Συνθήκες έκτακτης ανάγκης διαμορφώνονται τις τελευταίες εβδομάδες στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, εξαιτίας της πρωτοφανούς αύξησης του αριθμού των παράτυπων μεταναστών.

Στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η «Κ» αποτυπώνουν τριπλασιασμό των παράτυπων μεταναστών που συνελήφθησαν από τις λιμενικές αρχές το διάστημα Ιανουαρίου – Μαρτίου 2015 σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι. Συγκεκριμένα, το α΄ τρίμηνο του έτους διασώθηκαν από το προσωπικό του Λιμενικού Σώματος 10.445 αλλοδαποί, που εντοπίστηκαν να μπαίνουν παράτυπα στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, τη στιγμή που ο αριθμός τους το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι ήταν 2.863.

Μόλις χθες ανακοινώθηκε ότι πλωτό του Λιμενικού περισυνέλεξε 43 μετανάστες που επέβαιναν σε ακυβέρνητο φουσκωτό σκάφος στη θαλάσσια περιοχή βορειοανατολικά της Ρόδου. Στην Κω, αντίστοιχα, στρατιωτικό παρατηρητήριο εντόπισε χθες το πρωί φουσκωτή βάρκα με 38 παράτυπους μετανάστες, που επίσης περισυνελέγησαν από το Λιμενικό. «Τα περιστατικά είναι πλέον καθημερινά», λέει στην «Κ» στέλεχος του Λιμενικού στα Δωδεκάνησα και χαρακτηρίζει «Γολγοθά» την προσπάθεια που καταβάλλεται για τη διαχείριση του φαινομένου, καθ’ ότι, όπως λέει, «στα Δωδεκάνησα δεν υπάρχουν υποδομές και επομένως οι παράτυποι μετανάστες φιλοξενούνται υπό άθλιες συνθήκες σε λιμεναρχεία και αστυνομικά τμήματα».

Από την αρχή του έτους μέχρι την 31η Μαρτίου το Λιμενικό στην Κω συνέλαβε 518 παράτυπους μετανάστες (αντί 154 πέρυσι), ενώ τη Δευτέρα επτά μετανάστες έχασαν τη ζωή τους σε ναυάγιο δουλεμπορικού σκάφους με προορισμό την Κω, στα τουρκικά χωρικά ύδατα. Ακόμη εντονότερο είναι το πρόβλημα στη Λέσβο και δευτερευόντως στη Χίο και στη Σάμο, όπως εξάλλου είχε αναδείξει η «Κ» σε δημοσίευμά της την 1η Απριλίου με τίτλο «Μυτιλήνη όπως Λαπεντούζα». Στη Λέσβο, συγκεκριμένα, το Λιμενικό έχει εντοπίσει και περισυνελέξει από την αρχή του χρόνου 5.123 αλλοδαπούς, τους μισούς, δηλαδή, από τους συνολικά 10.445 συλληφθέντες μετανάστες. Τη Δευτέρα, ενδεικτικά, στη θαλάσσια περιοχή «Συκαμινέας» και στην ακτή «Αμμουδέλι» βρέθηκαν 26 και 50 αλλοδαποί αντίστοιχα, οι οποίοι και συνελήφθησαν για παράνομη είσοδο στη χώρα. «Εχουμε να κάνουμε με ένα ανθρώπινο ποτάμι, έχουμε πενταπλασιασμό και όχι απλά μια μικρή αύξηση», γράφει πρόσφατη ανακοίνωση της Ενωσης Προσωπικού Λιμενικού Σώματος Λέσβου – Λήμνου – Αγ. Ευστρατίου.

Οχι τυχαία, τη Λέσβο επισκέφθηκε την Τρίτη ο υπαρχηγός του Λιμενικού Σώματος, ενώ αποφασίστηκε να διατεθεί στο Λιμεναρχείο Μυτιλήνης και νεοαποκτηθέν από την Κροατία ναυαγοσωστικό σκάφος μήκους 27 μέτρων. «Το πρόβλημα είναι εντονότερο σε εμάς γιατί τη Λέσβο επιλέγουν κυκλώματα δουλεμπόρων που εδρεύουν τόσο στην Κωνσταντινούπολη όσο και στη Σμύρνη», εξηγεί αξιωματικός του Λιμεναρχείου Λέσβου. Ο ίδιος αξιωματικός, απαντώντας σε ερώτημα σχετικά με τη ραγδαία αύξηση των μεταναστευτικών ροών, αποκάλυψε ότι στις μίνι συνεντεύξεις (diebriefing) μετά τη διάσωσή τους οι αλλοδαποί ομολογούν στους Ελληνες αξιωματικούς ότι «ακούσαμε πως η Ελλάδα άνοιξε τα σύνορά της και πλέον μπορούμε να ταξιδέψουμε εύκολα στην Ευρώπη». «Τις ημέρες που δεν πνέουν ισχυροί άνεμοι καταγράφουμε 7 ή και 8 περιστατικά μέσα σε 24 ώρες. Με αυτά τα δεδομένα, τους καλοκαιρινούς μήνες θα φτάσουμε σε τρελά νούμερα», λέει ο ίδιος αξιωματικός.

2,5 εκατ. πρόσφυγες

Πράγματι, σε αυτήν την εκτίμηση φέρονται να έχουν καταλήξει και ανώτατοι αξιωματικοί στο Αρχηγείο του Λιμενικού Σώματος. Αποδίδουν την όξυνση του φαινομένου στη συνεχιζόμενη συριακή κρίση και προβλέπουν ότι οι συλλήψεις παράτυπων μεταναστών στα θαλάσσια σύνορα Ελλάδας – Τουρκίας θα ανέλθουν το 2015 σε 60.000 αντί 40.000 πέρυσι. Προσθέτουν, μάλιστα, πως υπάρχουν πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες στα απέναντι τουρκικά παράλια υπάρχουν συγκεντρωμένοι 2,5 εκατομμύρια πρόσφυγες οι οποίοι περιμένουν να μπουν παράτυπα στην Ελλάδα και στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Στην φωτογραφία: Μετανάστες στην αυλή του Λιμεναρχείου της Κω περιμένουν να λάβουν τη βεβαίωση εξάμηνης παραμονής στη χώρα και να πάρουν το πλοίο για τον Πειραιά. Δεν υπάρχουν υποδομές για να φιλοξενηθούν και καταλύουν πρόχειρα στο Λιμεναρχείο και στο αστυνομικό τμήμα.

Kαθημερινή

Σχετικά με το πρόβλημα προσωρινής φιλοξενίας του μεγάλου αριθμού των παράτυπων μεταναστών που βρίσκονται τις τελευταίες ημέρες στο νησί της Κω, ο Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου κ. Γιώργος Χατζημάρκος προέβη στην ακόλουθη δήλωση:

“Όπως σε κάθε σοβαρό και παγίως άλυτο πρόβλημα αυτού του τόπου, έτσι και αυτή την φορά περισσεύουν οι ανέξοδες κορώνες ενός ανόητου λαϊκισμού, από εκείνους που δεν έχουν την παραμικρή γνώση της πραγματικότητας, που οι “ευαισθησίες” τους ξυπνούν μόνο όταν ο κόμπος φτάσει στο χτένι και η κατάσταση τεθεί εκτός ορίων.

Προς όλους αυτούς, η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου διαμηνύει ότι δεν αποτελεί μέρος του προβλήματος, αλλά μέρος της λύσης του.

Είχαμε κρούσει πολύ νωρίς τον κώδωνα του κινδύνου για την έξαρση του προβλήματος, αλλά οι πάντες προτίμησαν να ακολουθήσουν την γνώριμη οδό, την εκ του ασφαλούς πεπατημένη της απραξίας.
Η περιφερειακή αρχή κινήθηκε στον αντίποδα.

Έχοντας πλήρη επίγνωση όσων θα ακολουθούσαν, δεν ενδώσαμε στον λαϊκισμό και τις κραυγές. Αψηφώντας το πολιτικό κόστος, προσεγγίσαμε ένα ζήτημα πρωτίστως ανθρωπιστικής κρίσης, με την δέουσα σοβαρότητα και υπευθυνότητα, πήραμε πρωτοφανείς αποφάσεις, δρομολογήσαμε λύσεις, εν πλήρη γνώσει για τις αντιδράσεις που θα προκαλούσαν και για την εκμετάλλευση που θα ακολουθούσε από εκείνους που με μυωπικό τρόπο αντιλαμβάνονται το συμφέρον του τόπου.

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι, αν η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου είχε ακίνητο στην κατοχή της, θα το είχε διαθέσει προ πολλού για την προσωρινή φιλοξενία αυτών των ανθρώπων, που σήμερα μένουν σε σκηνές στην λιμενική ζώνη. Οι πάντες γνωρίζουν πως είμαστε διατεθειμένοι να διαθέσουμε άμεσα και πόρους για την διαχείριση του προβλήματος.

Αυτό, ωστόσο, δεν απαλλάσσει τους αρμόδιουςαπό τις ευθύνες τους. Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου παλεύει μόνη της, χωρίς βοήθεια, για να δώσει λύση, όταν η Κτηματική Υπηρεσία του Δημοσίου διαθέτει το 1/3 της ακίνητης περιουσίας της Δωδεκανήσου, αλλά ασχολείται με αυτήν μόνο όταν πρόκειται να την εκποιήσει!

Πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουν ότι δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις όταν τα προβλήματα γιγαντώνονται και ξεφεύγουν από κάθε έλεγχο. Μόνο που τώρα, με περισσότερους από 1.000.000 ανθρώπους να περιμένουν στα απέναντι τουρκικά παράλια για να περάσουν στα νησιά μας, δεν επιτρέπεται σε κανένα να εθελοτυφλεί και να υπεκφεύγει. Απαιτούνται και εδώ καθαρές λύσεις, τολμηρές αποφάσεις”.

Πενταπλάσιος αριθμός παράτυπων μεταναστών εισέρχεται κάθε μήνα στα παράλια των ελληνικών νησιών, σύμφωνα με στοιχεία των λιμενικών και αστυνομικών αρχών.

Περισσότεροι από 2.500.000 μετανάστες, κυρίως άνθρωποι από τη Συρία, βρίσκονται στις «αναχωρήσεις» των δουλεμπορικών σκαφών στα παράλια της Τουρκίας και του Λιβάνου περιμένοντας την ευκαιρία να θαλασσοπνιγούν για να φθάσουν σε κάποιο ελληνικό νησί.

Περίπου 1.000 μετανάστες έχουν διασωθεί το τελευταίο 10ήμερο, από προσωπικό του Λιμενικού Σώματος που περιπολεί στην ελληνική ακτογραμμή. Οι διασωθέντες είναι αποκαλυπτικοί στις μίνι συνεντεύξεις, οι οποίοι ομολογούν πως «Ακούσαμε ότι η Ελλάδα άνοιξε τα σύνορά της και πλέον μπορούμε να ταξιδέψουμε εύκολα στην Ευρώπη».

Τον Μάρτιο του 2014 στη Λέσβο είχαν συλληφθεί 670 παράτυποι μετανάστες, ενώ τον αντίστοιχο μήνα φέτος έχουν καταγραφεί περίπου 3.400, αναφέρουν στελέχη του Λιμενικού Σώματος, που εκτιμούν ότι οι συλλήψεις για το έτος που διανύουμε θα ξεπεράσουν τις 80.000 από τα τουρκικά παράλια έναντι 40.000, που ήταν πέρυσι, και 11.500 το 2013, με κυριότερη αιτία την συριακή κρίση.

Συνολικά, από Ιανουάριο μέχρι και Μάρτιο μπήκαν στην Ελλάδα διά θαλάσσης 10.445 πρόσφυγες και μετανάστες, όταν την ίδια περίοδο πέρυσι είχαν συλληφθεί από το Λιμενικό 2.863. Τη μεγαλύτερη πίεση δέχεται η Λέσβος, που κλήθηκε να διαχειριστεί το περασμένο τρίμηνο πάνω από 5.000 άτομα, ενώ 1.400 το αντίστοιχο περσινό χρονικό διάστημα. Οι αντοχές της Λέρου δοκιμάστηκαν το τελευταίο τρίμηνο με 1.300 πρόσφυγες να φτάνουν στο νησί. Μάλιστα, κάποιοι αναγκάστηκαν να κοιμηθούν σε αποθήκη του Λιμεναρχείου. Τα φετινά στοιχεία δείχνουν την τάση για νέο αριθμητικό ρεκόρ στις μεταναστευτικές ροές.

Η «θολή» μεταναστευτική πολιτική, το τεράστιο κύμα προσφύγων στα νησιά, οι ανεπαρκής έως «μεσαιωνικοί» χώροι κράτησης, με απάνθρωπες συνθήκες όπως πρόσφατα είδαμε στο Αστυνομικό Τμήμα Κω, η έλλειψη πόρων, δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας για τις επιβαρυμένες τοπικές κοινωνίες των νησιών, που αντιδρούν όλο και εντονότερα στις συνέπειες αυτής της δραματικής μετατόπισης καταπονημένου πληθυσμού.

Το περίπου 60% των μεταναστών που μπαίνουν παράνομα από τα θαλάσσια σύνορα είναι Σύροι, ακολουθούν οι Αφγανοί και οι Σομαλοί, ενώ αυξητικές τάσεις έχουν και άνθρωποι από Ιράκ, η πατρίδα των οποίων λεηλατείται από τους φανατικούς τζιχαντιστές του ISIS. Οι περισσότεροι είναι άνδρες μεταξύ 25-35 ετών, οικογένειες, μικρά παιδιά ακόμη και έγκυες γυναίκες.

Τα Δωδεκάνησα στερούνται οργανωμένων χώρων, το Βόρειο Αιγαίο έχει κάποιες εγκαταστάσεις, κυρίως κράτησης, αλλά με λειτουργικά προβλήματα κι ελλείψεις. Η Λέσβος ήταν ανέτοιμη να δεχθεί τον τεράστιο όγκο παράνομης μετανάστευσης, με ανθρώπους να κοιμούνται στο λιμάνι ή στο ελλειματικό προαναχωρησιακό κέντρο της Μόριας, με τους γιατρούς και νοσηλευτές από τους Γιατρούς του Κόσμου να αναζητούν στη Βόρεια Ελλάδα, στρώματα, κουβέρτες και κλινοσκεπάσματα.

Η περιβόητη διαταγή του υποστράτηγου Γιώργου Νίτσα, που τον οδήγησε στην αποστρατεία, ποτέ δεν «ανακλήθηκε», όπως είχε διαμηνύσει σε έντονο ύφος ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη κ. Γιάννης Πανούσης, αλλά εφαρμόζεται ανελλιπώς και καθημερινά. Χαρακτηρικά είναι τα παραδείγματα εφαρμογής στη Χίο και τη Λέρο, όπου οι αστυνομικές αρχές καταγράφουν και ταυτοποιούν «κατά ριπάς» τα στοιχεία των μεταναστών, τους οποίους απελευθερώνουν με 6μηνο ή 30ήμερη αναστολή απέλασης.

Οι περισσότεροι καταλήγουν στην Αθήνα αναζητώντας φίλους, συγγενείς ή τις παράνομες οδούς που οδηγούν στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη.

Σε ένα πρόσφατο ταξίδι… θανάτου, επτά μετανάστες ανασύρθηκαν νεκροί από τα νερά του Αιγαίου, άλλοι εννέα διασώθηκαν και τέσσερις αγνοούνται. Στη λέμβο ήταν 20 μετανάστες, βυθίστηκε ενώ κατευθυνόταν προς το νησί της Κω, στα τουρκικά χωρικά ύδατα. Σύμφωνα με τις τουρκικές υπηρεσίες, οι μετανάστες προέρχονταν από Συρία και Ιράκ. Την ίδια μέρα μέρα το Λιμενικό διέσωσε 39 μετανάστες που έρχοταν με ιστιοφόρο σκάφος που προσάραξε στα αβαθή στη θαλάσσια περιοχή Αλυκή Τιγκακίου στην Κω. Μερικές ημέρες νωρίτερα, διασώθηκαν άλλοι 38 μετανάστες στην περιοχή Βατάχτι Πλωμαρίου, ανάμεσα στους οποίους 4 γυναίκες και 3 παιδιά.

Στελέχη του Λιμενικού αποδίδουν την αύξηση των «αφίξεων» στην νέα κυβερνητική πολιτική στο θέμα διαχείρισης της παράτυπης μετανάστευσης και την ανύπαρκτη πλέον ανάσχεση εισόδου δουλεμπορικών σκαφών στα ελληνικά χωρικά ύδατα.

Μπροστά σε αυτήν την πραγματικότητα, η κυβέρνηση επιχειρεί να διαμορφώσει ένα εθνικό σχέδιο δράσης, βελτιώνοντας τον συντονισμό των εμπλεκόμενων υπηρεσιών. Στην διυπουργική σύσκεψη που έγινε πριν από ημέρες, αποφασίστηκε η δημιουργία επιτροπής με υπηρεσιακούς παράγοντες των υπουργείων Προστασίας του Πολίτη, Μεταναστευτικής Πολιτικής, Ναυτιλίας, Υγείας, Εσωτερικών όπως επίσης και στελεχών από Οργανώσεις που εμπλέκονται στις διαδικασίες. Στόχος είναι να υπάρξει γρήγορη καταγραφή των αναγκών σε προσωπικό, μέσα, εξοπλισμό κ.λπ. και να προβλεφθούν χώροι σε σημεία εισόδου, τουλάχιστον εκεί όπου δεν υπάρχουν δομές (όπως για παράδειγμα στα Δωδεκάνησα), ώστε να ολοκληρώνονται σε ανθρώπινες συνθήκες οι διοικητικές διαδικασίες για τους νεοεισερχόμενους, χωρίς αυτό να επιβαρύνει τις τοπικές κοινωνίες.

thetoc.gr