Α. Αν ήμασταν αγρότες και περιμέναμε την βροχή για να σπείρουμε θα …μεταναστεύαμε!
Αυτό που συμβαίνει είναι αλλαγή κλίματος. Ο συνδυασμός υπερκατανάλωσης νερού λόγω του τουρισμού και οι συνθήκες ανομβρίας, μας επιβάλλει να δούμε την διαχείριση του νερού στο νησί μας με σοβαρότητα με αφορμή την συζήτηση στο δημοτικό συμβούλιο του ισολογισμού-απολογισμού της ΔΕΥΑΚ του 2017, λίγο πιο πέρα από το ’τα πήγαμε πολύ καλά’’ της πλειοψηφίας και το ‘’χαρατσώνετε τον λαό’’ και ‘’τα κάνατε χάλια’’ της μειοψηφίας. Για να ασκηθεί πολιτική κριτική επιβάλλεται συγκριτική μελέτη στοιχείων.
Β. Η λογική επιβάλει την πλήρη και αποκλειστική χρήση του νερού από τον Δήμο μας μέσω της ΔΕΥΑΚ. Η σύγχυση αρμοδιοτήτων είναι σκόπιμη και είναι θέμα Βουλής-Βουλευτών και κυβέρνησης να ταχτοποιηθεί. Είναι ολέθριο ότι κάτι τέτοιο… διέφυγε και του ΚΛΕΙΣΘΕΝΗ 1. Υπάρχουν σήμερα μεγάλα ξενοδοχεία που εξυπηρετούν τις ανάγκες τους εξ ολοκλήρου (και εν μέρει) για νερό από δικες τους γεωτρήσεις εν αγνοία της ΔΕΥΑΚ χωρίς να ελέγχονται ως προς την ποιότητα του νερού. Η ευθύνη είναι και τοπική και κρατική.
Γ. Αν δούμε τον απολογισμό του 2014 και του 2017 συγκριτικά, θα φανούν αποτελέσματα και συμπεράσματα 3-ετίας. Ο πίνακας παρουσιάζει στα έσοδα της επιχείρησης που προέρχονται από την τοπική κοινωνία: ύδρευση, αποχέτευση και ειδικό τέλος κατανάλωσης 80%. Το υπόλοιπο τμήμα του απολογισμού αφορά έσοδα που έρχονται από τα πάνω στο πλαίσιο κρατικών διακανονισμών (ευρωπαϊκά προγράμματα) χωρίς την τοπική καθοριστική παρέμβαση. Τα στοιχεία δείχνουν μια αύξηση εσόδων 11% σε 3 χρόνια δηλαδή 3,5% ανά έτος των βεβαιωμένων εισπράξεων και την μεγάλη απόκλιση μεταξύ βεβαιωμένων οφειλών και των εισπράξεων, της τάξεως του 50% ή 17%/ετος, με αποτέλεσμα τα χρέη παρελθόντων ετών να αυξηθούν από 2,2 εκ. σε 3,0 εκ!
Με δεδομένο ότι το κόστος του προσωπικού εμφανίζεται 2,1 εκ. και τα λειτουργικά έξοδα περίπου 1,0 εκ. (σύνολο 3,1 εκ), από τα τοπικά έσοδα ύδρευσης, αποχέτευσης και ειδικού τέλους (σύνολο 3,6εκ) προκύπτει ότι η Δευακ δεν μπορεί με ιδίους πόρους να κάνει το ελάχιστο βήμα αυτοτελούς ανάπτυξης! Αυτό είναι πολιτικό πρόβλημα! Σημαίνει ότι όλη η δημοτική διοίκηση περιορίζεται στην διαχείριση τρεχόντων ζητημάτων! Όμως χωρίς ούτε αυτά να τα προλαβαίνει! Έγιναν και γίνονται προσπάθειες βελτίωσης. Ο νυν πρόεδρος δίνει την ψυχή του. Όμως το αποτέλεσμα είναι μικρό και φαίνεται από την στάσιμη πορεία των εσόδων και πιο χαρακτηριστικά από τις ανάγκες που δεν μπορεί να εξυπηρετήσει η ΔΕΥΑΚ. Το πρόβλημα με το νερό στο διαμέρισμα Ηρακλειδών είναι χαρακτηριστικό. Χρειάζεται μεγάλη στροφή! Χρειάζεται αλλαγή της μέχρι τώρα πολιτικής. Να ξεφύγουμε από τις εντυπώσεις και τα εκλογικίστικα και να δούμε κατάματα τα αληθινά προβλήματα.
Δ. Το καλοκαίρι η πόλη, εδώ και χρόνια, έχει τεράστιο πρόβλημα με τις οσμές του δικτύου ομβρίων και αποχέτευσης. Στην περιοχή του βιολογικού οι οσμές είναι χρόνια πληγή. Η θάλασσα στο Ψαλίδι που δέχεται τα προϊόντα της βιολογικού έχει πλήρως υποβαθμιστεί. Η ΔΕΥΑΚ όφειλε να τα έχει αντιμετωπίσει. Τουλάχιστον να βγάλει μια ανακοίνωση που να προδιαγράφει τι θα κάνει. Λύση υπαρχει αλλά έχει κόστος. Για να προσδιορίσεις τα έσοδα χρηματοδότησης του κόστους των οσμών πρέπει να υπάρξει πολιτική. Όταν λείπει η πολιτική, το πρόβλημα θα χρονίζει.
Ε. Τι πρέπει να γίνει;
α. η ανακοστολόγηση των υπηρεσιών της ΔΕΥΑΚ ώστε να υπηρετηθούν συγκεκριμένοι αναπτυξιακοί στόχοι, όπως για παράδειγμα η επέκταση του βιολογικού Κω και ο εκσυγχρονισμός του.
β. επιθετική πολιτική επενδύσεων με βάση και τον δανεισμό. Επιτρέπεται και δεν απαγορεύονται οι επενδύσεις, αρκεί να έχεις προτάσεις ή να ενεργοποιήσεις αυτές που έχεις που να στηρίζονται σε στοιχεία κόστους οφέλους.
γ. Αύξηση τελους για την αποχέτευση ξενοδοχείων. Οι ξενοδόχοι που είναι συνδεδεμένοι με το δίκτυο της ΔΕΥΑΚ έχουν κόστος για τα λύματα του κάτω από το 50% του κόστους των μεμονωμένων βιολογικών τους!
δ. για την ξηρασία και την κλιματική αλλαγή το να ανασυγκροτήσουμε τα μικροπράγματα που είχαν οι παππούδες μας σε όλους σχεδόν τους χείμαρρους έτσι ώστε να υπηρετηθεί η ανάγκη τροφοδότησης του υπόγειου ορίζοντα δεν είναι θεμα τόσο κεφαλαίων και επενδύσεων όσο θεμα στόχου και πολιτικής. το να λεμέ ότι έχουμε αποθεματικό 3 εκ το 2014 και 5 εκ τώρα και το νησί μας να οδηγείται στην αφαλάτωση με τυφλά μάτια είναι ‘’αυτοκτονία’’
Ζ. Δεν υπήρξε συνεπώς αλλαγή αυτά τα χρόνια πάρα το ότι ήταν ζητούμενο. Σήμερα είναι περισσότερο από ποτέ αναγκαία μια νέα πολιτική διαχείρισης ύδρευσης και αποχέτευσης.
Ν. Μυλωνάς