Την απόλυτη αποτυχία του πολυδιαφημισμένου προγράμματος μετατροπής της απασχόλησης με δελτίο παροχής υπηρεσιών σε μισθωτή εργασία, που χρηματοδοτείται από τον ΟΑΕΔ, παραδέχονται τα συναρμόδια υπουργεία Εργασίας και Οικονομικών, καθώς ένα χρόνο μετά την έναρξή του, με κοινή υπουργική απόφαση, μειώνουν τους δυνητικά ωφελουμένους από 40.000 σε μόλις 2.000 άτομα.
Αντίστοιχα μειώνεται και ο προϋπολογισμός του προγράμματος, από τα 156,8 εκατ. ευρώ, σε 10 εκατ., εκ των οποίων μόλις 300.000 ευρώ θα δοθούν εντός του 2018.
Το πρόγραμμα επιδότησης, με έως και 350 ευρώ το μήνα, των εργοδοτών που θα δεχθούν να μετατρέψουν τους απασχολουμένους με δελτίο παροχής υπηρεσιών (μπλοκάκι) σε μισθωτούς με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας είχε εξαγγείλει πανηγυρικά ο ίδιος ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, κατά την επίσκεψή του στο υπουργείο Εργασίας, το καλοκαίρι του 2017.
Ηρθε, δε, να «καλύψει» το φαινόμενο της ψευδούς αυτοαπασχόλησης που στο παρελθόν είχε λάβει μεγάλες διαστάσεις καθώς στηρίχθηκε στην παράκαμψη όλου του θεσμικού πλαισίου προστασίας της εργασίας εις βάρος του εργαζομένου, σε ό,τι αφορά ωράρια, μισθούς, επιδόματα, δώρα εορτών, άδειες κ.λπ.
Αυτό είναι βέβαια και το ουσιαστικότερο πρόβλημα στην υλοποίηση του συγκεκριμένου προγράμματος, στο οποίο, εκ του αποτελέσματος, αρνήθηκαν να συμμετάσχουν οι εργοδότες.
Και αυτό γιατί, ενώ αναγνωρίζει ένα σοβαρό και υπαρκτό πρόβλημα, αυτό της υποκατάστασης της μισθωτής εργασίας με την ψευδο-αυτοαπασχόληση, δεν επιβάλλει την εφαρμογή της ισχύουσας εργατικής νομοθεσίας. Πριμοδοτεί όσους παρανομούν, υπό την προϋπόθεση να μετατρέψουν την ψευδώς δηλωμένη αυτοαπασχόληση σε αυτό που πραγματικά είναι, δηλαδή σε μισθωτή εργασία.
Η αποτυχία του προγράμματος δείχνει επίσης ότι ο σχεδιασμός νέων προγραμμάτων απαιτεί σοβαρή οργάνωση και γνώση της πραγματικής κατάστασης που επικρατεί στην εγχώρια αγορά εργασίας.
Ετσι, με την κοινή υπουργική απόφαση που υπογράφουν ο υφυπουργός Εργασίας Νάσος Ηλιόπουλος και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης από τον Οκτώβριο του 2018, και η οποία δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ στις 3 Δεκεμβρίου, το πρόγραμμα περιορίζεται δραστικά. Από το αρχικό κονδύλι της τάξης των 156,8 εκατ. ευρώ, απομένουν μόλις 10 εκατ. ευρώ, ενώ οι δυνητικοί δικαιούχοι του μειώνονται από τους 40.000 σε μόλις 2.000.
Στην υπουργική απόφαση μάλιστα, τα συναρμόδια υπουργεία υποστηρίζουν ότι η μείωση των κονδυλίων οφείλεται στην ανάγκη αναδιαμόρφωσης και ανακατανομής των προϋπολογισθεισών δαπανών κατ’ έτος έως το 2020, καθώς και στην ανάγκη ύπαρξης ανοικτών προγραμμάτων προώθησης της απασχόλησης.
Στο 18,6% η ανεργία
Εν τω μεταξύ, πτωτική πορεία ακολούθησε κατά τον περασμένο Σεπτέμβριο το ποσοστό ανεργίας, σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή, καθώς υποχώρησε στο 18,6% από 18,9% που είχε εκτιμηθεί ένα μήνα νωρίτερα, τον Αύγουστο, και από 20,8% που είχε καταγραφεί πριν από ένα έτος. Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν ότι οι άνεργοι μειώθηκαν κατά 111.221 άτομα σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2017, μείωση της τάξης του 11,1%. Αν η σύγκριση γίνει με τον Αύγουστο του 2018, διαπιστώνεται μείωση της τάξης του 1,1% καθώς οι άνεργοι μειώθηκαν κατά 10.154 άτομα. Αντίστροφη πορεία ακολούθησε ο αριθμός των απασχολουμένων. Συγκεκριμένα, αυξήθηκαν κατά 88.205 άτομα σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2017 (αύξηση 2,3%). Σε σχέση με τον περασμένο Αύγουστο, οι απασχολούμενοι αυξήθηκαν μέσα σε ένα μήνα, κατά 18.240 άτομα, ήτοι 0,5%.
Βέβαια, η ανεργία συνεχίζει να πλήττει πολύ πιο έντονα τις γυναίκες (23,4%), σε σχέση με τους άνδρες (14,8%), ενώ ανησυχητικά υψηλό, στο 36,6% παραμένει το ποσοστό ανεργίας των νέων (από 15 έως 24 ετών). Αντίστοιχα, η ανεργία στις ηλικίες 25-34 ετών έφτασε τον Σεπτέμβριο της τρέχουσας χρονιάς στο 24,3%, έναντι 25,2% πριν από ένα έτος. Στις ηλικίες 35-44 ετών, που θεωρούνται και οι πιο παραγωγικές, η ανεργία εκτιμήθηκε φέτος στο 16,7%, όταν πριν από 12 μήνες ήταν στο 19,1%.
Σε επίπεδο περιφέρειας διαπιστώνεται ότι το χαμηλότερο ποσοστό ανεργίας έχει η Κρήτη (12,2%) ως απόρροια της εκτεταμένης θερινής τουριστικής περιόδου και της έντονης εποχικής απασχόλησης. Ακολουθούν η Πελοπόννησος, η Δυτική Ελλάδα και τα Ιόνια νησιά με 18,5% και με 18,6% το Αιγαίο. Αντίστροφα, η υψηλότερη ανεργία στη χώρα εντοπίστηκε τον Σεπτέμβριο με 23,4% στην Ηπειρο – Δυτική Μακεδονία και έπονται η Μακεδονία – Θράκη (19,5%) και με 19% η Αττική.
Δείτε οδηγίες για την εκκαθάριση των εισφορών για δύο κατηγορίες ασφαλισμένων
Οδηγίες για την εκκαθάριση των εισφορών δίνει εγκύκλιος του υπουργείου εργασίες για δύο κατηγορίες ασφαλισμένων.
Α) τους μισθωτούς που έχουν παράλληλα Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών (μπλοκάκι) ή δηλώνουν εισόδημα από αγροτικές δραστηριότητες.
Β) τα μπλοκάκια που ασφαλίζονται ως οιονεί μισθωτοί και η καταβολή των εισφορών επιμερίζεται μεταξύ των ασφαλισμένων και των εργοδοτών (αρθ.39 παρ. 9).
Υπενθυμίζουμε ότι ενώ για τους αμιγώς ελεύθερους επαγγελματίες η εκκαθάριση έχει ολοκληρωθεί από τον Μάιο, για αυτές τις δύο κατηγορίες ολοκληρώθηκε αυτές τις ημέρες.
Από αυτούς οι 162.000 έχουν χρεωστικά ειδοποιητήρια, ενώ οι 69.600 θα λάβουν επιστροφές, καθώς έχουν πιστωτικά ειδοποιητήρια (το 2016 είχαν χαμηλότερο εισόδημα από το 2015). Άλλοι 110.000 έχουν μηδενικά εκκαθαριστικά, καθώς δεν υπήρξε μεταβολή στο εισόδημά τους.
Όσοι έχουν χρεωστικό υπόλοιπο θα κληθούν να καταβάλλουν τις έξτρα εισφορές του 2017 σε 5 δόσεις .Αντιθέτως, όσοι διαπίστωσαν πως έχουν πιστωτικό υπόλοιπο επειδή κατέβαλλαν επιπλέον ποσό, αυτό τους επιστρέφεται αυτόματα εντός 2μήνου, εκτός εάν υποβάλλουν αίτημα να μείνει το ποσό ως πιστωτικό υπόλοιπο στον ΕΦΚΑ. Ειδικότερα, αν πρόκειται για ποσό από 50,01 ευρώ και άνω, μπορεί να παραμείνει στο λογαριασμό τους, προκειμένου να συμψηφιστεί με εισφορές επόμενων μηνών. Αν πρόκειται για πιστωτικό υπόλοιπο έως 50 ευρώ, θα συμψηφιστεί με επόμενη τρέχουσα εισφορά. Εάν υπάρχουν καθυστερούμενες εισφορές του 2018, αυτές εξοφλούνται από το πιστωτικό υπόλοιπο.
Ειδικά για τα μπλοκάκια του άρθρου 39. παρ. 9 η εγκύκλιος διευκρινίζει ότι παρά τον επιμερισμό των εισφορών, εξακολουθούν να είναι ελεύθεροι επαγγελματίες και ως εκ τούτου εφαρμόζονται για την εκκαθάριση των εισφορών στα μπλοκάκια που ασφαλίζονται ως οιονεί γι αυτούς οι αντίστοιχες προβλέψεις ως προς το ανώτατο και κατώτατο πλαφόν μηνιαίου εισοδήματος. Συνεπώς :
Για τα μπλοκάκια του άρθρου 39 παρ. 9
· Ελέγχεται αν υπάρχει υπέρβαση του ανώτατου ασφαλιστέου εισοδήματος που είναι 5.860 ευρώ το μήνα. Αν έχουν καταβληθεί εισφορές επί υψηλότερου εισοδήματος, το επιπλέον ποσό επιστρέφεται.
· Αν έχουν καταβάλει χαμηλότερη εισφορά από την προβλεπόμενη ελάχιστη (με πλαφόν εισοδήματος τα 586 ευρώ για άνω 5ετίας και 410 ευρώ για κάτω 5ετίας) η διαφορά πρέπει να καταβληθεί από τον ασφαλισμένο στον ΕΦΚΑ.
· Επίσης, πρέπει να εισπραχθεί η εισφορά των 10 ευρώ για τον Λογαριασμό Ανεργίας Ανεξάρτητα Απασχολούμενων. Η οφειλή εξοφλείται σε 5 δόσεις.
· Για μήνες που δεν έχουν υποβληθεί ΑΠΔ ο ασφαλισμένος καταβάλει εισφορές ελεύθερου επαγγελματία ή αυτοαπασχολούμενου.
Για τους παραλλήλως απασχολούμενους διευκρινίζεται ότι :
· ελέγχεται σε μηνιαία βάση εάν ασκήθηκε ταυτόχρονα μισθωτή και μη μισθωτή απασχόληση, ανεξάρτητα εάν τα ένσημα είναι 25 το μήνα.
· λαμβάνονται υπόψη οι μηνιαίες ΑΠΔ του 2017 και το εισόδημα από την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας το 2016.
· εισφορά ανεργίας εισπράττεται μόνο από τη μισθωτή απασχόληση.
· Αν υπάρχει εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα μικρότερο των €4.923,12 ετησίως, δεν προκύπτει υποχρέωση καταβολής εισφορών.
· Η εισφορά για ΛΑΕ δεν καταβάλλεται, εφόσον έχει καταβληθεί εισφορά υπέρ ΟΑΕΔ.