κερδισμένοι είναι όσοι προχωρούν τώρα στην αγορά ενός ακινήτου αφού θα λαμβάνεται υπόψη η συνολική πραγματική δαπάνη

 

Ετσι ουσιαστικά θα έχουμε «πόθεν έσχες» δύο ταχυτήτων. Στη μία ταχύτητα τα ακίνητα τα οποία μεταβιβάστηκαν ως τις 30 Οκτωβρίου και στη δεύτερη εκείνα που θα μεταβιβαστούν από αυτή την ημερομηνία και μετά.

 

Οι κερδισμένοι είναι προφανές ποιοι είναι. Αυτοί που αγόρασαν ή θα αγοράσουν ακίνητο μετά τις 31 Οκτωβρίου.

Οι πρώτοι θα κληθούν στις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβάλλουν το 2015 να δικαιολογήσουν μεγαλύτερο ποσό δαπάνης από αυτό που πραγματικά κατέβαλαν. Αντίθετα οι δεύτεροι θα πρέπει να δηλώσουν μικρότερα εισοδήματα για να δικαιολογήσουν την αγορά.

 

Για παράδειγμα ένας φορολογούμενος που αγόρασε τον Σεπτέμβριο μια κατοικία έναντι 100.000 ευρώ με αντικειμενική αξία 170.000 ευρώ θα πρέπει να δικαιολογήσει στην εφορία την προέλευση κεφαλαίων ύψους 170.000 ευρώ ενώ στην πραγματικότητα έχει καταβάλει 100.000 ευρώ για την απόκτηση του ακινήτου.
Αν δεν καταφέρει να δικαιολογήσει την προέλευση των χρημάτων ο νόμος προβλέπει ότι θα πρέπει να πληρώσει φόρο εισοδήματος επί του ποσού του τιμήματος που δεν θα μπορέσει να καλύψει καθώς αυτό θα αντιμετωπιστεί ως φορολογητέο εισόδημα.

Το τίμημα για την αγορά του ακινήτου αναγράφεται στη φορολογική δήλωση. Αν δεν δικαιολογηθεί με κάποιο τρόπο (π.χ. τραπεζικός δανεισμός, ανάλωση κεφαλαίου, πώληση περιουσιακών στοιχείων) τότε θα φορολογηθεί ως εισόδημα με συντελεστή έως 42% και με ειδική εισφορά αλληλεγγύης 4%. Έτσι πέρα από το φόρο μεταβίβασης και τα υπόλοιπα έξοδα (συμβολαιογραφικά και μεταγραφής) ο αγοραστής κινδυνεύει να βρεθεί αντιμέτωπος με την επιβολή έξτρα φόρου.

 

Αντίθετα κερδισμένοι είναι όσοι προχωρούν τώρα στην αγορά ενός ακινήτου αφού θα λαμβάνεται υπόψη η συνολική πραγματική δαπάνη (δηλωθέν τίμημα, φόροι και λοιπά έξοδα).

 

Σύμφωνα με τη νέα διάταξη σε κάθε περίπτωση απόκτησης ακινήτου, η δαπάνη αγοράς που λαμβάνεται υπόψη ως τεκμήριο για τον προσδιορισμό του εισοδήματος του αγοραστή δεν θα υπολογίζεται πλέον με βάση την αντικειμενική αξία αλλά με βάση την τιμή που αναγράφεται στο συμβόλαιο ακόμη κι αν αυτή είναι μικρότερη από την αντικειμενική.

 

Συγκεκριμένα, ως τίμημα αγοράς του ακινήτου θα λαμβάνεται υπόψη το ποσό της συνολικής επιβάρυνσης του αγοραστή όπως αυτό προκύπτει από το συμβόλαιο, δηλαδή το άθροισμα του δηλωθέντος τιμήματος, των φόρων και των λοιπών εξόδων που καταβλήθηκαν.

 

Η διάταξη αυτή αναμένεται να μειώσει σημαντικά τα ποσά των τεκμηρίων αγοράς ακινήτων που θα καλούνται να καλύψουν οι φορολογούμενοι στις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος που θα υποβάλλουν το 2015 και τα επόμενα έτη.

 

Για παράδειγμα φορολογούμενος πραγματοποιεί αγορά ακινήτου στις 30 Νοεμβρίου 2014 με πραγματικό τίμημα 110.000 ευρώ και λοιπά έξοδα (φόρος μεταβίβασης, συμβολαιογράφος, έξοδα μεταγραφής κλπ) που ανέρχονται σε 5.500 ευρώ. Η αντικειμενική αξία ακινήτου είναι 160.000 ευρώ. Η δαπάνη απόκτησης με την οποία θα επιβαρυνθεί ο φορολογούμενος και την οποία θα πρέπει να καλύψει είναι αυτή που προκύπτει από το συμβόλαιο αγοράς δηλαδή 115.500 ευρώ (110.000 τίμημα + 5.500 λοιπά έξοδα). Το ποσό της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου, δηλαδή 160.000 ευρώ, δεν λαμβάνεται υπόψη καθόλου για τον υπολογισμό της δαπάνης απόκτησης του ακινήτου.

newsit.gr

 

Το μέτρο αναμένεται να φέρει μεγάλη ανάσα στην αγορά ακινήτων σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Οικονομικών. Εκτιμάται ότι θα εξαλείψει ένα από τα εμπόδια που υπήρχαν μέχρι τώρα στην αγορά, δηλαδή ο αγοραστής ακινήτου να είναι αναγκασμένος να δικαιολογεί κεφάλαια μεγαλύτερα από αυτά που καταβάλλει επειδή λόγω της κρίσης οι αντικειμενικές τιμές βρίσκονται σε επίπεδα υψηλότερα από τις εμπορικές που έχουν υποστεί βουτιά.

 

Με την τροπολογία εξορθολογίζεται ο τρόπος φορολόγησης των αγροτών βάση των τεκμηρίων από το 2015. Έτσι οι αγρότες στην περίπτωση φορολόγησής τους με βάση τα τεκμήρια όταν το δηλωθέν εισόδημα τους είναι μικρότερο από αυτά θα φορολογούνται με συντελεστή 13% για τη διαφορά. Το ισχύον καθεστώς προέβλεπε ότι θα φορολογούνταν με συντελεστή 26%.

Επίσης προβλέπονται μεταξύ άλλων:

-Η απαλλαγή από το τέλος επιτηδεύματος φορολογούμενων με αναπηρία άνω του 80%

- Διαφορές στα τεκμήρια θα μπορούν να καλύπτουν και από τον σύζυγό ή τη σύζυγο του φορολογούμενου

- Το δημόσιο θα ορίζει μίσθωμα για την παραχώρηση τμημάτων του αιγιαλού ανάλογα με το είδος της παραχώρησης ( λιμάνι ή άλλη χρήση). Αυτό θα αναπροσαρμόζεται ανά πενταετία αν διαπιστώνεται σημαντική αύξηση της μισθωτικής αξίας του ακινήτου.

- Ταχύτερες διαδικασίες έξωσης από το ΤΑΙΠΕΔ για κρατικά ακίνητα που προορίζονται για αξιοποίηση. Ο εισαγγελέας Πρωτοδικών θα διατάσσει την έξωση όσων τα έχουν καταλάβει και θα επιβάλει και ποινές.

 

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

 

Με τη νέα ρύθμιση θα αποσυνδέεται το τεκμήριο απόκτησης ενός ακινήτου από την αντικειμενική αξία, η οποία στις περισσότερες περιπτώσεις είναι πολύ υψηλότερη από την εμπορική αξία του ακινήτου.

 

Ουσιαστικά το «πόθεν έσχες» δεν θα εφαρμόζεται στην αντικειμενική αξία του ακινήτου, όπως ισχύει σήμερα, αλλά στην πραγματική τιμή πώλησης του ακινήτου, ενώ παράλληλα θα λαμβάνονται υπόψη και οι υπόλοιπες δαπάνες, όπως ο φόρος που καταβλήθηκε και τα έξοδα μεταβίβασης του ακινήτου (έξοδα συμβολαιογράφου, μετεγγραφής κ.λπ.). Έτσι η εφορία θα δέχεται το ποσόν της συναλλαγής που θα αναγράφει ο αγοραστής στο συμβόλαιο αγοράς, όποιο και αν είναι αυτό, χωρίς να λαμβάνει υπόψη την αντικειμενική αξία. Η νέα διάταξη μπορεί στην πράξη να καταργεί το «πόθεν έσχες», αφού η εφορία θα δέχεται το τίμημα που αναγράφεται στο συμβόλαιο αγοράς και όχι την αξία που υπολογίζεται σήμερα με βάση την υψηλότερη αντικειμενική αξία, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι καταργείται το τεκμήριο απόκτησης περιουσιακών στοιχείων και κυρίως ότι δεν θα γίνεται έλεγχος σε κάθε «ύποπτη» συναλλαγή.

 

Όπως αναφέρει αρμόδιος παράγοντας του υπουργείου Οικονομικών, η νέα ρύθμιση έρχεται να διευκολύνει τους αγοραστές ακινήτων και να δώσει «ανάσα» στην κτηματαγορά και όχι για να ανοίξει «παράθυρο» για παράτυπες συναλλαγές.

 

Αυτό σημαίνει ότι υποθέσεις αγοραπωλησίας ακινήτων με μεγάλη διαφορά μεταξύ της αντικειμενικής αξίας και της τιμής που αναγράφονται στο συμβόλαιο θα μπαίνουν αμέσως στο στόχαστρο των φοροελεγκτών και θα ερευνώνται ύποπτες συναλλαγές και εικονικές πωλήσεις ακινήτων που γίνονται κυρίως μεταξύ συγγενικών προσώπων για να γλιτώσουν φόρους ή τις κατασχέσεις, αν πρόκειται για οφειλέτες του Δημοσίου. Έτσι όλες οι αγοραπωλησίες ακινήτων με μεγάλη και αδικαιολόγητη διαφορά μεταξύ της αντικειμενικής αξίας και του τιμήματος που αναγράφεται στο συμβόλαιο θα ερευνώνται και ο έλεγχος θα επεκτείνεται στους πωλητές, τους αγοραστές, αλλά και τους συμβολαιογράφους. «Δεν μπορεί η αντικειμενική αξία του ακινήτου να ανέρχεται σε 100.000 ευρώ και στο συμβόλαιο να αναγράφεται τιμή πώλησης 10.000 ευρώ. Αυτές οι υποθέσεις θα ελέγχονται», σημειώνει ο ίδιος παράγοντας του υπουργείου Οικονομικών.

 

Σε κάθε περίπτωση η νέα ρύθμιση αναμένεται να «ξεπαγώσει» πολλές αγοραπωλησίες ακινήτων που αυτή τη στιγμή βρίσκονται στον «αέρα», καθώς οι αγοραστές αδυνατούν να δικαιολογήσουν στην εφορία τη δαπάνη απόκτησης των ακινήτων, η οποία υπολογίζεται με βάση τις υψηλές αντικειμενικές αξίες και υπερβαίνει το πραγματικό τίμημα.

 

Για παράδειγμα, ένας φορολογούμενος που αγοράζει μια κατοικία έναντι 100.000 ευρώ με αντικειμενική αξία 170.000 ευρώ θα πρέπει να δικαιολογήσει στην εφορία την προέλευση κεφαλαίων ύψους 170.000 ευρώ, ενώ στην πραγματικότητα έχει καταβάλει 100.000 ευρώ για την απόκτηση του ακινήτου. Αν δεν καταφέρει να δικαιολογήσει την προέλευση των χρημάτων, ο νόμος προβλέπει ότι θα πρέπει να πληρώσει φόρο εισοδήματος επί του ποσού του τιμήματος που δεν θα καταφέρει να δικαιολογήσει, καθώς αυτό θα αντιμετωπιστεί ως φορολογητέο εισόδημα. Το τίμημα για την αγορά του ακινήτου αναγράφεται στη φορολογική δήλωση. Αν δεν δικαιολογηθεί με κάποιο τρόπο (π.χ. τραπεζικός δανεισμός, ανάλωση κεφαλαίου, πώληση περιουσιακών στοιχείων) τότε θα φορολογηθεί ως εισόδημα με συντελεστή έως 42% και με ειδική εισφορά αλληλεγγύης έως 4%. Έτσι πέρα από τον φόρο μεταβίβασης και τα υπόλοιπα έξοδα (συμβολαιογραφικά και μετεγγραφής) ο αγοραστής κινδυνεύει να βρεθεί αντιμέτωπος με την επιβολή έξτρα φόρου.

 

Aπόκλιση
Τα στοιχεία από την κτηματαγορά δείχνουν ότι οι τιμές στις οποίες κλείνονται οι συμφωνίες είναι χαμηλότερες κατά 50% - 60% από τις τιμές της εφορίας. Κτηματομεσίτες και συμβολαιογράφοι κάνουν λόγο για τυφλό «πόθεν έσχες» που υπολογίζεται με βάση τις εκτός πραγματικότητας πλέον αντικειμενικές αξίες και προκαλεί αλυσιδωτές παρενέργειες δημιουργώντας αγορά των «ολίγων», οι οποίοι μπορούν να αποκτούν ακίνητα σε ιδιαίτερα χαμηλές τιμές και ταυτόχρονα να καλύπτουν με τα εισοδήματά τους τη δαπάνη απόκτησης.

 

Στην πραγματική τιμή
Το πόθεν έσχες δεν θα εφαρμόζεται στην αντικειμενική αξία του ακινήτου, όπως ισχύει σήμερα, αλλά στην πραγματική τιμή πώλησης του ακινήτου, ενώ παράλληλα θα λαμβάνονται υπόψη και οι υπόλοιπες δαπάνες, όπως ο φόρος που καταβλήθηκε και τα έξοδα μεταβίβασης του ακινήτου (έξοδα συμβολαιογράφου, μετεγγραφής κ.λπ.)

 

Έλεγχος
Η νέα διάταξη μπορεί στην πράξη να καταργεί το πόθεν έσχες, αφού η εφορία θα δέχεται το τίμημα που αναγράφεται στο συμβόλαιο αγοράς και όχι την αξία που υπολογίζεται σήμερα με βάση την υψηλότερη αντικειμενική αξία, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι καταργείται το τεκμήριο απόκτησης περιουσιακών στοιχείων και κυρίως ότι δεν θα γίνεται έλεγχος σε κάθε «ύποπτη» συναλλαγή.

imerisia.gr

Τα δεσμά της κτηματαγοράς από την εφαρμογή του πόθεν έσχες στις μεταβιβάσεις ακινήτων, που επιβάλλεται σήμερα επί των υψηλών αντικειμενικών αξιών τους, σπάει το υπουργείο Οικονομικών σύμφωνα με «Τα Νέα».

 

Με νομοθετική διάταξη, που είναι ήδη έτοιμη και αναμένεται να κατατεθεί εντός των επόμενων ωρών στη Βουλή, ορίζεται ότι το πόθεν έσχες θα εφαρμόζεται ότι στην αντικειμενική αξία του ακινήτου, όπως συμβαίνει σήμερα, αλλά στην πραγματική τιμή πώλησης που θα αναγράφεται στο συμβόλαιο.

 

Αυτό σημαίνει ότι ο αγοραστής και ο πωλητής θα μπορούν να συμφωνούν την τιμή την οποία θα αναγράφουν στο συμβόλαιο σε επίπεδα ακόμη και πολύ χαμηλότερα από πραγματικό τίμημα της μεταβίβασης. Έτσι ουσιαστικά θα γλιτώνουν το πόθεν έσχες.

 

Για την προσαρμογή των αντικειμενικών οι φορολογούμενοι θα πρέπει να περιμένουν έως το 2016. Στο υπουργείο Οικονομικών έχει συστηθεί ειδική επιτροπή η οποία έχει αναλάβει να δημιουργήσει μια βάση δεδομένων στην οποία οι αντικειμενικές αξίες θα υποκατασταθούν από τις πραγματικές. Η διαδικασία, όμως, θα πάρει καιρό καθώς οι αγοραπωλησίες σήμερα είναι ελάχιστες, με αποτέλεσμα σε πολλές περιοχές να μην υπάρχει καθόλου εικόνα για τις πραγματικές τιμές.

Έτοιμη ρύθμιση έχει η κυβέρνηση σύμφωνα με την οποία αποσυνδέεται το τεκμήριο απόκτησης ενός ακινήτου από την αντικειμενική αξία, η οποία στις περισσότερες περιπτώσεις είναι πολύ υψηλότερη από την εμπορική αξία, σύμφωνα με το Έθνος.

 

Η σχετική διάταξη είναι πιθανό να κατατεθεί εντός της προσεχούς εβδομάδας και θα προβλέπει την εφαρμογή του «πόθεν έσχες» όχι στην αντικειμενική αξία του ακινήτου, όπως ισχύει σήμερα, αλλά στην πραγματική τιμή πώλησης με στόχο να ξεμπλοκάρει αγοραπωλησίες ακινήτων στις οποίες οι αγοραστές κάνουν πίσω εξαιτίας του «πόθεν έσχες».

 

Το υπουργείο Οικονομικών θα υποβάλει στην τρόικα σχέδιο για τη μείωση των αντικειμενικών αξιών 15% κατά μέσο όρο από την 1/1/2015, δύο δηλαδή χρόνια νωρίτερα από την προγραμματισμένη αναπροσαρμογή των αντικειμενικών, προκειμένου να συγκλίνουν κατά το δυνατόν με τις αγοραίες αξίες.

 

Ενδεχόμενη μείωση των αντικειμενικών αξιών θα οδηγήσει σε αποκλιμάκωση σειράς φόρων που επιβαρύνουν τα ακίνητα, με κυριότερο τον ΕΝΦΙΑ, το φόρο μεταβίβασης, γονικών παροχών κτλ κτλ.