδώνη, η οποία ζήτησε να πληροφορηθεί αν μπορεί να αναλάβει το σχετικό έργο.

 

Η απάντηση ήταν καταφατική, ενώ την ενημέρωσε αναφορικά και με τον χρόνο που η ανασκαφική ομάδα της Κατερίνας Περιστέρη, θα μπορεί να έχει στα χέρια της τα αποτελέσματα της διασκόπησης για το σύνολο του λόφου, ώστε να οδηγηθεί και στα ανάλογα συμπεράσματα.

Διαβάστε αναλυτικά το δημοσίευμα από το Έθνος:

Σε πυρετώδεις ρυθμούς συνεχίζουν οι ανασκαφές στον τύμβο Καστά από την Κατερίνα Περιστέρη και τους συνεργάτες της. Δεν αποκλείεται μάλιστα να έχουμε νέες ανακοινώσεις ακόμα και μέσα στο Σαββατοκύριακο.
 
Τη στιγμή που όλο το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στο παιχνίδι πιθανοτήτων για το ποιος είναι ο ένοικος του τάφου, ουσιαστικά η διεπιστημονική ομάδα Περιστέρη, έχει στρέψει την προσοχή της στον τέταρτο θάλαμο.
 
Ακόμα πάντως δεν έχει διαπιστωθεί αν πρόκειται για κύριο δωμάτιο ή απλά για προθάλαμο.

 

Το αργότερο στα μέσα της εβδομάδας θα έχει ανοιχτεί η μικρή πύλη που οδηγεί προς τα έγκατα του τάφου, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αρχαιολόγων.

Χωροταξικά η απόσταση αυτή εκτιμάται στο ένα μέτρο και τα περισσότερα στοιχεία συγκλίνουν στo γεγονός ότι πρόκειται για κλίμακα παρά για κεκλιμένη επιφάνεια.

Ο τρίτος θάλαμος έχει δάπεδο κατηφορικό και μέσα στην επόμενη εβδομάδα θα έχει απελευθερωθεί από το χώμα, ενώ οι ανασκαφείς περιμένουν να δουν αν υπάρχει ράμπα ή σκάλα.

 

Επειδή η πόρτα στον τέταρτο διαφραγματικό τοίχο είναι έκκεντρη, οι μηχανικοί περιμένουν σκάλα με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, όπως να είναι κατά κάποια έννοια στριφογυριστή.

 

Από την άλλη οι γεωλόγοι περιμένουν ο τάφος να είναι μέσα σε βράχο με οροφή καμαρωτή για λόγους στατικότητας.

Για αυτό ακριβώς το λόγο οι εργασίες γίνονται με λίγα άτομα να βρίσκονται εντός του συγκεκριμένου χώρου, η ομάδα εργάζεται σε «συνθήκες σπηλαίου», όπως χαρακτηριστικά είχε δηλώσει η κ. Περιστέρη.

 

Γεωλόγοι, πιστεύουν πως - για λόγους στατικότητας - ο τέταρτος θάλαμος θα πρέπει να έχει κατασκευαστεί σε φυσικό βράχο, στον οποίο έχει σκαφτεί ακόμα και η οροφή του, η οποία ίσως έχει σχήμα καμάρας, ενώ δίνουν αρκετές πιθανότητες στην άποψη που αναφέρει ότι από το συγκεκριμένο σημείο ξεκίνησε να κατασκευάζεται το μνημείο.

 

Πάντως ο συνδυασμός της σπασμένης μαρμάρινης θύρας και του μικρού ανοίγματος ψηλά στον τέταρτο διαφραγματικό τοίχο, ενισχύει το ενδεχόμενο των διαδοχικών τυμβωρυχιών, χωρίς όμως και αυτό να είναι δεδομένο καθώς υπάρχει το ενδεχόμενο οι διάφορες ζημιές να προήλθαν τόσο από σεισμούς που έπληξαν την περιοχή όσο και σε οβίδες του βουλγαρικού στρατού, μία μονάδα του οποίου βρισκόταν στην περιοχή το 1913.

news.gr