Πρώτη κατοικία: Δεν αφορούν όλους τους δανειολήπτες οι νέες εξαγγελθείσες ρυθμίσεις (Α' 75/30.3.2020) για την αναστολή των δόσεων του νόμου Κατσέλη, αλλά μόνον αυτούς που εντάσσονται στους προστατευόμενους ΚΑΔ, σημειώνει σε ανακοίνωσή της η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας.

Aναστολή της καταβολής των δόσεων του νόμου Κατσέλη έως σήμερα, πραγματοποιείται είτε στο πλαίσιο προσωρινής διαταγής ή της τελικής ρύθμισης για χρονικό διάστημα τριών μηνών, δηλαδή για Απρίλιο, Μάιο και Ιούνιο 2020, σημειώνει σε ανακοίνωσή της η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας αναφερόμενη στην πρώτη κατοικία.

Η νέα ρύθμιση της 30ής Μαρτίου 2020 αφορά:

οι οφειλέτες που υπέβαλαν την αίτηση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα για την προστασία της πρώτης κατοικίας από την 1η Μαρτίου 2019 μέχρι σήμερα και έχουν κριθεί επιλέξιμες από την πλατφόρμα, με ταυτόχρονη αναστολή της διακράτησης της άλλης ακίνητης περιουσίας του «επιλέξιμου» οφειλέτη για χρονικό διάστημα τριών μηνών.
οι υποψήφιοι φορείς έχουν υπαχθεί στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης των οφειλών κατά το Ν.4469 / 2017
οι οφειλέτες των οποίων η σύμβαση εργασίας έχει ανασταλεί
ελεύθεροι επαγγελματίες των οποίων το ΚΑΔ συμπεριλαμβάνεται στους ήδη πληγέντες
Η ανωτέρω ρύθμιση αναστολής της καταβολής των δόσεων του Νόμου Κατσέλη δεν αφορά δημόσιους υπαλλήλους, ανέργους και συνταξιούχους.

Για τους λόγους αυτούς, η εφαρμογή της παραπάνω αναστολής αφορά ένα μέρος των πολιτών που θα λάβουν την ειδική αποζημίωση των 800 Ευρώ και τη μείωση της ενοικίασης πρώτης κατοικίας ή επαγγελματικής στέγης (για τις επιχειρήσεις που πλήττονται).

Καλούνται οι καταναλωτές που αντιμετωπίζουν οποιοδήποτε πρόβλημα ή πρόκειται να προβούν σε σχετική ρύθμιση με πιστωτικά ιδρύματα να επικοινωνούν με το ΕΕΚΕ για να λάβουν σχετική καθοδήγηση στο τηλέφωνο 2108817730 ή στο email: info@eeke.gr

Σε πλήρη λειτουργία η ηλεκτρονική πλατφόρμα που θα περάσει από… κόσκινο τις 100.000 και πλέον εκκρεμείς προς εκδίκαση αιτήσεις του νόμου Κατσέλη (3869/2010), για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά.
Πρακτικά αυτό σημαίνει πως οι στρατηγικοί κακοπληρωτές από τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά θα βρεθούν, λίαν συντόμως, αντιμέτωποι με κατασχέσεις λογαριασμών και πλειστηριασμούς ακινήτων.

Προς το παρόν, δεν υπάρχει εικόνα για τον ακριβή αριθμό των δανειοληπτών που εκμεταλλεύονται τις διατάξεις του νόμου Κατσέλη, ωστόσο, εκτιμάται μεταξύ 20% – 30%.

Για να ξεκαθαρίσει, λοιπόν, πλήρως, το τοπίο ανατέθηκε στην Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ) του Υπουργείου Οικονομικών να στήσει ακόμη μία ηλεκτρονική πλατφόρμα (έχουν προηγηθεί αυτές του εξωδικαστικού μηχανισμού και της πρώτης κατοικίας).

Η ηλεκτρονική εφαρμογή για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά
Το νέο εργαλείο θα αξιοποιείται, αποκλειστικά, από τις τράπεζες, οι οποίες μέσω αυτού αποκτούν πρόσβαση στο προφίλ Τaxis και ΕΦΚΑ του δανειολήπτη, δηλαδή στα φορολογικά στοιχεία εισοδήματος και περιουσίας του.

Καθένα από τα πιστωτικά ιδρύματα μπορεί να λάβει πληροφορίες, αποκλειστικά, για τους συνεργαζόμενους με αυτό δανειολήπτες. Με άλλα λόγια, δεν έχει τη δυνατότητα να τσεκάρει περιπτώσεις πολιτών που αφορούν σε άλλες τράπεζες.

Η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ), από την πλευρά της, δεν έχει πρόσβαση στα οικονομικά στοιχεία των δανειοληπτών. Το μόνο που μπορεί να ελέγξει είναι αν ο εκάστοτε δανειολήπτης έχει κάνει αίτηση στο νόμο Κατσέλη.

Στα διαδικαστικά, οι τράπεζες θα σκανάρουν το έγγραφο του δικαστηρίου που αφορά στον συνεργαζόμενο με αυτές δανειολήπτη και θα το επισυνάπτουν στην πλατφόρμα, εισάγοντας παράλληλα τον ΑΦΜ του.

Από τη στιγμή που η ΕΓΔΙΧ θα δίνει το “πράσινο φως”, τα πιστωτικά ιδρύματα εντός πέντε εργάσιμων ημερών θα έχουν πρόσβαση στο προφίλ Τaxis και ΕΦΚΑ του δανειολήπτη.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο θα “διαμορφώνουν άποψη για το αν κάποιος είναι επιλέξιμος για τη διατήρηση της προστασίας που παρέχει ο ν. 3869/2010”, αναφέρεται σε ανακοίνωση του ΥΠΟΙΚ.

Προσοχή – προσοχή!
Υπενθυμίζεται πως ο νόμος, που επιτρέπει για πρώτη φορά στην Ελλάδα άρση του τραπεζικού απορρήτου, ψηφίστηκε στις 15 Ιουνίου 2018 (συμπεριλαμβανόταν στο πολυνομοσχέδιο με τα μέτρα της 4ης αξιολόγησης).

Στο πλαίσιο αυτού, υπήρχε η πρόβλεψη με την πάροδο τριών μηνών από την ψήφιση, το συγκεκριμένο μέτρο να ενεργοποιηθεί αυτόματα.

Το τρίμηνο πέρασε και κανένας δανειολήπτης, εν αναμονή δικάσιμου, δεν έδωσε την έγκρισή του για άρση.

Τελικά, ενεργοποιήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου του 2018.

Ωστόσο, με τη νέα πλατφόρμα παρακάμπτονται γραφειοκρατικά κωλύματα, ενώ τα πιστωτικά ιδρύματα έχουν ήδη προετοιμάσει “πακέτα” αιτημάτων για πρόσβαση σε οικονομικά στοιχεία δανειοληπτών τους με σκοπό το “κοσκίνισμα” των εκκρεμών υποθέσεων του ν.3869/2010 να ολοκληρωθεί όσο το δυνατόν πιο άμεσα.

https://www.newsit.gr/

Ποια διαδικασία πρόκειται να ακολουθηθεί για τους στρατηγικούς κακοπληρωτές
«Big Brother» που θα διασταυρώνει την περιουσιακή κατάσταση των δανειοληπτών που έχουν υπαχθεί στοn νόμο Κατσέλη και οι οποίοι, ενώ έχουν χρήματα, δεν πληρώνουν τα δάνειά τους, ετοιμάζουν οι τράπεζες.

Σύμφωνα με τα όσα είπε ο δημοσιογράφος Βασίλης Σπάνος στο δελτίο ειδήσεων του Open TV, πρόκειται για εκείνους που κρύβονται μέσω του συγκεκριμένου νόμου, περιμένοντας μέχρι το 2028 να εκδικαστούν οι υποθέσεις τους και με αυτό τον τρόπο δεν πληρώνουν τα δάνεια για τα ακίνητα που έχουν πάρει.

Έτσι, λοιπόν, θα ετοιμαστεί μία πλατφόρμα από την ειδική γραμματεία ιδιωτικού χρέους, με βάση την οποία θα συλλεχθούν όλα τα φορολογικά στοιχεία του ασφαλισμένου και στη συνέχεια εάν προκύπτει ότι υπάρχουν στρατηγικοί κακοπληρωτές, θα ακολουθούν νομικές διαδικασίες μέσω του ειρηνοδικείου και θα ζητείται η άρση της πρώτης κατοικίας.

 https://www.ethnos.gr/

Οπως προκύπτει από σχετικό έγγραφο, που έχει στη διάθεσή του ο Ελεύθερος Τύπος, η επίμαχη ρύθμιση, που προσφέρεται… φασόν ακόμη και σε δανειολήπτες, για τους οποίους έχουν εκδοθεί διαταγές πληρωμής, προσομοιάζει με εκείνες του νόμου Κατσέλη, συνοδευόμενη, ωστόσο, από μία… προφορική ρήτρα.
Περίοδο χάριτος από δύο έως τέσσερα χρόνια, με ταυτόχρονο «κούρεμα» τόκων, μηδενισμό του επιτοκίου και καθορισμό χαμηλής μηνιαίας δόσης, προτείνουν μαζικά το τελευταίο διάστημα οι τράπεζες στους δανειολήπτες με «κόκκινα» στεγαστικά.

Οπως προκύπτει από σχετικό έγγραφο, που έχει στη διάθεσή του ο Ελεύθερος Τύπος, η επίμαχη ρύθμιση, που προσφέρεται… φασόν ακόμη και σε δανειολήπτες, για τους οποίους έχουν εκδοθεί διαταγές πληρωμής, προσομοιάζει με εκείνες του νόμου Κατσέλη, συνοδευόμενη, ωστόσο, από μία… προφορική ρήτρα: Μετά το πέρας αυτής οι δανειολήπτες θα πρέπει να αποφασίσουν τον τρόπο με τον οποίο θα διαχειριστούν την περιουσία τους, βάζοντας στο «τραπέζι» τόσο την εθελοντική εκποίηση όσο και τη μίσθωση σε τρίτο του υπέγγυου ακινήτου.

Πιο αναλυτικά, σε στεγαστικό δάνειο, ύψους 102.714 ευρώ, με υποθήκη σε ακίνητο, η εμπορική αξία του οποίου είναι μεγαλύτερη, που κατά τον χρόνο της καταγγελίας έφθασε τις 143.068 ευρώ, η τράπεζα προτείνει:

• Τη διαγραφή οφειλόμενων τόκων, συμβατικών ή υπερημερίας, συνολικού ύψους 39.871 ευρώ, που δεν λογιστικοποιήθηκαν, αδιαφόρως εάν προέκυψαν πριν ή μετά την καταγγελία.

• Τον μη τοκισμό (επιτόκιο 0%) της νέας οφειλής, ύψους 103.197 ευρώ, αρχής γενομένης από την ημερομηνία ρύθμισης και για περίοδο 48 μηνών, με την αποπληρωμή να γίνεται σε συνεχείς μηνιαίες χρεολυτικές δόσεις. Μετά τη λήξη της περιόδου χάριτος η υπολειπόμενη οφειλή θα αποπληρωθεί σε 228 συνεχείς μηνιαίες τοκοχρεολυτικές δόσεις.

• Την καταβολή από πλευράς του οφειλέτη για μία τετραετία μηνιαίας δόσης, ύψους 100 ευρώ, – ήτοι 4.800 στην 4ετία.

«Σε περίπτωση καταγγελίας της παρούσης ρύθμισης και εφόσον αυτή λάβει χώρα εντός των 48 πρώτων μηνών θα υπολογίζονται αναδρομικά τόκοι για όλη την περίοδο που το δάνειο είχε μηδενικό επιτόκιο. Η τράπεζα, δηλαδή, έχει τη δυνατότητα να καταγγείλει την παρούσα ρύθμιση, εάν ο οφειλέτης δεν καταβάλλει τρεις συνεχόμενες δόσεις ή εάν υπάρχει άλλη ληξιπρόθεσμη οφειλή στην ίδια για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο από τρεις συνεχόμενους μήνες. Με την καταγγελία, το σύνολο της οφειλής γίνεται ληξιπρόθεσμο και απαιτητό», επισημαίνεται χαρακτηριστικά στο ιδιωτικό συμφωνητικό και προστίθεται: «Τυχόν γενόμενες καταβολές απομειώνουν την οφειλή, ενώ εμπράγματες ή προσωπικές εξασφαλίσεις, που έχουν ληφθεί στο πλαίσιο της σύμβασης, διατηρούνται για την εξασφάλιση του συνόλου της οφειλής».

«Κάθε ρύθμιση είναι σαν μία νέα αγορά του ακινήτου. Επομένως, οι δανειολήπτες θα πρέπει να αποφασίσουν εάν θέλουν το ακίνητο και εάν αξίζει να πληρώσουν το ποσό, που τους ζητάει η τράπεζα για τη διάσωσή του. Επίσης, θα πρέπει να λάβουν υπόψη την ηλικία τους και κατά πόσο οι κληρονόμοι τους στο μέλλον θα θέλουν να αποδεχτούν ένα τέτοιο δάνειο», σημειώνει στον «Ε.Τ.» ο δικηγόρος, κ. Δημήτρης Αναστασόπουλος, για να προσθέσει: «Διανύουμε μία τελείως νέα εποχή για τους ιδιοκτήτες ακινήτων, οι οποίοι, προκειμένου να τα διατηρήσουν στην κυριότητά τους, θα πρέπει με κάποιο τρόπο να τα εκμεταλλεύονται, για να αποδίδουν κάποιο εισόδημα. Σε κάθε περίπτωση, οι οφειλέτες θα πρέπει να διαχειριστούν το πρόβλημα με εμπορικούς όρους».

Υπενθυμίζεται ότι με την εθελοντική εκποίηση ο δανειολήπτης προβαίνει οικειοθελώς σε πώληση του υπέγγυου ακινήτου σε τρίτο. Στην περίπτωση που το τίμημα της πώλησης υπολείπεται του συνόλου της οφειλής, ακολουθεί διαγραφή της εναπομένουσας οφειλής. Οσον αφορά στην περίπτωση της μίσθωσης, συναινεί στην ενοικίαση του ακινήτου του, το μηνιαίο ποσό της οποίας δεν αποκλείεται -δεδομένης και της αύξησης των ενοικίων ανά την επικράτεια- να υπερκαλύψει το ύψος της δόσης, που θα προκύψει μετά την περίοδο χάριτος.

Τι προβλέπεται σε περίπτωση αλλαγής στα οικονομικά του δανειολήπτη
Τις… υποχρεώσεις αμφότερων των πλευρών στην περίπτωση που διαπιστωθεί αλλαγή στα οικονομικά του δανειολήπτη ορίζει το συγκεκριμένο έγγραφο ρύθμισης. Ειδικότερα, ο οφειλέτης οφείλει να προσκομίσει εντός 60 ημερών από την ημέρα που θα του ζητηθεί τα πλέον πρόσφατα οικονομικά του στοιχεία (για παράδειγμα, εκκαθαριστικά προηγούμενης χρονιάς, Ε9 κ.λπ.). Εάν από τον έλεγχο διαπιστωθεί βελτίωση της κατάστασης, τότε θα υπάρξει εκ νέου διαπραγμάτευση της ρύθμισης, με την τράπεζα να προειδοποιεί πως «στο ενδεχόμενο που δεν επέλθει συμφωνία ή ο οφειλέτης δεν προσκομίσει στην άνω προθεσμία τα οικονομικά στοιχεία, αναγνωρίζει το δικαίωμά της να εκτοκίζει εφεξής την οφειλή με επιτόκιο, που δεν θα υπερβαίνει το ποσοστό που ίσχυε πριν από τη ρύθμιση».

Στην περίπτωση, ωστόσο, που διαπιστωθεί σημαντική επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης του οφειλέτη και μετά την υποβολή σχετικού αιτήματος για ευνοϊκότερη της επίμαχης ρύθμισης, η τράπεζα θα εξετάζει το αίτημα με τραπεζικά κριτήρια.

«Μπλόκο»
«Η παρούσα σύμβαση ρύθμισης διέπει αποκλειστικά την υφιστάμενη έννομη σχέση, όπως αυτή διαμορφώθηκε μετά την καταγγελία της σύμβασης. Τυχόν αιτήσεις ρύθμισης της οφειλής μέσω της δικαστικής ή άλλης οδού καθίστανται άνευ αντικειμένου. Ενδικα βοηθήματα ή μέσα, που έχουν ασκήσει οι ενεχόμενοι, καθίστανται -ένεκα και δυνάμει της παρούσας συμφωνίας- άνευ αντικειμένου». Η σχετική πρόβλεψη στο έγγραφο, που παρουσιάζει ο «Ε.Τ.», εξασφαλίζει την παραίτηση των δανειοληπτών, είτε από το δικόγραφο του νόμου Κατσέλη είτε και από μελλοντικές προσφυγές στη Δικαιοσύνη.

Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, πρόκειται για μία προϋπόθεση εκ των ων ουκ άνευ για τις τράπεζες, προκειμένου να προχωρήσουν στην υποβολή πρότασης ρύθμισης, με τις ίδιες, από την πλευρά τους, να αναστέλλουν τυχόν δικαστικές ενέργειες ή πράξεις εκτέλεσης. «Με την εξαίρεση των ενεργειών, που διασφαλίζουν τα συμφέρονται της τράπεζας (λ.χ. επίδοση διαταγής πληρωμής μέσα σε προθεσμία δύο μηνών από την έκδοσή της, εμπρόθεσμη τροπή προσημείωσης σε υποθήκη κ.ο.κ.)», καταλήγει το έγγραφο.

Στο… παιχνίδι και οι servicers
Σε ενημέρωση των δανειοληπτών ότι τα προσωπικά τους δεδομένα θα διαβιβασθούν σε servicers προχωρούν οι τράπεζες. Οπως επισημαίνεται, «για την εκτέλεση της σύμβασης και της ρύθμισης, μέχρι και την ολοσχερή εξόφληση κάθε οφειλής, την εκπλήρωση των υποχρεώσεων της τράπεζας και την προάσπιση των συμφερόντων της είναι δυνατόν να διαβιβασθούν τα προσωπικά δεδομένα σε Εταιρίες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις (ΕΔΑΔΠ) ή σε Εταιρίες Ενημέρωσης Οφειλετών, με σκοπό την ενημέρωση σε περίπτωση ληξιπρόθεσμης οφειλής». Υπενθυμίζεται ότι -προσώρας- άδεια από την Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) έχουν λάβει 18 servicers, οι οποίοι θα κληθούν την προσεχή διετία να αναλάβουν την διαχείριση περίπου 50 δισ. ευρώ «κόκκινων» δανείων.

Νέες ρυθμίσεις με «σπάσιμο και πάγωμα»
Την πρόθεσή τους να εξαντλήσουν όλα τα περιθώρια συνεννόησης με τους δανειολήπτες των «κόκκινων» στεγαστικών, πριν προχωρήσουν στην πώλησή τους σε funds, εκφράζουν οι τράπεζες.

«Το στεγαστικό χαρτοφυλάκιο πρέπει να ρυθμιστεί και όχι να πωληθεί», σχολιάζουν, δοθείσης ευκαιρίας, υψηλόβαθμα τραπεζικά στελέχη, παραπέμποντας στα πρόσφατα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ) βάσει των οποίων σχεδόν 5 στα 10 (ποσοστό 44,7%) στεγαστικά, σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών, παραμένουν εκτός ρύθμισης. «Τα ιδρύματα πλέον διαθέτουν τα ειδικά εργαλεία, που τους επιτρέπουν να προχωρήσουν σε “κουρέματα” και μακροπρόθεσμες λύσεις», προσθέτουν χαρακτηριστικά και καταλήγουν: «Αυτές θα βοηθήσουν τους δανειολήπτες να πληρώσουν τα δάνειά τους».

Προς αυτή την κατεύθυνση σύσσωμη η αγορά προωθεί προγράμματα, που περιλαμβάνουν «σπάσιμο», «πάγωμα» και «κούρεμα» του δανείου αλά ιρλανδικά. Η Εθνική Τράπεζα, μάλιστα, έχει – εδώ και έναν μήνα- λανσάρει το διάδοχο μοντέλο αυτού που ακούει στο όνομα Split&Settle. «Είναι πιο γενναιόδωρο και περισσότερο κατανοητό για τους δανειολήπτες σε σύγκριση με τα άλλα εργαλεία αναδιαρθρώσεων», ανέφεραν στελέχη της τράπεζας, στο πλαίσιο παρουσίασής του στους ξένους επενδυτές στο Λονδίνο. Ειδικότερα, προσφέρει άφεση χρέους της τάξεως του 40%, λαμβάνοντας υπόψη το Loan To Value (LTV), την υψηλότερη, δηλαδή, αξία που έχει το δάνειο σε σχέση με το υποκείμενο ακίνητο. Στην ουσία, δηλαδή, δίνει τη δυνατότητα αποπληρωμής ενός ποσού, που είναι χαμηλότερο από την τρέχουσα εμπορική αξία. Σε δάνειο, ύψους 140.000 ευρώ, αξία ακινήτου στις 100.000 ευρώ και μηνιαία δόση 637 ευρώ, η ΕΤΕ προσφέρει «σπάσιμο» σε δύο μέρη (40.000 ευρώ και 100.000 ευρώ αντίστοιχα). Ο οφειλέτης καλείται να αποπληρώσει 88.000 ευρώ (το 20% του πρώτου μέρους και το 80% του δεύτερου μέρους), με τις 52.000 ευρώ να διαγράφονται («κούρεμα» 37%) και τη δόση να ρυθμίζεται αυτομάτως στα 400 ευρώ/μήνα.

Η ανταπόκριση από πλευράς των δανειοληπτών υπήρξε, σύμφωνα με στελέχη της ΕΤΕ, κάτι παραπάνω από θετική, αφού μέσα σε μόλις 30 ημέρες καταγράφηκαν 50% περισσότερες αιτήσεις ένταξης. Αξίζει να επισημανθεί πως με το Split&Settle η τράπεζα προβλέπει ότι θα ρυθμίσει δάνεια, ύψους 800 εκατ. ευρώ το 2019 και έως ένα δισ. ευρώ το 2020.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και οι υπόλοιπες τράπεζες, χωρίς, ωστόσο, να εγκαταλείπουν τα σχέδιά τους για τιτλοποιήσεις. Η Eurobank, για παράδειγμα, βρίσκεται στην τελική ευθεία, προκειμένου να ολοκληρώσει τη διάθεση «κόκκινων» δανείων, ύψους 9,5 δισ. ευρώ (project Pillar και Cairo). Πρόκειται για συνολικά 84.000 στεγαστικά και καταναλωτικά, με προσημείωση ακινήτου, με τις σχετικές αποφάσεις να αναμένονται περί τα τέλη του ερχόμενου μήνα.

Από το ένθετο Οικονομία της έντυπης έκδοσης του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής

Αν και η κυβέρνηση κατέθεσε μια μέρα νωρίτερα σε σχέση με την πληροφόρηση που είχε δώσει στους θεσμούς το σ/ν για την προστασία της πρώτης κατοικίας, εντούτοις από χθες άρχισε νέος γύρος διαβουλεύσεων με τους θεσμούς προκειμένου να υπάρξει μεγαλύτερη σύγκλιση. Ασφαλώς η κατάθεση του νομοσχεδίου δεν θεωρήθηκε μονομερής ενέργεια, αφού υπάρχει συμφωνία ως προς το περιεχόμενο.

Περαιτέρω σύγκλιση απαιτείται ως προς την κατάρτιση της δευτερογενούς νομοθεσίας, την οποία θα συστήσουν οι υπουργικές αποφάσεις που θα εξειδικεύσουν τα μέτρα. Εφόσον ολοκληρωθεί το θεσμικό πλαίσιο με μια σειρά ακόμη μέτρων, τότε και μόνο τότε θα ελευθερωθεί η δόση του ενός δισ. ευρώ, σημειώνουν πηγές με γνώση της διαπραγμάτευσης. Οι θεσμοί θα έρθουν στη χώρα μας την 1η Απριλίου και θα πρέπει τα εκκρεμή ζητήματα να έχουν λυθεί πριν από το Eurogroup της 5ης Απριλίου.

Οι εκκρεμότητες αφορούν:

* Την επιδότηση της μηνιαίας δόσης από το Δημόσιο που τελεί υπό την έγκριση της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία τελικώς θα αποφανθεί αν η συγκεκριμένη επιδότηση αποτελεί ή όχι κρατική ενίσχυση.

* Τις αποφάσεις που θα ληφθούν σχετικώς με τις εκκρεμότητες του παλιού νόμου Κατσέλη κυρίως για τις περιπτώσεις που απολαμβάνουν τη δικαστική προστασία χωρίς να το δικαιούνται. Οι θεσμοί επιζητούν την εξέταση των περιπτώσεων αυτών με τα παλιά κριτήρια αλλά μέσα από τη νέα πλατφόρμα και εάν η πλατφόρμα κρίνει τους συγκεκριμένους δανειολήπτες μη επιλέξιμους, αυτοί να τίθενται εκτός δικαστικής προστασίας.

* Την πρόβλεψη για διαρκή εξέταση των κριτηρίων των υπερήμερων δανειοληπτών κατά το μέλλον, ώστε οι τελευταίοι να μην απολαμβάνουν προνόμια που τελικώς δεν δικαιούνται.

* Την ύπαρξη εγγυήσεων για τη διαμόρφωση μιας διαφορετικής κουλτούρας πληρωμών.

* Τη διασφάλιση πως δεν αποκρύπτεται περιουσιακή ύλη με κρυφές μεταβιβάσεις σε φιλικά ή οικογενειακά πρόσωπα.

Εν τω μεταξύ, μεγάλο μαχαίρι μπήκε σε ό,τι αφορά τα κριτήρια για την προστασία της πρώτης κατοικίας με μείωση στην αντικειμενική αξία για τα επιχειρηματικά δάνεια, αλλά και περαιτέρω περιορισμό των περιουσιακών στοιχείων που μπορεί να διαθέτει ένας δανειολήπτης για να εισέλθει στον νόμο της προστασίας. Από το νέο πλαίσιο αποκλείονται τα δάνεια που φέρουν κρατική εγγύηση (έχουν δοθεί κατά κύριο λόγο σε Ρομά, πυρόπληκτους, σεισμόπληκτους κ.ά.), ενώ προβλέπεται αυστηρό χρονοδιάγραμμα ως προς την αποπληρωμή των μηνιαίων δόσεων.

Η αποκωδικοποίηση των διατάξεων

Σύμφωνα με τις διατάξεις του ν/σ, οι ρυθμίσεις για τα επιμέρους ζητήματα είναι οι ακόλουθες:

* Στεγαστικά, καταναλωτικά, επισκευαστικά δάνεια με εγγύηση την πρώτη κατοικία πρέπει να έχουν ύψος υπολοίπου (κεφάλαιο συν κεφαλαιοποιημένοι τόκοι) έως και 130.000 ευρώ. Η αντικειμενική αξία του ακινήτου ορίζεται έως τις 250.000 ευρώ.

* Επιχειρηματικά δάνεια με εγγύηση την πρώτη κατοικία πρέπει να έχουν υπόλοιπο που καθορίζεται στις 130.000 ευρώ και η αντικειμενική αξία να φθάνει στις 175.000 ευρώ.

* Η συνολική αξία της κινητής περιουσίας σε καταθέσεις, μετοχές, ομόλογα, ασφαλιστήρια συμβόλαια, χρυσό, ξένα νομίσματα δεν πρέπει να ξεπερνά τις 15.000 ευρώ.

* Το εισόδημα δεν πρέπει να ξεπερνά τις 12.500 ευρώ για τον άγαμο, 21.000 για το ζευγάρι και συν 5.000 ευρώ για κάθε προστατευόμενο μέλος έως τρία.

* Η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας, ακινήτων και μεταφορικών μέσων του δανειολήπτη, και της οικογένειάς του, δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 80.000 ευρώ για όσους δανειολήπτες έχουν οφειλές άνω των 20.000 ευρώ. Δεν υπάρχει περιορισμός για οφειλές μικρότερες από 20.000 ευρώ.

* Στο πλαίσιο εντάσσονται οι δανειολήπτες με δάνεια που την 31η Δεκεμβρίου 2018 ήταν σε 3μηνη (90 ημέρες) καθυστέρηση.

* Το ακίνητο πρέπει να έχει δηλωθεί ως πρώτη κατοικία στη φορολογική δήλωση του προηγούμενου έτους (αυτή που υποβλήθηκε το 2017).

* Ο δανειολήπτης καταβάλλει σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις το 120% της αξίας της κύριας κατοικίας του. Αν χρωστάει 130.000 με ακίνητο αξίας 100.000 ευρώ, θα πληρώσει μέχρι 120.000 και το χρέος των 10.000 ευρώ επιπλέον κουρεύεται στο τέλος της διάρκειας του δανείου.

* Το δάνειο επιμηκύνεται για 25 έτη χωρίς η αποπληρωμή του να υπερβαίνει το 80ό έτος του δανειολήπτη, εκτός κι αν υπάρξει εγγυητής μικρότερης ηλικίας. Το επιτόκιο θα διαμορφωθεί με βάση το Euribor 3μήνου συν περιθώριο 2%.

* Η μηνιαία δόση επιμερίζεται ανάλογα με το ύψος του χρέους.

* Εάν ο δανειολήπτης δεν αποπληρώσει 3 μηνιαίες δόσεις, χάνει τη ρύθμιση και κινδυνεύει με τον πλειστηριασμό της πρώτης κατοικίας. Στην περίπτωση αυτή, ο χρόνος εκτέλεσης της διαταγής από τον πιστωτή μέχρι τον πλειστηριασμό περιορίζεται στον 1 μήνα.

* Η αίτηση θα γίνεται ηλεκτρονικά στη σχετική πλατφόρμα.

* Οι πιστωτές (τράπεζες, τρίτοι) έχουν 1 μήνα να μελετήσουν την υπόθεση και αμέσως μετά να υποβάλουν τις προτάσεις τους.

* Ο πλειστηριασμός παγώνει από τη στιγμή που ο δανειολήπτης κριθεί επιλέξιμος μέχρι τον χρόνο της τελικής συμφωνίας με τους πιστωτές.

* Ο δανειολήπτης μπορεί να απευθυνθεί στο δικαστήριο, προκειμένου να ρυθμίσει την οφειλή του μέσω της Δικαιοσύνης, είτε το σύνολό της είτε το χρέος του προς έναν ή περισσότερους πιστωτές. Εάν κρίνει βάσιμη την αίτηση ο δικαστής, το ακίνητο προστατεύεται, υπό τον όρο όμως ο δανειολήπτης να καταβάλει το 50% της τελευταίας ενήμερης δόσης.

* Οι δανειολήπτες που έχουν υποβάλει αίτηση στον παλαιό νόμο Κατσέλη και η υπόθεσή τους βρίσκεται σε πρώτο και δεύτερο βαθμό και δεν έχει συζητηθεί, μπορούν να μπουν στο νέο πλαίσιο εφόσον αποχωρήσουν από τον παλαιό νόμο (καταργείται η δίκη της υπόθεσής τους).

Τα θετικά του νομοσχεδίου

Στα θετικά του νέου θεσμικού πλαισίου είναι η επιδότηση των δανειοληπτών, που καλύπτει άτομα με πραγματική οικονομική ανάγκη. Το παραπάνω ωστόσο, προκειμένου να υλοποιηθεί, θα πρέπει να εγκριθεί από την DG Comp. Μέχρι τώρα δεν υπήρχε στο νόμο Κατσέλη αντίστοιχη ρύθμιση.

* Δεν υπάρχει διαπραγμάτευση με τις τράπεζες, αλλά αντικειμενικά κριτήρια.

* Είναι οικονομικότερη η διαδικασία ένταξης στην προστασία της πρώτης κατοικίας, καθώς δεν απαιτούνται παράβολα αλλά και χρονοβόρες διαδικασίες κατάρτισης εκθέσεων. Βεβαίως, το τελευταίο μένει να φανεί από την ίδια τη λειτουργία της πλατφόρμας.

* Δεν υπάρχει προστασία της πρώτης κατοικίας για όσους δεν τη δικαιούνται. Στον νόμο Κατσέλη κατά την εκδίκαση απορρίπτονταν περίπου το 25% των αιτήσεων που μέχρι τότε απολάμβαναν της διαδικασίας.

* Οι τράπεζες θα καταφέρουν να διαχειριστούν 25 δισ. ευρώ στεγαστικά NPEs που μέχρι πρότινος δεν τα είχαν αγγίξει σε επίπεδο αναδιάρθρωσης.

* Το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει και μικροεπαγγελματίες που έβαλαν το σπίτι τους εγγύηση για να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους.

Τα αρνητικά του νομοσχεδίου

* Εντάσσονται στο νέο θεσμικό πλαίσιο λιγότεροι δανειολήπτες. Τα χαμηλά όρια κυρίως σε ό,τι αφορά το ύψος του δανείου θέτουν εκτός μεγάλη μερίδα δανειοληπτών.

* Η διαδικασία συντελείται άμεσα, με αποτέλεσμα εάν ο υπερήμερος δανειολήπτης τεθεί εκτός πλατφόρμας να υφίσταται τις βίαιες συνέπειες της υπερημερίας του (πλειστηριασμός).

* Το κούρεμα είναι σχετικώς μικρό σε σχέση με ό,τι επιδίκαζαν τα δικαστήρια στις περιπτώσεις του νόμου Κατσέλη σε δανειολήπτες με πραγματικό οικονομικό πρόβλημα.

* Η δικαστική οδός γίνεται δυσκολότερη και περισσότερο επίπονη για όσους την επιλέξουν.

Σε γενικές γραμμές, το νέο θεσμικό πλαίσιο θα περάσει ακόμη από αρκετά φίλτρα έως την τελική του διαμόρφωση. Σίγουρα θα αφορά λιγότερους δανειολήπτες από όσους κάλυπτε το προηγούμενο θεσμικό πλαίσιο, ωστόσο θα προσφέρει σημαντικότερες υπηρεσίες σε όσους τελικώς ενταχθούν στην προστασία του νόμου.
Από την έντυπη έκδοση

Της Ειρήνης Σακελλάρη
esak@naftemporiki.gr