Τι εννοεί ο γερμανικός Τύπος όταν γράφει οτι «η Ελλάδα κερδίζει«;

Ο γερμανικός τύπος καταγράφει το πράσινο φως της ευρωζώνης στα βραχυπρόθεσμα μέτρα για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους

«Η Ελλάδα κερδίζει» επιγράφεται σύντομο ρεπορτάζ της Süddeutsche Zeitung, που σημειώνει ότι «μετά την αντιπαράθεση για το δώρο Χριστουγέννων προς τους συνταξιούχους η Αθήνα παίρνει τελικά τις διευκολύνσεις για το χρέος.

Τη Δευτέρα ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) ενέκρινε σχετικά μέτρα. Έτσι, εκλείπει πλέον ένα σημείο τριβής ενόψει της συνάντησης των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης την Πέμπτη.

Εξακολουθεί ωστόσο να παραμένει αναπάντητο το ερώτημα, αν το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο πρόκειται να συμμετάσχει στην τρέχουσα δανειακή σύμβαση (για την Ελλάδα).

Για το ζήτημα αυτό η εφημερίδα του Μονάχου σημειώνει ότι «συνομίλησαν ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και η επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ στο περιθώριο του οικονομικού φόρουμ στο Νταβός. Ο Σόιμπλε δήλωσε σχετικά στο Bloomberg: ʻαν τροποποιηθεί αυτό το πρόγραμμα, θα πρέπει να διαπραγματευθούμε άλλο. Σε αυτήν την περίπτωση δεν θα συμβούλευα να ζητήσουμε την έγκριση του γερμανικού κοινοβουλίουʼ».

«Διευκολύνσεις για την Ελλάδα» είναι ο τίτλος στο σχετικό ρεπορτάζ της Frankfurter Allgemeine.

Η εφημερίδα υπενθυμίζει ότι «το Γιούρογκρουπ είχε αποφασίσει ήδη από τις αρχές Δεκεμβρίου τα μέτρα. Τα οποία όμως στη συνέχεια ʻπάγωσανʼ, καθώς η ελληνική κυβέρνηση ανακοίνωσε εφάπαξ πληρωμές για άπορους συνταξιούχους, χωρίς προηγούμενη συνεννόηση με τους πιστωτές.

Στο μεταξύ, η σχετική αντιπαράθεση έχει διευθετηθεί, μετά τη δέσμευση της κυβέρνησης ότι θα προχωρήσει σε μειώσεις συντάξεων, σε περίπτωση που δεν επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι για φέτος».

fimes.gr

Λίγοι γνωρίζουν την θλιβερή ιστορία της Σπιναλόγκα και ακόμη λιγότεροι έχουν παρακολουθήσει πλάνα από την εποχή που κατοικούσαν ακόμη λεπροί το μικρό αυτό νησάκι στον κόλπο της Ελούντας.

Ωστόσο, ένα σπάνιο φιλμ μικρού μήκους μας παρουσιάζει με συγκλονιστικό τρόπο στιγμές από τη «φυλακή» των λεπρών το έτος 1927! Μια ιστορική καταγραφή της εποχής όπου η λέξη Σπιναλόγκα ήταν συνυφασμένη με την νόσο του Χάνσεν (κοινώς λέπρα), την απομόνωση και την απόλυτη απόγνωση των ασθενών. Εικόνες θλίψης, απελπισίας και παραμορφωμένων ασθενών κάθε ηλικίας και φύλου, καταγράφονται στο φακό και μας γυρίζουν πίσω 90 χρόνια…

Οι «χανσενικοί» από την πρώτη στιγμή που πατούσαν το πόδι τους στο νησί, πάλευαν με το πικρό συναίσθημα της καταδίκης τους σε απόλυτο διαχωρισμό από την υπόλοιπη κοινωνία. Άφηναν πίσω την ζωή τους και ήταν αναγκασμένοι από τον νόμο να περιοριστούν στο λεπροκομείο της Σπιναλόγκα που ουσιαστικά αποτελούσε μια ιδιάζουσα «φυλακή» με ακραίες συνθήκες διαβίωσης. Οι εξόριστοι λεπροί λάμβαναν ένα μικρό επίδομα κάθε μήνα, το οποίο βέβαια συχνά δεν μπορούσε να καλύψει ούτε τη βασική διατροφή και τα απαραίτητα φάρμακά τους. Επιπλέον, οι κάτοικοι του «γκέτο» πέρα από την ασθένεια, έπρεπε να αντιμετωπίσουν τα σημαντικά προβλήματα της καθημερινότητας και φυσικά να συνεργαστούν ομαλά για να εξασφαλίσουν τουλάχιστον τα προς το ζην σε μία περίοδο έντονης φτώχειας.

Η νόσος του Χάνσεν ή λέπρα όπως την γνωρίζουν οι περισσότεροι, είχε κύριο σύμπτωμα την έντονη απολέπιση και τις παραμορφώσεις μελών του ανθρωπίνου σώματος. Η εικόνα των «χανσενικών» ήταν αποκρουστική και για το λόγο αυτό πολλοί φορούσαν συχνά καπέλα και οι γυναίκες μαντίλες ώστε να κρύψουν τα παραμορφωμένα τους πρόσωπα. Πολλοί επίσης συνήθιζαν να φοράνε γυαλιά, καθώς η νόσος του Χάνσεν κατέστρεφε σε αρκετές περιπτώσεις το οπτικό νεύρο, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να αντέξουν ακόμη και το φως του ήλιου.  Η ασθένεια μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα ακόμη και την ολική τύφλωση!

Το σπάνιο φιλμ-ντοκουμέντο κατέγραψε Γάλλος κινηματογραφιστής ο οποίος βρέθηκε στο νησί τον Σεπτέμβριο του 1927, κατά την διάρκεια της επίσκεψης του επίσης Γάλλου γιατρού Τσαρλς Νικόλ, ο οποίος ήταν ένας από τους πιο γνωστούς επιστήμονες της εποχής εκείνης, πρωτοπόρος στην ιατρική έρευνα για την αντιμετώπιση της νόσου του Χάνσεν. Ο Νικόλ, διευθυντής του Ινστιτούτου Παστέρ της Τύνιδας, επισκέφτηκε τη Σπιναλόγκα, εξέτασε όλους τους ασθενείς και συνομίλησε εκτεταμένα μαζί τους ώστε να λάβει ακόμη περισσότερες πληροφορίες τόσο για την ζωή τους στο νησί όσο και για την αντιμετώπιση της ασθένειας.

Η σημαντική επίσκεψη του Γάλλου επιστήμονα ο οποίος έλαβε το βραβείο Νομπέλ το 1928, πραγματοποιήθηκε έπειτα από πρωτοβουλία του Ελευθερίου Βενιζέλου. Ο σπουδαίος έλληνας πολιτικός χρηματοδότησε τόσο ιδιωτικά όσο και ως πρωθυπουργός τις απαραίτητες δράσεις προκειμένου να βελτιωθεί η ζωή των λεπρών σε συνεργασία με τον κρητικό γιατρό Μιχαήλ Καταπότη από τη Σητεία. Αποτέλεσμα των παραπάνω ήταν η κατάσταση στην Σπιναλόγκα σταδιακά να βελτιωθεί και μετά το 1930, παρά τις δυσκολίες να αναπτυχθεί μια κοινότητα με καφενείο, κουρείο ακόμα και σινεμά!

Στην σημαντική αυτή αλλαγή των συνθηκών διαβίωσης, πρωταγωνιστικό ρόλο είχε ο Επαμεινώνδας Ρεμουντάκης ο οποίος ήταν τριτοετής φοιτητής της Νομικής όταν αρρώστησε. Αποδείχθηκε πως ήταν ο κατάλληλος άνθρωπος ώστε οι λεπροί στο «νησί-φυλακή»  να μπορέσουν να διεκδικήσουν από τη πολιτεία ανθρώπινες συνθήκες ζωής. Ο Ρεμουντάκης ίδρυσε την «αδελφότητα ασθενών Σπιναλόγκας» και άμεσα κατάφερε να βρεθεί ασβέστης ώστε να γίνει η κλασική απολύμανση στις αυλές και στα καλντερίμια. Σταδιακά το νησί άλλαξε όψη και μια απαραίτητη δόση θετικής διάθεσης απλώθηκε στους κατοίκους-ασθενείς. Σε σύντομο διάστημα στη Σπιναλόγκα τοποθετήθηκε και μια ηλεκτροπαραγωγική μηχανή η οποία έδινε ρεύμα ώστε να φωτίζονται οι δρόμοι μετά τη δύση του ηλίου. Τέλος, στο νησί αποβιβάστηκε ακόμη και οδοντίατρος που φρόντισε τους ασθενείς και προσέφερε μία πολύτιμη υπηρεσία που σχεδόν είχαν ξεχάσει…

Έπειτα από τέλος του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου και ιδιαίτερα μετά το 1948, ο αριθμός των λεπρών στη Σπιναλόγκα ξεκίνησε να μειώνεται. Ήταν η περίοδος που ανακαλύφθηκε το πρώτο φάρμακο κατά της ασθένειας! Το Λεπροκομείο ωστόσο παρέμεινε ανοιχτό έως το 1957, όταν και οι τελευταίοι 20 ασθενείς μεταφέρθηκαν σε λεπροκομείο στην Αθήνα. Στο ενδιάμεσο διάστημα πολλοί ήταν εκείνοι που είχαν θεραπευτεί οριστικά και επέστρεψαν στα σπίτια τους, τα οποία για χρόνια μέσα στην πολύχρονη απελπισία τους είχαν σχεδόν πιστέψει πως δεν θα ξαναδούν…

Δείτε το σύντομο φιλμ του 1927 που καταγράφει τη ζωή στη Σπιναλόγκα και συγκλονίζει:

Το βίντεο προέρχεται από το αρχείο του Ελληνικού Ινστιτούτου Pasteur ( www.pasteur.gr )

Πηγή φωτογραφιών: www.blogs.editions-anacharsis.com & www.mixanitouxronou.gr

Βασικός στόχος της Ελλάδας η αποφυγή μιας αδικαιολόγητης κλιμάκωσης τόσο στο Αιγαίο όσο και στην Ανατολική Μεσόγειο

Η «στρατηγική ψυχραιμία» είναι ο όρος που χρησιμοποιούν οι ανώτατοι επιτελείς του Πενταγώνου για να περιγράψουν τον τρόπο με τον οποίο η Αθήνα προσπαθεί να αντιμετωπίσει την αυξημένη, μετά τις 15 Ιουλίου, νευρικότητα της Αγκυρας στο Αιγαίο. Ο βασικός στόχος, όπως τον περιγράφουν σε συνομιλίες τους με «Το Βήμα» ανώτατοι και ανώτεροι αξιωματικοί, είναι η αποφυγή μιας αδικαιολόγητης κλιμάκωσης τόσο στο Αιγαίο όσο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Παράλληλα, η ελληνική πλευρά στέλνει προσεκτικά το μήνυμα ότι σε οποιαδήποτε κίνησή τους οι Τούρκοι «θα μας βρίσκουν μπροστά τους», τόσο στη θάλασσα όσο και στον αέρα. Η γενικότερη εκτίμηση όμως είναι ότι η Αγκυρα δεν έχει την πολυτέλεια να προξενήσει «θερμό επεισόδιο» εναντίον της Ελλάδος. Η έκθεσή της στη Συρία είναι πολύ βαθιά και ήδη έχουν αποσυρθεί δυνάμεις από τα μικρασιατικά παράλια προς την τουρκοσυριακή μεθόριο.

Σε γενικές γραμμές, η τουρκική δραστηριότητα στον εναέριο και θαλάσσιο χώρο του Αιγαίου δεν μεταβλήθηκε σημαντικά το 2016 σε σχέση με το 2015. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι η κατάσταση είναι ρόδινη, διότι οι υπερπτήσεις ήταν οι περισσότερες από τότε που άρχισαν να συγκεντρώνονται επίσημα δεδομένα. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Αμυνας (ΓΕΕΘΑ), το 2016 σημειώθηκαν 57 υπερπτήσεις από τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη και 68 εμπλοκές ελληνικών και τουρκικών μαχητικών, ενώ το 2015 οι αντίστοιχοι αριθμοί ήταν 36 και 80. Είναι δε ενδεικτικό ότι από τις 57 υπερπτήσεις του 2016, οι 24 σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια ενός μόνο μηνός: του Απριλίου.

Την ίδια στιγμή, η Αγκυρα επιδιώκει να υπενθυμίζει τις διεκδικήσεις της είτε εστιάζοντας την παραβατική της δραστηριότητα σε συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές (Ιμια, νησίδα Παναγιά) είτε επιδιδόμενη στην έκδοση συνεχών NAVTEX και NOTAMs για τη δέσμευση περιοχών στον εναέριο και θαλάσσιο χώρο για ασκήσεις.

Αρκετά έντονη είναι επίσης η τουρκική υποβρυχιακή δραστηριότητα με την έκδοση Subnotes, ακόμη και αν η δέσμευση δεν σημαίνει απαραίτητα ότι τα τουρκικά υποβρύχια θα βγουν στη θάλασσα. Οι αγγελίες για κινήσεις υποβρυχίων έχουν ενταθεί στην Ανατολική Μεσόγειο, ανατολικά του Καστελόριζου και πέριξ της Κύπρου. Οι περιοχές που δεσμεύονται είναι μεγάλες, αλλά παρά το γεγονός αυτό, κρίσιμοι «παίκτες» όπως οι Αμερικανοί δεν φαίνεται να αντιδρούν ιδιαίτερα. Δεν αποκλείεται να μην ενοχλούνται λόγω της παρεμπόδισης, ακριβώς εξαιτίας των τουρκικών subnotes, των κινήσεων ρωσικών δυνάμεων στην περιοχή.

Αυτό που ενδιαφέρει την Αγκυρα είναι «να κλειδώνει» περιοχές υψηλού ενδιαφέροντος. Η εστίαση των Τούρκων παραμένει στο Βόρειο και στο Ανατολικό Αιγαίο (όπως απεδείχθη από πρόσφατη δέσμευση περιοχής ανατολικά της Ζουράφας για πυρά για την περίοδο 10-14 Ιανουαρίου ή με την έκδοση subnote για μια μεγάλη περιοχή μεταξύ Λήμνου, Σαμοθράκης και Θάσου) και στην ευρύτερη περιοχή του Καστελόριζου. Την εβδομάδα που πέρασε, τουρκικά μαχητικά πραγματοποίησαν στις 16 Ιανουαρίου υπερπτήσεις άνωθεν του Μακρονησίου, της Παναγιάς και των Ανθρωποφάγων. Την επομένη 17 Ιανουαρίου πραγματοποίησαν άλλη μία υπερπτήση στην Παναγιά, η οποία εδώ και κάποιους μήνες, αρχής γενομένης από την απόφαση για αποστολή νατοϊκής δύναμης στο Αιγαίο για το Προσφυγικό, αποτελεί «αγαπημένο στόχο». Παράλληλα, η Τουρκία επιμένει να αμφισβητεί τα ελληνικά Πεδία Βολής στο Αιγαίο, οριοθετώντας δικά της και επιμένοντας στην απόσυρση των ελληνικών ή στην αλλαγή τους.

Το τελευταίο διάστημα έχουν υπάρξει και ορισμένα «τζαρτζαρίσματα» στην περιοχή των Ιμίων. Η απάντηση στην τουρκική κινητικότητα λαμβάνει διάφορες μορφές. Εχει αποφασιστεί να μην αποστέλλονται με την πρώτη ευκαιρία πολεμικά πλοία, αλλά να αναλαμβάνει ευρύτερη δράση το Λιμενικό Σώμα και τα περιστατικά αυτά να αντιμετωπίζονται ως «αστυνομικού, μεθοριακού χαρακτήρα». Παράλληλα, αμφίβιες δυνάμεις των ΕΤΕΘ περιπολούν στα μικρονήσια του Ανατολικού Αιγαίου ώστε η ελληνική παρουσία να είναι εμφανής. Η φρουρά στη νησίδα Παναγιά του συμπλέγματος των Οινουσσών έχει ενισχυθεί, ενώ το ίδιο έχει συμβεί και στο Καστελόριζο όπου ο σκοπός είναι ξεκάθαρος: να μπορούν οι Ενοπλες Δυνάμεις να βρεθούν εκεί το ταχύτερο δυνατό σε περίπτωση ανάγκης.

Παράλληλα, ανώτερες στρατιωτικές πηγές αναφέρουν, αποφεύγοντας όμως να μπουν σε περισσότερες λεπτομέρειες, ότι προς την τουρκική πλευρά στέλνονται και πιο αυστηρά μηνύματα, όπως ο εγκλωβισμός μαχητικών αεροσκαφών από το έδαφος.


Το μέλλον της νατοϊκής δύναμης
Η ελληνική πλευρά επιθυμεί παράλληλα τη διατήρηση της νατοϊκής αποστολής στο Αιγαίο, η οποία με βάση τον αρχικό σχεδιασμό θα πρέπει να επαναξιολογηθεί τον Φεβρουάριο στο πλαίσιο της Συνόδου των υπουργών Αμύνης της Συμμαχίας. Ο Α/ΓΕΕΘΑ ναύαρχος Ευάγγελος Αποστολάκης κατέστησε σαφή την ελληνική επιθυμία στον νέο διοικητή της Standing NATO Maritime Group 2 (SNMG2), τον γερμανό ναύαρχο Αξελ Ντέερτζ, με τον οποίο συναντήθηκε πρόσφατα στην Αθήνα.
Σύμφωνα με υψηλόβαθμες στρατιωτικές πηγές, το μήνυμα της Αθήνας ήταν ότι δεν πρόκειται να δεχθεί την ανάληψη από την Τουρκία επιχειρήσεων έρευνας και διάσωσης δυτικά των ελληνικών νησιών του Ανατολικού Αιγαίου. Η ελληνική επισήμανση έχει πολύ μεγάλη σημασία διότι ο προκάτοχος του ναυάρχου Ντέερτζ, ο επίσης Γερμανός Γεργκ Κλάιν, είχε εμφανιστεί μάλλον υποχωρητικός στις τουρκικές πιέσεις. Οπως δε πληροφορείται αποκλειστικώς «Το Βήμα», ο ναύαρχος Κλάιν είχε, τον περασμένο Αύγουστο, αποφασίσει να καλέσει τόσο το τουρκικό όσο και το ελληνικό Κέντρο Ερευνας και Διάσωσης για την αντιμετώπιση περιστατικού δυτικά της Κω, προκαλώντας τη δυσφορία της Αθήνας.
Η ελπίδα και η επιθυμία της ελληνικής κυβέρνησης είναι η νατοϊκή αποστολή στο Αιγαίο να συνεχισθεί τουλάχιστον μέχρι να αναπτυχθεί η ευρωπαϊκή ακτοφυλακή στο Αιγαίο. Το πρόβλημα είναι δυστυχώς ότι έχουν μειωθεί τα πλοία που συμμετέχουν σε αυτήν από τρίτες χώρες, πλην Ελλάδος και Τουρκίας. Η Αγκυρα, από την πλευρά της, έχοντας τη στήριξη του Λονδίνου, επιθυμεί την απορρόφηση της αποστολής από τη νέα επιχείρηση Sea Guardian του ΝΑΤΟ για όλη τη Μεσόγειο. Η θέση της Αθήνας φέρεται να έχει προς το παρόν τη στήριξη του Βερολίνου.
Οι εκκαθαρίσεις στις τουρκικές Ενοπλες Δυνάμεις
Την ίδια στιγμή, προβληματισμός υπάρχει στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας για την πλήρη «αποδιοργάνωση» και παράλληλα «αναδιοργάνωση» που επικρατεί στις τουρκικές Ενοπλες Δυνάμεις μετά την απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου. Η επιθυμία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν «να ξεριζώσει» τα γκιουλενικά στοιχεία από το στράτευμα (και όχι μόνο) έχει οδηγήσει σε μαζικές εκκαθαρίσεις και στην εμφάνιση πολλών κενών σε κρίσιμες θέσεις, ιδιαίτερα στους πιλότους μαχητικών αεροσκαφών.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, κατά τις εκτιμήσεις στρατιωτικών πηγών, έχουν εκκαθαριστεί το 37% των υψηλόβαθμων αξιωματικών, το 20% των μεσαίων αξιωματικών και το 50%-60% των πιλότων. Για να καλυφθούν μάλιστα οι θέσεις των τελευταίων, η τουρκική Πολεμική Αεροπορία ζήτησε από περίπου 850 πρώην πιλότους να επιστρέψουν. Υπεβλήθησαν σε ορισμένες υποτυπώδεις εξετάσεις και οι περισσότεροι αναμένεται να επαναπροσληφθούν.
Παράλληλα, σχεδόν σε κάθε διοικητική μονάδα υπάρχει «πολιτικός κομισάριος» από το κόμμα του κ. Ερντογάν. Είναι σαφές ότι το «τσουνάμι εκκαθαρίσεων» είναι τέτοιου μεγέθους (ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όπως το ΝΑΤΟ) που έχει δημιουργήσει αρρυθμία στη λειτουργία των διαύλων της στρατιωτικής διπλωματίας. Ο προβληματισμός ελλήνων επιτελών είναι ότι αυτό θα μπορούσε να δυσχεράνει την επικοινωνία και την αποσόβηση κρίσεων.

ΒΗΜΑ

Ούτε το περιορίσαμε ούτε απαγορεύθηκε: το κάπνισμα είναι εδώ και μιλούν γι' αυτό γιατροί, επικοινωνιολόγοι και επαγγελματίες της εστίασης 
Από τη μία ο αντικαπνιστικός νόμος - φάντασμα του 2010, ίσως ο πιο αποτυχημένος νόμος που υπήρξε ποτέ στην Ελλάδα, κι από την άλλη όλη αυτή η φάρσα με τα γκροτέσκα πακέτα τσιγάρων που από πέρσι τον Μάιο- και βάσει οδηγίας της Ε.Ε- κυκλοφορούν σε περίπτερα, καταστήματα ψιλικών και ειδών καπνού. Ένα μωρό που καπνίζει, μία πατούσα σε αποσύνθεση μετά από στένωση αρτηρίας, μία κοπέλα που φτύνει αίμα σ' ένα μαντήλι, ένας γυμνός άντρας σε απόγνωση λόγω ανικανότητας -που του προκάλεσε το κάπνισμα-, πνεύμονες, καρδιές, φάρυγγες, όλα τυπωμένα έγχρωμα και ολοζώντανα στα πακέτα των τσιγάρων.  
Και εννοείται ότι στη χώρα που δεν ισχύει ο νόμος, αλλά εφαρμόζεται η κοινοτική οδηγία, ούτε οι μη καπνιστές έχουν λόγο να πανηγυρίζουν, ούτε οι καπνιστές λατρεύουν να ξέρουν ότι μέσα στην τσάντα, στο γραφείο ή στο τραπέζι που τρώνε ακουμπούν ένα πακέτο με ένα νεκρό έμβρυο τυπωμένο πάνω του. Τον πρώτο καιρό, στα περίπτερα σημειώνονταν φοβερές στιχομυθίες. Ο πελάτης παρακαλούσε τον περιπτερούχο να του δώσει το άλλο πακέτο, αυτό με τον γυμνό νεαρό ή έστω εκείνο με το ζευγάρι που έκλαιγε κάποιον αγαπημένο που πέθανε από έμφραγμα.  
Ποιος ήθελε να του τύχει το πακέτο με την τραχειοτομή; Εκείνο τον πρώτο καιρό έκαναν την εμφάνιση τους -μετά από καιρό- και οι πρώτες ταμπακέρες: εδώ το ζήτημα δεν ήταν το στιλ του καπνιστή, αλλά η προσπάθεια του να μην αηδιάζει καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας. Και μετά συνέβη το -μάλλον- αναμενόμενο: οι καπνιστές συνηθίσαμε στο "κτήνος", τον έξωθεν επιβεβλημένο μπαμπούλα της πολύτιμης -για το κράτος- υγείας μας κι αρχίσαμε να κυκλοφορούμε με τα πακέτα ανά χείρας. Να τα ακουμπάμε στο τραπεζάκι, που με φίλους απολαμβάναμε τον καφέ μας, αδιαφορώντας ή ακόμη χειρότερα, έχοντας συνηθίσει (και σ' αυτή) την ασχήμια.   
Και φτάνουμε στην ουσία: εδώ, ας το πούμε απλά, ο καπνιστής γνωρίζει τι θα πάθει, εν γνώσει του πηγαίνει στο περίπτερο, δεν χρειάζονται προβοκατόρικες εικόνες για να τον εμποδίσεις  
Τι δεν πήγε, λοιπόν, σωστά με αυτή την εκστρατεία στην Ελλάδα; Τι λάθος έκανε ο εξ Ευρώπης διαφημιστής και η τρομοκρατική έγνοια του για την υγεία μας δεν φαίνεται -για την ώρα, τουλάχιστον- να έχει τα αποτελέσματα που είχε σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες - στις οποίες στ' αλήθεια απαγορεύτηκε το κάπνισμα;   
Τον πρώτο καιρό, στα περίπτερα σημειώνονταν φοβερές στιχομυθίες. Ο πελάτης παρακαλούσε τον περιπτερούχο να του δώσει το άλλο πακέτο, αυτό με τον γυμνό νεαρό ή έστω εκείνο με το ζευγάρι που έκλαιγε κάποιον αγαπημένο που πέθανε από έμφραγμα. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO   Σύμφωνα με τον επικοινωνιολόγο Γιάννη Φαλκονάκη, η εκστρατεία για την ώρα αποτυγχάνει τόσο στο "φαίνεσθαι" όσο και στην ουσία του πράγματος.    
«Από πλευράς αισθητικής είναι αηδιαστικό και συνάμα χυδαίο, γιατί παίζει με τον άνθρωπο και την εικονοποίηση της υγείας του. Από πλευράς επικοινωνίας, κατά την άποψη μου πρόκειται για κακή επικοινωνιακή εκστρατεία -και δεν μιλώ μόνο για την Ελλάδα, είναι προφανές ότι υπακούμε στη σχετική κοινοτική οδηγία-, διότι επιχειρείς να επηρεάσεις με τον συγκεκριμένο τρόπο, ένα πολύ συγκεκριμένο και αποφασισμένο κοινό. Και φτάνουμε στην ουσία: εδώ, ας το πούμε απλά, ο καπνιστής γνωρίζει τι μπορεί να πάθει, εν γνώσει του πηγαίνει στο περίπτερο, δεν χρειάζονται προβοκατόρικες εικόνες για να τον εμποδίσεις».  
Αρειμάνιος καπνιστής ο ίδιος και από τους πρώτους στην Ελλάδα που δούλεψε, ως διαφημιστής κάποτε, με την "επικοινωνία" των τσιγάρων, όπως εξηγεί, εκείνο που για την ώρα αφουγκράζεται είναι η τάση των καπνιστών απλώς να μην κοιτούν το πακέτο ή να το κρύβουν.   
"Συνειδητά πλέον δεν βλέπω τι έχει πάνω το πακέτο. Το να βλέπω τα σπλάχνα μου πάνω στο χαρτί, με ενοχλεί, αλλά όχι για τους προφανείς λόγους. Με ενοχλεί, διότι ανακατεύει το θέμα της υγείας με τη δική μου απόφαση να το κόψω ή όχι, γιατί υποτιμά τη νοημοσύνη μου και αυτό σίγουρα δεν είναι μοντέλο επικοινωνίας μεταξύ ενηλίκων. Απευθύνεται κυρίως στους νεαρότερους σε ηλικία, στους πιτσιρικάδες, για παράδειγμα, που μαζί με τη γονική προτροπή ίσως και να έχει αποτέλεσμα. Και ας μη γελιόμαστε, ειδικά σε περίοδο κρίσης, για τον Έλληνα το τσιγάρο είναι αποκούμπι. Η πείρα μού μου λέει ότι, όταν προκύψουν μετρήσιμα αποτελέσματα αυτής της εκστρατείας, μάλλον θα είναι ανατρεπτικά".  
Θα μπορούσε κανείς να κάνει τον δικηγόρο του διαβόλου και να υποστηρίξει ότι αυτά τα λέει ένας heavy user, ένας ορκισμένος καπνιστής, όμως, τα όσα λιγοστά για την ώρα έχει να προσθέσει και η απέναντι όχθη, η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία για την ακρίβεια, δεν διαψεύδουν τις εικασίες του επικοινωνιολόγου.   
Δεδομένης της σχιζοφρενούς κατάστασης, λοιπόν, που μπορεί να σταθεί ο μη καπνιστής; Ο νόμος δεν εφαρμόζεται, το κάπνισμα όχι απλώς επιτρέπεται, αλλά έχει επιβάλλει τους δικούς του νόμους (σχεδόν) παντού και η εκστρατεία για την ώρα ηττάται (όπως και τα αντανακλαστικά μας στην κακή αισθητική, φυσικά). Τι απέγιναν, όσοι πριν από καιρό είχαν εφαρμόσει  
Όπως εξηγεί ο Πρόεδρος της Εταιρείας, Μιχάλης Τουμπής, το μέτρο των ακραίων εικονομηνυμάτων είχε αποτέλεσμα σε χώρες, όπως η Αυστραλία και η Αμερική, ωστόσο πρόκειται για καμπάνια που στόχο κυρίως έχει την αποτροπή των νεαρότερων ηλικιών από την έναρξη του καπνίσματος.   
«Η αποτελεσματικότητα και η χρησιμότητα αυτής της καμπάνιας εστιάζεται κυρίως στις μικρότερες ηλικίες του πληθυσμού και όχι τόσο στους ενήλικες. Και, ναι, σε αυτές τις χώρες παρατηρήθηκε σαφέστατη μείωση του καπνίσματος και της αγοράς καπνού. Για την Ελλάδα θα μπορούμε να μιλήσουμε και να έχουμε μετρήσιμα στοιχεία σε περίπου έναν χρόνο. Ακόμη είναι νωρίς για κάποιο συμπέρασμα». Όσο για την αίσθηση ότι ο καπνιστής θορυβήθηκε τον πρώτο καιρό της καμπάνιας και πλέον συνήθισε και περιφέρεται με τις φρικώδεις απεικονίσεις των πακέτων στο χέρι είναι κάτι που και ο ίδιος έχει διαπιστώσει, όπως λέει.   
O φόβος ότι θα χαθούν πελάτες είναι και ο βασικός λόγος που αρκετοί επιχειρηματίες το τόλμησαν αρχικά, το πλήρωσαν ακριβά, αλλά δεν μπόρεσαν να το τηρήσουν.
Δεδομένης της σχιζοφρενούς κατάστασης, λοιπόν, πού μπορεί να σταθεί ο μη καπνιστής; Πού χωράει, χωρίς να πνίγεται ή να ενοχλείται; Ο νόμος δεν εφαρμόζεται, το κάπνισμα όχι απλώς επιτρέπεται, αλλά έχει επιβάλλει τους δικούς του κανόνες (σχεδόν) παντού και η εκστρατεία για την ώρα ηττάται, όπως και τα αντανακλαστικά μας στην κακή αισθητική, φυσικά. Τι απέγιναν, όσοι πριν από καιρό είχαν εφαρμόσει -ιδίοις εξόδοις, βεβαίως- την περίφημη χρυσή διαρρύθμιση στα καταστήματα τους, με χώρους για καπνίζοντες και μη; Κι όταν τηρούν τον νόμο, κερδίζουν ή χάνουν;  22.8.2016 Tη μέρα που ξέμεινα από τσιγάρα   OΓιάννης Ηλιόπουλος, χρόνια στην εστίαση και ιδιοκτήτης του "Ελαία", ενός μικρού μεζεδοπωλείου πίσω από το Μουσείο της Ακρόπολης, ήταν από τους πρώτους που εφάρμοσε τον νόμο, αλλά με αρκετές δυσκολίες, όπως λέει και με την εφαρμογή, τον πρώτο καιρό, τουλάχιστον, να δημιουργεί καθημερινές αντιδικίες μεταξύ πελατών.   
"Στους εσωτερικούς χώρους του μαγαζιού το μέτρο τηρείται αυστηρά, τόσο επειδή υπάρχουν πιάτα και πρέπει οι πελάτες να τα απολαύσουν όπως πρέπει, όσο και για το ότι το μαγαζί μας είναι σε τουριστική περιοχή και οι πελάτες μας είναι από χώρες όπου έχουν συνηθίσει στην εφαρμογή της απαγόρευσης του καπνίσματος. Ωστόσο, ναι, είναι αρκετές οι περιπτώσεις που κάποιοι πελάτες φεύγουν, αναζητώντας μαγαζί όπου δεν τηρούν τον νόμο για το κάπνισμα. Σαφώς και αντιμετωπίζουμε αθέμιτο ανταγωνισμό και πιεζόμαστε. Εγώ, όμως, πιστεύω ότι έχουμε κερδίσει πελάτες, γιατί όταν παίρνεις την απόφαση να τηρήσεις τον νόμο, λόγω συνέπειας στο τέλος ανταμείβεσαι", λέει.  
Κατά τον ίδιο, ο φόβος ότι θα χαθούν πελάτες είναι και ο βασικός λόγος που αρκετοί επιχειρηματίες το τόλμησαν αρχικά, το πλήρωσαν ακριβά, αλλά δεν μπόρεσαν να το τηρήσουν. "Η εφαρμογή του νόμου καταπατείται από το κράτος, καθώς κανείς δεν έχει πρόθεση να ελέγξει τι γίνεται, άρα ελάχιστοι τον εφαρμόζουν. Προσωπικά, θεωρώ ότι η εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου στα καταστήματα εστίασης, κυρίως στα εστιατόρια, εκτός από θέμα αισθητικής και υγείας, είναι και πολιτισμός. Πιστεύω δε ότι όλο και περισσότεροι καπνιστές καταλαβαίνουν ότι είναι άλλη η αίσθηση που έχουν οι γεύσεις, όταν η ατμόσφαιρα είναι καθαρή".  
Άντεξα να κοιτάω τους πελάτες να φεύγουν και να πηγαίνουν στα διπλανά μπαράκια για περίπου 8 μήνες. Με πολλά κερασμένα ποτά, 2 μεγάλα πάρτι -και πολλά μικρότερα- και τα νεύρα μας σπασμένα, φέραμε τον κόσμο πίσω και ορκιστήκαμε να μην κάνουμε ξανά τέτοια βλακεία!   Αυτή τη θετική αντιμετώπιση -ακόμη και από καπνιστές- επισημαίνει και η αρχιτέκτονας και designer, Κωνστάντια Μάνθου, κρίνοντας πάντα από τις αντιδράσεις των επισκεπτών του ανακαινισμένου καφέ - εστιατορίου και πωλητηρίου του Μουσείου Μπενάκη της Πειραιώς. Πολλά φυτά, χρώμα, ένας χώρος φιλόξενος και για παιδιά και κυρίως ένα μπαρ για μη καπνιστές, όπως λέει, έχουν δημιουργήσει buzz μεταξύ όσων -κυριολεκτικά- ασφυκτιούν στα περισσότερα αθηναϊκά μαγαζιά, όπου οι μη καπνιστές είναι, καλώς ή κακώς, μειονότητα.   
Εκείνο τον πρώτο καιρό έκαναν την εμφάνιση τους -μετά από καιρό- και οι πρώτες ταμπακέρες: εδώ το ζήτημα δεν ήταν το στιλ του καπνιστή, αλλά η προσπάθεια του να μην αηδιάζει καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας.
Φυσικά, υπάρχουν κι εκείνοι, όπως ο Κώστας, ιδιοκτήτης ενός από τα παλαιότερα μπαρ του ιστορικού κέντρου, που για ενάμιση χρόνο υπήρξε απολύτως νομοταγής και χρεωμένος, αλλά τελικά υπέκυψε στον ανταγωνισμό "και στην τσαντίλα", όπως συμπληρώνει.   
"Το '11, με τον Σταυρό και τις περί εμβαδού διατάξεις στο χέρι ξόδεψα περί τις 6.000 ευρώ, για τις μετατροπές εσωτερικού χώρου. Άντεξα να κοιτάω τους πελάτες να φεύγουν και να πηγαίνουν στα διπλανά μπαράκια για περίπου 8 μήνες. Με πολλά κερασμένα ποτά, 2 μεγάλα πάρτι -και πολλά μικρότερα- και τα νεύρα μας σπασμένα, φέραμε τον κόσμο πίσω και ορκιστήκαμε να μην κάνουμε ξανά τέτοια βλακεία!".  Η ιστορία του Κώστα κυκλοφορεί και στα... αγγλικά (και στην αδιάψευστη γλώσσα των αριθμών): στη Βρετανία, μετά την απαγόρευση του καπνίσματος, το 74% των καπνιστών σταμάτησε να πηγαίνει στις pubs, ενώ άρχισε να πηγαίνει το 6% όσων δεν κάπνιζαν. Πρακτικά τότε, τα μαγαζιά έχασαν το 54% της πελατείας τους και αυτά σε μία χώρα που κάπνιζε (χοντρικά) 1 στους 4.  
Στην Ελλάδα που η αντιστοιχία είναι 1 στους 2, το κεφάλαιο "απαγόρευση του καπνίσματος" χωράει ακόμη αρκετές σελίδες, εικονογραφημένες με πνεύμονες μαύρους από τη νικοτίνη και καπνιστές που ορκίζονται να το κόψουν μόνο μετά από (ακόμη) αβάσταχτη αύξηση. Σε κάθε περίπτωση, για όποιον επιθυμεί να το κόψει, υπάρχει πάντα η σχετική ηλεκτρονική διεύθυνση του υπουργείου Υγείας (www.moh.gov.gr). Αλλά αυτό είναι κάτι που οι φίλοι καπνιστές το γνωρίζουν ήδη: βρίσκεται και αυτή σε κάθε πακέτο, μέσα σε κίτρινο πλαίσιο, πάνω και κάτω από την εικόνα που τους κλήρωσε στο περίπτερο. 
Πηγή: www.lifo.gr

Η τάση που θέλει τις αφίξεις τουριστών να παρουσιάζουν άνοδο και τις ταξιδιωτικές εισπράξεις να παρουσιάζουν μείωση συνεχίστηκε και τον Νοέμβριο του 2016, όπως δείχνουν τουλάχιστον τα προσωρινά στοιχεία του ισοζυγίου πληρωμών για τον συγκεκριμένο μήνα που δημοσίευσε χθες η Τράπεζα της Ελλάδος.

Συγκεκριμένα, τον Νοέμβριο οι ταξιδιωτικές εισπράξεις μειώθηκαν κατά 13,8% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2015 φθάνοντας στα 219,4 εκατ. ευρώ έναντι 254,5 εκατ. ευρώ. Την ίδια στιγμή, οι αφίξεις αυξήθηκαν κατά 11,7%, όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση της ΤτΕ, χωρίς όμως να δίνονται περισσότερες λεπτομέρειες, στοιχεία που θα περιλαμβάνονται στην ανακοίνωση για το ταξιδιωτικό ισοζύγιο που αναμένεται να δημοσιευθεί τη Δευτέρα.

Για ολόκληρο το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου - Νοεμβρίου 2016, τα προσωρινά στοιχεία της ΤτΕ αναφέρουν μείωση της τάξεως του 6,6% ή 914,5 εκατ. ευρώ στις ταξιδιωτικές εισπράξεις που διαμορφώθηκαν στα 13,027 δισ. ευρώ, αρκετά πίσω από τον φετινό στόχο που είχε τεθεί για τα 14 δισ. ευρώ. Σημειωτέον πως η ΤτΕ κάνει λόγο στη χθεσινή ανακοίνωσή της για αύξηση 4,9% στις αφίξεις τουριστών στην Ελλάδα για το χρονικό διάστημα Ιανουάριος - Νοέμβριος 2016, χωρίς, όμως, να δίνει περισσότερες λεπτομέρειες για τον συνολικό αριθμό των τουριστών που έφθασαν στην Ελλάδα.

Γέμισε τουρίστες η Ελλάδα αλλά... το ταμείον είναι μείον

Ισοζύγιο
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε η ΤτΕ, τον Νοέμβριο του 2016 το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε έλλειμμα 1,2 δισ. ευρώ, περίπου στο ίδιο επίπεδο με εκείνο του ίδιου μήνα του 2015. Σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2015, οι συνολικές εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών αυξήθηκαν ταχύτερα (9,7%) από τις αντίστοιχες εισαγωγές (6,7%) και το συνολικό ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών δεν μεταβλήθηκε σημαντικά. Τα ισοζύγια πρωτογενών και δευτερογενών εισοδημάτων επίσης δεν σημείωσαν αξιόλογες μεταβολές.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών παρουσίασε μικρή αύξηση, καθώς η βελτίωση του ισοζυγίου αγαθών χωρίς καύσιμα υπεραντισταθμίστηκε από τις αυξημένες καθαρές εισαγωγές καυσίμων. Οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα παρουσίασαν άνοδο σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του 2015 κατά 14,4% και 14,8% σε τρέχουσες και σταθερές τιμές αντίστοιχα. Αύξηση σημείωσαν και οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα κατά 3,3% και 3,5% σε τρέχουσες και σταθερές τιμές αντίστοιχα.

Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών παρουσίασε άνοδο κατά 61 εκατ. ευρώ σε σχέση με το Νοέμβριο του 2015, λόγω της ανόδου των καθαρών εισπράξεων από μεταφορές και λοιπές υπηρεσίες.

Τον Νοέμβριο του 2016, το ισοζύγιο πρωτογενών εισοδημάτων παρουσίασε πλεόνασμα 77 εκατ. ευρώ, κατά 26 εκατ. ευρώ μεγαλύτερο από εκείνο του ίδιου μήνα του 2015. Η βελτίωση αυτή οφείλεται στην άνοδο των καθαρών εισπράξεων στην κατηγορία των λοιπών πρωτογενών εισοδημάτων, τα οποία περιλαμβάνουν φόρους και επιδοτήσεις επί των προϊόντων και της παραγωγής. Αντίθετα, το ισοζύγιο δευτερογενών εισοδημάτων παρουσίασε έλλειμμα 89 εκατ. ευρώ, κατά 64 εκατ. ευρώ μεγαλύτερο από το αντίστοιχο του 2015, λόγω της αύξησης των καθαρών πληρωμών του τομέα της γενικής κυβέρνησης.

11μηνο
Την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2016, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε μικρό έλλειμμα 171 εκατ. ευρώ, έναντι πλεονάσματος 990 εκατ. ευρώ την ίδια περίοδο του 2015. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στην επιδείνωση του ισοζυγίου υπηρεσιών. Ειδικότερα, η μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών δεν αντιστάθμισε την πτώση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών, με αποτέλεσμα το συνολικό ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών να επιδεινωθεί. Το ισοζύγιο πρωτογενών εισοδημάτων επίσης επιδεινώθηκε, ενώ βελτιώθηκε το ισοζύγιο δευτερογενών εισοδημάτων. Το ισοζύγιο αγαθών στο ενδεκάμηνο παρουσίασε βελτίωση κατά 684 εκατ. ευρώ, η οποία αντανακλά τον περιορισμό του ελλείμματος του ισοζυγίου καυσίμων και τον περιορισμό των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2015.

Αντίθετα, το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία αυξήθηκε, κυρίως λόγω της αύξησης της αξίας των εισαγωγών (4,3%), ενώ η αξία των αντίστοιχων εξαγωγών παρουσίασε μικρή άνοδο (1,7%). Σημειώνεται ότι την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2016, σε σταθερές τιμές, οι συνολικές εξαγωγές αγαθών παρουσίασαν άνοδο κατά 6,9%, η οποία αντανακλά κυρίως την άνοδο του όγκου των εξαγωγών καυσίμων, ενώ και οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν κατά 4,1%.

Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών παρουσίασε πτώση κατά 1,9 δισ. ευρώ σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2015, κυρίως λόγω της σημαντικής μείωσης των καθαρών εισπράξεων από μεταφορές, η οποία οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στους περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων.

Το ισοζύγιο πρωτογενών εισοδημάτων παρουσίασε πλεόνασμα ύψους 618 εκατ. ευρώ την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2016, κατά 62 εκατ. ευρώ μικρότερο από εκείνο της ίδιας περιόδου του 2015. Η επιδείνωση αυτή οφείλεται στην αύξηση των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη και στην πτώση των καθαρών εισπράξεων στην κατηγορία των λοιπών πρωτογενών εισοδημάτων. Τέλος, το έλλειμμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων περιορίστηκε κατά 65 εκατ. ευρώ, λόγω της ανόδου των καθαρών εισπράξεων των λοιπών τομέων, η οποία αντιστάθμισε την αύξηση των καθαρών πληρωμών του τομέα της γενικής κυβέρνησης.

Σε επίπεδα-ρεκόρ φθάνουν οι αφίξεις

Τα στοιχεία, έστω και προσωρινά, της ΤτΕ όσον αφορά τον τουρισμό δείχνουν ότι τα έσοδα θα κλείσουν με μία πτώση, η οποία δεν θα κινείται τελικώς σε χαμηλά μονοψήφια νούμερα, όπως περίμεναν αρκετά στελέχη βασιζόμενα και στην καλή πορεία που φάνηκε ότι είχαν τα έσοδα κατά τους φθινοπωρινούς μήνες. Όμως, στα οριστικά στοιχεία για το εννεάμηνο που δημοσίευσε πρόσφατα η ΤτΕ, υπήρξε μία αναθεώρηση προς τα κάτω για τα τουριστικά έσοδα τον Σεπτέμβριο που είχε ως αποτέλεσμα και ο συγκεκριμένος μήνας να παρουσιάζει αρνητικό πρόσημο. Αν το ίδιο φαινόμενο παρουσιαστεί και τον Οκτώβριο, όπου τα προσωρινά στοιχεία της ΤτΕ δείχνουν αύξηση εσόδων, τότε το ποσοστό της πτώσης μπορεί να κινηθεί ακόμη χαμηλότερα. Σημειωτέον πως σε επίπεδο εννεαμήνου, η πτώση των εσόδων είναι της τάξεως του 7,9%.

Την ίδια στιγμή, οι αφίξεις κινούνται σε επίπεδα ρεκόρ και δεν είναι τυχαίο ότι πλέον εκτιμάται πως ο αριθμός των τουριστών που επισκέφτηκαν την Ελλάδα το 2016 να κινήθηκε αρκετά πάνω από τον στόχο που είχε τεθεί στα 28 εκατ. και το όριο των 30 εκατ. αφίξεων να θεωρείται κάτι παραπάνω από εφικτό για το 2017, με δεδομένο κιόλας ότι οι ενδείξεις από τις κρατήσεις είναι εξαιρετικά καλές.

Πάντως, θα πρέπει να σημειωθεί ότι υπάρχουν αρκετές αμφισβητήσεις για τον τρόπο με τον οποίο η ΤτΕ υπολογίζει τις ταξιδιωτικές εισπράξεις με το υπουργείο Τουρισμού να ετοιμάζεται να προχωρήσει στη δημιουργία ειδικής υπηρεσίας.

imerisia.gr

ferriesingreece2

kalimnos

sportpanic03

 

 

eshopkos-foot kalymnosinfo-foot kalymnosinfo-foot nisyrosinfo-footer lerosinfo-footer mykonos-footer santorini-footer kosinfo-foot expo-foot