Εκτενώς σχολιάζεται σήμερα στο γερμανικό Tύπο ο ρόλος της Ελλάδας στην προσφυγική κρίση και οι απαιτήσεις που έχουν οι ευρωπαίοι εταίροι από τη χώρα, όπως διατυπώθηκαν στη συνάντηση των υπουργών Εσωτερικών της ΕΕ.

Ο αρθρογράφος αναφέρεται στο αίτημα της ΕΕ, να διαφυλάξει η Ελλάδα καλύτερα τα σύνορα της και σχολιάζει: «Εάν δεν συμβεί αυτό τότε οι πολιτικοί της Αυστρίας, του Βελγίου και άλλων ευρωπαϊκών χωρών έχουν έτοιμη τη γρήγορη λύση: έξω με τις κλωτσιές. Για άλλη μια φορά. Αυτή τη φορά όμως όχι από την ευρωζώνη, αλλά από τη ζώνη Σένγκεν». Το άρθρο καταλήγει στο συμπέρασμα ότι χρειάζεται μια κοινή ευρωπαϊκή λύση.«Πολύ απλά, φταίνε οι Έλληνες» είναι ο τίτλος άρθρου της εφημερίδας Die Zeit στο οποίο ο δημοσιογράφος περιγράφει μιαν Ελλάδα που καλείται να επωμιστεί το βάρος σχεδόν ολόκληρης της προσφυγικής κρίσης. "Κατά την ευρωκρίση οι Έλληνες είχαν συνηθίσει στις προειδοποιήσεις από τις Βρυξέλλες και την υπόλοιπη Ευρώπη. Τώρα όμως το μικρό νοτιοευρωπαϊκό κράτος γίνεται και στη δεύτερη μεγάλη κρίση της ΕΕ, ο αποδιοπομπαίος τράγος», επισημαίνει η εφημερίδα.

Στο επίκεντρο των σχολιαστών βρέθηκαν και οι δηλώσεις της αυστριακής υπουργού Εσωτερικών. Με ιδιαίτερα καυστικό ύφος προς τα όσα καταλόγισε προς την Ελλάδα η εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung γράφει:

«Η Γιοχάνα Μικλ-Λάιτνερ, στο επάγγελμα υπουργός Εσωτερικών του 'μεγάλου έθνους των θαλασσοπόρων της Αυστρίας', γνωρίζει πολύ καλά ότι είναι «μύθος» πως δεν μπορούν να φυλαχτούν τα ελληνοτουρκικά σύνορα, όπως είπε στη συνάντηση των ευρωπαίων υπουργών Εσωτερικών. Η αντίληψη που προφανώς επικρατεί στη Βιέννη ότι χρειάζονται απλά αρκετά πλοία στο Αιγαίο για να ελεγχθεί η ροή των προσφύγων, χαρακτηρίζεται ως αφελής, όχι μόνο από έλληνες πολιτικούς αλλά και από νομικούς του Διεθνούς Δικαίου. Ακόμη και η αποστολή του μεγαλύτερου στόλου της ιστορίας δε θα μπορούσε να μειώσει τον αριθμό των προσφύγων στο ανατολικό Αιγαίο, όσο η Ευρώπη θέλει να εφαρμόζει το διεθνές δίκαιο και τις διεθνείς συμβάσεις ανθρωπιστικού δικαίου, ενδεχομένως μάλιστα να πετύχαινε και το αντίθετο».

«Τι να κάνουμε; Να τα βυθίσουμε τα πλοία;»
Την αντίδραση της ελληνικής πλευράς στην πρόταση της αυστριακής υπουργού Εσωτερικών για ενεργοποίηση ελληνικού στόλου στο Αιγαίο σχολιάζει και το Spiegel Online. Συγκεκριμένα ο δημοσιογράφος αποτυπώνει την αγανάκτηση αξιωματικού του ελληνικού λιμενικού: «Τι βλακείες είναι αυτές; Και τι να κάνουμε; Να τα βυθίσουμε τα πλοία; Ή μήπως να επιχειρήσουμε σε τουρκικά ύδατα;».

Στη συνέχεια όμως ο αρθρογράφος δείχνει να κατανοεί κατά κάποιον τρόπο τα αυστηρά σχόλια των Ευρωπαίων: «Από την άλλη βέβαια και οι Έλληνες έκαναν αρκετά που δικαιολογούν την ενόχληση των ευρωπαίων εταίρων. Ή μάλλον δεν έκαναν. Πολλά από τα συμπεφωνημένα μέτρα δεν έχουν υλοποιηθεί ακόμα. Από τα πέντε προγραμματισμένα Hotspot, λειτουργεί μόλις ένα κάπως αξιόπιστα στο νησί της Λέσβου» υπογραμμίζει ο γερμανός αρθρογράφος.

Σχολιαστής της εφημερίδας Süddeutsche Zeitung χαρακτηρίζει το ενδεχόμενο της αποχώρησης της Ελλάδας από τη ζώνη Σένγκεν «νομικά προβληματικό, πολιτικά καθόλου έξυπνο και ηθικά λάθος». Και συνεχίζει: «Η συμφωνία του Σένγκεν δεν προβλέπει την αποχώρηση μελών. Αυτό θα είχε ως συνέπεια να συγκεντρωθούν ακόμη περισσότεροι πρόσφυγες σε μιαν Ελλάδα που έχει φτάσει ήδη στο όριο των δυνατοτήτων της. Δεκάδες χιλιάδες θα έπρεπε να περιμένουν στη χώρα για άγνωστο χρονικό διάστημα κάτω από πολύ άσχημες συνθήκες».

Κατά την αποψη του σχολιαστή η αποχώρηση της Ελλάδας από τη ζώνη Σένγκεν θα ήταν ένα μήνυμα προς τις αγορές ότι μπορεί να ακολουθήσει και η αποχώρηση από το Ευρώ. «Πάλι θα ξεκινούσε μια συζήτηση για το ενιαίο νόμισμα. Θα επέστρεφε η τοξική συζήτηση στην Ευρώπη για το ποιος ευθύνεται για το αδιέξοδο, (πχ. άχρηστοι Έλληνες, ξερόλες Γερμανοί). Είναι καλύτερα η Ελλάδα να παραμείνει στη ζώνη Σένγκεν. Επειδή όμως η Αθήνα δεν μπορεί να ανταπεξέλθει οικονομικά αλλά και σε επίπεδο οργάνωσης, είναι απαραίτητο να ενισχυθεί η Frontex για να αναλάβει τη φύλαξη των ελληνικών συνόρων. Για κάτι τέτοιο όμως η Ελλάδα θα πρέπει να πεισθεί και όχι να της επιβληθεί το εν λόγω μέτρο» επισημαίνει η εφημερίδα.

Πηγή: Deutsche Welle

Οι συνθήκες στα γερμανικά κέντρα προσφύγων είναι τόσο άσχημες που μερικοί θα προτιμούσαν να επιστρέψουν στα σπίτια τους πίσω στις πατρίδες τους, παρά να παραμείνουν στη Γερμανία.

Αυτό αναφέρει το Business Insider σε άρθρο του, στο οποίο έχει συγκεντρώσει μαρτυρίες προσφύγων και μεταναστών οι οποίοι δεν επιθυμούν πλέον να παραμείνουν σε ευρωπαϊκές χώρες.

«Συγκεντρώνουν τους ανθρώπους σε απαίσιους καταυλισμούς χωρίς χώρο για να κοιμηθούν, να πλυθούν ή να χαλαρώσουν. Δεν υπάρχει καμία ελπίδα στην Γερμανία», είπε στο Euronews ο Heval Aram που έχει κάνει αίτηση για άσυλο. Ο ίδιος ταξίδευε επί 12 ημέρες με την οικογένειά του για φτάσει στην Γερμανία και πλέον ελπίζει ότι κανείς δεν θα αφήσει το σπίτι του για να πάει εκεί.

Άλλοι πρόσφυγες παραπονιούνται για το μεγάλο χρονικό διάστημα που απαιτούν οι διαδικασίες για παροχή ασύλου. «Δεν μου επιτρέπεται να φέρω την οικογένειά μου, και δεν έχω λάβει ακόμα άδεια για να παραμείνω. Δεν μπορώ να δουλέψω, δεν μπορώ να κινηθώ ελεύθερα», λέει ένας άλλος πρόσφυγας στην Deutsche Welle τονίζοντας ότι έχει περιμένει να εγκριθεί η αίτησή του εδώ και 5 μήνες.

Την κατάσταση με τους πρόσφυγες επιβεβαιώνουν και ταξιδιωτικά γραφεία σημειώνοντας ότι ο αριθμός των προσφύγων που έχουν επιστρέψει στο Ιράκ έχει διπλασιαστεί τον Ιανουάριο σε σχέση με τον Οκτώβριο.

Η πολύμηνη αναμονή όμως για την έγκριση της αίτησης ασύλου δεν είναι το μόνο πρόβλημα για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες στην Γερμανία. Το κόστος ζωής, αλλά και οι δυτικές συνήθειες είναι κάτι που ξενίζει ορισμένους.

«Το πρόβλημα δεν είναι με τους Γερμανούς ή την Γερμανία, ο κόσμος είναι πολύ καλός. Αλλά έχουν τον τρόπο τους για να ζουν τις ζωές τους και εμείς έχουμε τον δικό μας», λέει στην Wall Street Journal 51χρονος Abdullah Alsoaan που βρέθηκε στην χώρα από την Συρία για να έχει μία καλύτερη περίθαλψη επειδή πάσχει από διαβήτη. Όπως αποκαλύπτει, συνειδητοποίησε ότι δεν μπορεί να μεγαλώσει τις κόρες του εκεί, όταν είδε ένα νεαρό ζευγάρι να φιλιέται ελεύθερα στον δρόμο.

Όσοι πάντως έχουν κάνει αίτηση για άσυλο αλλά επιθυμούν να γυρίσουν στην χώρα τους πωλούν όσα χρυσαφικά τους έχουν απομείνει για να αγοράσουν το εισιτήριο επιστροφής, ενώ σύμφωνα με την DW τους τελευταίους 4 μήνες μόνο, εκδόθηκαν από την Ιρακινή πρεσβεία στην Γερμανία περίπου 1.500 διαβατήρια «μίας χρήσης» για επιστροφή στο Ιράκ.

Η κατάσταση πάντως είναι ίδια και άλλες χώρες, όπως για παράδειγμα η Φινλανδία, καθώς όπως αναφέρει το AFP επικαλούμενο αξιωματούχους, το 70% των Ιρακινών που έκαναν αίτηση ασύλου πέρυσι, παραιτήθηκαν του αιτήματος τους και επέστρεψαν σπίτια τους.

Σύμφωνα με τις φινλανδικές υπηρεσίες μετανάστευσης από τις περίπου 3.700 αιτήσεις για άσυλο που πέρασαν από επεξεργασία, οι 2.600 έληξαν πράγμα που σημαίνει ότι οι αιτούντες είτε εξαφανίστηκαν είτε ακύρωσαν τα αιτήματά τους.

Του Gideon Rachman των Financial Times

«Προσφυγικό και δημόσιο χρέος της Ελλάδας μπορούν να συνδυαστούν. Η Γερμανία να συμφωνήσει σε μεγάλη διαγραφή χρέους με αντάλλαγμα τη συμβολή της Αθήνας στην ανακοπή των προσφύγων. Τα πρώτα βήματα, το παράδειγμα του Β’ Παγκόσμιου και οι δυσκολίες.

Η Ε.Ε. έχει αντιμετωπίσει δύο μεγάλες κρίσεις το τελευταίο εξάμηνο. Η μία αφορά το ευρώ και η άλλη το προσφυγικό. Από σύμπτωση, οι ίδιες δύο χώρες βρίσκονται στο επίκεντρο και των δύο προβλημάτων, η Ελλάδα και η Γερμανία.

Το περασμένο καλοκαίρι, η Γερμανία έφτασε πολύ κοντά στο να διώξει την Ελλάδα από το ευρώ, αντί να συμφωνήσει σε νέο δάνειο δισεκατομμυρίων ευρώ προς την ελληνική κυβέρνηση. Τώρα, η Γερμανία παραπαίει από το βάρος της έλευσης πάνω από 1 εκατ. προσφύγων, οι περισσότεροι εκ των οποίων πέρασαν στην Ευρώπη μέσω της Ελλάδας.

Έφτασε η ώρα να σκεφτούμε δημιουργικά πως τα δύο προβλήματα μπορούν να συνδυαστούν σε ένα διπλωματικό πακέτο που θα βοηθάει και τις δύο χώρες. Το γενικό περίγραμμα της συμφωνίας θα είναι απλό.

Η Ελλάδα θα συμφωνήσει να σφραγίσει τα βόρεια σύνορα της με την βοήθεια της Ε.Ε., διακόπτοντας την ροή μεταναστών στην βόρεια Ευρώπη. Σε αντάλλαγμα, η Γερμανία θα συμφωνήσει σε μια μεγάλη διαγραφή του ελληνικού χρέους, καθώς και σε άμεση οικονομική βοήθεια για την διαχείριση της τρέχουσας κρίσης. Οι πρόσφυγες που θα καταφθάνουν στην Ελλάδα θα φιλοξενούνται στα ελληνικά νησιά, σε καταυλισμούς προσφύγων υπό την διαχείριση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα επιστρέφουν στην Συρία (ή όπου αλλού πηγαίνουν) μόλις αποκατασταθεί η ειρήνη.

Το σχέδιο αυτό φαίνεται ακραίο. Αλλά πτυχές του μπορεί να έχουν ήδη αρχίσει διστακτικά να προωθούνται. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, αξιωματούχοι της Ε.Ε. εξετάζουν την «περίφραξη» της Ελλάδας με το κλείσιμο των συνόρων ανάμεσα στην Ελλάδα και στην ΠΓΔΜ, που είναι το βασικό μονοπάτι προς τα βόρεια.

Σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times, το σχέδιο αυτό «φέρεται να έχει την στήριξη του Βερολίνου». Η λήψη μέτρων μπορεί να γίνει σχετικά γρήγορα. Την περασμένη εβδομάδα, ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε, ανέφερε ότι η Ε.Ε. πρέπει να ανακτήσει τον έλεγχο του προσφυγικού προβλήματος «μέσα στις επόμενες έξι με οκτώ εβδομάδες», προσθέτοντας: «Δεν μπορούμε να ανταπεξέλθουμε πλέον σε αυτά τα νούμερα».

Με μια πρώτη εκτίμηση, οποιαδήποτε ιδέα της συγκέντρωσης των προσφύγων στην Ελλάδα ακούγεται ριψοκίνδυνη.

Χωρίς καλή διαχείριση, θα μπορούσε να αφήσει εκατοντάδες χιλιάδες απελπισμένους πρόσφυγες σε μια χώρα 11 εκατομμυρίων η οποία είναι αντιμέτωπη με ανεργία 25% και ένα εθνικό χρέος που πλησιάζει το 180% του ΑΕΠ.
Αλλά το τεράστιο χρέος της Ελλάδας μπορεί τελικά να είναι το κλειδί για την λύση του προβλήματος. Η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα, έχει επιμείνει επανειλημμένα ότι τα χρέη της χώρας πνίγουν την οικονομία. Η Γερμανία, που είναι ο μεγαλύτερος δανειστής της Ελλάδας, έχει επιμείνει επανειλημμένα ότι τα γερμανικά δάνεια στην Αθήνα πρέπει τελικά να αποπληρωθούν. Αλλά η προσφυγική κρίση έχει δημιουργήσει ένα πιο άμεσο πρόβλημα για τους Γερμανούς φορολογουμένους από το σχετικά αφηρημένο ερώτημα για το πότε η Ελλάδα θα αποπληρώσει τα χρέη της.

Αν οι Έλληνες εμφανίζονταν να κάνουν μια μεγάλη χάρη στους Γερμανούς με τον περιορισμό των προσφυγικών ροών, θα ήταν πολύ πιο εύκολο για την Γερμανίδα καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ να υποστηρίξει στους ψηφοφόρους της μια πρόταση για ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. Και μόλις έκαναν την πρώτη κίνηση οι Γερμανοί, θα ακολουθούσαν και οι υπόλοιποι πιστωτές της Ελλάδας. Η συμφωνία θα ήταν ελκυστική και για την Ελλάδα. Θα προσέφερε μια οριστική ανακούφιση από τα χρέη, με αντάλλαγμα έναν προσωρινό ρόλο ως το βασικό κέντρο υποδοχής της Ε.Ε. για τους πρόσφυγες. Η Ε.Ε. θα μπορούσε επίσης να αναλάβει το βάρος της χρηματοδότησης και της διαχείρισης των προσφυγικών κέντρων στο ελληνικό έδαφος, που θα μπορούσαν να προσφέρουν προστασία και εκπαίδευση για τα παιδιά και ευκαιρίες απασχόλησης για τους ενήλικες.

Ορισμένοι θα αντιτείνουν πως θα ήταν ανήθικο ή παράνομο για την Ευρώπη να αλλάξει το τρέχον σύστημα για το άσυλο. Αλλά το σύστημα αυτό βρίσκεται ούτως ή άλλως στα πρόθυρα της κατάρρευσης και θρέφει την άνοδο των ακραίων πολιτικών δυνάμεων εντός της Ε.Ε. Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι αισθάνονται συμπόνοια για τους πρόσφυγες που φοβούνται ότι θα χάσουν τις ζωές τους αλλά ανησυχούν για ένα ανεξέλεγκτο κύμα μετανάστευσης από την Μέση Ανατολή.

Οπότε είναι κρίσιμο να σπάσει η σύνδεση ανάμεσα στην προσωρινή προστασία από τον πόλεμο και την προσφορά μόνιμης μετανάστευσης στην Ε.Ε. Μόλις η σύνδεση αυτή σπάσει, η ευρωπαϊκή κοινή γνώμη θα καθησυχαστεί. Και ενώ οι άνθρωποι που κινδυνεύουν θα συνεχίσουν να δέχονται προστασία εντός της Ευρώπης, το κλείσιμο της πορείας προς την Γερμανία θα αποδυναμώσει τον βασικό παράγοντα έλξης για τους οικονομικούς μετανάστες.

Ένα μοντέλο που θα μπορούσαν να σκεφτούν οι Ευρωπαίοι είναι οι καταυλισμοί που δημιουργήθηκαν για εκατομμύρια εκπατρισμένους στην Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Προσέφεραν καταφύγιο και βοήθησαν οικογένειες να ξαναενωθούν. Πολύ εκπατρισμένοι επανεγκαταστάθηκαν σε τρίτες χώρες, λόγω της αλλαγής των συνόρων. Αλλά η καλύτερη επιλογή ήταν πάντοτε η επιστροφή των προσφύγων στις χώρες τους.

Όσο ζοφερή και αν είναι η σημερινή κατάσταση στην Μέση Ανατολή, δεν είναι τόσο χαοτική όσο στην μεταπολεμική Ευρώπη, που κάνει πιο ρεαλιστική την ιδέα ότι θα επιστρέψουν κάποια στιγμή στο σπίτι τους οι Σύροι, Ιρακινοί και άλλοι πρόσφυγες. Το έργο της ανοικοδόμησης της Συρίας, μετά τον πόλεμο, θα είναι πολύ πιο εύκολο αν η μεσαία τάξη της χώρας δεν έχει στο μεταξύ εγκατασταθεί εντός της Ε.Ε. Ο επαναπατρισμός των Σύρων προσφύγων θα έχει καθοριστική σημασία στο να αποκτήσει και πάλι μέλλον η χώρα.

Φυσικά υπάρχει ο κίνδυνος ότι ο πόλεμος θα συνεχιστεί και ότι τα «προσωρινά» προσφυγικά κέντρα θα γίνουν μόνιμα, όπως συνέβη και στην Παλαιστίνη. Αλλά, αν σε λίγα χρόνια, υπάρχουν μικρές πιθανότητες να επιστρέψουν σπίτι τους οι Σύροι, τότε το καθεστώς όσων ζουν στους καταυλισμούς προσφύγων της Ε.Ε. μπορεί να επανεξεταστεί. Τουλάχιστον μια επανεξέταση θα μπορούσε να γίνει με ομαλό και οργανωμένο τρόπο και όχι στην σημερινή χαοτική ατμόσφαιρα.

Είμαι βέβαιος πως μια σοβαρή εξέταση μις συμφωνίας ανάμεσα στην Ελλάδα και την Γερμανία για επίλυση του προβλήματος του χρέος με αντάλλαγμα το προσφυγικό θα εμφάνιζε μια σειρά από πρακτικά, ηθικά και νομικά προβλήματα.

Αλλά δεν έχω ακούσει ακόμα κάποια καλύτερη ιδέα.»

euro2day.gr