Η δοκιμασία της ρευστότητας ξεκινά για την Ελλάδα, καθώς την ερχόμενη Παρασκευή, το ελληνικό Δημόσιο θα πρέπει να πληρώσει 298,6 εκατομμύρια ευρώ στο ΔΝΤ και οι ελληνικές τράπεζες να ανανεώσουν έντοκα γραμμάτια ύψους 1,4 δισ. ευρώ.

Συνολικά, οι υποχρεώσεις του ελληνικού Δημοσίου για τους επόμενους τέσσερις μήνες έχουν ως εξής, όπως τις παρουσίασε η εφημερίδα «Τα Νέα» σε σχετικό δημοσίευμα. Σε ό,τι αφορά τα έντοκα γραμμάτια, είναι βραχυπρόθεσμος δανεισμός και ανανεώνονται κατά κανόνα από τις ίδιες τις τράπεζες κατά τη λήξη τους κάθε τρίμηνο ή εξάμηνο, επομένως δεν μπορούν να αθροιστούν στο σύνολο του έτους.

Mάρτιος
ΔΝΤ: 1,530 δισ. ευρώ
Τόκοι: 750 εκατ. ευρώ
Εντοκα γραµµάτια: 4,6 δισ. ευρώ

Απρίλιος:
ΔΝΤ: 448 εκατ. ευρώ
Τόκοι: 400 εκατ. ευρώ
Εντοκα γραµµάτια: 2,4 δισ. ευρώ

Μάιος
ΔΝΤ: 746 εκατ. ευρώ
Τόκοι: 320 εκατ. ευρώ
Εντοκα γραµµάτια: 2,8 δισ. ευρώ

Ιούνιος
ΔΝΤ: 1,530 δισ. ευρώ
Τόκοι: 450 εκατ. ευρώ
Εντοκα γραµµάτια: 2 δισ. ευρώ.

Το δεύτερο εξάμηνο του χρόνου, το ελληνικό δημόσιο πρέπει να πληρώσει συνολικά 3,6 δισεκατομμύρια ευρώ προς το ΔΝΤ, 6,6 δισ. προς ΕΚΤ και κεντρικές τράπεζες και 2,2 δισ. ευρώ σε τόκους.

iefimerida.gr

Στα 11 δισ. ευρώ υπολογίζει την "τρύπα", μέχρι τον Ιούνιο, ο αρμόδιος υφυπουργός κ. Μάρδας - Μέχρι τέλος Απριλίου δεν περιμένουμε "εμβάσματα" από τους "θεσμούς" - Ποιες λύσεις εξετάζουν στο υπουργείο Οικονομικών - Πιθανή η χρονική μετακύλιση κάποιων πληρωμών

«Συμφωνία επετεύχθη» αλλά, πίσω από τις λέξεις... κρύβονται οι «αριθμοί» που λείπουν. Ανακύπτει έτσι άμεσα ο κίνδυνος μίας στάσης πληρωμών, δηλαδή χρεοκοπίας, καθώς ένα τεράστιο χρηματοδοτικό κενό που ανοίγεται για τις αμέσως επόμενες εβδομάδες -και για αρκετούς μήνες ακόμη- που παραμένει αμφίβολο αν και πώς τελικώς θα καλυφθεί.

Από σήμερα κιόλας, την επομένη μέρα δηλαδή της συμφωνίας στο Eurogroup για την τετράμηνη παράταση, στην κυβέρνηση συζητούν πλέον για το «πού θα βρεθούν» τα χρήματα που χρειάζεται η χώρα για να καλύψει τρέχουσες δανειακές ή και εσωτερικές ανάγκες της, καθώς τον Μάρτιο και κάθε μήνα «τρέχουν» οι υποχρεώσεις για πληρωμές χρέους, μισθών, συντάξεων και προμηθευτών του δημοσίου.

«Κανείς δεν ξέρει ακόμα τι χρειάζεται να κάνουμε τώρα για να πάρουμε λεφτά από τους δανειστές. Είμαστε σε αχαρτογράφητη περιοχή. Δεν υπάρχει πεπατημένη. Ελπίζουμε ότι θα πάει καλά, αλλά δεν υπάρχει εγγύηση ότι θα πάει καλά» έλεγε χθες μιλώντας σε δημοσιογράφους κορυφαίο στέλεχος της κυβέρνησης. «Είναι το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να δούμε από σήμερα» έλεγε άλλη πηγή, περιγράφοντας την κατάσταση.

Η κυβέρνηση έχει μόλις δύο εβδομάδες χρόνο για να πετύχει να βρει λύση στο πρόβλημα χρηματοδότησης του κράτους. Μετά τη συμφωνία στο Γιούρογκρουπ, η χώρα θεωρείται τυπικά ότι «παραμένει σε πρόγραμμα» για να μην χαθεί η ομπρέλα προστασίας των δανειστών και να συνεχιστεί η χρηματοδότηση των τραπεζών από την ΕΚΤ, αλλά οι δόσεις που συνδέονται με την ολοκλήρωση της νέας αξιολόγησης δεν μπορεί να αναμένονται πριν τον Απρίλιο, υπό ιδανικές συνθήκες.

Παλαιές και νέες λύσεις που θα πέφτουν από σήμερα στο τραπέζι των συζητήσεων, πρέπει να οδηγήσουν σε λύση το αργότερο μέχρι την 9η Μαρτίου.

Μία λύση που φαίνεται να επιζητά η κυβέρνηση είναι να της δοθούν «εδώ και τώρα» από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ποσό 1,9 δισ. ευρώ. που αντιστοιχεί σε κέρδη από ελληνικά ομόλογα που έχει στην κατοχή της η ΕΚΤ. Παίρνοντας τα λεφτά αυτά άμεσα, χωρίς αξιολόγηση, το δημόσιο προλαβαίνει να πληρώσει τον Μάρτιο τα 1,6 δισ. ευρώ προς το ΔΝΤ.

Και έτσι όμως το πρόβλημα παραμένει για το ποια λύση θα βρεθεί για τους επόμενους μήνες και ιδίως όσο δεν θα εισπράττονται επαρκή έσοδα από φόρους ή από αποκρατικοποιήσεις -και άσχετα από τους δημοσιονομικούς στόχους ή τα πρωτογενή πλεονάσματα που «χαλάρωσαν» ήδη εκ των πραγμάτων λόγω της υστέρησης στην εκτέλεση του προϋπολογισμού.
Τα ταμειακά διαθέσιμα του κράτους είναι ελάχιστα πλέον και δεν μπορούν να αξιοποιηθούν παρά μόνον «για ώρα ανάγκης» (κυρίως όμως για μισθούς και συντάξεις). Ήδη το δημόσιο αντλεί ρευστότητα υποχρεώνοντας τους φορείς γενικής κυβέρνησης να μετατρέψουν τα ταμειακά πλεονάσματά τους σε ρέπος 15 ημερών, για να αναχρηματοδοτείται το κράτος.

Και αυτή η λύση όμως θεωρείται οριακή. Για το λόγο αυτόν, εξετάζονται και λύσεις όπως να ζητηθεί από την ΕΚΤ και τους άλλους «θεσμούς», να δανειστεί τουλάχιστον 4-5 ή και έως 10 δισ. ευρώ τους επόμενους μήνες, εκδίδοντας επιπλέον έντοκα γραμμάτια πέραν από τις προγραμματισμένες εκδόσεις (ήδη έχει καλυφθεί το πλαφόν των 15 δισ. ευρώ).

Εναλλακτικά μπορεί να ζητηθεί και η χρονική μετακύλιση κάποιων πληρωμών προς τους «θεσμούς», όπως του ΔΝΤ τον Μάρτιο ή της ΕΚΤ τον Απρίλιο, αλλά το πρόβλημα θα μεγενθύνεται και πάλι έως τον καλοκαίρι, καθώς θα πλησιάζουν τότε λήξεις ομολόγων πολλών δισεκατομμυρίων που θα πρέπει να πληρωθούν.

Για όλα αυτά δεν υπάρχει «έτοιμη λύση», ούτε όμως διαφαίνεται πόσες και ποιες άλλες «αβαρίες» θα δεχτούν να κάνουν οι δανειστές χάρην της διαπραγμάτευσης με την νέα κυβέρνηση, αφού ήδη αυτή πέτυχε να εξασφαλίσει την παράταση χρόνου 4 μηνών που επιζητούσε για να διαμορφώσει και να παρουσιάσει τις δικές της πολιτικές λύσεις και προτάσεις που ήθελε.

protothema.gr

Οι προσλήψεις συν τις ρυθμίσεις συν τις αυξήσεις αλλά χωρίς τις ιδιωτικοποιήσεις θα πρέπει να μην έχουν δημοσιονομικό κόστος για να «περάσουν» από τον έλεγχο των Θεσμών

Παράταση στις ελπίδες (αλλά και στην αγωνία) μέχρι και τέλος Απριλίου έδωσε η συμφωνία στο Γιούρογκρουπ της Παρασκευής. Το επόμενο μεγάλο βήμα όμως για την κυβέρνηση, προκειμένου να μην κοπεί το (ήδη τεντωμένο) σχοινί στο οποίο ισορροπεί η χώρα, είναι να λάβει την έγκριση της Τρόικας των δανειστών –αλλά και από μισή ντουζίνα εθνικά κοινοβούλια μαζί με το ελληνικό- το πακέτο μέτρων που θα καταθέσει ως την Καθαρά Δευτέρα το βράδυ η Αθήνα.

Από αργά το βράδυ του Σαββάτου κιόλας, μόλις ο Γιάνης Βαρουφάκης επιστρέψει στην Αθήνα, αρχίζει η κατάρτιση του πίνακα με τα νέα μέτρα που θα προτείνει για να εφαρμόσει η κυβέρνηση, για το διάστημα που θα διαρκέσει η συμφωνία-"γέφυρα". Για πρώτη φορά η κυβέρνηση θα παρουσιάσει πλήρως κοστολογημένα μέτρα, όπως της ζητούσαν οι εταίροι.

Ο πίνακας των μέτρων που θα αποσταλεί θα εκτείνεται σε 2-3 σελίδες, θα πρέπει να εγκριθεί τάχιστα από την ΕΚΤ και το ΔΝΤ και να συζητηθεί στο Eurogroup μέσω τηλεδιάσκεψης την Τρίτη. Αν εγκριθεί η Ελλάδα δεν θα απωλέσει την «ομπρέλα» προστασίας των δανειστών της (που αλλιώς χάνεται στις 28 Φεβρουαρίου) ενώ η ΕΚΤ θα θεωρήσει ότι η χώρα βρίσκεται σε πρόγραμμα και θα μπορέσει να προχωρά σε επαναγορές ελληνικών ομολόγων, ώστε να ξεπεραστεί ο κίνδυνος bankrun και η ανάγκη ελέγχου κεφαλαίων στα ΑΤΜ.

Από την άποψη αυτή, θεωρείται ζωτικής σημασίας το τι μέτρα θα περιλάβει η κυβέρνηση, προκειμένου να τα εφαρμόσει στη διάρκεια της τετράμηνης παράτασης. Βασικός όρος της συμφωνίας αυτής είναι να μην επηρεάσουν δυσμενώς τον κρατικό προϋπολογισμό, που ήδη όμως καρκινοβατεί. Και αυτό χωρίς να έχει ακόμα συμφωνηθεί και ξεκαθαριστεί από τους εταίρους αν θα απαιτήσουν μέτρα για κάλυψη του δημοσιονομικού κενού του 2015 –και πόσα. Πρακτικά, από την αξιολόγηση της Τρίτης στο Γιούρογκρουπ θα κριθεί αν, στο πλαίσιο της νέας συμφωνίας, η κυβέρνηση θα μπορέσει να «περάσει» και μονομερώς ορισμένα δικά της μέτρα ή να ακυρώσει άλλα «μνημονιακά» που είχαν δρομολογηθεί.

Τι μένει και τι φεύγει
Η επιλογή μέτρων λιτότητος από μία κυβέρνηση της ριζοσπαστικής αριστεράς μόνο απλή υπόθεση δεν θεωρείται πάντως, παρότι θα χαραχτούν με δεδομένο τον στόχο για πολύ μικρότερα δημοσιονομικά πρωτογενή πλεονάσματα για το 2015 και εφεξής. Αν και δεν έχει ακόμη συμφωνηθεί πόσο θα «χαλαρώσουν» σε συμφωνία με τους εταίρους, θεωρείται βέβαιο πως θα πρέπει να οδηγούν σε πρωτογενές πλεόνασμα τουλάχιστον 1% του ΑΕΠ (μπορεί και 1,5% αν φανεί ότι οι ρυθμοί Ανάπτυξης έχουν επιβραδυνθεί πέραν των αρχικών προβλέψεων στο α΄τρίμηνο του έτους).

Λόγω της «χαλάρωσης» των δημοσιονομικών στόχων όμως, η κυβέρνηση θεωρεί πως έχει ένα περιθώριο να μην αντικαταστήσει παλαιά μέτρα με νέα. Στο πλαίσιο αυτό η κυβέρνηση έχει αποκλείσει εκ των προτέρων τα μέτρα του email Χαρδούβελη, δηλαδή αύξηση του ΦΠΑ στα ξενοδοχεία ή στα νησιά και τις μειώσεις των επικουρικών συντάξεων.

Αν και δεν θέλει να μπαίνει στη λογική των «ισοδυνάμων αντίμετρων», η κυβέρνηση πρέπει να αποδείξει ότι για τους επόμενους 4 τουλάχιστον μήνες ως τον Ιούνιο, θα μπορεί να καλύψει τις απώλειες (ή να μην έχει μεγαλύτερες), από τα εξής μέτρα:

1. Ρυθμίσεις χρεών: η κυβέρνηση θεωρεί ότι μπορεί να προχωρήσει έστω και μονομερώς στις ρυθμίσεις χρεών, προσδοκώντας εισπράξεις που δεν απέφεραν ως τώρα οι προηγούμενες ρυθμίσεις. Είναι σχεδόν βέβαιον ότι η γνωμοδότηση των τεχνοκρατών της ΕΚΤ και το ΔΝΤ θα «ψαλιδίζει» τις προβλέψεις εσόδων της κυβέρνησης και θα πιέσουν για επιμέρους αλλαγές. Δεδομένου μάλιστα ότι τελική διορία για εφάπαξ εξόφληση παλαιών οφειλών θα λήγει τέλος Απριλίου, η είσπραξη θα φανεί τον Μάιο, με αποτέλεσμα να μπορεί το μέτρο να απορριφθεί στην αξιολόγηση της Τρόικας των δανειστών που θα γίνει τον Απρίλιο. Δύσκολα θα αποφύγουν πάντως κάποιες μικρές τουλάχιστον διορθωτικές κινήσεις, όπως πχ να μπουν δικλείδες ασφαλείας για να μην «τρυπώσουν» μεγαλοφειλέτες που έχουν αλλά δεν θέλουν να πληρώσουν τα χρέη τους.

2. Μέτρα πάταξης της φοροδιαφυγής: στην κυβέρνηση θεωρούν ότι, κατ’αρχάς τουλάχιστον, τα σκληρά μέτρα κατά της φοροδιαφυγής «θα αρέσουν πολύ» στους ξένους, γιατί θα κτυπούν την διαφθορά και την υψηλή διαπλοκή που δεν πλήρωσε ποτέ τους φόρους που έπρεπε. Η απόδοση των μέτρων όμως πρέπει να φανεί τάχιστα, ώστε να μην «σκαλώσουν» και αυτά στην αξιολόγηση τον Απρίλιο.

3. Προστασία α΄κατοικίας: παρά τις επιφυλάξεις που πάντα είχαν οι δανειστές σε τέτοιες ρυθμίσεις, δεν θεωρείται πως συντρέχει λόγος ανησυχίας στην αξιολόγηση γιατί ισχύει ούτως ή άλλως ο νόμος Κατσέλη που καλύπτει όλες τις κατοικίες και όχι μόνον την πρώτη.

4. Επαναπρόσληψη 5.500 δημοσίων υπαλλήλων: θα καλυφθούν με επί μέρους εξοικονομήσεις των υπουργείων και το δημοσιονομικό κόστος δεν θεωρείται σημαντικό, καθώς μάλιστα προβλεπόταν για φέτος και πρόσληψη 1.500 νέων δημοσίων υπαλλήλων.

5. Νέος ΦΜΑΠ: η κατάργηση του ΕΝΦΙΑ για το 2015 θα σημάνει απώλειες 2,6 δισ. ευρώ και από τον νέο φόρο Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας δεν μπορεί να αναμένει περισσότερα από 1,7-2 δισ. το πολύ. Στην πράξη, είναι από τα μέτρα που θα προταθούν αλλά κινδυνεύει να απορριφθεί, αν δεν συνοδευτεί από ισχυρά μέρα είσπραξης.

6. Αποκρατικοποιήσεις αεροδρομίων κλπ: ίσως ο πιο μεγάλος πονοκέφαλος της κυβέρνησης, που φοβάται και εσωτερικούς «κλυδωνισμούς» καθώς ήδη οι αρμόδιοι υπουργοί είχαν σπεύσει να προαναγγείλουν «πάγωμα» και επανεξέταση. Ειδικά όμως για τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια που θεωρείται ώριμη και άμεσα εκτελέσιμη, καθώς έχει βρεθεί και ο επενδυτής που θα καταβάλει 1,4 δισ. ευρώ, η απόφαση δεν μπορεί να καθυστερήσει, ούτε να περιφρονηθεί, ιδίως όσο καθυστερούν οι εκταμιεύσεις δόσεων ή η επιστροφή των 1,9 δισ. ευρώ από τη ΕΚΤ.

Ακόμα και αν εγκριθεί όμως ο κατάλογος Βαρουφάκη με τα νέα μέτρα, χρήματα δεν διαφαίνεται όμως πως θα έρθουν πριν τον Απρίλιο και μετά από θετική αξιολόγηση των δανειστών επί των ως τότε αποτελεσμάτων από την εφαρμογή τους.

protothema.gr

Η αντιπαράθεση ανάμεσα στην Ελλάδα και τους δανειστές της, για το πώς θα προχωρήσει το πρόγραμμα, ενέχει κινδύνους για κρίση ρευστότητας και πιστωτική κρίση, που θα μπορούσε να οδηγήσει τη χώρα εκτός ευρώ, αναφέρει το Bloomberg, που αναλύει το χειρότερο σενάριο για την Ελλάδα.

Σύμφωνα με αυτό, η ελληνική κυβέρνηση, εταιρείες και δανειστές έχουν χάσει ουσιαστικά την πρόσβαση στις διεθνείς αγορές, εξαιτίας της αβεβαιότητας για το μέλλον της χώρας. Οι υπάρχουσες πηγές ρευστότητας είναι τα κεφάλαια διάσωσης από τις χώρες της ευρωζώνης, του ΔΝΤ και της ΕΚΤ.

Η αποτυχία να βρεθεί συμβιβασμός σημαίνει ότι αυτές οι πληρωμές θα σταματήσουν. Κάτι που σημαίνει την αδυναμία της χώρας να εξυπηρετήσει τις δανειακές υποχρεώσεις της, που φτάνουν στα 22 δισεκατομμύρια ευρώ φέτος χωρίς τα έντοκα γραμμάτια, σύμφωνα με τον προϋπολογισμό του 2015.
«Αν η ΕΚΤ θεωρήσει ότι οι συνομιλίες σταμάτησαν, υπάρχει ο κίνδυνος να αναστείλει τον ELA, αφήνοντας ίσως την Ελλάδα δίχως άλλη επιλογή παρά να βγει από την ευρωζώνη», ανέφερε η Τζένιφερ ΜακΚίον, επικεφαλής οικονομολόγος του Capital Economics Ltd. στο Λονδίνο.

Η έλλειψη πρόσβασης στα κεφάλαια διάσωσης θα σήμαιναν επίσης ότι η Ελλάδα δεν θα μπορούσε να αποπληρώσει τα 15 δισ. ευρώ του βραχυπρόθεσμου χρέους που κατέχουν οι δανειστές της χώρας. Η απόφαση της ΕΚΤ να μην αποδέχεται τα ελληνικά ομόλογα ως εγγύηση για τη χρηματοδότηση επιχειρήσεων και η επιτάχυνση των εκροών καταθέσεων περιορίζουν τη δυνατότητα των τραπεζών να αγοράσουν νέα ομόλογα.

Χωρίς πρόσβαση σε οποιαδήποτε πηγή χρηματοδότησης, το αναξιόχρεο κράτος και οι τράπεζές του θα έπρεπε να αρχίσουν να χρησιμοποιούν ένα νέο νόμισμα, καθώς καμία οικονομία δεν μπορεί να επιβιώσει χωρίς ρευστό. Αυτή θα ήταν η αρχή μίας de-facto εξόδου από την ευρωζώνη, προκαλούμενη από την ανικανότητα της Ελλάδας να αντιμετωπίσει ένα πρόβλημα ρευστότητας που φτάνει τα 96 δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Bloomberg.

Συγκεκριμένα, υπάρχουν 10.9 δισ. ευρώ στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της Ελλάδας που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών. Αν δεν ζητηθούν για τέτοια χρήση, ή δεν υπάρχει πολιτική απόφαση στο Eurogroup για άλλη χρήση αυτού του ποσού έως τις 28 Φεβρουαρίου, θα επιστραφεί στον Μηχανισμό Ευρωπαϊκής Χρηματοπιστωτικής σταθερότητας (EFSF).

Το 2012 τα μέλη της ευρωζώνης συμφώνησαν να μεταφέρουν στην Ελλάδα τα κέρδη των εθνικών τραπεζών τους και της ΕΚΤ από τα ελληνικά ομόλογα, με την προϋπόθεση ότι η χώρα θα τηρήσει τις δεσμεύσεις του προγράμματος. Σύμφωνα με την τελευταία αξιολόγηση του ΔΝΤ, προβλεπόμενα κέρδη από αυτή τη συμφωνία για το 2015 και 2016 είναι 3,7 δισ. ευρώ και άλλα 1,9 δισ. Εκκρεμούν από το 2014.

Αν η Ελλάδα ολοκληρώσει την τελευταία αξιολόγηση του τρέχοντος προγράμματος ή ζητήσει παράταση, θα μπορεί να πάρει τα 1,8 δισ. που εκκρεμούν από τις δεσμεύσεις του EFSF. Αν και το πρόγραμμα της ΕΕ εκπνέει στις 28 Φεβρουαρίου, ένα παράλληλο πρόγραμμα του ΔΝΤ ολοκληρώνεται την επόμενη χρονιά. Η αποτυχία συμφωνίας σε ένα πρόγραμμα με την ευρωζώνη θα σημαίνει ότι το ΔΝΤ δεν θα εκταμιεύσει τις δόσεις του δικού του προγράμματος περίπου 12,5 δισ. που εκκρεμούν.

Οι ελληνικές τράπεζες επιβιώνουν χάρη στη σανίδα σωτηρίας του ELA, που υπόκειται στην έγκριση της ΕΚΤ. Σήμερα αυτή ανέρχεται στα 65 δισ. Ευρώ, αλλά αν στο τέλος του μήνα δεν υπάρχει συμφωνία, τότε η ΕΚΤ θα μπορούσε να διακόψει την πρόσβαση στα κεφάλαια του ELA.

thetoc.gr