«Μισθός» 560 ευρώ καθαρά. Κάθε μήνα. Για δύο χρόνια. Χωρίς όρους, υποχρεώσεις και... ωράρια. Στην Ελλάδα της κρίσης 560 ευρώ είναι περίπου ο βασικός για όσους εργάζονται (μέσα σε συνθήκες ανασφάλειας, να σημειωθεί).

Στη Φινλανδία των «μεγάλων ιδεών», από την άλλη, το εν λόγω ποσό πλέον καταβάλλεται στο πλαίσιο ενός κοινωνικού πειράματος προς όφελος όσων δεν εργάζονται, με σκοπό να διαπιστωθεί εάν αυτοί θα θελήσουν να εργαστούν και υπό ποιους όρους.

Η κεντροδεξιά κυβέρνηση συνασπισμού της Φινλανδίας, υπό τον πολυεκατομμυριούχο επιχειρηματία Γιούχα Σίπιλα, έθεσε σε λειτουργία ένα ομολογουμένως ενδιαφέρον πιλοτικό πρόγραμμα. Από τώρα και για τα επόμενα δύο χρόνια θα καταβάλλει το ποσό των 560 ευρώ μηνιαίως, υπό μορφή βασικού εισοδήματος, σε μια ομάδα από 2.000 τυχαία επιλεγέντες ανέργους Φινλανδούς ηλικίας 25 έως 58 ετών. Το εν λόγω ποσό θα καταβάλλεται άνευ όρων, δηλαδή χωρίς καμία υποχρέωση από την πλευρά του δικαιούχου, και ανεξάρτητα από το εάν αυτός βρει μέσα στα επόμενα δύο χρόνια δουλειά ή όχι. Με άλλα λόγια, ακόμη και αν ο δικαιούχος αφήσει πίσω του την ανεργία, τα συγκεκριμένα 560 ευρώ θα συνεχίσει να τα λαμβάνει κανονικά και... δικαιωματικά.

Το εν λόγω πρόγραμμα, που εφαρμόζεται για πρώτη φορά σε εθνικό επίπεδο και για τόσο μεγάλο χρονικά διάστημα, περιστρέφεται γύρω από την ιδέα του καλούμενου βασικού εισοδήματος χωρίς όρους ή ελάχιστου εγγυημένου καθολικού εισοδήματος για όλους τους πολίτες (Universal Basic Income, UBI).

Εκτίμηση
Η φινλανδική κυβέρνηση εκτιμάει ότι εάν εξασφαλίσει στους πολίτες ένα βασικό εισόδημα ικανό να τους καλύπτει τα απολύτως απαραίτητα, τότε αυτοί οι πολίτες θα φανούν πιο πρόθυμοι κατά άλλους τρόπους: θα φανούν πιο δημιουργικοί (αναζητώντας δικές τους επιχειρηματικές ιδέες), πιο δραστήριοι (προσφέροντας εθελοντική εργασία) αλλά και πιο ανοιχτοί στο να αναλάβουν μορφές ευέλικτης εργασίας (ημιαπασχόληση, zero-hour κ.ά.).
Σήμερα είναι πολλοί εκείνοι σε χώρες όπως η Φινλανδία, που προτιμούν να ζουν με προνοιακά επιδόματα παρά να κάνουν μια δουλειά που δεν τους αρέσει. Εάν όμως αυτά τα επιδόματα μετατραπούν σε ένα βασικό εισόδημα που θα δίδεται σε όλους ανεξαιρέτως τους πολίτες, τότε το προνοιακό σύστημα θα απλοποιηθεί και οι πολίτες θα γίνουν εργασιακά πιο ευέλικτοι, χωρίς ωστόσο να αντιμετωπίζουν πρόβλημα επιβίωσης. Εάν, μάλιστα, η ευελιξία έχει έρθει για να μείνει στον χώρο της εργασίας, όπως υποστηρίζουν πολλοί επικαλούμενοι της τεχνολογικές εξελίξεις, τότε το εν λόγω σύστημα ενδεχομένως να μετατραπεί στο μέλλον από ουτοπία και πολυτέλεια σε... καθεστώς.

ΜΠΕΝΟΥΑ ΑΜΟΝ
Δεν είναι Φινλανδός αλλά Γάλλος, υποψήφιος για το προεδρικό χρίσμα του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Ο Αμόν προτείνει καθολικό εισόδημα, ύψους 750 ευρώ μηνιαίως, για όλους τους ενήλικους πολίτες.

Πριν από πέντε αιώνες γεννήθηκε η ιδέα του καθολικού εισοδήματος
Η ιδέα ενός βασικού καθολικού εισοδήματος υπάρχει εδώ και περίπου πέντε αιώνες. Το τελευταίο διάστημα έχει γίνει θέμα σε Σκοτία, Ελβετία, Γαλλία, Φινλανδία κ.α. Στην Ελβετία πραγματοποιήθηκε μάλιστα πέρυσι και σχετικό δημοψήφισμα, με τους πολίτες να απορρίπτουν ωστόσο την πρόταση. Στη Γαλλία, η ιδέα επανήλθε διά στόματος του υποψηφίου για το προεδρικό χρίσμα των Σοσιαλιστών, Μπ. Αμόν.

ethnos.gr

Σύμφωνα με τις προβλέψεις της εθνικής υπηρεσίας απογραφής των Η.Π.Α, ο πλανήτης πρόκειται να βρεθεί μπροστά σε ένα πρωτοφανές φαινόμενο, πριν ακόμα μπούμε στο 2020.

Οι Αμερικανοί ερευνητές, μετά από έρευνα, κατέληξαν πως μέσα στα επόμενα χρόνια, για πρώτη φορά στην νεώτερη ανθρώπινη ιστορία, οι ηλικιωμένοι θα ξεπεράσουν σε αριθμό τα νεαρά παιδιά. Εδώ και αρκετά χρόνια, τα ποσοστά των πρώτων αυξάνονται συνεχώς, ενώ των δεύτερων ακολουθούν αντίθετη πορεία. Φαίνεται πως το σημείο... τομής θα βρεθεί πριν αλλάξουμε δεκαετία.

Πιο συγκεκριμένα, το 2050 αναμένεται οι άνθρωποι άνω των 65 να αποτελούν το 15.6% του παγκόσμιου πληθυσμού, ποσοστό υπερδιπλάσιο των παιδιών κάτω των 5 που θα φτάσει στο 7.2%. «Αυτό το μοναδικό δημογραφικό φαινόμενο είναι άνευ προηγουμένου» αναφέρει η έρευνα.

Φυσικά, υπάρχουν μεγάλες διαφορές ανάμεσα στις ηπείρους του πλανήτη. Η Ευρώπη δικαιολογεί τον τίτλο της... γηραιάς ηπείρου, αφού το 2050 υπολογίζεται πως ένας στους τέσσερις Ευρωπαίους θα είναι άνω των 65. Στον αντίποδα, περιοχές όπως η Κεντρική Ασία και η Μέση Ανατολή θα είναι οι νεώτερες του πλανήτη.

Δείτε το γράφημα που αποκαλύπτει το πρωτοφανές φαινόμενο:

Δημοσιεύθηκε στο Φύλλο Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) η Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) για το πρόγραμμα Κοινωνικού Τουρισμού της περιόδου 2015 – 2016.

Το πρόγραμμα θα έχει ετήσια διάρκεια και θα ξεκινήσει την 1η Οκτωβρίου του τρέχοντος έτους, εκτός εάν το υπουργείο Εργασίας και ο ΟΑΕΔ αποφασίσουν ότι δεν υπάρχει το χρονικό περιθώριο για την υποβολή αιτήσεων και επιλέξουν να μεταθέσουν την έναρξη του προγράμματος για αργότερα.

Σε κάθε περίπτωση στο ΦΕΚ τονίζεται ότι πρέπει να υπάρξει δημόσια πρόσκληση από τον ΟΑΕΔ, έτσι ώστε να ξεκινήσει η ηλεκτρονική υποβολή αιτήσεων και να προκύψουν οι πάροχοι που θα συμμετέχουν στο πρόγραμμα και οι δικαιούχοι.

Στους δικαιούχους θα χορηγείται επιταγή Κοινωνικού Τουρισμού και θα μπορούν να διαμένουν σε τουριστικά καταλύματα από 1-5 διανυκτερεύσεις.

Οι βασικές κατευθύνσεις του προγράμματος ορίζονται στην ΚΥΑ ως εξής:

Δικαιούχοι του προγράμματος ορίζονται:

α) Ασφαλισμένοι / εργαζόμενοι με σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου που πραγματοποίησαν κατά το 2014, τουλάχιστον 50 ημέρες ασφάλισης στο ΙΚΑ, με εισφορές πλήρεις ή μειωμένες υπέρ του καταργηθέντος Οργανισμού Εργατικής Εστίας.

β)Ασφαλισμένες / εργαζόμενες που έλαβαν κατά το 2014, το λιγότερο 50 ημέρες ειδικής άδειας προστασίας μητρότητας.

γ) Ασφαλισμένοι / άνεργοι που έλαβαν κατά το 2014, τακτική επιδότηση ανεργίας διάρκειας τουλάχιστον δύο μηνών (50 ημερήσια επιδόματα).

δ) Άνεργοι εγγεγραμμένοι στο Ειδικό Μητρώο Ανέργων ΑμεΑ του ΟΑΕΔ.

Αντίθετα, δεν μπορούν να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα οι εξής περιπτώσεις:

α) Οι δικαιούχοι που επιλέχθηκαν για το πρόγραμμα Κοινωνικού Τουρισμού της προηγούμενης χρονιάς, ανεξάρτητα εάν έκαναν χρήση της παροχής ή όχι. Συνολικά, το πρόγραμμα Κοινωνικού Τουρισμού της σεζόν 2014 – 15, το οποίο ολοκληρώνεται στα τέλη Σεπτεμβρίου, είχε 130.000 ωφελούμενους. Εξαιρούνται μόνο τα άτομα με αναπηρία και τα ωφελούμενα μέλη τους.

β) Οι δικαιούχοι συναφούς παροχής από οποιονδήποτε άλλο φορέα για την ίδια χρονική περίοδο υλοποίησης του προγράμματος.

Ωφελούμενοι του προγράμματος ορίζονται:

α) Τα άνω των πέντε ετών τέκνα της οικογένειας των δικαιούχων και με ανώτατα ηλικιακό όριο το 18ο έτος.

β) Τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειας των δικαιούχων ηλικίας 18 έως 24 ετών.

γ) Τα τέκνα της οικογένειας των δικαιούχων που συμπληρώνουν τα πέντε έτη κατά τη διάρκεια του προγράμματος.

δ) Οι σύζυγοι των δικαιούχων όταν είναι προστατευόμενα μέλη και ασφαλίζονται από αυτούς.

ε) Οι συνοδοί ωφελούμενων ή δικαιούχων, όταν οι τελευταίοι ανήκουν στα άτομα με αναπηρία με ποσοστό άνω του 67%.

Στη δημόσια πρόσκληση που θα εκδοθεί από τον ΟΑΕΔ, έως και ένα μήνα μετά την ΚΥΑ, θα πρέπει να ορίζονται ο αριθμός των δικαιούχων – ωφελουμένων, οι προϋποθέσεις συμμετοχής, η προθεσμία και η διαδικασία υποβολής ηλεκτρονικών αιτήσεων και των απαιτούμενων δικαιολογητικών, τα κριτήρια μοριοδότησης για την επιλογή των δικαιούχων και ο αριθμός μορίων ανά κριτήριο. Επίσης, θα πρέπει να ξεκαθαρίζεται η διαδικασία κατάρτισης των Μητρώων – Δικαιούχων – Ωφελουμένων και Παρόχων, το ποσό επιδότησης και τα ανώτατα όρια ιδιωτικής συμμετοχής ανά διανυκτέρευση.

Η μοριοδότηση των δικαιούχων στηρίζεται σε κριτήρια, όπως είναι το ατομικό ή το οικογενειακό εισόδημα ανά περίπτωση, ο αριθμός των ανήλικων τέκνων, ο χρόνος συνεχόμενης εγγεγραμμένης ανεργίας και ο αριθμός ημερών ασφάλισης της τριετίας που προηγείται του έτους έναρξης του προγράμματος.

Η βαθμολογία που συγκεντρώνουν κατά τη διαδικασία μοριοδότησης οι δικαιούχοι που ανήκουν στα άτομα με αναπηρία σε ποσοστό 50% και άνω, θα έχουν 50% προσαύξηση αυτής.

Θα υπάρχει η διαδικασία ανάρτησης Προσωρινού πίνακα δικαιούχων – ωφελουμένων, θα ακολουθεί υποβολή ενστάσεων, οι οποίες θα εξετάζονται από επιτροπή του ΟΑΕΔ και στη συνέχεια θα αναρτηθεί ο Οριστικός Πίνακας.

Αντίστοιχα ηλεκτρονική θα είναι και η διαδικασία υποβολής αιτήσεων προς τον ΟΑΕΔ και για τους υποψήφιους παρόχους στο πρόγραμμα Κοινωνικού Τουρισμού. Ακολουθείται η ίδια διαδικασία κατάρτισης προσωρινών και οριστικών πινάκων παρόχων, όπως ισχύει και για τους δικαιούχους, με δικαίωμα υποβολής ενστάσεων και έλεγχό τους από επιτροπή του Οργανισμού.

Η ετήσια δαπάνη του προγράμματος εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα 10,5 εκατ. ευρώ.